Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκη: Από τη γερμανική κατοχή στη γερμανική θαλπωρή
Ζουμπουλάκης Γιάννης
Ο τρόπος με τον οποίο η πολιτική, η Ιστορία και η οικογένεια συνδυάζονται στην ταινία «Παράδοξη πατρίδα» του Νίκου Ασλανίδη και η ιστορία μια εγκύου καρκινοπαθούς στην «Ολυμπία» του Σταύρου Ψυλλάκη ήταν οι ελληνικές ταινίες που συγκίνησαν περισσότερο το κοινό του 17ου φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης – Εικόνες 21ουαιώνα.
Οι δυο ταινίες απέσπασαν βραβείο κοινού Fischer. Η μεν «Παράδοξη πατρίδα» για ταινία άνω των 45’, η δε «Ολυμπία» για ταινία κάτω των 45’.
Η «Παράδοξη πατρίδα» είναι η ιστορία του Στάθη που την περίοδο της γερμανικής κατοχής, ήταν μόλις οκτώ ετών. Μια μέρα, οι ναζί επιτέθηκαν στο χωριό του και έκαψαν ζωντανούς συνολικά 353 κατοίκους. Ανάμεσά τους ήταν η 28χρονη μητέρα του, η γιαγιά του και τα τέσσερα αδέλφια του ηλικίας από ενάμιση έως δέκα ετών. Ο ίδιος κατάφερε να γλιτώσει μαζί με τον πατέρα του.
Την περίοδο του Εμφυλίου Πολέμου, ο πατέρας του καταδικάσθηκε σε θάνατο... Λίγο πριν εκτελεστεί, γράφει ένα γράμμα και δίνει εντολή στον γιο του να σπουδάσει. Ο Στάθης κατέφυγε στη Γερμανία και κατάφερε να γίνει οδοντίατρος. Λόγω της αντιδικτατορικής του δράσης, αναγκάζεται να ζητήσει πολιτικό άσυλο στη... Γερμανία. Δημιουργεί οικογένεια με πέντε παιδιά –όπως και ο πατέρας του– και τους δίνει τα ονόματα των αδικοχαμένων αδελφών του...
Σε ότι αφορά τις ξένες παραγωγές, η «Βιρούνγκα» σε σκηνοθεσία Ορλάντο φον Άινζιντελ (Μεγ. Βρετανία) απέσπασε το «Βραβείο Κοινού Πίτερ Ουιντόνικ» ως ταινία άνω των 45’ και η «Φλόγα» σε σκηνοθεσία των Dress Code - Νταν Κόβερτ και Αντρέ Αντρέεφ, (ΗΠΑ-Βουλγαρία) ως ταινία κάτω των 45’. Η «Βιρούνγκα» απέσπασε επίσης το βραβείο της WWF που απονέμεται σε ταινία της ενότητας «Περιβάλλον»
Το βραβείο της Διεθνούς Αμνηστίας της ενότητας «Ανθρώπινα Δικαιώματα», απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ «Ασήμι στο νερό, αυτοπορτρέτο της Συρίας» σε σκηνοθεσία Οσάμα Μοχάμεντ και Ουϊάμ Σιμάβ Μπεντιρξάν (Γαλλία-Συρία) και το βραβείο Docs in Progress 2015 της Αγοράς του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης απονεμήθηκε ομόφωνα στην ταινία «Ο πιο μακρύς δρόμος» τηε Stefi & Lynx, σε σκηνοθεσία Μαριάννας Οικονόμου, παραγωγής Δάφνης Πανοπούλου (είναι συμπαραγωγή με την Taavi Vartia, εταιρία παραγωγής από την Φινλανδία).
Τέλος σε ότι αφορά τα βραβεία της Διεθνούς Ενωσης Κριτικών Κινηματογράφου (FIPRESCI) το βραβείο για καλύτερη ελληνική παραγωγή δόθηκε στην ταινία «Αρκαδία χαίρε» του Φίλιππου Κουτσαφτή και για ξένη στην ταινία «Κάθε πρόσωπο έχει όνομα» σε σκηνοθεσία του Μάγκνους Γκέρτεν (Σουηδία). Την Ελλάδα εκπροσωπούσε ηΤζία Γιοβάνη, κριτικός κινηματογράφου της εφημερίδας Ριζοσπάστης.
