kozanitvbanner1363x131pix

banner 728x90 PJC 4

b834pix

ecofloor230

ΤΕΝΤΟΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ 1

pantelidisGIF834pix

asepop 2021 a

artinhouse2

garden hall banner1

musicart834pix

κοζάνη, ειδήσεις, νέα, Πτολεμαΐδα

noisi1

Το χορτάρι ταιριάζει στους ήρωες (Όλγα Ντέλλα)

κοζάνη, ειδήσεις, νέα, Πτολεμαΐδα Ανεβαίνεις το Νυμφαίο. Σταματάς, προτού μπεις στο χωριό, εκεί όπου η προτομή μαρτυρεί τα πρόσωπα, το γεγονός. Μια προτομή, μια στήλη μέσα στις χιλιάδες

άλλες σπαρμένες σε όλη την Ελλάδα απ' όπου περάσανε Οθωμανοί, Γερμανοί. Δε συνδέεσαι με το γεγονός, δε σημαίνει τίποτα, μια ακόμη θυσία, σκέφτεσαι, συγκινείσαι εξωτερικά, δεν έχεις τα συμφραζόμενα, την περιρρέουσα ατμόσφαιρα, τα πρόσωπα συμπυκνώνονται μέσα στον γενικό κι αόριστο και ομιχλώδες τίτλο “ήρωες”.

Μια πινακίδα δίπλα από την προτομή μοιάζει να αιχμαλωτίζει το βλέμμα, σε κατευθύνει προς ένα πάρκο άγριας φύσης, άγνωστο τι ακριβώς εννοεί, λες κι όλο το χωριό δεν είναι μέσα σε φύση άγρια, ορίζουμε όμως τώρα ευτελώς -και ασφαλώς με πολλούς εύσχημους αριθμούς από κάτω- όσα δεν έχουν χρεία ορισμού κι αφήνουμε απ' έξω, στην άγνοια και στη λήθη, όσα θα μπορούσαν να έχουν τη δύναμη να νοηματοδοτήσουν εκ νέου τον τόπο που τόσο εύκαιρα πατάμε (“εύκαιρα” όπως ακριβώς το λένε οι Πόντιοι, ο άδειος, ο ειπόλαιος, ο απρόσεκτος, ο φλύαρος).

Παίρνεις ξανά -όπως και πριν κάποια χρόνια- το μονοπάτι από την προτομή μές στα πεύκα. Μοιάζει σαν αυτό το καλντερίμι κάπου να οδηγεί. Οδηγεί. Το χωριό όλο φανερώνεται αγνάντι, σε ένα ξέφωτο φάνηκε το ξωκκλήσι μιας Παναγίας. Από εκεί κάτι τραβούσε και τότε προς τα ψηλά, στην κορυφογραμμή του υψώματος, να πάρεις αυτό το μονοπάτι, μόλις που αχνοφαινόταν μες από αγριόχορτα και που σαν αυλάκι συνεχιζόταν, από την προτομή σε μια νοητή πορεία, κι έδειχνε σαν κάτι να οδηγούσε άγνωστου πού.

Η ανάσα -θυμάμαι- κόπηκε. Χαμηλά, μες στον κόλπο του υψώματος, φανερωθήκαν 9 σταυροί σε ένα μονάχα μνημούρι.

Κατεβήκαμε τότε σχεδόν τρέχοντας, ψηλαφίσαμε τα ονόματα, τα μνημονεύσαμε.

 

ΠαπαΚώστας Κούστας του Ν.

Γεώργιος Γκιάκας του Π.

Νικόλαος Γιάγκος του Ι.

Αναστάσιος Λούστας του Ο.

Πέτρος Μουλάς του Β.

Στέργιος Μπασιάς του Ι.

Ιωάννης Μπασιάς του Σ.

Στέργιος Μπάλλος του Ν.

Βασίλειος Τσιρλής του Μ.

Αναστάσιος Σερδάρης του Κ.

Τ' αφήσαμε στη μοναξιά των εγκόλπιων βουνών, στους βράχους που στέκονται απάνω τους, λείοι και κοφτεροί κι απάτητοι, στους βράχους που κοιτούνε πέρα μακριά τις λίμνες και τις οροσειρές, και τον Όλυμπο, λες κι είναι οι ίδιοι που χαθήκαν και πετρώσαν, και γίναν αλεξίσφαιρα οι βράχοι και η ομορφιά του τόπου και τους παρηγορήσαν προτού τη βίαιη έξοδο από τη ζωή.

Ήταν 6 Αυγούστου 1943. 9 άνθρωποι στο πρωί εκείνης της ημέρας.

Οι πληροφορίες ήταν ξεκάθαρες. Ο παπαΚώστας είναι συνεργάτης των ανταρτών.

Μπαίνουν στο χωριό, τον αρπάζουν μέσα από το Ναό του Αγίου Νικολάου, την ώρα της Λειτουργίας της Μεταμόρφωσης, τον σέρνουν μαζί με άλλους οχτώ ως το ύψωμα πίσω από το ξωκκλήσι της Παναγίας της Φανερωμένης, έξω από το χωριό, τους τουφεκίζουν σε ελάχιστα λεπτά.

Ο παπα-Κώστας ήτανε 59 ετών. Ήτανε εθελοντής στον Μακεδονικό Αγώνα και στον Α' Παγκόσμιο και χρυσοχόος. Το 1931 γίνεται παπάς στον Πειραιά. Ανεβαίνει στο Νυμφαίο, στον Αετό, την Περικοπή και διακονεί. Φτιάχνει συσσίτια παιδικά στην Κατοχή, σώζει όσους χωριανούς μπορεί από το εκτελεστικό απόσπασμα στο ίδιο το Νυμφαίο, βοηθά και σώζει με τον ίδιο τρόπο τους αντάρτες. 4 Αυγούστου του 1943 σώζει από βέβαιο θάνατο από το ΕΑΜ τον γιο του αρχηγού των ρουμανίζοντων και πείθει τους αντάρτες ότι ήταν αθώος.

Βοηθούσε. Όλους τους βοηθούσε.

Δυο μέρες μετά τον καταδίδουν οι ρουμανίζοντες στις ναζιστικές αρχές ως συνεργάτη και τροφοδότη των ανταρτών. Μια άλλη πηγή λέει ότι οι καταδότες ήταν Βούλγαροι. Στο παρελθόν είχε δεχτεί βίαιες επιθέσεις στον Αετό και στην Περικοπή από ανθρώπους του αρχηγού των Βουλγάρων Κάλτσεφ. Στεκόταν μόνιμο εμπόδιο και στην προπαγάνδα των Βουλγάρων και των ρουμανιζόντων. Η τιμωρία επεβλήθη ακαριαία.

Πρόλαβε, αγκάλιασε την οικογένειά του, έφυγε, λένε, με γαλήνη και έτοιμος, το χωριό μαρτυρεί, αφού ήταν σχεδόν όλο παρόν στη Λειτουργία της Μεταμόρφωσης. Άκουσαν να λέει προτού σβήσει η φωνή του μες στους πυροβολισμούς:

“Όταν θα αναστηθώ εγώ από τούτον τον τόπον, τότε μόνον εσείς θα κερδήσετε τον πόλεμον. Ζήτω η Ελλάς!”

 

Το 1984 στήθηκε αυτή η στήλη με την προτομή του παπα-Κώστα και τα ονόματα των συγχωριανών που χάθηκαν μαζί του.

Το 2000 επί Σεραφείμ Καστορίας και Χριστοδούλου Αρχιεπισκόπου ξεχορταριάστηκε το ενιαίο μνήμα, μπήκανε λουλούδια, γράφτηκαν πάνω στους σταυρούς τα ονόματα. Τελέστηκε μνημόσυνο, λειτουργία, απένειμαν τιμές στους απογόνους. Τους θυμόνταν ακόμη.

Σήμερα, 2 Ιανουαρίου του νέου έτους 2023, τα ονόματά τους σχεδόν δε διαβάζονται.

Σε χρόνο ελάχιστο θα σβηστούν από τους σταυρούς.

 

Σήμερα. 2 Ιανουαρίου.

Κατεβαίνεις ξανά.

Οι λίμνες κάτω -Χειμαδίτιδα και Ζάζαρη- μια γλυκιά κοιλάδα αφημένη μέσα στα βουνά να μαρτυρεί

την ομορφιά του κόσμου.

Και τότε το ίδιο τους ψιθύρισε, προτού χαθούν μέσα στο φέγγος της λαμπρής ημέρας.

Ίσως να' τανε η ομορφιά των υδάτων που αστράφτανε στο βάθος 

και που πήραν οι 9 μέσα τους πριν φύγουν, για να αντέξουν την ασχήμια, το κακό.

 

Πέρα μακριά ο Όλυμπος. Σήμερα ορθώνεται χιονοσκέπαστος. 

Ακτινοβολεί η κορυφή, η λευκότητα, μέσα στο φως του μεσημεριού.

Και τότε κάτι πάνω του θα άστραφτε. Κι ας ήτανε Αύγουστος.

Κάτι σαν καθρέφτης των ανθρωπίνων στα επουράνια.

Η σιωπή εκκωφαντική -όσο και η λήθη.

Μια μύγα. Το βόμβισμα μιας μέλισσας

κι ύστερα τίποτε πια

-ούτε πουλί

ανάσα.

 

Η σιωπή νεκρική.

Η μνήμη νεκρική.

Το χορτάρι ταιριάζει στους ήρωες, σκέφτομαι.

Ούτε στέφανοι που θα μαραθούνε, ούτε τίποτε.

Το χορτάρι τούς ταιριάζει. 

Που θα βγαίνει και θα σκεπάζει τη γύμνια του χώματος και θα 'ναι σα να τους σκεπάζει.

Το χορτάρι τούς ταιριάζει. Πιστό, αφοσιωμένο. Η ίδια η θεά Μνημοσύνη.

 

Είναι που τους θυμάσαι και ανασταίνονται.

Είναι που όταν και όποτε κάποιος τους θυμάται.

Ανεβαίνεις στην πραγματικότητα. 

“Κοσμοχαλασιά”. Ένας κόσμος “εξοιστρούμενος” και “ακράτως γαυρούμενος”. 

Ένας κόσμος που τρέχει τ' απάνω κάτω, μακάρι να' ξερε γιατί.

Τους κοιτώ από εκεί ψηλά. Αγνάντι. Στο ξωκκλήσι της Φανερωμένης.

Η πόρτα του κλειστή. Κι έξω τρεις εικόνες. Τα καντήλια τους αφρόντιστα. Σβηστά.

 

Κάτω το πάρκινγκ φράκαρε, δυο λεωφορεία περιμένουν όσους θα κατέλθουν 

από το καλντερίμι της κεντρικής πλατείας, οι ψησταριές πήρανε φωτιά, 

οι αρκούδες μπορεί και να ξυπνήσαν, 

η θερμοκρασία θα μπορούσες να την πεις και πρώιμη άνοιξη, καρφίτσα δεν πέφτει.

Αυτά -χωρίς διάθεση να πικαριστεί κανείς, παρά μονάχα να θυμηθεί.

 

φωτογραφίες: Νυμφαίο, 2 Ιανουαρίου 2023 / Δυτική Μακεδονία

ΠΗΓΗ: alypiaxwra.blogspot.com

Δημοφιλή νέα...

Πληροφορίες για τα cookies

Τα cookies είναι σύντομες αναφορές που αποστέλλονται και αποθηκεύονται στον σκληρό δίσκο του υπολογιστή του χρήστη μέσω του προγράμματος περιήγησης όταν αυτό συνδέεται στο Ιντερνέτ. Τα cookies μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη συλλογή και αποθήκευση δεδομένων του χρήστη όσο αυτός είναι συνδεδεμένος, για να του παράσχουν τις ζητούμενες υπηρεσίες και που ορισμένες φορές τείνουν να μην διατηρούν. Τα cookies μπορεί να είναι τα ίδια ή άλλων:

  • Technical cookies (τεχνικά cookies) που διευκολύνουν την πλοήγηση των χρηστών και τη χρήση των διαφόρων επιλογών ή υπηρεσιών που προσφέρονται από τον ιστό, όπως προσδιορίζουν τη συνεδρία, επιτρέπουν την πρόσβαση σε ορισμένες περιοχές, διευκολύνουν τις παραγγελίες & τις αγορές, συμπληρώνουν φόρμες & εγγραφές, παρέχουν ασφάλεια, διευκολύνουν λειτουργίες (βίντεο, κοινωνικά δίκτυα κλπ.).
  • Customization cookies (cookies προσαρμογής) που επιτρέπουν στους χρήστες να έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες σύμφωνα με τις προτιμήσεις τους (γλώσσα, πρόγραμμα πλοήγησης - browser, διαμόρφωση, κ.α.).
  • Analytical cookies (cookies ανάλυσης) που επιτρέπουν την ανώνυμη ανάλυση της συμπεριφοράς των χρηστών του Ιντερνέτ, επιτρέπουν την μέτρηση της δραστηριότητας του χρήστη και την ανάπτυξη προφίλ πλοήγησης για την βελτίωση των ιστότοπων.

Ως εκ τούτου, όταν έχετε πρόσβαση στον ιστότοπο μας, σύμφωνα με το Άρθρο 22 του Νόμου 34/2002 των Υπηρεσιών Κοινωνίας της Πληροφορίας, στην αναλυτική επεξεργασία των cookies ζητάμε τη συγκατάθεση σας για τη χρήση τους, με σκοπό να βελτιώσουμε τις υπηρεσίες μας. Χρησιμοποιούμε την υπηρεσία του Google Analytics για τη συλλογή ανώνυμων στατιστικών πληροφοριών όπως για παράδειγμα ο αριθμός των επισκεπτών στον ιστότοπο μας. Τα cookies που προστίθενται από την υπηρεσία Google Analytics διέπονται από τις πολιτικές απορρήτου του Google Analytics. Αν επιθυμείτε μπορείτε να απενεργοποιήσετε τα cookies από το Google Analytics.

Παρακαλούμε, σημειώστε ότι μπορείτε να ενεργοποιήσετε ή απενεργοποιήσετε τα cookies σύμφωνα με τις οδηγίες του προγράμματος πλοήγησης σας (browser).