H ξερολιθιά της μνήμης... (Του Β.Π. Καραγιάννη)

Ανέβηκα στον Αη–Λια (1020 μ.) με το αυτοκίνητο φυσικά, να ξαναδώ τις παλιές στέρνες, στην πίσω μεριά του λόφου. Τώρα είναι γεμάτες με νέο νερό. Κάθε φθινόπωρο κάνω αυτή

τη «γνωμάτευση» μετρώντας τη στάθμη τους... Μου δείχνουν τα δρομολόγια του καιρού.

Λίγο πριν τη κορυφή σ’ ένα πλάτωμα το οποία είχαν στη φροντίδα του οι Οικολόγοι της πόλης, με την χαρακτηριστική πέτρινη αψίδα και τον χαμηλό περίβολο με ξερολιθιά καμωμένα, με σταμάτησε μια επιτοίχια μεταλλική πινακίδα. Γράφει: «Η ξερολιθιά της μνήμης του Χρήστου Μπέσα». Ξαφνιάστηκα ευχάριστα. Δεν ξέρω ποιός την τοποθέτησε, πιστεύω η Οικολογική Κίνηση ή ο κυρ’ Λάζαρος Τσικριτζής με τον οποίο συζητούσαμε εδώ και καιρό το πράγμα και την σημείωση πάνω της. Οποιος την τοποθέτησε του αξίζει ένα εύγε.

Ο Χ. Μπ., ιατρός οφθαλμών, υπήρξε κάποια χρόνια ένας από τους πολίτες αναφοράς στην πόλη. Πρωτεργάτης του πνευματικού σωματείου «Φίλοι της Τέχνης» μετά τη μεταπολίτευση με σπουδαία δράση (Θέατρο, Ομιλίες, Κινηματογραφική λέσχη, Εκθέσεις ζωγραφικής). Ιδρυτικό στέλεχος της Οικολογικής Κίνησης, η οποία πριν χρόνια εντυπωσίασε το πανελλήνιο με τα εκλογικά της ποσοστά και η οποία στη συνέχεια μετεξελίχτηκε στη νικηφόρα Δημοτική Κίνηση Κοζάνης «Τόπος να ζεις». Ηταν περισσότερο ένας ρομαντικός οικολόγος, φίλος του περιβάλλοντος παρά ακτιβιστής. Δεν πρόλαβε να δει τους πολιτικά κι οικολογικά συνεχιστές του, να διοικούν το Δήμο.

Το πνευματικό του έργο είναι απλωμένο κυρίως στο περιοδικό «Παρέμβαση» και σε δύο βιβλία: «Ο μάρτυρας αρχιμανδρίτης Ιωακείμ Λιούλιας» (εκδ. Παρέμβαση) και ‘Το Χρονικό της Κοζάνης 1914-1919» (εκδ. ΙΝΒΑ). Και στα τυχόν υπάρχοντα ή απολεσθέντα (αλίμονο) κατάλοιπά του! Η πράξη να μπει σ’ αυτό το σημείο η πινακίδα που θα θυμίζει και τον περιπατητή άνθρωπο (πόσες φορές δεν ανεβοκατεβήκαμε το λόφο;) ήταν μια επιβαλλόμενη πράξη μνήμης. Μπροστά από την «πύλη» την οποία με τον κοινό μας φίλο δασολόγο Ν. Κούρτη την είπαμε «Μπέσια Πύλη» όπως και λίγο παρακάτω στο μέσον του λόφου ένα μονοπάτι ονομάσαμε «Μπέσια διαδρομή», υπάρχει μια άγρια αμυγδαλιά. Με το δέντρο αυτό ο Χρ. Μπ. είχε μια σχέση σχεδόν λατρευτική, παγανιστική.

Τις μιλούσε, τις άγγιζε, τις χάιδευε σαν να ήταν ανθρώπινα σώματα. Πάντα ονειρευόταν ένα παρόμοιο αγριοαμυγδαλεώνα στον οποίο θα υπήρχε όπως ο ήρωας του Αντ. Τσέχωφ Λιούμποφ στον «Βυσσινόκηπο», συγγραφέα που μαζί με τον Σ. Μπέκετ αγαπούσε ιδιαίτερα. Ισως και να τον βρήκε εκεί που πήγε κάπως νωρίς...