Όλα δικά της τα θέλει η Cosco! (Επίκαιρα, 4-10 Δεκεμβρίου 2014)
Φωτιά στο …λιμάνι έχουν ανάψει οι μεθοδεύσεις της κυβέρνησης και της Cosco, τις τελευταίες εβδομάδες, που αποσκοπούν στην περαιτέρω ιδιωτικοποίηση του Οργανισμού Λιμένα Πειραιά
και την επέκταση των δραστηριοτήτων των Κινέζων, σε βάρος του δημόσιου συμφέροντος. Αποκορύφωμα της αυθαιρεσίας και των διαβλητών διαδικασιών που επιλέγηκαν για να ολοκληρωθεί άρον – άρον το ξεπούλημα του μεγαλύτερου λιμανιού τη χώρας στο κινέζικο πολυεθνικό μονοπώλιο ήταν η υπογραφή την Πέμπτη 27 Νοεμβρίου, της σύμβασης του επονομαζόμενου φιλικού διακανονισμού μεταξύ της διοίκησης του ΟΛΠ και της Cosco. Εν συντομία πρόκειται για μια σύμβαση που ακυρώνει δικαιώματα και οικονομικές απαιτήσεις του δημοσίου, όπως θεμελιώνονταν, από προηγούμενη σύμβαση, τοποθετώντας στη θέση ενός φυσικού, κρατικού μονοπωλίου ένα κινέζικο! Η σύμβαση θα κυρωθεί από την Βουλή η οποία, κατά την πάγια μνημονιακή πρακτική, θα θωρακίσει την εγκυρότητα και ισχύ της, δυσκολεύοντας αφόρητα νομικές και πολιτικές αμφισβητήσεις. Με ενδιαφέρον ωστόσο αναμένεται η εκδίκαση ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας της αίτησης ακύρωσης που υπέβαλε ο Δικηγορικός Σύλλογος Πειραιά και άλλοι φορείς κατά του ΤΑΙΠΕΔ και του ΟΛΠ που θα εξεταζόταν κανονικά στις 2 Δεκεμβρίου αλλά αναμένεται να αναβληθεί λόγω της αποχής των δικηγόρων.
ΤΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗ
Η διοίκηση του ΟΛΠ, υπό τον πρόεδρο του Γ. Ανωμερίτη, υποστηρίζει ότι πήρε το πράσινο φως για την υπογραφή της σύμβασης δύο μέρες νωρίτερα, στις 25 Νοεμβρίου, στη γενική συνέλευση των μετόχων του οργανισμού. Μόνο που όπως υποστηρίζουν οι εργαζόμενοι, κανείς δεν γνωρίζει που ακριβώς αυτή …πραγματοποιήθηκε. Η επιμονή της διοίκησης του Οργανισμού να φέρει προς ψήφιση στη γενική συνέλευση την σύμβαση παραχώρησης στην Cosco προκάλεσε οξύτατες αντιδράσεις από τους εκπροσώπους των εργαζομένων που συμμετέχουν στην διοίκηση. Οι διαπληκτισμοί που σημειώθηκαν κι η αδυναμία της διοίκησης του οργανισμού να αιτιολογήσει τις επιλογές της, την οδήγησαν αυθαίρετα και απροειδοποίητα να αλλάξει τον τόπο πραγματοποίησης της συνέλευσης, που σύμφωνα με συνδικαλιστές οι οποίοι μίλησαν στα Επίκαιρα, πρέπει να έγινε στο γραφείο του Γ. Ανωμερίτη παρουσία του εκπροσώπου του ΤΑΙΠΕΔ. Σαν να λέμε σε …στενό οικογενειακό κύκλο. Κι όσο για τις προβλέψεις της νομοθεσίας και τις αρχές της εταιρικής διακυβέρνησης, ποιος νοιάζεται…
Όχι του ελεγκτικού συνεδρίου
Ισχυρά νομικά ερείσματα στις αντιδράσεις όσων εναντιώνονται στην κινεζοποίηση του λιμανιού έδωσε το ελεγκτικό συνέδριο με την 191/2014 πράξη του (στις 4 Σεπτεμβρίου 2014) με την οποία απέρριψε τον φιλικό διακανονισμό. Να σημειώσουμε πώς από το 2000 που παραχωρήθηκαν στην Cosco οι προβλήτες ΙΙ και ΙΙΙ τούτη είναι η δεύτερη φορά που οι Κινέζοι ζητούν τροποποίηση των όρων της σύμβασης σε βάρος του ελληνικού δημοσίου. Το όφελος που αποκόμισε από τον πρώτο φιλικό διακανονισμό με την τροποποίηση της αρχικής σύμβασης εκτιμάται σε 3 εκ. ευρώ ετησίως. Τα κέρδη που θα έχει τώρα, με την επέκταση στη δυτική πλευρά του προβλήτα ΙΙΙ, χωρίς διαγωνισμό, και την αναστολή του «εγγυημένου τιμήματος βάσει της αρχικής σύμβασης» εκτιμώνται πολύ μεγαλύτερα απ’ όσα θα αποκόμιζε το δημόσιο αν προχωρούσε σε διαγωνισμό ή αν αναλάμβανε ο ίδιος ο ΟΛΠ την πραγματοποίηση των επενδύσεων, αντί της Cosco, που δραστηριοποιείται μέσω της ΣΕΠ ΑΕ (Σταθμός Εμπορευματοκιβωτίων Πειραιά). Τώρα, το Ζ’ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου απέρριψε το νέο «φιλικό διακανονισμό» αναφέροντας μεταξύ άλλων ότι «η εν λόγω τροποποίηση δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι αφορά σε συμπληρωματικά έργα και υπηρεσίες για την εκτέλεση των οποίων δεν απαιτείται νέα διαγωνιστική διαδικασία». Και κατέληγε: «Για τους λόγους αυτούς κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου ιδιωτικού συμφωνητικού μεταξύ των ανωνύμων εταιρειών ΟΛΠ ΑΕ και ΣΕΠ ΑΕ για τη δεύτερη τροποποίηση της από 25.11.2008 σύμβασης παραχώρησης των λιμενικών εγκαταστάσεων των προβλητών ΙΙ και ΙΙΙ του σταθμού Εμπορευματοκιβωτίων της ΟΛΠ ΑΕ». Μόνο και μόνο για να φανεί το απέραντο θράσος των Κινέζων να αναφερθεί πως η βασική τους αιτιολογία για την τροποποίηση των όρων της σύμβασης σχετίζεται με την οικονομική κρίση. Δικαιολογία που καταρρίπτεται αν δούμε την έκρηξη των κερδών της όλα αυτά τα χρόνια που διαρκεί η κρίση…
Φορτσάκης …φαστ τρακ
Ωστόσο, οι διαδικασίες που επέτρεψαν το ξεπούλημα επιταχύνθηκαν ασυνήθιστα καθώς πριν καν στεγνώσει το μελάνι της απόφασης του Ελεγκτικού Συνεδρίου, την ίδια ακριβώς ημέρα που δημοσιοποιείται η απόφαση, κατατέθηκε αίτηση ανάκλησής της εκ μέρους της Cosco. Το νομικό γραφείο που ανέλαβε να εκπροσωπήσει τους Κινέζους κατά του ελληνικού δημοσίου ήταν το γραφείο του Φορτσάκη και των συνεργατών του! Ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών αιτήθηκε την ανάκληση μιας απόφασης του Ελεγκτικού Συνεδρίου που διασφάλιζε τα συμφέροντα του δημοσίου. Κατάφερε μάλιστα κι έλαβε δικάσιμο στις 8 Σεπτεμβρίου, μετά από τέσσερις μόνον μέρες…
Τότε, ο αντεπίτροπος Επικρατείας πρότεινε να απορριφθούν οι ισχυρισμοί του ΤΑΙΠΕΔ. Παρόλα αυτά εγκρίνεται ο «φιλικός διακανονισμός» υπό δύο αυστηρούς όρους: Πρώτο, η αναστολή της καταβολής του ελάχιστου εγγυημένου ανταλλάγματος να διαρκέσει μόνο για 7 χρόνια, δηλαδή μέχρι το 2021 οπότε προβλέπεται πως θα τελειώσει η κατασκευή του προβλήτα ΙΙΙ και, δεύτερο, για τη χρήση όπου θα κατασκευασθεί ο νέος προβλήτας η Cosco να καταβάλλει αντάλλαγμα. Πρόκειται για όρους που κατά τον ΟΛΠ και την κυβέρνηση ικανοποιήθηκαν, ενώ αντίθετα για τους εργαζόμενους δημιουργούν νέες γκρίζες ζώνες νομιμότητας. Για παράδειγμα ποιος θα εγγυηθεί ότι μετά από 7 χρόνια θα καταβάλλουν οι Κινέζοι το εγγυημένο αντάλλαγμα; Οι υποχρεώσεις τους επίσης συσκοτίζονται με την αντικατάσταση του εγγυημένου ανταλλάγματος από την εγγυημένη διακίνηση φορτίου που μετατρέπει τον ΟΛΠ σε συμμέτοχο στο επιχειρηματικό ρίσκο της Cosco. Τέλος, υπάρχει κάτι πολύ πιο σημαντικό. Ο φιλικός διακανονισμός ενδείκνυται για τις περιπτώσεις που στις συμβάσεις υπάρχουν γκρίζες ζώνες και πρέπει να αποφευχθεί το χειρότερο. Η σύμβαση όμως του ΟΛΠ ήταν ιδιαίτερα ξεκάθαρη για τα συμφέροντα του ελληνικού δημοσίου, χωρίς αμφισημίες και ασάφειες. Με ποιο σκεπτικό κυβέρνηση και υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας συμφώνησαν στον φιλικό διακανονισμό, που δημιουργεί μάλιστα τους όρους ώστε πολύ σύντομα η Cosco να αγοράσει και τον ΟΛΠ; Και τότε η Cosco θα βάλει στην τσέπη και τα κέρδη του ΟΛΠ! Είναι άξιο αναφοράς ότι το πρώτο εννιάμηνο του 2014 τα μετά φόρων κέρδη αυξήθηκαν κατά 6,36%, παρότι ο κύκλος εργασιών παρουσίασε μείωση, ενώ τα χρηματικά διαθέσιμα αυξήθηκαν κατά 111,6%!!!
Η κυβέρνηση, από την άλλη, βαυκαλίζεται με το επενδυτικό σχέδιο ύψους 230 εκ. ευρώ, παρουσιάζοντάς την ως την μεγαλύτερη επένδυση την εποχή της κρίσης. Έτσι όμως υποτιμάει τα διαφυγόντα κέρδη του δημοσίου, πως ανάλογες επενδύσεις ποτέ δεν δημιουργούν πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα στις τοπικές κοινωνίες, αλλά αντίθετα δημιουργούν κρανίου τόπο απονεκρώνοντας μικρές επιχειρήσεις και ενταφιάζοντας εργασιακά δικαιώματα.
Θ. Δρίτσας: «Όχι λευκή επιταγή»
Σε διαφορετική τροχιά από το σχέδιο συγκυβέρνησης ΝΔ – ΠΑΣΟΚ για το ξεπούλημα του πρώτου λιμανιού της χώρας στους Κινέζους φαίνεται να κινείται κι η απόφαση που έλαβε το δημοτικό συμβούλιο του Πειραιά στις 7 Οκτωβρίου, κατόπι πρότασης του δημάρχου Γ. Μώραλη. Στο σκεπτικό της υπογραμμίζεται η ανάγκη «διασφάλισης του δημόσιου χαρακτήρα του λιμανιού» και προκρίνεται η ίδρυση Λιμενικού Ταμείου Πειραιά, ως νομικού προσώπου Δημοσίου Δικαίου ειδικού σκοπού που θα ανήκει κατά 100% στο δήμο Πειραιά και θα εποπτεύεται απ’ αυτόν. Σκοπός του, κατά τα πρότυπα των όσων ισχύουν στα λιμάνια του Άμστερνταμ και του Ρότερνταμ, θα είναι να διεκδικήσει τη σύναψη σύμβασης παραχώρησης με το ελληνικό δημόσιο που θα επιτρέψει την «διαχείριση της χερσαίας ζώνης του επιβατικού λιμανιού του Πειραιά η οποία αφορά την ακτοπλοΐα και την κρουαζιέρα και συνιστά την προβολή των ορίων του Δήμου στο λιμάνι. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται τόσο η ενίσχυση των υποδομών κρουαζιέρας όσο και η ακτοπλοϊκή σύνδεση των νησιών», όπως αναφέρεται. Με την απόφαση του δημοτικού συμβουλίου διαφώνησαν τόσο η παράταξη της Λαϊκής Συσπείρωσης (ΚΚΕ) όσο και το Λιμάνι της Αγωνίας (ΣΥΡΙΖΑ).
Μιλώντας στα Επίκαιρα, ο Θόδωρας Δρίτσας βουλευτής Α’ Πειραιά του ΣΥΡΙΖΑ κι επικεφαλής του δημοτικού συνδυασμού τόνισε ότι «το σχέδιο του Ι. Μώραλη βρίθει αντιφάσεων και κενών, ενώ διασπά το κίνημα κατά της ιδιωτικοποίησης εισάγοντας μια επιπλέον, ενδιάμεση διαδικασία. Ακόμη, διεκδικώντας την ακτοπλοϊκή δραστηριότητα που είναι εμφανώς ελλειμματικός κλάδος δημιουργείται η εντύπωση ότι ευνοεί τους επενδυτές καθώς τους απαλλάσσει από μια ζημιογόνα δραστηριότητα την οποία θα φορτωθεί ο Δήμος Πειραιά. Τέλος, δεν είναι σαφές αν η πρόταση για δημιουργία Λιμενικού Ταμείου αποτελεί ένα νέο τομέα επιχειρηματικής δραστηριότητας στη χερσαία ζώνη ή ένα παραγωγικό μοντέλο που εξυπηρετεί τα συμφέροντα του Δήμου και των Πειραιωτών. Μέχρι λοιπόν να έρθει μια μελέτη που να ξεκαθαρίζει τις σκιές ότι εξυπηρετούνται επιχειρηματικά συμφέροντα εμείς αρνηθήκαμε να δώσουμε λευκή επιταγή».
Για το θέμα της ιδιωτικοποίησης μίλησε στα Επίκαιρα ο συνδικαλιστής λιμενεργάτης Γιώργος Γώγος κι ο επαγγελματίας από τη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη Βασίλης Κανακάκης.
Φιλικός Διακανονισμός και άλλα ανέκδοτα
Του Γιώργου Γώγου*
Ο «φιλικός διακανονισμός» ούτε φιλικός είναι, γιατί προϋποθέτει την ύπαρξη δύο φίλων, ούτε διακανονισμός, γιατί δεν διευθετεί κανένα αμφισβητούμενο θέμα!
Είναι μια ακόμα συμφωνία επί ζημία του δημοσίου και επ’ ωφελεία της ιδιωτικής (ουσιαστικά μετασοσιαλιστικής κρατικότατης) εταιρίας Cosco. Το κακό ξεκίνησε το 2009 με την παράδοση του μεγαλύτερου σταθμού εμπορευματοκιβωτίων της χώρας στην υπεράκτια θυγατέρα του κινεζικού κολοσσού Cosco Pacific ltd με μια λεόντειο συμφωνία για τον ιδιώτη. Χαρακτηριστικά μαζί με την εν λειτουργία προβλήτα πήρε: έτοιμη στρωμένη επιχείρηση, με εξασφαλισμένη πελατεία, πακέτο από φοροαπαλλαγές και για δώρο ελευθερία κινήσεων (δηλ. καμία ρύθμιση) στα εργασιακά.
Στη συνέχεια η επόμενη κυβέρνηση και διοίκηση του ΟΛΠ (η ίδια με την τωρινή) και μέσα σε δύο μόλις χρόνια (2011) συμφωνεί να παραχωρήσει τα δικαιώματα στην είσπραξη τελών για περιβαλλοντικές διευκολύνσεις, δηλ. χάρισε περίπου 2-3 εκατ. ευρώ στην Cosco και «διευθέτησε» κάποια γκρίζα σημεία στην αρχική σύμβαση και συγκεκριμένα αναγνώρισε ότι η μεταφορά της προβλήτας πετρελαιοειδών είναι ευθύνη του ΟΛΠ ώστε να μπορέσει η Cosco ανενόχλητη να επεκταθεί όπως όριζε η αρχική σύμβαση και να χτίσει το ανατολικό μέρος της προβλήτας ΙΙΙ.
Βήμα-βήμα, χρόνο με το χρόνο οι ορέξεις της Cosco μεγαλώνουν, η ανοχή και η υποταγή των κυβερνώντων ανταποκρίνονται σ’ αυτές και καταλήγουμε στον «φιλικό διακανονισμό». Η Cosco με τις διευκολύνσεις που έχει πάρει και τις επιχειρησιακές δυνατότητες (μεγάλη έκταση προβλήτα, πολλά μηχανήματα να εξυπηρετούν, ισοπέδωση των εργασιακών) είναι αναμενόμενο να γιγαντωθεί και να βάζει όλο και περισσότερο τους δικούς της όρους στο τραπέζι. Δυστυχώς, μέχρι σήμερα βρίσκει πρόθυμους συνομιλητές και η πολιτική της υποταγής συνεχίζεται απέναντι της χωρίς καμιά διάθεση από την κυβέρνηση και τη διοίκηση του ΟΛΠ να βάλει περιορισμούς και να δώσει τουλάχιστον ίδιες ευκαιρίες στον δημόσιο ΟΛΠ και στην ιδιωτική Cosco.
Ενδεχομένως, να επενδυθούν τα 230 εκατ. ευρώ για τη επέκταση του προβλήτα ΙΙΙ, ενδεχομένως να δημιουργηθούν κάποιες εκατοντάδες θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή και κατά τη λειτουργία. Σίγουρα όμως τη δυνατότητα αυτή της επέκτασης η Cosco την πήρε χωρίς να πληρώσει ούτε ένα ευρώ (αντίθετα την απάλλαξαν κι από το εγγυημένο ετήσιο ενοίκιο που υποχρεούταν από την αρχική σύμβαση να δίνει), σίγουρα οι όσες θέσεις εργασίας δημιουργηθούν θα είναι χωρίς δικαιώματα, σε συνθήκες γαλέρας όπως αποδείχθηκε και από την πρόσφατη διαμαρτυρία των ήδη εργαζομένων στην Cosco (αλήθεια τι απέγινε με αυτούς τους ανθρώπους;). Σίγουρο είναι επίσης ότι από τα περιβόητα 230 εκατ. τα μισά και πλέον θα πάνε στην Κίνα απ’ όπου αγοράζει τα μηχανήματα της η Cosco κι όχι στην ελληνική οικονομία.
Είναι πράγματι επωφελής ο «φιλικός διακανονισμός» αλλά για την Cosco και μόνο. Δεν είναι για τον δημόσιο ΟΛΠ γιατί θα στερηθεί έσοδα, δεν είναι για το Πέραμα γιατί θα έρθουν πιο κοντά στις αυλές τους τα κοντέϊνερ, δεν είναι για τους εργαζόμενους που δουλεύουν ή θα δουλέψουν εκεί γιατί θα είναι ένα μεροκάματο επισφαλές, επικίνδυνο και πικρό.
*Γενικός γραμματέας Ένωσης Λιμενεργατών ΟΛΠ
Παμπειραϊκό όχι στο ξεπούλημα
Του Βασίλη Κανακάκη*
Η Παμπειραϊκή Επιτροπή Σωτηρίας δημιουργήθηκε από την ανάγκη ανατροπής των καταστροφικών σχεδίων της Κυβέρνησης και της Τρόικας για το ξεπούλημα του λιμανιού, δημιουργώντας ένα τερατώδες ιδιωτικό μονοπώλιο εις βάρος της κοινωνίας του Πειραιά και της οικονομίας της πατρίδας μας. Η Παμπειραϊκή Επιτροπή στην δράση της έχει την συμπόρευση – συμμετοχή των Δήμων της περιοχής, των τριών Επιμελητηρίων του Πειραιά, πολλών Βουλευτών, του Δικηγορικού Συλλόγου, εμπόρους, βιοτέχνες, ναυπηγοεπισκευαστές και την μεγάλη μερίδα των εργαζόμενων της πόλης με την συμμετοχή των οργάνων τους στην Παμπειραϊκή και της αποφάσεις της.
Η ενδεχόμενη ιδιωτικοποίηση του λιμανιού είναι σοβαρή οπισθοδρόμηση στην ανάπτυξη και θα πλήξει ακόμα περισσότερο τους πλοιοκτήτες, χρήστες του λιμανιού, τους χιλιάδες μικρομεσαίους της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης, τους βιοτέχνες, τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους εμπόρους, τους λιμενεργάτες, τους χιλιάδες εργαζόμενους και ανέργους της ζώνης, τους όμορους δήμους, τον τουρισμό και τα νησιά και γενικότερα δεν θα έχει κανένα όφελος για την οικονομία της χώρας, παρά μόνο για το μονοπώλιο.
Είναι βέβαιο, ότι σε ευρωπαϊκό όσο και σε διεθνές επίπεδο, υπάρχουν άλλα εξαιρετικά επιτυχημένα μοντέλα ανάπτυξης, εκσυγχρονισμού και επένδυσης στα λιμάνια, μοντέλα που μπορεί να ακολουθήσει και η χώρα μας προσαρμοζόμενα αυτά στην εξυπηρέτηση του ελληνικού λαού των εκατοντάδων νησιών μας, των χιλιάδων χρηστών – εργαζόμενων προς όφελος της οικονομίας της χώρας μας.
Λέμε, απαιτούμε και αγωνιζόμαστε:
- Όχι στην εκχώρηση εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων μέσω της πώλησης.
- Όχι στην θυσία του λιμανιού στο βωμό του κέρδους ενός ξένου ιδιωτικού μονοπωλίου.
- Όχι στην αποξένωση των νησιών μας από την ηπειρωτική χώρα.
- Όχι στην αύξηση των λιμενικών τελών στα πλοία και των εισιτηρίων στους επιβάτες.
- Όχι στην αύξηση των τιμών των διακινούμενων φορτίων, η οποία επιβαρύνει τους καταναλωτές.
- Όχι στην αύξηση του κόστους σε επαγγέλματα που έχουν σχέση με το λιμάνι (φορτηγά, αυτοκίνητα, ρυμουλκά, κ.λ.π.).
- Όχι στις δραματικές συνέπειες που θα έχει στις χιλιάδες πολύπαθες μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τον εμπορικό κόσμο της πόλης μας.
- Όχι στην οριστική ταφόπλακα που θα μπει στα καρνάγια και την Ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη με δραματικές συνέπειες για τον κλάδο, τους δήμους και την κοινωνία.
- Όχι στην αποξένωση του Πειραιά που σήμερα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το λιμάνι, ο Πειραιάς δεν πρέπει να πεθάνει.
- Όχι στην διάλυση των εργασιακών σχέσεων στα πρότυπα του εργασιακού μεσαίωνα της Cosco.
Τα ανωτέρω θα αποτραπούν μόνο με ένα λιμάνι που θα κρατήσει τον δημόσιο χαρακτήρα του θα είναι στην υπηρεσία της ανάπτυξης βάσει των προτάσεων των φορέων της πόλης και θα είναι στην υπηρεσία του λαού και της πατρίδας μας, πύλη εισόδου οικονομίας και ανάπτυξης.
*Εκ μέρους της Παμπειραϊκής Επιτροπής Σωτηρίας, μέλος της Διοίκησης του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Πειραιά, Πρόεδρος Ένωσης Εργοληπτών Αμμοβολών
