Μια γενιά αρρώστων
Το 70.4% των μαθητών της Γ' Λυκείου καπνίζουν. Δεν ξέρω αν θεωρούνται συστηματικοί ή περιστασιακοί καπνιστές, αλλά είναι απολύτως βέβαιο ότι ένα μεγάλο ποσοστό θα συρθεί εξαρτημένο στην κατανάλωση καπνού.
Και μετά από μερικές δεκαετίες, αρκετοί θα πεθάνουν από ασθένειες που συνδέονται με το κάπνισμα. Ναι, συμφωνώ ότι δεν μπορείς να περιγράψεις πειστικά σε έναν πιτσιρικά πώς θα είναι τα πνευμόνια του το 2050. Η νιότη τον κάνει να αισθάνεται άτρωτος και τα πνευμόνια που του δείχνεις δεν είναι δικά του.
Επίσης η οπισθοδρόμηση της ελληνικής κοινωνίας αποτυπώνεται και στη συμπεριφορά των νέων. Το κάπνισμα θεωρείται, ακόμα, εισιτήριο για την ενηλικίωση και μέσο αφομοίωσης σε παρέες. Και όταν ο «μπάφος» γυρίζει μέσα στις νεανικές συντροφιές, η κουλτούρα του καπνού και των ουσιών παραμένει ισχυρή στις μικρές ηλικίες. Η δε στάση των περισσοτέρων γονιών παραμένει, τουλάχιστον, αστεία. Ένας γονιός συμβιβάζεται σχετικά εύκολα με τον εθισμό του παιδιού του στη νικοτίνη, ούτε σοκάρεται όταν το βλέπει με μία μπύρα στο χέρι. Είναι, όμως, ικανός να το δώσει στην αστυνομία έτσι και υποψιαστεί ότι ο μικρός έβαλε τσιγαριλίκι στο στόμα. Αλλά αυτή είναι άλλη κουβέντα. Σε μια εποχή που το κάπνισμα στον δυτικό κόσμο τείνει να ποινικοποιηθεί, στην Ελλάδα μεγαλώνει η γενιά που θα συντηρήσει τις καπνοβιομηχανίες με χρόνια από τη ζωή της. Και φοβάμαι ότι ένας από τους λόγους που συμβαίνει αυτό, είναι η μη εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου. Στα περισσότερα λύκεια λειτουργούν άτυπα καπνιστήρια με την ανοχή των καθηγητών. Θυμάμαι τον εαυτό μου, αστείο ανθρωπάκι, να βγαίνει για τσιγάρο στο διάλειμμα. Αυτό γίνεται ακόμα και σήμερα.
Επίσης σε όλα τα στέκια των νέων η απαγόρευση καπνίσματος αγνοείται επιδεικτικά. Ο καπνιστής όχι μόνο δεν αισθάνεται ανεπιθύμητος στην καφετέρια ή στο μπαρ, αλλά είναι και ο μόνος που μπορεί να επιβιώσει εκεί μέσα. Έχουμε μουσκέψει στα δάκρυα για τη γενιά που φεύγει στο εξωτερικό, όμως μας αφήνει παγερά αδιάφορους η γενιά των ανθρώπων που θα αρρωστήσουν όπως οι γονείς και οι παππούδες τους. Αλλά ναι, είναι το δημοκρατικό δικαίωμα στο κάπνισμα. Και αν πρόκειται και για πανεπιστημιακό αμφιθέατρο, μιλάμε για κατάκτηση. Η μελέτη εκπονήθηκε από την CMT ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ σε δείγμα 1.802 μαθητών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε σχολεία της Αττικής και της Θεσσαλονίκης. Τα αποτελέσματα της έρευνας παρουσιάστηκαν κατά τη διάρκεια ειδικής ημερίδας στο Ζάππειο την Πέμπτη 16 Οκτωβρίου, παρουσία των υπουργών Παιδείας και Θρησκευμάτων, Ανδρέα Λοβέρδου και Υγείας, Κατερίνας Παπακώστα. Τα κύρια σημεία της είναι τα εξής: Το ποσοστό των μαθητών που δοκιμάζουν να καπνίσουν τσιγάρο ή άλλο είδος καπνίσματος υπερτετραπλασιάζεται μεταξύ Α’ Γυμνασίου (17,1%) και Γ’ Λυκείου (70,4%). Μεταξύ των ηλικιών 13 και 18 ετών το ποσοστό των μαθητών που καπνίζουν οκταπλασιάζεται (5,5% και 44,1% αντίστοιχα), ενώ οι μαθητές της Γ’ Λυκείου μεταβάλλονται από περιστασιακοί σε συστηματικοί καπνιστές. Το τσιγάρο, ο ναργιλές και το ηλεκτρονικό τσιγάρο κατέχουν τις πρώτες θέσεις προτίμησης καπνικών ειδών στη μαθητική κοινότητα, ενώ η πρόσβαση σε αυτά είναι εύκολη τόσο εντός όσο και εκτός σπιτιού. Ο βαθμός επίγνωσης της μαθητικής κοινότητας για τις καταστροφικές συνέπειες του καπνού είναι σχεδόν καθολικός αλλά μόνο στα μισά σχολεία έχουν γίνει σχετικές δράσεις αγωγής υγείας για μια ζωή «χωρίς τσιγάρο». Πάνω από τους μισούς μαθητές που είναι συστηματικοί καπνιστές διαφωνούν με την εφαρμογή της απαγόρευσης του καπνίσματος σε κλειστούς δημόσιους χώρους ή ανοικτούς δημόσιους χώρους ειδικού ενδιαφέροντος. Οι 9 στους 10 όμως συμφωνούν ότι είναι ανθρώπινο δικαίωμα κάθε παιδιού, εφήβου και ενήλικα να μεγαλώνει και να ζει σε ένα περιβάλλον με καθαρό αέρα, χωρίς το δηλητηριώδη καπνό του τσιγάρου ή άλλων προϊόντων καπνού. Το οικογενειακό, φιλικό και σχολικό περιβάλλον είναι οι βασικότεροι παράγοντες που επιδρούν στη συμπεριφορά των μαθητών όσον αφορά στο κάπνισμα. Αναλυτικά΄ τα αποτελέσματα. ~
Κώστας Γιαννακίδης , protagon.gr by Αντικλείδι , http://antikleidi.com
Αντικλείδι, http://antikleidi.com/2014/10/24/kapnisma-arrwstia-genia/
