Ο Μακεδονομάχος Ιωάννης Μπουμπαράς από το Μπλάτσι Εορδαίας στη μάχη του Μουρικίου

«Ήταν αδύνατον να βρεθεί τρόπος ν’ αποφύγει κανείς τη σύγκρουση με τον τουρκικό στρατό, αφοί οι Βούλγαροι χωρικοί ήταν δασκαλεμένοι στην προδοσία» μας περιγράφει ο καπετάν Βέργας

(Πέτρος Μάνος) τα γεγονότα της μάχης εκείνης ως εξής:

21η Απριλίου 1905: Ο καπετάν Βέργας με τα σώματα των Ρούβα και Γύπαρη τοποθέτησαν καραούλια στην περιφέρεια του χωριού Μπλάτσι.

22η Απριλίου 1905: Πρωί, 7.00’ η ώρα. Ακούστηκε μία φωνή από το καραούλι: «Έρχονται οι Τούρκοι». Ο καπετάν Ρούβας διέταξε μερικά παλικάρια υπό τον οπλαρχηγό του Γ. Τόμπρα να πεταχτούν στην αντικρινή κορυφή του βουνού και να ταμπουρωθούν εκεί με τη διαταγή να κόψουν το δρόμο του τουρκικού στρατού.

Ο Γύπαρης με τριάντα διαλεχτά παλικάρια κατέβηκε χαμηλότερα προς τη ρίζα του βουνού για να προλάβει τον τουρκικό στρατό.

Όταν δόθηκε το σύνθημα, άρχισε η μάχη. Μάχονταν παλικάρια στήθος με στήθος απέναντι τριπλάσιας δύναμης Νιζάμηδων.

Οι φοβεροί κρότοι των τουφεκιών, οι βρισιές των Τούρκων, τα γιουχαϊσματα των εκδικητών και το βογκητό των πληγωμένων παρουσίαζαν μια άγρια εικόνα τη στιγμή εκείνη που έμοιαζε σαν αληθινή κόλαση.

Δίπλα στον οπλαρχηγό Γύπαρη, ο οποίος μάχονταν με αληθή αυταπάρνηση, τραυματίστηκε βαριά ο οπλαρχηγός του Ιωσήφ Κουντουράκης και φονεύτηκε ο Μανούσος Κουτσουδάκης του σώματός του.

Λίγο παραπέρα έπεσε ο Θεόδωρος Καμπανάς και τραυματίστηκαν βαριά τρεις άλλοι, μεταξύ των οποίων και ο Ιωάννης Δαμιανάκης, υπαρχηγός, του Αρχηγού Ρούβα.

Οι εκδικητές σκορπίσανε παντού το θάνατο και εμπνέοντας τον τρόμο, ανάγκασαν τους λίγους τρομαγμένους Νιζάμηδες να πετάξουν τα τουφέκια τους και  να φύγουν θρηνώντας με τη λέξη «Αλλάχ» που έβγαζαν  από το στόμα  τους.

Εδώ αξίζει να αναφέρουμε ένα από τα Μπλατσιώτικα παλικάρια της μάχης του Μουρικίου, τον Ιωάννη Μπουμπαρά, ο οποίος πρόσφερε τις υπηρεσίες του ως οδηγός και ανιχνευτής στα σώματα του Παύλου Γύπαρη, του Πέτρου Μάνου και του Ρούβα, τον οποίο συνέλαβε  οθωμανική περίπολος. Ευτυχώς είχε προλάβει  να καταστρέψει μια εμπιστευτική επιστολή που θα παρέδιδε στην Επιτροπή του Αγώνα. Όσο κι αν τον βασάνισαν οι Τούρκοι για να φανερώσει το περιεχόμενο της επιστολής, δεν κατάφεραν να τον λυγίσουν να μαρτυρήσει, ούτε πρόδωσε και το μονοπάτι από το οποίο διέφυγαν οι Έλληνες αντάρτες κι έτσι προχώρησαν στη δολοφονία του.

Ορειχάλκινη προτομή του ήρωα Μακεδονομάχου φιλοξενείται στο παλιό πάρκο της Πτολεμαΐδας, όπου στην πρόσοψη του βάθρου αναγράφονται τα λόγια:

ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΠΟΥΜΠΑΡΑΣ 
ΕΘΝΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΣ ΑΠΟ ΤΗ ΒΛΑΣΤΗ 
ΚΑΤΑΚΡΕΟΥΡΓΗΘΗΚΕ  ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΤΟΥΡΚΟΥΣ 
ΤΟ 1905

Η προτομή είναι δημιουργία του γλύπτη ΧΡ. Γ. ΣΑΜΑΡΑ και αντίγραφό της έχει τοποθετηθεί στη γενέτειρα του αγωνιστή(στο παρεκκλήσι του αγίου Κοσμά και αγίου Χρυσόστομου, στην είσοδο του χωριού πάνω στο δρόμο που οδηγεί στην Πτολεμαΐδα).

Δέος και συγκίνηση, τέλος, προκαλούν τα κάτωθι ποιητικά λόγια του Παύλου Γύπαρη για τον  ήρωα Ιωάννη Μπουμπαρά, που αξίζει να μνημονεύσουμε: 

«Τη μάχη αυτή του Μουρικιού, πλήρωσεν ο Μπουμπάρας

δια να μετριάσουνε της μάχης την τρομάρα.

Τον είχαμε οδηγό, γιατί ήταν αντρειωμένος

μα από τους Βούλγαρους ασφαλώς ήτανε προδωμένος.

Έγινεν εθνομάρτυρας ως ήρωας μεγάλος

γιατί είχεν πατριωτισμό και στην ψυχή του κάλος.

Εγώ που τον εγνώρισα θα τον ετραγουδήσω:

Πάνω στο Μπλάτσι στο βουνό στου Μουρικιού το βράχο

να στήσετε την προτομή σ’ αυτόν τον πολεμάχο.

Σύντροφος ήταν αχώριστος στη δράση μας την πρώτη.

Κλάψετε την παλικαριά την όμορφη τη νιότη

που πάλεψεν ο θάνατος τόσες φορές μαζί του

Στήθος με στήθος, μα ποτέ δεν δείλιασε η ψυχή του».

 

Τι σημαίνει εις άνθρωπος;

Ενός ανδρός το αίμα,

εάν ποτίσει το χώμα της Μακεδονίας,

θα εθυπνήσωσιν οι κοιμώμενοι,

θα εγκαρδιωθώσιν οι τρομοκρατηθέντες,

θα φυτρώσωσιν επί της ευγενούς γης

εκδικηταί και σωτήρες.

 

Π. Μελάς

Πηγές:

1.   Θεόδωρου Κ. Πασσαλίδη στο site: e-ptolemeos.gr

2.  Εγκυκλοπαίδειας «Αλησμόνητες πατρίδες του Ελληνισμού», τόμος 6, 
    ΑΝΩ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ: Το μήλο της έριδας 6 λαών, σελ. 172, εκδόσεις Κεσόπουλος, 
    «Η μάχη του Μουρικίου από τον καπετάν Βέργα (Πέτρο Μάνο)».