Χρέη και φράχτες
Δημοσιεύτηκε: Κυριακή, 17 Μαΐου 2015 | ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΤΣΙΑΚΑΛΟΥ
Για τους μεγαλύτερους στην ηλικία η ηθοποιός Ρόμι Σνάιντερ παραμένει στη μνήμη με την ταινία που την έκανε διάσημη: «Σίσσυ, η πονεμένη αυτοκράτειρα». Στη δική μου μνήμη παραμένει για έναν άλλο λόγο: για τις πράξεις που μπορούν να κάνουν έναν άνθρωπο να πονέσει, ακόμη και να καταστρέψουν τη ζωή του. Προικισμένη από τη φύση με ομορφιά και ταλέντο και μεγαλωμένη σ’ ένα ευνοϊκό περιβάλλον, είχε την τύχη ν’ αποκτήσει πολύ νωρίς ό,τι επιθυμούσε: πλούτο, φήμη, φιλία, έρωτα, ευτυχία. Κι ένα παιδί, που λάτρευε πάνω απ’ όλα. Όπως οι περισσότεροι πλούσιοι, φρόντισε να προστατεύσει τα πλούτη της περιβάλλοντας την έπαυλή της με έναν υψηλό φράχτη από μυτερά κάγκελα. Πράγματι, ο φράχτης απέτρεψε για πάντα τους εν δυνάμει διαρρήκτες, όμως μια νύχτα ο 14χρονος γιος της, που έφτασε στο σπίτι και διαπίστωσε ότι ούτε κανείς ήταν εκεί να του ανοίξει ούτε ο ίδιος είχε κλειδιά, αποφάσισε να σκαρφαλώσει από τα κάγκελα. Τον βρήκαν ώρες αργότερα να έχει ξεψυχήσει καρφωμένος επάνω στον «προστατευτικό» φράχτη. Οι βιογράφοι της ηθοποιού γράφουν ότι εκείνη την ημέρα άρχισε να πεθαίνει η ίδια. Μαράζωσε, και το τέλος της ήρθε δέκα μήνες αργότερα. Ήταν μόλις 43 ετών.
Συνειρμικά έρχεται στο νου μου η ιστορία όσες φορές αντιτίθεμαι στην προστασία οποιουδήποτε αγαθού με τρόπο που βάζει σε κίνδυνο τη ζωή ή τη σωματική ακεραιότητα ενός ανθρώπου. Την παραπάνω στάση μοιράζομαι με τους περισσότερους ανθρώπους, που εκτιμούν την ανθρώπινη ζωή ως το μεγαλύτερο αγαθό, γιατί είναι το μοναδικό που αν χαθεί δεν είναι δυνατόν να αποκατασταθεί. Φαίνεται όμως ότι διαφορετικά συμπεριφέρονται οι άνθρωποι όταν βρίσκονται σε θέσεις εξουσίας. Εκεί, βάζοντας στη ζυγαριά από τη μια μεριά τον οποιονδήποτε πλούτο τους και από την άλλη ανθρώπινες ζωές, αποφασίζουν υπέρ του πρώτου, χωρίς ν’ αναλογίζονται ότι αυτή η απόφασή τους μπορεί να οδηγήσει στην απώλεια υπέρτατων αγαθών. Όπως έγινε το 1997. Τότε, στο πλαίσιο του ΟΗΕ, δημιουργήθηκε η «Πρωτοβουλία Ιωβηλαίο 2000», που ζητούσε τη διαγραφή των χρεών των δεκαπέντε φτωχότερων χωρών της Αφρικής.
Το κύριο επιχείρημα της Πρωτοβουλίας ήταν ότι με την πράξη αυτή μέχρι την ανατολή του νέου αιώνα θα σωζόταν η ζωή δύο εκατομμυρίων παιδιών, που αλλιώς ήταν καταδικασμένα να πεθάνουν από την πείνα. Η διαγραφή δεν έγινε, επειδή αυτό βρισκόταν σε αντίθεση με την «ηθική της αγοράς» («κανείς πια δεν θα θέλει να πληρώσει τα χρέη του», έλεγαν οι αντίπαλοι, «και η παγκόσμια οικονομία θα καταστραφεί») και δύο εκατομμύρια παιδιά βρήκαν το θάνατο από πείνα μέσα στα επόμενα τρία χρόνια. Ανάμεσα στις πλούσιες χώρες που αντιτάχθηκαν στην Πρωτοβουλία ήταν και η 24η πλουσιότερη χώρα του κόσμου: η Ελλάδα. Πώς να αποστασιοποιηθεί η χώρα που ετοιμαζόταν να αναστήσει το αρχαίο κλέος επαναφέροντας τους Ολυμπιακούς Αγώνες στον τόπο που τους γέννησε; Ετσι όσοι/ες ζητούσαν να διαγραφούν τα χρέη και να μετρήσει η ζωή των παιδιών περισσότερο από την «ηθική της αγοράς» κατηγορούνταν ότι έβαζαν σε κίνδυνο τα συμφέροντα της χώρας και την ευημερία του λαού μας. Δεν πέρασε πολύς καιρός και με οδύνη διαπιστώσαμε ποιος τότε υπερασπιζόταν πράγματι τα συμφέροντα της χώρας και την ευημερία του λαού μας και ποιος, αντίθετα, τα υπονόμευε. Βάλαμε μυαλό;
Πάνω από 23.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στη Μεσόγειο από το 2000 μέχρι σήμερα αναζητώντας καταφύγιο στην Ευρώπη. Στη στατιστική αυτή των θανάτων η Ελλάδα συμμετείχε στην αρχή σε μικρό σχετικά βαθμό, όμως τον τελευταίο καιρό η συμμετοχή της στις εκατόμβες των προσφύγων συγκρίνεται με αυτή των άλλων χωρών της Νότιας Ευρώπης, καθώς ο φράχτης που στήθηκε στον Έβρο, ενώ δεν μειώνει ούτε κατ’ ελάχιστον τον αριθμό των προσφύγων που προσπαθούν να περάσουν τα σύνορά μας για να ζητήσουν προστασία στην Ευρώπη, μεταθέτοντας το πέρασμά τους από τη σχετική ασφάλεια της στεριάς στην επικινδυνότητα της θάλασσας ανεβάζει κατακόρυφα τον αριθμό των θανάτων.
«Αντέχουμε την είσοδο περισσότερων;», αναρωτιούνται πολλοί. Ας θυμίσω μερικούς αριθμούς: από το 2007 έως το 2013 η Ελλάδα ζήτησε και πήρε από τα ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης 207.816.754,58 ευρώ για μέτρα αποτροπής της εισόδου προσφύγων στην Ευρώπη μέσω της χώρας μας. Το ίδιο χρονικό διάστημα το ποσό που ζήτησε και πήρε για να παράσχει προστασία στους πρόσφυγες και να οργανώσει την προώθησή τους σε άλλες χώρες της Ευρώπης με σκοπό την επανένωση οικογενειών –όπως έχουν δικαίωμα πολλοί πρόσφυγες ακόμη και στο πλαίσιο της συμφωνίας «Δουβλίνο 3»- ήταν μόνο 21.938.521,14 ευρώ.
Οι αριθμοί μιλούν μόνοι τους. Μιλούν για τις ντροπιαστικές πολιτικές της Ευρώπης και για τη δική μας συμμετοχή σ' αυτές. Σωστά μεμφόμαστε την υποκρισία των Ευρωπαίων ηγετών, όταν θρηνούν, δήθεν, τους πνιγμούς χιλιάδων ανθρώπων, αλλά συνεχίζουν την ίδια πολιτική που οδηγεί στους θανάτους. Αλλά πότε θα μεμφθούμε τον εαυτό μας για το γεγονός ότι, προτάσσοντας «τη δική μας ανθρωπιστική κρίση», αρνούμαστε το μόνο χρέος που έχει υπέρτατο νόημα και δεν επιτρέπεται να το αρνηθεί ποτέ κανείς, και είναι το χρέος απέναντι στους «κολασμένους της γης», που βλέπουμε να απειλείται η ζωή τους μπροστά στην πόρτα μας;
https://www.facebook.com/profile.php?id=100006886629845&sk=photos&collection_token=100006886629845%3A2305272732%3A69&set=a.1603864996519706.1073741920.100006886629845&type=1