Το οικολογικό αίτημα στην προοπτική ενός νέου τρόπου ζωής

Του Κωνσταντίνου Ζαγάρα – υποψηφίου βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ Π.Ε. Κοζάνης

Η περιβαλλοντική πολιτική ποτέ δεν βρέθηκε στις προτεραιότητες οποιασδήποτε

κυβέρνησης, ενώ πάντα έμενε εκτός κάδρου στην πορεία για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Στην Π.Ε. Κοζάνης δε, τα ζητήματα που αφορούν το περιβάλλον και την προστασία του, συνεχίζουν να αποτελούν τον «φτωχό συγγενή» των θεμάτων της ημερησίας διατάξεως. 

Παρ’ όλο που τα ζητήματα που σχετίζονται με το φυσικό περιβάλλον αποτελούν πεδίο δόξης λαμπρό για «ευαίσθητους» επιχειρηματίες, ΜΜΕ, γκλαμουράτες κυρίες της υψηλής κοινωνίας, πολυεθνικές εταιρίες, κόμματα όλου του πολιτικού φάσματος και  προσωπικότητες του starsystem, παραμένουν στο περιθώριο της πολιτικής μας ζωής. Προτεραιότητα αποτελούν θέματα που έχουν να κάνουν με την οικονομική ανέχεια και συγκεκριμένα με τα μνημόνια, την φτώχεια, την ανεργία, τις εργασιακές σχέσεις κ.λπ..

Ο ΣΥΡΙΖΑ ωστόσο, ανέδειξε και κατήγγειλε εγκαίρως περιπτώσεις όπως τα μέτρα ιδιωτικοποίησης και εμπορευματοποίησης της ενέργειας, του νερού, της δημόσιας γης, των συλλογικών λειτουργιών και της απόσπασης κρίσιμων τομέων της οικονομίας από το κοινωνικό πεδίο. Επίσης , τα έθεσε στην πρώτη γραμμή της πολιτικής ατζέντας του τόπου, ενώ επιχειρεί να ενσωματώσει την προστασίας του περιβάλλοντος σε όλες τις κλαδικές αναπτυξιακές πολιτικές.

Ανά τον κόσμο, η εδραίωση της καπιταλιστικής παραγωγής και εκμετάλλευσης έδωσε, από την μία πλευρά, απάντηση σε σειρά σημαντικών προβλημάτων που αντιμετώπιζαν οι άνθρωποι -διατροφή, ένδυση κ.λπ.- και από την άλλη, στάθηκε βασικός παράγοντας στην άνθηση της αμερικάνικης οικονομίας, η οποία αποτέλεσε σαγηνευτικό μοντέλο για τις χώρες της Δύσης. Στο πλαίσιο αυτό, η ανάπτυξη έγινε ο βασικός στόχος, την κεντρική κατεύθυνση της οποίας κανείς δεν αμφισβήτησε. Τα εκρηκτικά περιβαλλοντικά προβλήματα που προκάλεσε έμειναν στο σκοτάδι, όπως και η εμπέδωση των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής και οι αστικές κοινωνικές σχέσεις.

Ωστόσο, σε όλο τον αναπτυγμένο καπιταλισμό, δεν υπάρχει πολιτική δύναμη, δεξιά ή αριστερή -ακόμη και μονοπωλιακοί κολοσσοί- που να μην έχει ενσωματώσει στο πρόγραμμά της μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος. Στην προσπάθεια αυτή, ο καπιταλισμός οικειοποιείται τα επιστημονικά δεδομένα και τις οικολογικές κατακτήσεις των κινημάτων, προκειμένου να κατασκευάσει ένα νέο «στόρι» που ως λειτουργία έχει την αποδοχή της προσπάθειας εκείνης που οδηγεί στο νέο κύκλο της καπιταλιστικής συσσώρευσης.
Παράλληλα, κύριο και καθοριστικό ρόλο στη διαχείριση της περιβαλλοντικής κρίσης συνεχίζει να παίζει το κράτος και οι μηχανισμοί του.
Ταυτόχρονα, αναδύθηκαν ιδεολογίες ηθικοπλαστικού χαρακτήρα, καθώς και θεωρητικά και ιδεολογικά συμπεράσματα, επιδιώκοντας να προσδώσουν στο πρόβλημα έναν υπερταξικό χαρακτήρα, ανάγοντάς το απλά σε πανανθρώπινο ζήτημα.

Όσο η διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος και η καταστροφή του δεν εγγράφεται στην ιστορία των σύγχρονων ταξικών κοινωνιών και δεν συνάγεται από τις τάσεις που διαμορφώνονται στο εσωτερικό τους, το πεδίο θα παραμένει ανοιχτό για την ηγεμονία της ιδεολογίας της κοινωνικής ειρήνευσης, του εξατομικευμένου πολίτη και της διαχείρισης της περιβαλλοντικής κρίσης από το κράτος.

Σήμερα, Αριστερά και Οικολογία είναι καταδικασμένες να συμβαδίσουν σε μια κοινή κατεύθυνση συνολικής ανατροπής των καπιταλιστικών σχέσεων εξουσίας. Η ανάγκη ενός σχεδίου ορθολογικής διαχείρισης των φυσικών πόρων με άξονα τη βιωσιμότητα και τον κοινωνικό έλεγχο, ταυτόχρονα με  την απόρριψη του κερδοσκοπικού μοντέλου, πρέπει να αποτελέσει άμεση προτεραιότητά της κυβέρνησης της Αριστεράς. 

Ζητούμενο είναι να μετατρέψουμε με κινηματικούς όρους το οικολογικό αίτημα σε κοινή υπόθεση και να το εντάξουμε στην προοπτική ενός νέου τρόπου ζωής.
Με ακριβείς, συγκεκριμένες, επιστημονικές προσεγγίσεις και με ισχυρές δόσεις κοινωνικής ανιδιοτέλειας και κοινωνικού αλτρουισμού να αποδείξουμε πως η Αριστερά όχι μόνο μπορεί να χαράξει έναν άλλο δρόμο διεξόδου από την κρίση, αλλά κι ότι μπορεί να προωθήσει τον κοινωνικό μετασχηματισμό.