Γιατί παθαίνουμε «μελαγχολία του χειμώνα»; Εγκέφαλος και σεροτονίνη δίνουν την απάντηση
Επιστήμονες υποστηρίζουν ότι εντόπισαν τον βασικό λόγο για τον οποίο κάποιοι άνθρωποι είναι επιρρεπείς στην μελαγχολία του χειμώνα (winter blues) ή αλλιώς στην εποχιακή συναισθηματική διαταραχή (seasonal affective disorder SAD).
Όπως αποκαλύφθηκε από εγκεφαλογραφήματα, οι άνθρωποι με SΑD έχουν δυσκολία να διαχειριστούν το «θετικό» μέρος του εγκεφάλου τους, το οποίο σχετίζεται με την παραγωγή σεροτονίνης, κυρίως κατά τους χειμερινούς μήνες.
Όταν πέφτει το σκοτάδι, ο οργανισμός μας παράγει μία πρωτεϊνη που ενισχύει την διαταραχή SAD, εις βάρος της διαθέσιμης σεροτονίνης. Η έρευνα θα παρουσιαστεί αυτή την εβδομάδα στο αμερικανικό Νευροψυχοφαρμακευτικό συνέδριο.
«Δεν γνωρίζουμε ακόμα αρκετά για το πώς τα επίπεδα της σεροτονίνης επηρεάζονται από το επίπεδο και την ένταση του φωτός, αλλά η μελέτη που διατυπώσαμε είναι αρκετά ενδιαφέρουσα και ανοίγει τη συζήτηση για περισσότερη έρευνα», υποστήριξε ο Sam Challis, ένας εκ των ερευνητών του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης, που διεξήγαγε την μελέτη.
Οι δανοί ερευνητές που πραγματοποίησαν τη μελέτη, λένε ότι τα ευρήματά τους επιβεβαιώνουν αυτό που οι άλλοι επιστήμονες είχαν υποψιαστεί – αν και στο παρελθόν έχει μελετηθεί μόνο 11 άτομα με SAD και 23 υγιείς εθελοντές, σε σύγκριση.
Χρησιμοποιώντας την τεχνολογία τομογραφίας εγκεφάλου (PET scan), που είναι σε θέση να δείξει με σημαντική ακρίβεια τις διαφορές στα επίπεδα της σεροτονίνης μεταξύ καλοκαιριού και χειμώνα, φάνηκε ότι οι εθελοντές που είχαν τη διαταραχή SAD είχαν υψηλότερα επίπεδα της πρωτεϊνης που ανταγωνίζεται την σεροτονίνη κατά τους χειμερινούς μήνες, με αποτέλεσμα την απομάκρυνση των επιπέδων σεροτονίνης από τον εγκέφαλό τους τον χειμώνα, ενώ στους υγιής εθελοντές δεν συνέβαινε κάτι αντίστοιχο.
Η κατάθλιψη του χειμώνα
Ο επικεφαλής της έρευνας, dr. Brenda Mc Mahon, δήλωσε:«Πιστεύουμε ότι έχουμε βρει τον μηχανισμό με τον οποίο ο εγκέφαλος χρειάζεται να προσαρμόζει τα επίπεδα της σεροτονίνης με τις αλλαγές των εποχών. Το φως του ήλιου είναι αυτό που ρυθμίζει εκ φύσεως αυτά τα επίπεδα κι έτσι, όσο οι νύχτες μεγαλώνουν κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου και πηγαίνοντας προς τον χειμώνα μειώνονται δραστικά τα επίπεδα της σεροτονίνης».
Υπάρχουν, όμως, άνθρωποι που δεν επηρεάζονται πολύ από την εποχιακή συναισθηματική διαταραχή καθώς σ’αυτούς δεν παρατηρείται αύξηση της δραστηριότητας της πρωτεϊνης SERT, η οποία καταστέλλει την δράση της σεροτονίνης, έτσι τα ενεργά επίπεδα σεροτονίνης τους, παραμένουν σε υψηλά επίπεδα καθ “όλη τη χειμερινή περίοδο.
Ο καθηγητής Siegfried Kasper, του Ευρωπαϊκού Κολλεγίου Νευροψυχοφαρμακολογίας που φέτος διοργανώνει το ετήσιο συνέδριό της στο Βερολίνο, δήλωσε: «Φαίνεται ότι αποδείχθηκε ότι οι διακυμάνσεις της πρωτεϊνης SERT συνδέονται με την εμφάνιση της εποχιακής συναισθηματικής διαταραχής. Κι αυτό που τώρα πρέπει να δούμε είναι μία σειρά από θεραπείες που μπορεί να βοηθήσουν τα άτομα με την διαταραχή, όπως η φωτοθεραπεία και η γνωστική συμπεριφοριστική θεραπεία».
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν, επίσης, ότι η κατανάλωση μιας ισορροπημένης διατροφής, μειώνοντας την καφεΐνη και με τον συνδυασμό σωματικής άσκησης, μπορεί να βοηθήσει, όπως και το να περνά κανείς όσο το δυνατόν περισσότερο χρόνο σε εξωτερικούς χώρους, διότι – ακόμα και όταν υπάρχει συννεφιά – το φως θα είναι σίγουρα σε υψηλότερα επίπεδα από ό, τι στους εσωτερικούς κλειστούς χώρους.
Από Εποχιακή Συναισθηματική Διαταραχή (SΑD) υποφέρουν περίπου δύο εκατομμύρια άνθρωποι στο Ηνωμένο Βασίλειο, και πάνω από 12 εκατομμύρια άνθρωποι στην βόρεια Ευρώπη.
Πηγή : bbc.com
