Οι δανειστές και το κυνήγι της.. αλεπούς
Η τρόικα, οι διαπραγματεύσεις και η αναμόρφωση του πολιτικού συστήματος
Την ώρα που αναμένεται το κουαρτέτο της νέας τρόικας στη χώρα μας,
η κυβέρνηση και συνολικά το αστικό πολιτικό σύστημα της χώρας βρίσκεται εγκλωβισμένο από δύο πλευρές. Πρώτον, έχει αποφασίσει να προχωρήσει σε ένα ακόμη μνημόνιο το οποίο είναι και τυπικά –μετά το δημοψήφισμα– απονομιμοποιημένο στη λαϊκή συνείδηση. Δεύτερον, οι ίδιοι οι δανειστές και «εταίροι» της χώρας δεν έχουν καμιά «εμπιστοσύνη» (έτσι όπως αυτοί την αντιλαμβάνονται) στο πολιτικό σύστημα και στην ικανότητα των πολιτικών κομμάτων να υλοποιήσουν τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν απέναντί τους.
Το υπέγραψαν όλοι τους
Το εν λόγω μνημόνιο, άλλωστε, δεν είναι ίδιο με τα προηγούμενα. Είναι το μοναδικό από τα μνημόνια που το «υπέγραψαν» και το ψήφισαν το σύνολο των αστικών πολιτικών κομμάτων. Μετά την κοινή δήλωση που προσυπέγραψαν στη σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών, τα αστικά πολιτικά κόμματα καθίστανται στα μάτια των εταίρων υπεύθυνα στο σύνολό τους για την εφαρμογή της νέας συμφωνίας. Συνεπώς, δεν είναι καθόλου τυχαία η σύμπλευση κυβέρνησης, ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΑΝΕΛ και Ποταμιού. Έχουν επιφορτιστεί με ένα καθήκον: να φέρουν εις πέρας μια συμφωνία που οι ίδιοι έφεραν, οι ίδιοι υπέγραψαν και οι ίδιοι ψήφισαν.
Με αυτόν τον τρόπο, όμως, ξετυλίγεται ταυτόχρονα και το παιχνίδι της απόδοσης ευθυνών, καθώς, εκτός από το «πέρασμα» της συμφωνίας, υπάρχει και η επόμενη ημέρα. Η έννοια της πολιτικής επιβίωσης, πλέον, δεν αφορά ένα πρόσωπο, αλλά ολόκληρα πολιτικά κόμματα και -ίσως- το ίδιο το πολιτικό σύστημα. Κάπως έτσι αρχίζουν τα παράδοξα:
-
Η κυβέρνηση να εισηγείται μια συμφωνία που… δεν στηρίζει γιατί ήταν προϊόν εκβιασμού.
-
Η ΝΔ ψηφίζει την ίδια συμφωνία που κατά τα άλλα, όμως, δεν της αρέσει και την «πασάρει» στον Τσίπρα.
-
Το ΠΟΤΑΜΙ να την ψηφίζει με την υποσημείωση ότι στη συνέχεια θα την βελτιώσει, άρα είναι ανεπαρκής.
-
Το ΠΑΣΟΚ την στηρίζει μόνο για λόγους εθνικού συμφέροντος.
Κατ” αυτόν τον τρόπο, ένα ολόκληρο πολιτικό σύστημα στηρίζει μια συμφωνία που δεν του αρέσει. Έτσι, όμως, κάνει και μια ομολογία -έστω και έμμεση- που δεν αρέσει καθόλου στους δανειστές: Ότι η συμφωνία αυτή είναι ανεφάρμοστη.
Χρηματοπιστωτικό κεφαλοκλείδωμα
Είναι προφανές ότι αυτό δεν μπορεί να κρατήσει για πολύ. Πόσο δε μάλλον, από τη στιγμή που οι ίδιοι οι εταίροι απαιτούν την εφαρμογή της συμφωνίας, όποιο και αν είναι το κόστος. Άρα, εδώ, είναι απαραίτητο να διαμορφωθούν οι πολιτικές εκείνες δυνάμεις που όχι μόνο θα «περάσουν», αλλά, το κυριότερο, θα υλοποιήσουν την εν λόγω συμφωνία.
Επιπρόσθετα, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι δανειακές υποχρεώσεις της χώρας συνεχίζουν να τρέχουν. Ήδη, μέσα στον Αύγουστο, θα πρέπει να πληρωθούν συνολικά περίπου 6 δισ. ευρώ, το οποίο σημαίνει ότι η συμφωνία για το 3ο μνημόνιο θα πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη Αυγούστου ή έστω στις αρχές Σεπτεμβρίου. Αν αυτό δε γίνει, τότε είναι υποχρεωτικό για την ελληνική κυβέρνηση να προχωρήσει σε ένα δάνειο – γέφυρα, μέχρις ότου να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις και να συμφωνηθεί το τρίτο πακέτο «στήριξης».
Αλλά, είτε με τον ένα είτε με τον άλλο τρόπο, οι δανειστές είναι έτοιμοι για να βάλουν νέα μέτρα στο τραπέζι. Δεν είναι τυχαίο, ότι μόλις σήμερα το μεσημέρι η εκπρόσωπος της Κομισιόν, Μίνα Αντρέεβα, τόνισε ότι η Κομισιόν περιμένει νέες μεταρρυθμίσεις από την ελληνική κυβέρνηση ώστε να υπάρξει γρήγορη αποδέσμευση της δόσης από τον ESM. Όπως είπε η συνέχιση του ρυθμού των μεταρρυθμίσεων θα βοηθήσει στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των δύο πλευρών. Στο μεταξύ σειρά δημοσιευμάτων του ξένου Τύπου, επιμένουν πως πρόκειται να επιβληθούν νέα προαπαιτούμενα, αν και η κυβέρνηση απορρίπτει τέτοια σενάρια.
Το «κυνήγι της αλεπούς»
Έτσι, οι δανειστές ξεκίνησαν το γνωστό «άθλημα» των λόρδων της βόρειας Ευρώπης: Το «κυνήγι της αλεπούς», με την Ελλάδα στη θέση του άτυχου ζωντανού. Κάθε φορά που θα πλησιάζει η ημερομηνία συμφωνίας ή η ημερομηνία εκταμίευσης κάποιας δόσης, θα μπαίνουν στο τραπέζι νέα προαπαιτούμενα. Αυτά τα προαπαιτούμενα θα αποτελούν την αρχή νέων διαπραγματεύσεων, με τη «θηλιά» στο λαιμό της οικονομίας και υπό τη δαμόκλειο σπάθη των capital controls, μέχρις ότου να γίνουν δεκτά, τουλάχιστον ως προς το «πνεύμα» τους.
Καθώς, λοιπόν, οι δανειστές θα ελέγχουν την χρηματοπιστωτική ροή της χώρας, θα ελέγχουν και τις εξελίξεις στο πολιτικό σκηνικό της χώρας. Μέσα από την άσκηση πίεσης για νέα μέτρα, θα διαμορφώνουν διαρκώς νέους συσχετισμούς στο εσωτερικό των κομμάτων του «ευρώ» (αλλά και στο σύνολο των ελληνικών κομμάτων) και πρώτα απ’ όλα στην ίδια την κυβέρνηση, μέχρις ότου να «ξεκαθαρίσει» το τοπίο. Το ίδιο όμως ισχύει και για τη ΝΔ, καθώς η μέχρι πρότινος ρητορεία της πρέπει να σταματήσει και να διαμορφωθεί ένας πόλος που θα «αγκαλιάζει» την παλιά «κεντροδεξιά». Από την άλλη, δύο κόμματα που ζητούν το ίδιο ακροατήριο (ΠΑΣΟΚ και ΠΟΤΑΜΙ) είναι κάτι που έχει ημερομηνία λήξεως και αυτό το γνωρίζουν καλά οι ίδιοι οι δανειστές και θέλουν να «ξεκαθαρίσουν» την κατάσταση και στο λεγόμενο «κεντρώο χώρο».
Ασφαλώς, αυτό δε σημαίνει πως είναι αδύνατον να υπάρξει κάποια εξέλιξη στο εσωτερικό τοπίο που να πυροδοτήσει τις πολιτικές εξελίξεις. Άλλωστε, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πρόκειται για μια διελκυστίνδα συμφερόντων. Ωστόσο, είναι ένα ερώτημα αν μια τέτοια εξέλιξη θα απέχει και τόσο πολύ από την κατεύθυνση που επιθυμούν οι δανειστές. Και αυτό που θέλουν οι δανειστές είναι ξακάθαρο: Τη διαμόρφωση ενός πολιτικού σκηνικού που θα μπορεί να εγγυηθεί την εφαρμογή της όποιας συμφωνίας, κατά τα δικά τους «γούστα». Και, ίσως, τότε, να ρίξουν και το τυράκι της περιβόητης διευθέτησης του χρέους. Αφού όμως πρώτα θα έχουν ξετινάξει το λαό και τη χώρα, για τα καλά (και ίσως και για πάντα).
