Στο χάος βυθίζονται τα Σκόπια
Οκτώ αστυνομικοί σκοτώθηκαν και 30 τραυματίστηκαν σε σύρραξη με ομάδα ενόπλων σε αλβανόφωνη συνοικία της πόλης Κουμάνοβο, στην ΠΓΔΜ, την ώρα που τα Σκόπια βυθίζονται σε πολιτική κρίση.
Η υπουργός Εσωτερικών, Γκορντάνα Γιανκουλόφσκα, κλαίγοντας χαρακτήρισε σε συνέντευξη Τύπου τους νεκρούς αστυνομικούς «ήρωες που έδωσαν τη ζωή τους για την πατρίδα» και δήλωσε ότι η σύρραξη άρχισε στη διάρκεια επιχείρησης «σκούπας» των δυνάμεων ασφαλείας στη συνοικία Ντίβα Νασέλμπα στο δυτικό Κουμάνοβο.
Η αστυνομία -είπε η υπουργός- δέχθηκε επίθεση με αυτόματα όπλα και εκρηκτικούς μηχανισμούς. Οι «τρομοκράτες», πρόσθεσε, που μπήκαν στα Σκόπια από γειτονική χώρα, την οποία δεν κατονόμασε (σύμφωνα με πληροφορίες πρόκειται για Αλβανούς που έφθασαν από το Κόσοβο), σχεδίαζαν «να εκμεταλλευτούν την πολιτική κατάσταση και να εξαπολύσουν επιθέσεις σε κρατικούς θεσμούς».
Οι ειδικές δυνάμεις απομακρύνουν εσπευσμένα τους κατοίκους της αλβανόφωνης συνοικίας του Κουμάνοβο | AP Photo/Visar Kryeziu
Η Γιανκουλόφσκα δήλωσε ότι περισσότερα από 20 μέλη της ένοπλης αυτής ομάδας έχουν παραδοθεί, αλλά πρόσθεσε ότι η επιχείρηση της αστυνομίας δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί επειδή υπάρχουν ακόμα επιτιθέμενοι που αντιστέκονται. Είπε ακόμα ότι υπάρχουν νεκροί και μεταξύ των ενόπλων (για πέντε άτομα κάνουν λόγο τα τοπικά μέσα ενημέρωσης) αλλά δεν ήταν σε θέση να επιβεβαιώσει εάν υπάρχουν θύματα μεταξύ των αμάχων.
Οι χθεσινές συγκρούσεις ξέσπασαν την ώρα που τα Σκόπια βυθίζονται στην πιο σοβαρή πολιτική κρίση από την κήρυξη της ανεξαρτησίας του από την πρώην Γιουγκοσλαβία, το 1991. Η κυβέρνηση και η αντιπολίτευση κατηγορούν η μία την άλλη για σχέδια αποσταθεροποίησης της χώρας προκειμένουν να καταλάβουν ή να διατηρήσουν, αντίστοιχα, την εξουσία.
Μερικοί αναλυτές έχουν εκφράσει φόβους ότι πολιτικοί και από τις δύο πλευρές είναι διατεθειμένοι να προκαλέσουν συγκρούσεις μεταξύ αλβανοφώνων και μη, προκειμένου να πετύχουν τα σχέδιά τους.
Το Κουμάνοβο, πόλη 80.000 κατοίκων, βρίσκεται 40 χιλιόμετρα βόρεια της πρωτεύουσας και κοντά στα σύνορα με το Κόσοβο και τη Σερβία. Η περιοχή ήταν επίκεντρο εχροπραξιών μεταξύ Αλβανόφωνων και κυβερνητικών δυνάμεων το 2001.
Οι Αλβανόφωνοι, που αποτελούν περίπου το ένα τέταρτο του συνολικού πληθυσμού της ΠΓΔΜ, πήραν τα όπλα τότε, απαιτώντας περισσότερα δικαιώματα. Οι συγκρούσεις τερματίστηκαν μετά από έξι μήνες, όταν με τη μεσολάβηση της Δύσης εκχωρήθηκαν περισσότερα δικαιώματα στη μειονότητα.
Σύμφωνα με τον πολιτικό αναλυτή Σάσο Ορντανόβσκι, οι ένοπλοι που ευθύνονται για τις αιματηρές συγκρούσεις είναι μισθοφόροι. «Κάποιος τους πλήρωσε», είπε, «προκειμένου να αλλάξει το θέμα της συζήτησης για όσα συμβαίνουν τώρα στη χώρα».
Η υπουργός Εσωτερικών, από την άλλη, υποστήριξε ότι οι ένοπλοι «βρήκαν καταφύγιο σε σπίτια υποστηρικτών τους», χωρίς όμως να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.
Τόσο η ευρωπαϊκή αντιπροσωπία στα Σκόπια όσο και η αμερικανική πρεσβεία έκαναν έκκληση για ηρεμία, ενώ η γειτονική Σερβία αντέδρασε ενισχύοντας τις δυνάμεις της στα σύνορα, με τον πρωθυπουργό, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, να συγκαλεί για σήμερα το μεσημέρι έκτακτο συμβούλιο του Γραφείου για τον συντονισμό δράσης των σωμάτων ασφαλείας.
Πολιτική κρίση
Την Παρασκευή χιλιάδες οπαδοί της αντιπολίτευσης κατέβηκαν στους δρόμους καταγγέλλοντας την αστυνομική βία στη χώρα. Οι κινητοποιήσεις ξεκίνησαν όταν ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Ζόραν Ζάεβ, επικαλούμενος παράνομα ηχογραφημένες συνομιλίες, κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι προσπαθεί να συγκαλύψει τη δολοφονία ενός 22χρονου το 2011 από τις δυνάμεις ασφαλείας.
Οι συνομιλίες αυτές είναι μέρος μιας σειράς ηχογραφήσεων που ο Ζάεβ έχει δώσει στη δημοσιότητα, υποστηρίζοντας ότι αποδεικνύουν διαφθορά στο υψηλότερο κυβερνητικό επίπεδο, αλλά και κακοδιαχείριση κρατικών κονδυλίων και εγκληματική καταδίωξη των επικριτών της κυβέρνησης.
Ο Ζάεβ ισχυρίζεται ότι ο πρωθυπουργός της χώρας, Νίκολας Γκρούεφσκι, κρύβεται πίσω από τις παράνομες ηχογραφήσεις και λέει ότι έφθασαν στην κατοχή του από ανώνυμη πηγή. Ο Γκρούεφσκι τα διαψεύδει όλα, υποστηρίζει με τη σειρά του ότι οι ηχογραφήσεις αυτές είναι κατασκευασμένες με τη βοήθεια ξένων κατασκόπων και κατηγορεί τον Ζάεβ ότι σχεδιάζει πραξικόπημα.
Ο Ζάεβ χθες έκανε μεν έκκληση για ηρεμία, αλλά είχε ήδη προσκαλέσει τον κόσμο να διαδηλώσει πάλι κατά της κυβέρνησης στις 17 Μαΐου.
Οι αιματηρές συγκρούσεις
Εκπρόσωπος Τύπου της αστυνομίας είχε ανακοινώσει νωρίτερα χθες πως ισχυρές δυνάμεις της αστυνομίας ξεκίνησαν στις 5 το πρωί του Σαββάτου μεγάλη επιχείρηση σε συνοικία της πόλης Κουμάνοβο και κατά την είσοδο των δυνάμεων της αστυνομίας στην περιοχή οι ένοπλοι άνοιξαν πυρ εναντίον τους,
Η αστυνομία, η οποία διεξάγει την επιχείρηση με τεθωρακισμένα οχήματα και ελικόπτερα, είχε απαγορεύσει στους κατοίκους της περιοχής να βγουν από τα σπίτια τους, αποκλείοντας την πρόσβαση και στους δημοσιογράφους.
Ο δήμαρχος του Κουμάνοβο Ζόραν Νταμιάνοφσκι δήλωσε ότι στην πόλη διεξάγεται «πραγματικός πόλεμος», ενώ πληροφορίες ανέφεραν ότι, πέρα από τα θύματα, έχουν ξεσπάσει πυρκαγιές και σε σπίτια της συνοικίας.
Ο αλβανόφωνος αλβανικός σταθμός των Σκοπίων «Alsat» θεωρεί ότι τα επεισόδια στο Κουμάνοβο αποτελούν προσπάθεια αποσταθεροποίησης της χώρας και αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης από τη βαθιά πολιτική κρίση στην ΠΓΔΜ.
Έκτακτη σύσκεψη του συμβουλίου ασφαλείας
Ο πρόεδρος Γκιόργκι Ιβάνοφ, ο οποίος χθες διέκοψε την επίσκεψη εργασίας που πραγματοποιούσε στη Ρωσία και επέστρεψε εσπευσμένα στα Σκόπια, συγκάλεσε το συμβούλιο ασφαλείας της ΠΓΔΜ.
Στο συμβούλιο ασφαλείας, πέραν του κ.Ιβάνοφ, συμμετέχουν μεταξύ άλλων ο πρωθυπουργός Νίκολα Γκρούεφσκι, ο πρόεδρος της Βουλής και οι υπουργοί Εξωτερικών, Άμυνας και Εσωτερικών της ΠΓΔΜ.
Ο κ. Ιβάνοφ προσκάλεσε και τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης Ζόραν Ζάεβ, καθώς και τον αρχηγό του μεγαλύτερου αλβανικού κόμματος DUI, Αλί Αχμέτι, όμως για την ώρα παραμένει άγνωστο αν αυτοί θα ανταποκριθούν στην πρόσκληση του κ.Ιβάνοφ, καθώς δεν τον αναγνωρίζουν ως πρόεδρο της χώρας.
