Επίδομα εκ γενετής
Περικλής ΚοροβέσηςΟι άνθρωποι κατά κανόνα αγαπούν τη βολεψιά τους. Αυτό δεν σημαίνει ψυχική αρμονία ούτε φυσικά προσωπική ελευθερία. Είναι κάτι πολύ πιο απλό.
Γουστάρουμε την κατανάλωση και τη θεωρούμε κοινωνική άνοδο. Αν η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου υποσχόταν πως, μετά τα μνημόνια, όλοι οι Ελληνες θα αποκτήσουν μια Μερσεντές δωρεάν και η βενζίνη τους θα είχε την απαιτούμενη επιδότηση, θα είχαν αποκτήσει μαζικό κίνημα. Κατά την άποψή μου η παθητικότητα του κόσμου και η έλλειψη αντίδρασης στην καταστροφή του (υπάρχουν σίγουρα αντιδράσεις, αλλά όχι ανάλογες με το μέγεθος της συμφοράς) οφείλονται στο γεγονός ότι η μεγάλη πλειονότητα αυτού του λαού δεν θέλει ούτε δημοκρατία ούτε ελευθερία. Θέλει το στάνταρ ζωής που είχε πριν από την κρίση.Αλλά ας πάρουμε και τη γνώμη του νομπελίστα ψυχολόγου Ντάνιελ Κάνεμαν για το πώς αποφασίζουν οι άνθρωποι. Σκέφτονται πάντα με βάση το οικονομικό τους επίπεδο που δεν θέλουν να το χάσουν και όχι με τη συνείδησή τους που βρίσκεται εν υπνώσει. Και γι’ αυτό δεν είναι καθόλου αισιόδοξος για την πορεία της ανθρωπότητας. Κι ας μου επιτραπεί να προσθέσω εγώ πως γι’ αυτήν την κατάσταση της κρίσης, δεν φταίει ποτέ η εξουσία, αλλά ο άλλος, ο διαφορετικός, ο ξένος. Πάντα μια λάθος εξήγηση που οδηγεί σε ένα απόλυτο αδιέξοδο. Να είναι τυχαίο άραγε πως τη μεγαλύτερη καταναλωτική κοινωνία τη δημιούργησε ο Χίτλερ; Η κατανάλωση είναι μια εξαγορά και ο πουλημένος άνθρωπος δεν μπορεί να εξεγερθεί. Αυτό το ξέρουν καλά οι κρατούντες. Και γι’ αυτό κάνουν αυτά που κάνουν - γιατί παίζουν μπάλα χωρίς αντίπαλο.
Στον Γαλλικό Μάη υπήρχε ένα ιδιαίτερα αγαπημένο σύνθημα: Η φαντασία στην εξουσία. Γιατί όχι; Μπορούμε να σκεφτούμε μια κοινωνία όπου όλοι οι άνθρωποι θα γεννούνται με ένα επίδομα εφ’ όρου ζωής; Τι συνέπειες θα είχε αυτό; Κατ’ αρχάς όλη η αγορά θα λειτουργούσε. Δεύτερον, θα είχες δικαίωμα να διαλέξεις μια δημιουργική εργασία ανάλογα με το ταλέντο σου. Και θα ήσουν δημιουργικός και αποδοτικός, αφού αυτό που θα έκανες θα σου γεννούσε ευχαρίστηση. Ο γενικός κανόνας είναι να βρούμε μια δουλειά, όποια να ‘ναι, για να επιβιώσουμε, άσχετα αν αυτό καταστρέφει τη ζωή μας. Ποιος έχει σήμερα την πολυτέλεια να αρνηθεί δουλειά, ακόμη κι αν αυτή ισοδυναμεί με καταναγκαστικά έργα. Με άλλα λόγια, φυλακιζόμαστε εθελοντικά ώστε να φάμε. Τα ζώα όμως βρίσκουν ελεύθερα την τροφή τους. Και όταν κλειστούν σε κλουβί και έχουν δωρεάν το φαγητό τους, κατά κανόνα πεθαίνουν.
Είναι αυτό ρεαλιστικό ή είναι μια λαϊκίστικη δημαγωγία; Ο Μπενζαμέν Φερνάντες από τη Βομβάη της Ινδίας, δημοσιογράφος και ερευνητής, μας δίνει κάποιες πολύτιμες πληροφορίες. Οι παραπάνω γραμμές είναι ήδη ένα πιλοτικό πρόγραμμα για την καταπολέμηση της φτώχειας στην Ινδία, όπου, αν και η οικονομία βρίσκεται σε συνεχή ανάπτυξη, το ένα τρίτο του πληθυσμού ζει με λιγότερο από ένα ευρώ την ημέρα. Και πώς έγινε αυτό; Από έναν γυναικείο συνεταιρισμό που ιδρύθηκε το 1972 και έχει σήμερα σχεδόν δύο εκατομμύρια μέλη. Διαθέτει εκατό συνεταιριστικές επιχειρήσεις, νοσοκομεία, νομικές υπηρεσίες και μια τράπεζα. Είναι δυνατόν να υπάρχει μια συνεταιριστική τράπεζα που να χρηματοδοτεί με χαμηλά επιτόκια άλλους συνεταιρισμούς;
Ας επιστρέψουμε στην Ε.Ε. για να μη μας κατηγορήσουν ως τριτοκοσμικούς. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, υπάρχουν 4.200 συνεταιριστικές πιστωτικές τράπεζες, οι λεγόμενες ηθικές τράπεζες, που δεν επενδύουν σε όπλα, σε ναρκωτικά, σε τράφικιν γυναικών. Εχουν 63.000 υποκαταστήματα, 50 εκατομμύρια μέλη και 181 εκατομμύρια πελάτες και το μερίδιό τους στην αγορά είναι 20%. Και αυτά δεν τα μαθαίνουμε. Ας φανταστούμε μια τράπεζα της ΓΣΕΕ ή της ΑΔΕΔΥ. Και, γιατί όχι, ένα νοσοκομείο του ΕΔΟΕΑΠ. Και πολλά άλλα. Γιατί να είμαστε τόσο πίσω και αυτά που γίνονται να είναι τόσο λίγα σε σχέση με αυτά που απαιτούνται;
Και εδώ θα γίνουμε για άλλη μια φορά δυσάρεστοι. Το λεγόμενο εργατικό-λαϊκό κίνημα αφομοιώθηκε από τον εξουσιαστικό σοσιαλισμό. Δηλαδή, παίρνουμε το κράτος, δημιουργούμε μια μίνι ΕΣΣΔ και τον καπιταλισμό της αγοράς τον κάνουμε κρατικό καπιταλισμό και τον ονομάζουμε σοσιαλισμό, μέχρι να επανέλθει στην κλασική αγορά, όπως έγινε με την πτώση του Τείχους του Βερολίνου. Ολοι οι ιεροκήρυκες του κομμουνισμού σε μια βραδιά έγιναν ολιγάρχες και βρέθηκαν ζάμπλουτοι στο Λονδίνο. Γι’ αυτό δεν έχτισαν τίποτα στην κοινωνία. Η γραφειοκρατία δουλεύει πάντα για τον εαυτό της.
ΥΓ. Οσοι έχουν την ευγένεια και μου στέλνουν γράμματα με τις απόψεις τους που εντάσσονται σε έναν δημιουργικό διάλογο, που σίγουρα αφορά και άλλους, θα ήθελα να μου δίνουν την άδεια να χρησιμοποιώ το όνομά τους και να αναφέρομαι στις σκέψεις τους. Αλλιώτικα, είναι προσωπικά δεδομένα και δεν μπορώ να τα χρησιμοποιήσω.
