Η Συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ και οι Ταξικές Πολιτικές δυνάμεις της Εργατικής Τάξης
Γράφει ο Νίκος Δινόπουλος
«Κοινωνική μεταρρύθμιση ή Επανάσταση»;
Είναι αδιάκοπη η ταξική πάλη της εργατικής τάξης, των εργαζομένων και «[…] ο καθημερινός πρακτικός αγώνας για κοινωνικές μεταρρυθμίσεις, για τη βελτίωση της θέσης του εργαζόμενου λαού και μέσα στα πλαίσια ακόμη του υφιστάμενου καθεστώτος»[1]. Στην ιστορία της ταξικής πάλης «το προλεταριάτο περνάει από διάφορα στάδια ανάπτυξης. Η πάλη του ενάντια στην αστική τάξη αρχίζει από τη μέρα που αρχίζει να υπάρχει. Στην αρχή παλεύουν οι μεμονωμένοι εργάτες, ύστερα οι εργάτες ενός εργοστασίου, μετά οι εργάτες ενός κλάδου σε κάποιο μέρος ενάντια στο μεμονωμένο αστό που τους εκμεταλλεύεται άμεσα.[...] Σ' αυτό το στάδιο, οι εργάτες αποτελούν μια μάζα διασκορπισμένη σ’ όλη τη χώρα και κατακερματισμένη από το συναγωνισμό»[2], μέχρις ότου οι οικονομικοί αγώνες -και στο βαθμό που οι εργαζόμενοι «πείθονται μέσα από την ίδια τους την πείρα» για την ταξική τους θέση μέσα στον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής ως παραγωγοί του κοινωνικού πλούτου- «[…] συνδεθούν μεταξύ τους για να συνενωθούν οι πολλοί τοπικοί αγώνες, που έχουν παντού τον ίδιο χαρακτήρα, σε μια εθνική πάλη, μια ταξική πάλη. Κάθε ταξική πάλη όμως είναι πολιτική πάλη. […] Αυτή η οργάνωση των προλετάριων σε τάξη και επομένως σε πολιτικό κόμμα […]. […] Ο άμεσος σκοπός των κομμουνιστών είναι ίδιος με το σκοπό όλων των άλλων προλεταριακών κομμάτων: συγκρότηση του προλεταριάτου σε τάξη, ανατροπή της αστικής κυριαρχίας, κατάχτηση της πολιτικής εξουσίας από το προλεταριάτο»[3].
Από την ιστορία της ταξικής πάλης γνωρίζουμε σήμερα πως από τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα, από τα αστικά εργατικά κόμματα, η αδιάκοπη πάλη της εργατικής τάξης και των εργαζομένων για κοινωνικές μεταρρυθμίσεις αξιοποιήθηκε ως το αποτελεσματικότερο μέσο χειραγώγησης του κόσμου της εργασίας, για την απόσπαση της συναίνεσης, για την επιβολή της ταξικής συνεργασίας[4] και την παραίτηση της εργατικής τάξης και των συμμάχων της από το τελικό στρατηγικό στόχο που είναι η κατάκτηση της πολιτικής εξουσίας και η ανατροπή του καπιταλιστικού συστήματος. Ο διαφορετικός χαρακτήρας της σοσιαλδημοκρατίας, των αστικών εργατικών κομμάτων και των κομμάτων της εργατικής τάξης προκύπτει με σαφήνεια από τη θέση που παίρνουν στη σχέση ανάμεσα στην κοινωνική μεταρρύθμιση και την επαναστατική ανατροπή του καπιταλισμού. Για το ζήτημα αυτό γράφει η Ρόζα Λούξεμπουργκ στο βιβλίο της Μεταρρύθμιση ή Επανάσταση:
«Μεταξύ της κοινωνικής μεταρρύθμισης και της κοινωνικής επανάστασης υφίσταται […] μια αδιάσπαστη συνάρτηση, δεδομένου ότι ο αγώνας για κοινωνικές μεταρρυθμίσεις είναι το μέσο, ενώ ο αγώνας για την κοινωνική ανατροπή είναι ο τελικός της σκοπός.
»Τη [θέση αυτή τη] βρίσκουμε για πρώτη φορά στη θεωρία που διατύπωσε ο Εδ. Μπερνστάϊν στη «Νέα Εποχή» του 1897)98 με τις μελέτες του: «Προβλήματα του Σοσιαλισμού» και κυρίως το βιβλίο του: «Οι Προϋποθέσεις του Σοσιαλισμού». Η θεωρία αυτή πρακτικά […] καταλήγει […] στη συμβουλή να παραιτηθούμε απ' την κοινωνική ανατροπή, τον τελικό σκοπό [του επαναστατικού ταξικού εργατικού κινήματος], και να μεταβάλουμε, […] την κοινωνική μεταρρύθμιση από μέσο σε σκοπό της ταξικής πάλης. Ο ίδιος ο Μπερνστάϊν διατύπωνε κατά τον πιο επιτυχή και σαφή τρόπο τις γνώμες του, όταν άγραφε: «Ο τελικός σκοπός, όποιος κι αν είναι, δεν είναι για μένα τίποτα, για μένα το παν είναι το κίνημα»[5].
«Αλλά ο […] τελικός σκοπός, [η ανατροπή του καπιταλισμού], είναι το μοναδικό αποφασιστικό χαρακτηριστικό, που διακρίνει [το ταξικό επαναστατικό εργατικό κίνημα] απ’ την αστική δημοκρατία και τον αστικό ριζοσπαστισμό και που μεταβάλλει το όλο εργατικό κίνημα από μια κουραστική εργασία μπαλωματή για τη διάσωση του καπιταλιστικού καθεστώτος, σε μια ταξική πάλη εναντίον του καθεστώτος αυτού, για την κατάργησή του. […] Η συζήτηση με τον Μπερνστάϊν και τους οπαδούς του δεν αφορά, σε τελευταία ανάλυση, αυτόν ή εκείνο τον τρόπο της πάλης, αυτήν ή εκείνη την τακτική, αλλά αυτή την υπόσταση του [ταξικού επαναστατικού εργατικού κινήματος].
»Η διάγνωση αυτή έχει διπλή σημασία για τους εργάτες, γιατί πρόκειται ακριβώς για ένα ζήτημα που αφορά αυτούς τους ίδιους και την επιρροή των [αστικών εργατικών κομμάτων] μέσα στο κίνημα, γιατί στο ζήτημα αυτό αποτελούν το τομάρι της αρκούδας που πρόκειται να πουληθεί στην αγορά. […] Το ζήτημα της κοινωνικής μεταρρύθμισης και της επανάστασης, του τελικού σκοπού, και του κινήματος, είναι από μια άλλη πλευρά ταυτόσημο το ζήτημα, αν το εργατικό κίνημα θάχει μικροαστικό ή προλεταριακό χαρακτήρα»[6].
Η Συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ και οι μεταρρυθμίσεις
Με τη μεγάλη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στην εκλογική αναμέτρηση στις 25/1/2015, η οδυνηρή -για την εργατική τάξη και τον κόσμο της εργασίας- περίοδος των μνημονιακών χρόνων 2010 - 2015 που εξαθλίωσε τη μεγάλη πλειοψηφία και θεσμοθέτησε την εργασιακή ζούγκλα των απασχολήσιμων, ο μεγάλος κύκλος ανασυγκρότησης του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής και του αστικού κράτους έκλεισε με τον εξοστρακισμό από την κυβερνητική εξουσία των δύο βασικών πυλώνων του αστικού μπλοκ, της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ, που τη διαχειρίστηκαν εναλλάξ στα χρόνια της μεταπολίτευσης μέχρι και την 25η του Γενάρη του 2015. Η ανάδειξη στην κυβερνητική εξουσία του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ είναι μια σημαντική τομή στην αδιατάρακτη μέχρι σήμερα εναλλαγή κυβερνήσεων από το ΠΑΣΟΚ και τη Νέα Δημοκρατία· πλην όμως αυτή η τομή και η ανάληψη της κυβερνητικής εξουσίας από τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ δεν συνιστά και ρήξη με το αστικό μπλοκ εξουσίας και τη θέση της χώρας μας στην ιμπεριαλιστική αλυσίδα της ΕΕ και των ΗΠΑ, όπως ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ διακηρύσσει, αλλά και από το γεγονός πως μοιράζεται την εξουσία με το αναμφισβήτητα συστημικό ακροδεξιό κόμμα των ΑΝΕΛ.
Η ασυνέχεια στις σχέσεις των δυνάμεων του αστικού μπλοκ με την κυβερνητική εξουσία, που προκύπτει αντικειμενικά από την τομή στη σταθερή εναλλαγή των αστικών κομμάτων ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση, αναδεικνύει με ένταση το διαχρονικό ερώτημα για την ταξική πάλη: «Κοινωνική μεταρρύθμιση ή Επανάσταση»; Ή, επαναδιατυπώνοντας το ερώτημα, θεωρώντας τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ επισφαλή ταλαντευόμενο σύμμαχο της εργατικής τάξης και του κόσμου της εργασίας ή έστω ένα προσωρινό επισφαλές ρήγμα στην πολιτική ηγεμονία και την ισχύ του αστικού μπλοκ εξουσίας:
Μπορεί η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ να διαχειριστεί τις καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής, υπηρετώντας ταυτόχρονα τα συμφέροντα και του κεφαλαίου και της εργασίας; Και τα συμφέροντα της αστικής τάξης και τα συμφέροντα της εργατικής τάξης;
Μπορούν η εργατική τάξη, ο κόσμος της εργασίας και το ταξικό εργατικό κίνημα της χώρας μας να κερδίσουν ή και να επιβάλουν μέτρα, -κόντρα στην εγχώρια αστική τάξη, στους ντόπιους κεφαλαιοκράτες, στο δικό τους αστικό κράτος-, που θα βελτιώνουν τη θέση τους μέσα στον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής;
Μπορεί η χώρα μας με τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, στη δοσμένη συγκυρία, με τη δοσμένη ταξική συνείδηση της εργατικής τάξης, και τον δοσμένο συσχετισμό δύναμης των ταξικών δυνάμεων στο ντόπιο και στο διεθνές εργατικό κίνημα να κερδίσει ή και να επιβάλει ρυθμίσεις για το χρέος και μια νέα συμφωνία που θα βελτιώνουν(;!) τη θέση της χώρας μας, -υποτελής κρίκος στην ιμπεριαλιστική αλυσίδα της ΕΕ και της ευρωατλαντικής ιμπεριαλιστικής συμμαχίας του ΝΑΤΟ-, μέσα στο διεθνή καταμερισμό που επιβάλουν οι ηγεμονικές ιμπεριαλιστικές χώρες της ΕΕ και οι ΗΠΑ;
Οι Ταξικές Πολιτικές δυνάμεις
Η απάντηση στα ερωτήματα που θέτει η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ είναι κατηγορηματική: Για τα αστικά εργατικά κόμματα, καμιά αυταπάτη. Πλην όμως, με τη σωστή και ιστορικά δικαιωμένη θέση του ΚΚΕ και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ - ΜΑΡΣ για τη μη συμμετοχή σε συμμαχικές κυβερνήσεις με αστικά κόμματα και τον ξεκάθαρο ιδεολογικό – πολιτικό – οργανωτικό διαχωρισμό με τις δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ, επιβάλλεται η κριτική στήριξη στις όποιες θετικές -για τους εργαζόμενους- μεταρρυθμίσεις προωθήσει η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ· διατηρώντας στο ακέραιο τις πολιτικές τους θέσεις και ασκώντας παράλληλα αιχμηρή, σκληρή δημόσια κριτική για την πολιτική και το συστημικό χαρακτήρα του ΣΥΡΙΖΑ και της συγκυβέρνησης, αποκαλύπτοντας παράλληλα τον ακροδεξιό χαρακτήρα των ΑΝΕΛ. Αυτή η τακτική δεν είναι υποχώρηση από τις θέσεις και την πολιτική του ΚΚΕ και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ - ΜΑΡΣ. Αντίθετα είναι υπεράσπιση της εργατικής τάξης, των εργαζομένων, των μικρομεσαίων στρωμάτων που κανιβαλίζονται, είναι υπεράσπιση του δρόμου για τη ρήξη και την ανατροπή των μνημονιακών πολιτικών, για τη ρήξη με την ΕΕ και της ανατροπής του καπιταλισμού.
Λοιπόν…; Πολιτική Συμμαχιών και Κοινή δράση
Θεωρητικά και ιστορικά στο ζήτημα για την πολιτική συμμαχιών των κομμάτων υπάρχει πλούσια εμπειρία. Στα καθ’ ημάς η εμπειρία της ΕΔΑ (επιβεβλημένη από την ιστορική συγκυρία ενιαία πολιτική οργάνωση) επιβεβαιώνει πως απαράβατος όρος, αναγκαία συνθήκη για κάθε πολιτική συμμαχιών κάθε κόμματος, κάθε πολιτικής και συνδικαλιστικής παράταξης - σχήματος είναι η πολιτική - ιδεολογική - οργανωτική αυτοτέλεια.
Το πεδίο για το σχεδιασμό μιας πολιτικής συμμαχιών για κοινή δράση πάνω σε αιτήματα στόχους που βάζει κάθε φορά η συγκυρία, είναι ευρύτατο, πολύπλοκο, σε διαρκή κίνηση και εξέλιξη. Κριτική στήριξη στην συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ λοιπόν και κοινή δράση των ταξικών πολιτικών δυνάμεων, όχι με μια διακήρυξη και συμφωνία σ’ ένα χαρτί για ένα αίτημα - στόχο, αλλά με κοινά καλέσματα, με κοινές συγκεκριμένες δραστηριότητες και μορφές πάλης στην πράξη. Αυτή είναι η θεμελιακή βάση κάθε Πολιτικής Συμμαχιών. Μέχρι σήμερα, ουσιαστικά στην πράξη, κάθε κόμμα, κάθε πολιτική οργάνωση και οργανωμένη δύναμη διεκδικούσε όχι τη νίκη στο αίτημα – στόχο, αλλά να αποδείξει πως είναι η πιο συνεπής δύναμη … σε μια χαμένη μάχη. Μόνο που η συνέπεια λόγων και έργων κρίνεται στην πράξη…
Οι διαπιστώσεις: Τέρμα στις αυταπάτες, τέρμα στις ψευδαισθήσεις, τέρμα στην ανοχή, τέρμα στους αυτοσχεδιασμούς και όλα τα σχετικά ισχύουν για όλους και κυρίως για τις ταξικές επαναστατικές δυνάμεις του εργατικού κινήματος.
Τη μάχη δεν τη δίνεις με τα μέσα που θα ήθελες να έχεις και αν δεν τα ‘χεις τα παρατάς, αλλά με τα μέσα που έχεις στην δοσμένη συγκυρία. «Ο κομμουνισμός δεν είναι για μας μια κατάσταση πραγμάτων που πρέπει να εγκαθιδρυθεί, ένα ιδεώδες που σ' αυτό θα πρέπει να προσαρμοστεί η πραγματικότητα. Ονομάζουμε κομμουνισμό την πραγματική κίνηση πού καταργεί τη σημερινή κατάσταση πραγμάτων. Οι όροι αυτής της κίνησης προκύπτουν από τις προϋποθέσεις που τώρα υπάρχουν»[7]. Αυτό που σήμερα έχει ανάγκη ο καθένας από μας, είναι πως και με τι θα μπορέσουμε να ανατρέψουμε την καταστροφική πολιτική -για την ΕΤ, τους εργαζόμενους και τα μικρομεσαία στρώματα- των μνημονίων που έχει επιβληθεί από την ιμπεριαλιστική ΕΕ και τις ΗΠΑ.
Στην συντελούμενη κοινωνική ανθρωπιστική καταστροφή, η αποτροπή - ανατροπή της απαιτεί σκληρό αγώνα και μάχη, αποφασιστικότητα, αυτοθυσία και στράτευση σε πολιτικές που δεν ικανοποιούν τις μικροαστικές αυταπάτες και ψευδαισθήσεις για δίκαιο και ανθρώπινο καπιταλισμό, κάτι που για την ώρα -η κοινωνική πλειοψηφία- δεν δείχνει διατεθειμένη να το πράξει. Αυτή την άγρια ταξική μάχη για να έχουμε ρεαλιστικές πιθανότητες να την κερδίσουμε πρέπει να φτύσουμε αίμα. Η λύση και έξοδος από την κρίση θα είναι βίαιη, επώδυνη και με βαριές θυσίες. Απαιτεί ιδεολογική - πολιτική στράτευση, οργάνωση, αποφασιστικότητα και άντερα.
Είναι προφανές πως η ανασυγκρότηση –αναγέννηση του επαναστατικού ταξικού εργατικού κινήματος, είναι σε συνάρτηση με την ανατροπή των κοινωνικών συσχετισμών, κυρίως στο συνδικαλιστικό κίνημα, που θα τσακίσουν τη ραχοκοκαλιά των δυνάμεων του αστικού μπλοκ εξουσίας στα συνδικάτα και μέσα στην κοινωνία.
Σημειώσεις
- See more at: http://e-kozani.blogspot.gr/2015/01/blog-post_14.html#sthash.17ODzpuF.dpuf
