ΟΥΓΚΟ ΤΣΑΒΕΣ: Δύο χρόνια μετά το θάνατό του
Ο Τσάβες των φτωχών.
Γεννήθηκε στις 28 Ιουλίου του 1954 στη Βενεζουέλα. Εκπαιδεύτηκε σε ένα από τα πλέον σκληροτράχηλα σώματα
του στρατού,στους αλεξιπτωτιστές.
Υπηρέτησε ως στρατιωτικός και εξελέγη πρόεδρος της Βενεζουέλας για πρώτη φορά το 1998.
Ένα αποτυχημένο πραξικόπημα
Στα 1983 ίδρυσε το Μπολιβαριανό Επαναστατικό Κίνημα 200 (Movimiento Bolivariano Revolucionario 200, MBR-200).
Περίπου 10 χρόνια μετά, στις 4 Φεβρουαρίου 1992, ο Τσάβες με άλλα κορυφαία στελέχη του MBR-200 έκαναν απόπειρα πραξικοπήματος κατά του προέδρου Κάρλος Άντρες Πέρες. Η ανατροπή του καθεστώτος απέτυχε. Οι Μπολιβαριανοί όμως δεν πτοήθηκαν και επιχείρησαν ακόμη μια απόπειρα ανατροπής του Πέρες το Νοέμβριο του ίδιου έτους. Ο Τσάβες ήταν ήδη στη φυλακή λόγω του πρώτου στασιασμού, είχε όμως καθοδηγητικό ρόλο στο κίνημα. Και η δεύτερη απόπειρα απέτυχε.
ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΛΑΙΚΟ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ ΣΤΗΝ ΚΗΔΕΙΑ ΟΥΓΚΟ ΤΣΑΒΕΣ
Από την εμπειρία στο χακί, περνάει στην εξουσία
Το 1994, ο τότε πρόεδρος Ραφαέλ Καλντέρα του χορήγησε αμνηστία. Αμέσως ο Τσάβες ανασύστησε το MBR, μόνο που για να απαλλαγεί από τις όποιες αμαρτίες του παρελθόντος, το κίνημα μετετράπη σε πολιτικό κόμμα με το όνομα "Κίνημα για την Πέμπτη Δημοκρατία".
Στις 6 Δεκεμβρίου του 1998 ο Τσάβες εξελέγη πρόεδρος της Βενεζουέλας για πρώτη φορά. Οι εκλογές είχαν τη μεγαλύτερη συμμετοχή των τελευταίων 40 ετών για τη χώρα: 56,2%.
Ο Τσάβες ξεκίνησε αμέσως τις διαδικασίες για την εφαρμογή του προεκλογικού του προγράμματος. Αναθεώρησε το Σύνταγμα της χώρας. Αναδιένειμε τη γη, εφάρμοσε προγράμματα στέγασης, μόρφωσης, περίθαλψης και παιδείας για τους φτωχούς.
Το 1999 πέτυχε και δεύτερη νίκη με το κόμμα του στις βουλευτικές εκλογές.
Το νέο Σύνταγμα, που ολοκληρώθηκε το 1999, μετονόμασε τη Βενεζουέλα σε "Μπολιβαριανή Δημοκρατία της Βενεζουέλας" προς τιμήν του Σιμόν Μπολιβάρ. Η θητεία του προέδρου αυξήθηκε σε 6 χρόνια και επετράπη η δεύτερη θητεία των προέδρων.
Οι πολιτειακές αλλαγές εγκρίθηκαν σε δημοψήφισμα τον Δεκέμβριο του 1999.
Τον Ιούλιο του 2000 διεξήχθησαν εκλογές για την Εθνοσυνέλευση και ταυτόχρονα ο Τσάβες κέρδισε την επανεκλογή του στην προεδρία της χώρας.
Στις 9 Απριλίου του 2002 τα συνδικάτα κήρυξαν απεργία. Στις 11 Απριλίου, στη διάρκεια διαδηλώσεων κατά της απόλυσης του προέδρου μεγάλης εταιρείας πετρελαίου, ξέσπασε βία, με 17 νεκρούς και εκατοντάδες τραυματίες. Γιατροί ανέφεραν ότι πολλά από τα θύματα είχαν πυροβοληθεί από ελεύθερους σκοπευτές. Όμως η έρευνα των επεισοδίων πάγωσε έκτοτε και κανείς δεν έμαθε τι τελικά συνέβη εκείνη τη μέρα.
Στο μεταξύ παραιτήθηκε ο διοικητής των Ενόπλων Δυνάμεων, Λούκας Ρινκόν Ρομέρο, αφού πρώτα ανακοίνωσε σε εθνικό δίκτυο την παραίτηση του Τσάβες (ωστόσο ο Τσάβες ανέφερε αργότερα ότι συνελήφθη όμηρος).
Νέος πρόεδρος αυτοανακηρύχθηκε ο Πέδρο Καρμόνα, πρόεδρος του συνδέσμου βιομηχάνων και εμπόρων της Βενεζουέλας, υποστηριζόμενος από το στρατό. Ο νέος ηγέτης άλλαξε ξανά το όνομα της χώρας σε "Δημοκρατία της Βενεζουέλας". Όμως οι υποστηρικτές του Τσάβες προκάλεσαν αντιπραξικόπημα. Τη νύχτα του Σαββάτου, 13 Απριλίου 2002, ο Τσάβες επέστρεψε στην ηγεσία, τερματίζοντας τη συντομότερη κυβέρνηση στην ιστορία της χώρας.
Στις προεδρικές εκλογές της 3ης Δεκεμβρίου του 2006, ο Τσάβες επανεξελέγη από τον πρώτο γύρο για έξι ακόμα χρόνια και ο αντίπαλός του, σοσιαλδημοκράτης Μανουέλ Ροσάλες, κυβερνήτης της πετρελαιοπαραγωγού επαρχίας Σούλια, παραδέχτηκε αμέσως την ήττα του.
Ο Τσάβες συγκέντρωσε περί το 63% των ψήφων. Οι διεθνείς παρατηρητές επιβεβαίωσαν ότι δεν υπήρξε ζήτημα νοθείας.
Στις 10 Ιανουαρίου 2007 ο Τσάβες ορκίστηκε για μια ακόμα θητεία. Την ίδια χρονιά, παρά τις αντιδράσεις, προώθησε την παράταση της θητείας του ως το 2012.
Αγαπήθηκε και μισήθηκε όσο κανένας άλλος ίσως στη χώρα του, ενώ οι αμερικανικές κυβερνήσεις –και ιδίως αυτή του Τζορτζ Μπους– είχαν συχνά πονοκέφαλο λόγω... Τσάβες.
Ο Βενεζουελάνος στρατιωτικός και πολιτικός δεν δίστασε να αποκαλέσει τον Μπους "κύριο Κίνδυνο", τον Τόνι Μπλερ "γαϊδούρι" και την Κοντολίζα Ράις "κοριτσάκι" (τσίκα).
Πρέπει να υπενθυμίσουμε κάποια σημαντικά στοιχεία για να γίνει ευρύτερα γνωστό το μέγεθος των αλλαγών που έχουν συντελεστεί στη Βενεζουέλα, χάρη στον Τσάβες. Η χώρα έχει ανακτήσει τον έλεγχο των φυσικών πόρων της. Πάνω από του 42% του κρατικού προϋπολογισμού της Βενεζουέλας πηγαίνει σε κοινωνικές δαπάνες. Ο αναλφαβητισμός έχει εξαλειφθεί, σύμφωνα με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών για την Εκπαίδευση, την Επιστήμη και τον Πολιτισμό (UNESCO). Η ακραία φτώχεια έχει μειωθεί από το 42,5% το 1996 στο 5,5% το 2013, μια μείωση άνευ προηγουμένου, σύμφωνα με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών για τη Διατροφή και τη Γεωργία.
Για τα Δυτικά Μέσα ενημέρωσης και τον ιμπεριαλισμό η στήριξη του λαού στον Τσάβες ήταν αποτέλεσμα του «λαϊκισμού» του, όπως συστηματικά χαρακτηρίζουν κάθε πολιτική παροχών και δικαιότερης κατανομής του κοινωνικού πλούτου, σε μια προσπάθεια να την διασύρουν και να την στιγματίσουν. Πρόκειται ωστόσο για υποβολιμαίες και ανυπόστατες κατηγορίες! Αρκεί να πάρουμε υπ’ όψη μας ότι αυτοί που τις διατυπώνουν ούτε καν ανέφεραν πως οι δεξιοί και αμερικανόδουλοι αντίπαλοι του Τσάβες στις προεδρικές εκλογές του 2006 υπόσχονταν στα 3 εκ. φτωχών μια πιστωτική κάρτα μαύρου χρώματος (για να παραπέμπει στο χρώμα του πετρελαίου) από την οποία θα μπορούσαν να «σηκώνουν» 450 δολάρια τον μήνα. Αυτή η εξαγγελία ωστόσο, γνήσιο δείγμα λαϊκισμού, ουδέποτε σχολιάστηκε…
Η αλήθεια είναι πως ο Τσάβες μπόρεσε να ασκήσει αναδιανεμητική πολιτική λόγω του τεράστιου πετρελαϊκού πλούτου που διαθέτει η Βενεζουέλα με σχεδόν 300 δισ. βαρέλια βεβαιωμένα κοιτάσματα που ξεπερνούν αυτά της Σαουδικής Αραβίας, είναι διπλάσια του Ιράν, τριπλάσια της Ρωσίας κλπ. Ωστόσο δεν ήταν εξ αρχής δεδομένο πως αυτός πλούτος θα χρηματοδοτήσει συντάξεις και την ανέγερση νοσοκομείων, όπως άλλωστε ο πλούτος των χωρών του Περσικού Κόλπου δεν έχει σημάνει υψηλό επίπεδο κοινωνικών παροχών στις πετρομοναρχίες. Στην περίπτωση ειδικότερα της Βενεζουέλας, απαιτήθηκαν συγκρούσεις για να τεθεί υπό δημόσιο έλεγχο η πετρελαϊκή εταιρεία PDVSA τα στελέχη της οποίας, εκφράζοντας τμήματα της εγχώριας αστικής τάξης και τα συμφέροντα της αμερικανοκρατίας προχώρησαν σε απεργία από τον Δεκέμβρη του 2012 μέχρι τον Φεβρουάριο του 2003 αντιδρώντας στο καθεστώς και προκαλώντας μια κάθετη μείωση του ΑΕΠ κατά 29%! Η νίκη του Τσάβες εναντίον της αριστοκρατίας των πετρελαίων, σε λιγότερο μάλιστα από ένα χρόνο μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του Απριλίου του 2002 που χαιρετίστηκε από την Ουάσινγκτον και την Μαδρίτη, επιβεβαίωσε την κυριαρχία του στο εσωτερικό της Βενεζουέλας.
Εξασφάλισε επίσης και τα υλικά μέσα ώστε ο Ούγκο Τσάβες να ασκήσει μια επιθετική πολιτική στο εξωτερικό με δύο αιχμές: Την ενοποίηση της Λατινικής Αμερικής κατ’ εφαρμογή του οράματος του Σιμόν Μπολιβάρ (το όνομα του οποίου έδωσε και στην Δημοκρατία της Βενεζουέλας η οποία πλέον καλείται Μπολιβαριανή Δημοκρατία της Βενεζουέλας) και την παράλληλη απομόνωση των ΗΠΑ! Η σύσφιξη των δεσμών των χωρών που βρίσκονται νότια του Ρίο Γκράντε προωθήθηκε μέσω κυρίως της Μπολιβαριανής Συμμαχίας (ALBA) και πολλών ακόμη μορφών που περιλαμβάνουν από κοινή τράπεζα (Banco de Sur), κοινό δίκτυο πανεπιστημίων στις μεγαλύτερες πρωτεύουσες της υπο-ηπείρου (FLASCO) μέχρι και κοινό δίκτυο ενημέρωσης υψηλής ποιότητας (Telesur). Η προώθηση του σχεδίου του Ούγκο Τσάβες για την ενοποίηση της Λατινικής Αμερικής οφείλει πολλά στα μέσα που διέθετε κι ειδκότερα στο πετρέλαιο. Ο χθεσινός Εκόνομιστ (9 Μαρτίου) ανέφερε πως η αξία του πετρελαίου που έπαιρνε η Κούβα κάθε έτος ανερχόταν σε 6 δισ. δολ., σχεδόν το 10% του ΑΕΠ της (!), ενώ οι Νιού Γιορκ Τάιμς της Παρασκευής 8 Μαρτίου περιέγραφαν πως στους όρους με τους οποίους προμήθευε πετρέλαιο στις λατινοαμερικάνικες χώρες και τα κράτη της Καραϊβικής περιλαμβανόταν για ένα μέρος πληρωμή σε είδος (ρούχα, σιτάρι, σόγια και άλλα είδη κι όχι σε δολάρια) και για το υπόλοιπο μέρος χαμηλότοκα μακροχρόνια δάνεια. Δίνοντας επομένως μια διέξοδο στα προβλήματα τροφοδοσίας σε όλες σχεδόν τις λατινοαμερικάνικες χώρες μπόρεσε να περιορίσει την επιρροή των ΗΠΑ κι έτσι να γίνουμε μάρτυρες του εξής κατορθώματος: οι πιέσεις των ΗΠΑ για απομόνωση της Βενεζουέλας (η οποία είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος προμηθευτής πετρελαίου των ΗΠΑ συνεισφέροντας το 10% των αμερικάνικων εισαγωγών) το μοναδικό αποτέλεσμα που είχαν ήταν να οδηγήσουν στην δική τους απομόνωση. Το δημόσιο βρισίδι του Ούγκο Τσάβες στους εγκληματίες πολέμου Μπους και Μπλερ που απολαύσαμε κατ’ επανάληψη στις οθόνες μας ήταν το επιστέγασμα μιας πολιτικής που έπληξε την ιμπεριαλιστική κυριαρχία των ΗΠΑ στην αμερικανική ήπειρο αλλά και παγκόσμια, όταν για παράδειγμα έδινε ώθηση στον Οργανισμό Πετρελαιοεξαγωγικών Χωρών, ακυρώνοντας το σχέδιο των ΗΠΑ και των πολυεθνικών πετρελαϊκών εταιρειών να τον απονεκρώσουν.
Η αρχή του τέλους
Το 2011 και μετά από αρκετές διαψεύσεις και υπεκφυγές ανακοινώθηκε επίσημα ότι ο Ούγκο Τσάβες πάσχει από καρκίνο. Ο ίδιος αρχικά είχε πει πως επρόκειτο απλά για μια ορθοπεδική φλεγμονή στο γόνατό του. Όμως χρειάστηκε εγχείριση και θεραπείες και ήταν αδύνατο το νέο να παραμείνει κρυφό.
Στις 7 Οκτωβρίου του 2012 και ενώ η υγεία του φαινόταν να πηγαίνει αρκετά καλά, κέρδισε τον αντίπαλό του, Ενρίκε Καπρίλες, και εξασφάλισε και νέα θητεία.
Γρήγορα όμως αναγκάστηκε να μπει και πάλι στο νοσοκομείο. Πήγε και πάλι στην Κούβα, όπου έμεινε για δυο και πλέον μήνες. Τον Φλεβάρη ανακοινώθηκε αιφνιδιαστικά ότι επέστρεψε στη Βενεζουέλα. Οι δικοί του υποστήριξαν ότι η επιστροφή του ήταν ένδειξη ότι πήγαινε καλύτερα. Υπήρχε όμως και η αντίθετη άποψη: ο καρκίνος είχε προχωρήσει πια τόσο πολύ, που ο Τσάβες απλώς γύρισε για να περάσει τις τελευταίες του μέρες στο σπίτι του με την οικογένειά του.
Φωτογραφικό Υλικό
Προτεινόμενες Ταινίες
· Ο Κύριος Πρόεδρος (Εξάντας)
· Μουσική κι επανάσταση
· Μπολιβαριανή Βενεζουέλα. Ο Λαός στον αγώνα ενάντια στον τέταρτο παγκόσμιο πόλεμο.
· Ο Τσάβες, η Βενεζουέλα κι η νέα Λατινική Αμερική
· Η Επανάσταση δεν θα μεταδοθεί τηλεοπτικά
· Μπολιβάρ για πάντα. Πολίτης της Ελευθερίας
· South of the Border
· Δεν θα επιστρέψουν. Η Επανάσταση της Βενεζουέλας σήμερα
Επιμέλεια: Νικολαϊδου Κατερίνα
