«Ομαλότητα» και Άνοιξη στην Ειδομένη (του Γιώργου Τσιάκαλου)
Βρέθηκα χθες στην Ειδομένη. Σχεδόν ένας χρόνος πέρασε από τότε που άδειασε από πρόσφυγες. «Η ομαλότητα επέστρεψε», είπαν τότε.
Ανοιχτή πια η σιδηροδρομική γραμμή, θα σφύζει από ζωή ο σταθμός, σκέφτηκα. Και τα χωράφια, όπου εκείνες τις μέρες είχαν φυτρώσει αμέτρητες σκηνές, θα φιλοξενούν σήμερα άμωμη την ελληνική άνοιξη, με τα σπαρτά να έχουν μεγαλώσει, και ανάμεσά τους κατακόκκινες οι παπαρούνες. Και ο κάτοικος που είχε απλώσει, τεράστια, τη γαλανόλευκη σημαία της πατρίδας μας στη σκεπή του σπιτιού του, έτσι ώστε αυτή να βλέπουν πρώτα απ’ όλα όσοι και όσες πλησίαζαν τα σύνορα, σε ποια ομαλότητα επέστρεψε, άραγε, σήμερα;
Ο σταθμός πράγματι σφύζει από ζωή, όμως ούτε ένας ήχος ανθρώπινης δραστηριότητας, μοναδικό και κυρίαρχο το κελάηδημα των πουλιών και μαγευτικά τα χρώματα των ανθών. Ο τόπος σε υποχρεώνει να σκεφτείς «πόσο όμορφος μπορεί να είναι αυτός ο κόσμος μας!». Η βλάστηση κάλυψε πια και τα τελευταία απομεινάρια της παρουσίας των προσφύγων, ελάχιστα διακρίνονται εδώ κι εκεί. Μόνο η κούνια για τα μικρά παιδιά, που με είχε ξαφνιάσει πέρυσι γιατί κρεμόταν από ένα απίστευτα ψηλό κλαδί του, είναι εκεί. Κάποια κτίρια παλαιότερων εποχών, που για λίγο καιρό είχαν στεγάσει προσφυγικές οικογένειες, εγκαταλελειμμένα πάλι, όπως πριν την έλευση των προσφύγων, αργοπεθαίνουν, μόνη ζωή επάνω τους κάποια μηνύματα ελπίδας γραμμένα στα αραβικά. Ακόμη και οι δυο-τρεις αστυνομικοί που με τη δυσπιστία ζωγραφισμένη στο πρόσωπό τους μας ρωτούν από πού είμαστε και τι θέλουμε εδώ, χαμηλόφωνοι. Άδειος ο σταθμός. Όσοι πίστεψαν τότε ότι οι πρόσφυγες ήταν ο λόγος που τίποτε δεν θύμιζε την Ειδομένη των παλιών εποχών, αυτοί δεν ήξεραν τίποτε για τη σιδηροδρομική απομόνωση στην οποία είχε περιέλθει η Ελλάδα πολλά χρόνια πριν την έλευση των προσφύγων. Απομόνωση στην οποία παραμένει ακόμη, αν εξαιρέσει κανείς τις ελάχιστες εμπορικές αμαξοστοιχίες της COSCO – 24 το μήνα ήταν όλες κι όλες την εποχή των προσφύγων.
Τα σπαρτά στην περιοχή όπου ήταν ο καταυλισμός έχουν τα χρώματα, τη δύναμη και τις ελπίδες της Άνοιξης, όμως δυσκολεύεσαι να τα χαρείς γιατί παντού δίπλα τους φύτρωσαν φράχτες, που αντί για άνθη και φύλλα, στην κορφή τους φέρουν στεφάνια από αγκαθωτό σύρμα του ΝΑΤΟ. Κι από κοντά οι μεγάλες πινακίδες «Απαγορεύεται η φωτογράφιση», να στέλνουν το μήνυμα «Μη παρασύρεστε από τα χρώματα των λουλουδιών και το κελάηδημα των πουλιών, εδώ δεν έρχεται πια η Άνοιξη που ευφραίνει τις αισθήσεις των ανθρώπων -πως ν’ αντέξει αυτή σιδηροδέσμια;». Κάθε τόσο καταφθάνουν γυναίκες με τα μωρά τους και ακροπατώντας προσπαθούν να συνεχίσουν την πορεία τους που ανακόπηκε πριν ένα χρόνο. Πριν μερικές μέρες μια γυναίκα με ένα βρέφος στην αγκαλιά και δύο άλλα μικρά παιδιά να την κρατούν απ’ το φουστάνι βρέθηκε να περπατάει εδώ, όπου στέγαζε πέρυσι τα μωρά της και τις ελπίδες της, με κατεύθυνση τον Βορρά, σαν να μην υπήρχαν σύνορα και φράχτες. «Μέρα μεσημέρι, πώς φαντάστηκε ότι δεν θα τη δούμε!» απόρησαν οι ένοπλοι ένστολοι της διεθνούς περιπόλου που τη συνέλαβαν και την οδήγησαν στα κρατητήρια του αστυνομικού σταθμού Πολυκάστρου. Απόρησαν, γιατί κανείς δεν τους δίδαξε τι σημαίνει τραύμα, τι σημαίνει απελπισία, πόσο ξαφνικά και γρήγορα η κατάθλιψη και η απάθεια μετατρέπονται σε μανία και φυγή. όμως κι αυτοί την λυπήθηκαν. Που να βρίσκεται άραγε τώρα εκείνη η γυναίκα και σε ποια κατάσταση να βρίσκεται;
Ορατές οι αλλαγές στο σπίτι που το σκέπαζε πέρυσι τεράστια η γαλανόλευκη που ξέρουμε. Τώρα, επέστρεψε κι εδώ η ομαλότητα, διαφορετική από αυτή που φαντάζονταν πολλοί όταν έβλεπαν τεράστια τη γαλανόλευκη. Αποδείχτηκε ότι ήταν συνήθης μεταμφίεση αγυρτών η περυσινή σημαία που είχε «χρώμα γαλανό και στη μέση χαραγμένο έναν κάτασπρο σταυρό» - Στη θέση της σήμερα κυματίζει μια αντίθετη σημαία, άσπρη με γαλανό σταυρό και στη μέση χαραγμένο το έμβλημα της χούντας. Αυτήν βλέπουν πια όσοι Έλληνες και ξένοι επισκέπτονται τούτον τον ακριτικό, όπως τον λένε, τόπο, από κάτω της περνούν οι άνθρωποι της FRONTEX που βρίσκονται, λέει, εδώ για να προστατεύσουν την Ευρώπη. Είναι αυτό «ομαλότητα»;
Η Ειδομένη με τα ελάχιστα τρένα της COSCO, με τις διεθνείς περιπολίες της FRONTEX, με τους φράχτες (σαν εκείνον του Έβρου) να ορθώνονται πια και στο εσωτερικό της χώρας, με τις συλλήψεις μητέρων με μικρά παιδιά που αντέχουν πια τις καθυστερήσεις στη διαδικασίες επανένωσης της οικογένειας τους, και τους χουντικούς να χρησιμοποιούν την ελληνική σημαία ως στολή παραλλαγής μέχρι να μπορέσουν να την καταργήσουν και ανενόχλητοι να την αντικαταστήσουν με το πουλί της Χούντας, ΟΛΑ ΜΑΖΙ είναι η πολιτική και κοινωνική ΑΝΩΜΑΛΙΑ που ελλοχεύει για ολόκληρη τη χώρα. Την ομαλότητα μιας δημοκρατικής κοινωνίας την εκπροσωπούν και τη διασφαλίζουν οι χιλιάδες πολίτες της περιοχής που στάθηκαν και στέκονται πρακτικά αλληλέγγυοι με τους ξεριζωμένους αυτού του κόσμου.
Θα ξαναπάω στην Ειδομένη με τους αλληλέγγυους της περιοχής και θα προσπαθήσω να βρω τη γυναίκα με τα τρία μικρά παιδιά. Γιατί θέλω να μπορούμε όλοι οι άνθρωποι να βιώνουμε και να χαιρόμαστε την Άνοιξη.