kozanitvbanner1363x131pix

banner 728x90 PJC 4

b834pix

ecofloor230

ΤΕΝΤΟΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ 1

pantelidisGIF834pix

asepop 2021 a

artinhouse2

garden hall banner1

musicart834pix

κοζάνη, ειδήσεις, νέα, Πτολεμαΐδα

noisi1

Η Ελενίτσα της Κυριακούλας και οι Ρομά

κοζάνη, ειδήσεις, νέα, Πτολεμαΐδα Του Γιώργου Τσιάκαλου

ομότιμου καθηγητή Παιδαγωγικής ΑΠΘ

«Αγγελιοφόρος της Κυριακής» 7 Ιουνίου 2015

“Βρέθηκε στη Λάρισα, με το θίασο του γιου της, την εποχή που γίνεται το παζάρι. Έμενε σ' ένα ξενοδοχείο, που τα παράθυρά του έβλεπαν στην πλατεία του παζαριού. Καθώς ντυνόταν για να πάει στο θέατρο για πρόβα, άκουγε ένα κλάμα μικρού παιδιού πολύ δυνατό και την ενοχλούσε. Κατέβηκε απ' το ξενοδοχείο, και περνώντας μέσα από το παζάρι, πέφτει απάνω στο παιδάκι, που εξακολουθούσε να κλαίει σκούζοντας. Σταμάτησε, είδε έναν άντρα καθισμένο χάμω σταυροπόδι να πουλάει κάτι. Τον τριγύριζαν δύο αγόρια, και το μικρότερο γκρινιάρικο κοριτσάκι, που εξακολουθούσε να κλαίει. ‘Τίνος είναι αυτό το κοριτσάκι που κλαίει έτσι τόσες ώρες;’ ρώτησε τον άνδρα που κάθονταν χάμω σταυροπόδι. ‘Δικό μου είναι πανάθεμά το. Από το πρωί δεν έχει σταματεμό. Μπας και ξέρω τι να του κάνω; Έτσι μούρχεται να το στραγγαλίξω!’ ‘Καλά, και πού είναι η μάνα του,’ τον ρωτάει; ‘Δεν έχει μάνα, απόθανε μόλις το γέννησε, και με άφησε με τρεις διαόλους’. Χωρίς πολλές κουβέντες και μεγάλες σκέψεις του λέει: ‘Δώσε μου εμένα το κοριτσάκι σου και θα πάμε στο συμβολαιογράφο να κάνουμε ένα συμφωνητικό ότι μου το δίνεις για ψυχοπαίδι’. Χωρίς άλλες κουβέντες, έτσι έγινε. Σε λίγες μέρες το μπουλούκι του γιου της Δημήτρη Ζαφειρίου, έφευγε από τη Λάρισα για άλλη πιάτσα, με ένα ακόμη μέλος του θιάσου, την Ελενίτσα της Κυριακούλας».

Από εκεί και πέρα «η Ελενίτσα της Κυριακούλας» έζησε μια ζωή στο δρόμο συνοδεύοντας τους/τις ηθοποιούς στις περιοδείες τους και συμμετέχοντας κι αυτή στις παραστάσεις όπου υπήρχαν παιδικοί ρόλοι. Δύσκολη ζωή, είναι αλήθεια. «Εκείνη την εποχή τα παιδιά των ηθοποιών δοκίμαζαν πολλές κρίσεις. Το επάγγελμα ηθοποιός, δεν ήταν όπως τώρα. Υπάγονταν στους μάγους, στους γύφτους, στους καραγκιοζοπαίχτες, και γενικά ήταν ανεπιθύμητοι. Για να καταλάβετε εκείνη την εποχή, σας λέω ότι σπάνια νοίκιαζαν στους ‘θεατρίνους’ - όπως τους έλεγαν -, τα σπίτια τους. Τους θεωρούσαν πρόστυχους».

Διαβάζω το αυτοβιογραφικό κείμενο από το οποίο άντλησα τα παραπάνω αποσπάσματα και σκέφτομαι ότι, αν τότε υπήρχαν αστυνομικοί, εισαγγελείς και δικαστές σαν κάποιους σημερινούς, κι αν υπήρχαν ήδη «εξειδικευμένες» Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, κι αν υπήρχε έλεγχος DNA, και εάν, μαζί με όλα τ’ άλλα, η Ελενίτσα είχε ξανθά μαλλιά, τότε η μοίρα της θα ήταν διαφορετική – θα την άρπαζαν μια μέρα από αυτήν που αισθανόταν και αποκαλούσε «μάνα», και θα την έβαζαν σε ίδρυμα για να την «προστατεύσουν». Ευκαιρίες υπήρξαν πολλές, όπως τις αμέτρητες φορές που άφηνε η Κυριακούλα το παιδί να κοιμηθεί σε άγνωστα σπίτια για να πάει να στήσει την παράσταση ή όταν άλλαξε γνώμη την τελευταία στιγμή και αρνήθηκε να το αφήσει σε οικοτροφείο των Αθηνών –«στις καλογριές»- εξηγώντας ότι «δεν μπορεί να ζήσει χωρίς να επιβλέπει από κοντά η ίδια την Ελενίτσα».

Όμως τίποτε από αυτά δεν υπήρχε, κι έτσι, η Ελενίτσα μεγάλωσε σε δύσκολες βέβαια συνθήκες αλλά με την αγάπη και τη φροντίδα της γυναίκας που χωρίς δεύτερη σκέψη ανάλαβε να την αναθρέψει όταν τη βρήκε μπροστά της να κλαίει απελπισμένα και διαπίστωσε ότι δεν θα είχε μέλλον στη βιολογική οικογένειά της. Γι’ αυτό, για την Ελενίτσα η Κυριακούλα ήταν «η μάνα της», και ο αποχωρισμός από αυτήν θα ήταν θάνατος. Ευτυχώς, αυτό δεν συνέβη ποτέ, και η Ελενίτσα πήρε -με το έτσι θέλω!- το επίθετο της Κυριακούλας, και ως Ελένη Ζαφειρίου αναδείχτηκε στην πιο χαρακτηριστική μορφή μάνας του ελληνικού κινηματογράφου. Από τότε που διάβασα την αυτοβιογραφία της ένοιωσα ότι πολλή από την αγάπη που έβγαζε στους ρόλους της ήταν αυτό που βίωσε κοντά στην Κυριακούλα. Τη μάνα της, όπως η ίδια έγραφε γι’ αυτήν, χωρίς εισαγωγικά και χωρίς γραφειοκρατικούς προσδιορισμούς όπως «θετή μητέρα».

Τη σκέφτομαι συχνά τον τελευταίο καιρό. Όπως επίσης σκέφτομαι τη μητέρα του Γιωργή, στου Βιζυηνού «το αμάρτημα της μητρός μου», που, μέσα στη φτώχεια της, κύριο μέλημά της είχε πως θα προικίσει το ψυχοπαίδι της. Ακόμη κι εκείνη η Μορισώ του Παπαδιαμάντη, «η αποσώστρα», η αποτυχημένη στις σχέσεις με τα ψυχοπαίδια της, τριγυρίζει στις σκέψεις μου, καθώς προβληματίζομαι για την πορεία μιας κοινωνίας, όπου η ψυχική ισορροπία και το συμφέρον ενός παιδιού γίνονται όλο και συχνότερα βορά ρατσιστικών προκαταλήψεων και συμπεριφορών. Γιατί πως αλλιώς μπορούμε να χαρακτηρίσουμε τα αστυνομικά γιουρούσια σε συνοικίες Ρομά και τις αρπαγές μικρών παιδιών από οικογένειες που (με σύμφωνη γνώμη των πάμφτωχων βιολογικών γονιών) ανέλαβαν να τα κρατήσουν στη ζωή και να τα αναθρέψουν; Πώς να χαρακτηρίσουμε τον εγκλεισμό αυτών των ανθρώπων στις φυλακές; Πώς να χαρακτηρίσουμε το γεγονός ότι ο αρχές δεν ενδιαφέρονται για τα ψυχικά τραύματα που επιφέρουν εκείνη τη στιγμή στα παιδιά (που βεβαίως αγνοούν τους νόμους και την έννοια των βιολογικών γονέων); Αναρωτιέμαι: είναι δυνατόν να μη γνωρίζουν τις επιπτώσεις του ξαφνικού και απόλυτου αποχωρισμού των παιδιών από το μέχρι τότε οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον τους;

«Οι Ρομά κλέβουν παιδιά», ήταν ο πηχυαίος τίτλος μιας εφημερίδας την προηγούμενη εβδομάδα, και άθελα καθρέφτιζε μια κοινωνία απατηλής πολιτικής ορθότητας στην επιλογή των λέξεων, ρατσιστικών πρακτικών απέναντι στις μειονότητες, κυνικής αδιαφορίας για τα παιδιά. Αυτό είναι ανθρωπιστική κρίση: η κατασυκοφάντηση και εξαφάνιση της ανθρωπιάς.

Πληροφορίες για τα cookies

Τα cookies είναι σύντομες αναφορές που αποστέλλονται και αποθηκεύονται στον σκληρό δίσκο του υπολογιστή του χρήστη μέσω του προγράμματος περιήγησης όταν αυτό συνδέεται στο Ιντερνέτ. Τα cookies μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη συλλογή και αποθήκευση δεδομένων του χρήστη όσο αυτός είναι συνδεδεμένος, για να του παράσχουν τις ζητούμενες υπηρεσίες και που ορισμένες φορές τείνουν να μην διατηρούν. Τα cookies μπορεί να είναι τα ίδια ή άλλων:

  • Technical cookies (τεχνικά cookies) που διευκολύνουν την πλοήγηση των χρηστών και τη χρήση των διαφόρων επιλογών ή υπηρεσιών που προσφέρονται από τον ιστό, όπως προσδιορίζουν τη συνεδρία, επιτρέπουν την πρόσβαση σε ορισμένες περιοχές, διευκολύνουν τις παραγγελίες & τις αγορές, συμπληρώνουν φόρμες & εγγραφές, παρέχουν ασφάλεια, διευκολύνουν λειτουργίες (βίντεο, κοινωνικά δίκτυα κλπ.).
  • Customization cookies (cookies προσαρμογής) που επιτρέπουν στους χρήστες να έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες σύμφωνα με τις προτιμήσεις τους (γλώσσα, πρόγραμμα πλοήγησης - browser, διαμόρφωση, κ.α.).
  • Analytical cookies (cookies ανάλυσης) που επιτρέπουν την ανώνυμη ανάλυση της συμπεριφοράς των χρηστών του Ιντερνέτ, επιτρέπουν την μέτρηση της δραστηριότητας του χρήστη και την ανάπτυξη προφίλ πλοήγησης για την βελτίωση των ιστότοπων.

Ως εκ τούτου, όταν έχετε πρόσβαση στον ιστότοπο μας, σύμφωνα με το Άρθρο 22 του Νόμου 34/2002 των Υπηρεσιών Κοινωνίας της Πληροφορίας, στην αναλυτική επεξεργασία των cookies ζητάμε τη συγκατάθεση σας για τη χρήση τους, με σκοπό να βελτιώσουμε τις υπηρεσίες μας. Χρησιμοποιούμε την υπηρεσία του Google Analytics για τη συλλογή ανώνυμων στατιστικών πληροφοριών όπως για παράδειγμα ο αριθμός των επισκεπτών στον ιστότοπο μας. Τα cookies που προστίθενται από την υπηρεσία Google Analytics διέπονται από τις πολιτικές απορρήτου του Google Analytics. Αν επιθυμείτε μπορείτε να απενεργοποιήσετε τα cookies από το Google Analytics.

Παρακαλούμε, σημειώστε ότι μπορείτε να ενεργοποιήσετε ή απενεργοποιήσετε τα cookies σύμφωνα με τις οδηγίες του προγράμματος πλοήγησης σας (browser).