Αντίποινα της Ρωσίας σε τουρισμό, εμπόριο και ενέργεια φοβούνται τώρα οι Τούρκοι
Ο τομέας της ενέργειας που συνιστά το μεγαλύτερο μέρος του εμπορίου μεταξύ της Ρωσίας και της Τουρκίας, άλλες εμπορικές συναλλαγές, ο τουρισμός, το πολυδιάστατο ζήτημα των αγωγών μεταφοράς
φυσικού αερίου και διάφορα πολιτικά ζητήματα όπως το ενδεχόμενο πιο ενεργητικής έκφρασης του ρωσικού ενδιαφέροντος προς τους Κούρδους της Συρίας είναι η ατζέντα του πιθανού κόστους για την Τουρκία, εξ' αιτίας της χτεσινής κατάρριψης του ρωσικού αεροσκάφους.
Ο οικονομικός και πολιτικός «πόλεμος» που μπορεί να κηρύξει η Μόσχα στην 'Αγκυρα είναι το περιεχόμενο των ανησυχιών που έχουν αρχίσει να εκφράζονται στην Τουρκία. Προς το παρόν υπάρχει μόνο η πληροφορία που μεταδίδουν τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης περί απόφασης της Μόσχας να σταματήσει τις εισαγωγές λευκού κρέατος από την Τουρκία, από την 1η Δεκεμβρίου. Ωστόσο αυτό που υπογραμμίζεται στις περισσότερες αναλύσεις στην Τουρκία είναι η υπόθεση ότι οι «απαντήσεις» της Μόσχας δεν θα είναι βεβιασμένες, αλλά προϊόντα μελέτης και σχεδιασμού.
Ως προς την οικονομική διάσταση, ένα κεφάλαιο που δείχνει πολλά είναι οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των δύο χωρών. Σύμφωνα με τα στοιχεία της τουρκικής στατιστικής υπηρεσίας ο όγκος των εμπορικών συναλλαγών για το έτος 2014 ανήλθε στα 31,2 δις δολάρια. Το έτος 2014 η Ρωσία ήταν για την Τουρκία πρώτος στον κατάλογο εταίρος στις εισαγωγές με ποσοστό 10,4% και έβδομος εταίρος στις εξαγωγές με ποσοστό 3,8%. Πιο αναλυτικά οι εισαγωγές και εξαγωγές της Τουρκίας από και προς τη Ρωσία για την περίοδο 2010-2014 σε δις δολάρια έχουν ως εξής:
2014: εισαγωγές 25,3 εξαγωγές 5,9 - 2013: εισαγωγές 25,1 εξαγωγές 6,9 - 2012: εισαγωγές 26,6 εξαγωγές 6,7 - 2011: εισαγωγές 23,9 εξαγωγές 5,9 - 2010: εισαγωγές 21,6 εξαγωγές 4,6.
Το μεγαλύτερο μέρος των εισαγωγών της Τουρκίας από τη Ρωσία αφορά το φυσικό αέριο. Η Τουρκία εισάγει από τη Ρωσία το 54,7% του φυσικού αερίου. Πρόκειται για στοιχεία του έτους 2014. Το ποσοστό αυτό αυξάνεται κατά τους χειμερινούς μήνες και τη μείωση που συνήθως παρουσιάζεται στις εισαγωγές από το Ιράν, το οποίο είναι η δεύτερη στον κατάλογο χώρα από την οποία η Τουρκία εισάγει φυσικό αέριο.
Από χτες το απόγευμα τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης μετέδιδαν την πληροφορία ότι έχουν αρχίσει ήδη οι ακυρώσεις ταξιδιών Ρώσων τουριστών. Το 2014 επισκέφθηκαν την Τουρκία 4.479.049 Ρώσοι τουρίστες, αριθμός που ισοδυναμεί με το 12,2% των επισκέψεων ξένων τουριστών στην Τουρκία που ήταν συνολικά 36.837.900. Οι Ρώσοι κατατάσσονται δεύτεροι στον κατάλογο των ξένων επισκεπτών στην Τουρκία.
Ένα σημαντικό κεφάλαιο είναι οι αγωγοί μεταφοράς φυσικού αερίου. Κατά την επίσκεψή του την 1η Δεκεμβρίου 2014 στην Τουρκία, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν είχε προτείνει τη δημιουργία του «Turkish Stream» που θα αντικαθιστούσε τον αγωγό «South Stream» και θα ένωνε τη Ρωσία με την Τουρκία μέσω Μαύρης Θάλασσας. Έτσι η Τουρκία μέσω του αγωγού αυτού θα εισήγαγε φυσικό αέριο από τη Ρωσία. Με επέκταση του αγωγού αυτού, το αέριο θα μεταφερόταν και στην Ευρώπη. Η δήλωση του Ρώσου πρωθυπουργού Ντιμίτρι Μεντβέντεφ ότι ενδέχεται να δεχτούν πλήγμα κάποια κοινά σχέδια, λογικά, σχετίζονται μεταξύ άλλων και με τον αγωγό «Turkish Stream».
Η πολιτική διάσταση αφορά σε πρώτο πλάνο στοιχεία που πηγάζουν από την κατάσταση στη Συρία. Το ενδεχόμενο να ενισχύσει τις σχέσεις της η Ρωσία με τους Κούρδους της Συρίας, είναι μία από τις ανησυχίες που εκφράζονται από χτες στην Τουρκία. Λόγω της σχέσης όμως κυρίως των Κούρδων της Συρίας με αυτούς της Τουρκίας και τη συγγένεια της κουρδικής οργάνωσης στην Τουρκία (ΡΚΚ) με αυτήν στη Συρία (PYD), οι συνέπειες θα είναι σημαντικές.
Επιπρόσθετα ο Πούτιν αποκτά ένα νέο χαρτί, με δεδομένο το γεγονός ότι η περιοχή της Λαττάκειας την οποία βομβαρδίζουν τις τελευταίες μέρες οι Ρώσοι είναι αυτή στην οποία υπάρχουν δυνάμεις της «Αλ Νούσρα». Πρόκειται για το παρακλάδι της «Αλ Κάιντα» στη Συρία. Οι δυνάμεις όμως της «Αλ Νούσρα στη Λαττάκεια» αποτελούνται στην πλειοψηφία τους από Τσετσένους ισλαμιστές και λιγοστούς Τουρκομάνους.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν δηλώνει πλέον δημοσίως, όπως έκανε χτες, «και τι έγινε αν στείλαμε όπλα στους Τουρκομάνους…». Αυτοί οι λιγοστοί Τουρκομάνοι (το μεγαλύτερο μέρος των Τουρκομάνων της Λαττάκειας έχουν ήδη καταφύγει στην Τουρκία, όπως επίσης ο ίδιος ο Ερντογάν δήλωσε σήμερα) είναι μαζί με τους Τσετσένους, η δύναμη της «Αλ Νούσρα». Συνεπώς ο Πούτιν αποκτά ξαφνικά το εξής χαρτί: Αν η Τουρκία δηλώνει δημοσίως ότι στέλνει όπλα σε μια δύναμη, σε χώρα που βρίσκεται σε εμφύλιο και συγκεκριμένα σε μια ισλαμιστική οργάνωση, τότε πώς μπορεί να διαμαρτυρηθεί αν κάποιοι ενισχύσουν πολιτικά ή υλικά το ΡΚΚ το οποίο χαρακτηρίζει «τρομοκρατική οργάνωση» , όπως τρομοκρατικές οργανώσεις είναι στη Συρία το «Ισλαμικό Κράτος» και η «Αλ Νούσρα».
Αυτό το χαρτί δεν αφορά ίσως το ενδεχόμενο να στηρίξει η Ρωσία το ΡΚΚ, αλλά την προοπτική να εκμεταλλευτεί η Ρωσία το επιχείρημα αυτό σε διεθνή φόρα. Όπως ενδεχομένως μπορεί να κάνει συμβάλλοντας στην αποκάλυψη και στοιχείων σχετικά με την εμπλοκή της Τουρκίας στο λαθρεμπόριο πετρελαίου του «Ισλαμικού Κράτους».
ΑΜΠΕ
