Φλώρινα: Πολύτιμο "εργαλείο" η βόσκηση για την προστασία των δασών Αρκεύθου των Πρεσπών, έναν μοναδικό οικότοπο με πάνω από 800 είδη φυτών
Σε πολύτιμο "εργαλείο" για τον βιολογικό έλεγχο της εξάπλωσης των πλατύφυλλων στα δάση Αρκεύθου αναδεικνύεται η βόσκηση,
με την Εταιρία Προστασίας Πρεσπών (ΕΠΠ) να συνεργάζεται με κτηνοτρόφους της περιοχής προκειμένου να απλώσει "πέπλο" προστασίας στον μοναδικό, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οικότοπο στην ακριτική αυτή περιοχή.
Τα δάση Αρκεύθου των Πρεσπών, που αποτελούνται από δύο βασικά είδη (την υψηλή και τη δυσοσμότατη Άρκευθο), "δημιουργούν έναν ειδικό τύπο οικοτόπου, ο οποίος συνδυάζει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και είναι μοναδικός σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς έχουν παρατηρηθεί περισσότερα από 800 είδη φυτών" τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η υπεύθυνη του έργου LIFE12 NAT/GR/539 για την ΕΠΠ, Ειρήνη Κουτσερή, εξηγώντας γιατί είναι σημαντική η προστασία τους.
"Ξεκινήσαμε το πρόγραμμα το 2013 [σ.σ. "Αποκατάσταση και Διατήρηση του Τύπου Οικοτόπου Προτεραιότητας 9562 *Ελληνικά Δάση Αρκεύθου (Juniperetum excelsae) στο Εθνικό Πάρκο Πρεσπών"] για να βοηθήσουμε στη διατήρηση των δασών Αρκεύθου και για να αντιμετωπισθούν πολύ σημαντικές απειλές, με κυριότερη την εισβολή των φυλλοβόλλων πλατύφυλλων" σημειώνει η κ. Κουτσερή.
"Αυτό συμβαίνει", εξηγεί, "γιατί σταδιακά έχει απομακρυνθεί ο άνθρωπος από τα δάση αρκεύθου. Παλαιότερα, πριν από 20-30 χρόνια, υπήρχε βόσκηση μέσα σ' αυτά τα δάση, κυρίως από αιγοπρόβατα, που ήταν ένας καλός τρόπος για να ελεγχθεί η εξάπλωση των πλατύφυλλων, ώστε να μην αυξάνονται γρήγορα και υπερκαλύπτουν τις Αρκεύθους".
Με τη μείωση της βόσκησης στην περιοχή, υπήρξε σταδιακά εισβολή των πλατύφυλλων στα δάση Αρκεύθου, με αποτέλεσμα να καθίσταται επιτακτική η ανάγκη προστασίας τους. Στο πλαίσιο αυτό και για να αντιμετωπιστεί αυτή η απειλή, η ΕΠΠ και το Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων Υγροτόπων (ΕΚΒΥ), σε συνεννόηση με τις τοπικές αρχές, ξεκίνησε μια σειρά από επιλεκτικές υλοτομίες, σε έκταση περίπου 2.000 στρέμματων, προκειμένου να απομακρυνθεί η βιομάζα από τα δάση Αρκεύθου. "Αυτό", επισημαίνει η υπεύθυνη δράσης της ΕΠΠ, "δημιούργησε πιο ανοιχτούς χώρους και για να διατηρηθεί αυτή η κατάσταση πρέπει να εισάγουμε και πάλι τη βόσκηση".
Μια σειρά από υποστηρικτικά έργα που υλοποιήθηκαν, όπως ποτίστρες, ομβροδεξαμενή, στέγαστρο ως θερινό κατάλυμα για τα κατσίκια κ.ά. αποτέλεσαν πόλο έλξης για τους κτηνοτρόφους της περιοχής κι αυτή τη στιγμή, ένας κτηνοτρόφος της περιοχής, από το χωριό Βροντερό, που βρίσκεται σε μικρή απόσταση από τους Ψαράδες, συνεργάζεται με την ΕΠΠ στο πλαίσιο του προγράμματος.
Για τους επόμενους 3-4 μήνες, λοιπόν, ένα κοπάδι κατσίκια θα αναλάβει ρόλο ..."διασώστη" των Αρκεύθων με την εφαρμογή του είδους βόσκησης που προβλέπεται στο πλαίσιο του προγράμματος "ώστε να μπορέσουν να διατηρηθούν τα δάση αρκεύθου στην επιθυμητή κατάσταση".
*Το πρόγραμμα "Αποκατάσταση και Διατήρηση του Τύπου Οικοτόπου Προτεραιότητας 9562 *Ελληνικά Δάση Αρκεύθου (Juniperetum excelsae) στο Εθνικό Πάρκο Πρεσπών" υλοποιείται από την Εταιρία Προστασία Πρεσπών σε συνεργασία με το Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων Υγροτόπων αλλά και ειδικούς επιστήμονες από το ΤΕΙ Θεσσαλίας, το ΤΕΙ Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης και το Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ στη Θεσσαλονίκη. Συγχρηματοδοτείται δε, κατά 75% από το χρηματοδοτικό μέσο LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης και κατά 25% με ιδιωτική χρηματοδότηση που εξασφάλισε ο κάθε φορέας ξεχωριστά. Όλες οι δράσεις του προγράμματος υλοποιούνται με την υποστήριξη της Διεύθυνσης Δασών Φλώρινας, του Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Πρεσπών και του Δήμου Πρεσπών.
Σ. Παπαδοπούλου ΑΠΕ-ΜΠΕ
