kozanitvbanner1363x131pix

banner 728x90 PJC 4

b834pix

ecofloor230

ΤΕΝΤΟΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ 1

pantelidisGIF834pix

asepop 2021 a

artinhouse2

garden hall banner1

musicart834pix

κοζάνη, ειδήσεις, νέα, Πτολεμαΐδα

noisi1

Μια Συνθήκη των Βερσαλλιών τον 21ο αι;

κοζάνη, ειδήσεις, νέα, Πτολεμαΐδα Οι διαπραγματεύσεις Ελλάδας και δανειστών του Σάιμον Ρεν–Λιούις

μετάφραση: Γιάννης Χατζηδημητράκης

MAX ERNST – ENTER, EXIT

Εκ πρώτης όψεως, οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τρόικα φαίνονται να είναι απλώς μια μάχη για χρηματικούς πόρους: τι κομμάτι από την πίτα του ελληνικού εθνικού εισοδήματος θα πρέπει να πάει στους πιστωτές. Υπήρξαν πολλές παρόμοιες μάχες στην Ιστορία,  εκείνο όμως που κάνει την τωρινή μάχη ασυνήθιστη, είναι το ότι οι πιστωτές διαθέτουν ένα μοναδικό όπλο στο πλευρό τους. Με τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος να έχει σχεδόν επιτευχθεί, η διαπραγματευτική θέση της Ελλάδας θα έπρεπε κανονικά να είναι εξαιρετικά ισχυρή. Οι πιστωτές της ευρωζώνης θα έπρεπε να προσπαθούν απελπισμένα να διασώσουν ό,τι μπορούν μετά την ανόητη απόφασή τους να εξαγοράσουν το ελληνικό δημόσιο χρέος προς τους ιδιώτες. Ο μόνος λόγος που η Τρόικα έχει το πάνω χέρι, είναι ότι διατηρεί  τη δυνατότητα να απειλήσει την Ελλάδα με έξοδο από την Ευρωζώνη.[1]

Μέρος της σκόπιμης μυθοποίησης που συνεχίζεται, είναι να παρουσιάζεται η έξοδος από την Ευρωζώνη σαν μια, κατά κάποιον τρόπο, αυτόματη συνέπεια μιας ελληνικής χρεοκοπίας. Αλλά η Ελλάδα, βέβαια, έχει ήδη χρεοκοπήσει, ωστόσο παραμένει στην Ευρωζώνη. Η Ελλάδα θέλει να παραμείνει στην Ευρωζώνη. Αυτό που θα την κάνει να αλλάξει γνώμη θα είναι εάν μετά από μια στάση πληρωμών και πιθανό bank-run, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) αρνηθεί να λειτουργήσει με την ιδιότητα του δανειστή έσχατης ανάγκης για τις τράπεζές. Και πάλι αυτό θα παρουσιαστεί από την ΕΚΤ ως αναπόφευκτο, δεδομένων των κανόνων της ΕΚΤ. Αλλά, όπως επισημαίνει ο Καρλ Ουίλαν, η ΕΚΤ στην πραγματικότητα έχει μεγάλη διακριτική ευχέρεια κινήσεων και έχει χρησιμοποιήσει την ευχέρεια αυτή παίζοντας τον ρόλο της ως μέρος της Τρόικας (K.  Whelan, «What’s Going On with Greece and the ECB?», medium.com, 1.2.2015)

Παρ’ όλα αυτά, ακόμη και αν υπάρχει ανισορροπία δυνάμεων, πρόκειται μονάχα για μια μάχη για χρηματικούς πόρους; Η μία πλευρά υποστηρίζει αριστερές/φιλολαϊκές/ανθρωπιστικές πολιτικές και η άλλη πλευρά πολιτικές σκληρής νεοφιλελεύθερης συναίνεσης.[2] Η μία πλευρά έχει υποστεί μια τεράστια μείωση του ΑΕΠ, πράγμα που οφείλεται, σε ένα βαθμό, στις προηγούμενες συμφωνίες, ενώ η άλλη διαπραγματεύεται για ποσά που είναι γι’ αυτή ψίχουλα. Έτσι, μπορεί να διαλέξει κανείς πλευρά ανάλογα τις προτιμήσεις του. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι μια συμφωνία θα ήταν το καλύτερο και για τις δύο πλευρές, έτσι είναι επίσης λογικό να γίνονται εκκλήσεις για ευελιξία, αυτός άλλωστε είναι ο λόγος που υπέγραψα αυτή την έκκληση.

Αλλά διαλέγοντας πλευρά, ή ζητώντας στις δύο πλευρές να φανούν ευέλικτες, χάνουμε το βασικό σημείο. Ναι, αυτή είναι μια μάχη για τους χρηματικούς πόρους, αλλά είναι και μια μάχη όπου η μία πλευρά χρησιμοποιεί την εξουσία της για να επιβάλει μια πολιτική που εξαιρετικά κοντόφθαλμη, η οποία περιέχει απίστευτη ύβρι και η οποία είναι εν τέλει αυτοϋπονομευτική. Η Τρόικα δεν εξυπηρετεί τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα αυτών που εκπροσωπεί. Αυτό πιστεύω εννοούσε ο Αμάρτυα Σεν όταν συνέκρινε τις διαπραγματεύσεις αυτές με τη Συνθήκη των Βερσαλλιών (Α. Sen, «The economic consequences of austerity»,Τhe New Statesman, 4.6.2015).

Το πιο σαφές παράδειγμα επ’ αυτού είναι οι συνεχείς απαιτήσεις της τρόικας για πρωτογενή πλεονάσματα και τα μέτρα λιτότητας που απαιτούνται για την επίτευξή τους. Αυτό είναι, απλούστατα, ηλίθιο. Θα εξακολουθήσουν να χάνονται μεγάλες ποσότητες πολύτιμων πόρων, προκαλώντας πραγματικό πόνο. Κάτι τέτοιο σίγουρα δεν είναι προς το συμφέρον της Ελλάδας, αλλά είναι σχεδόν βέβαιο ότι ούτε προς το συμφέρον των πιστωτών είναι. Αν συρρικνωθεί η πίτα, είναι λιγότερο πιθανό να πάρεις το κομμάτι της πίτας που σου αναλογεί. Είναι ντροπή ότι βασικά τμήματα του ΔΝΤ αποδέχονται (ή και υπερθεματίζουν) με αυτήν τη σκέψη. Στο παρελθόν έχω περιγράψει («Heterogeneity at the IMF», Mainly Macro, 19.10.2012) πόσο ετερογενές είναι το ΔΝΤ, αλλά το να μη λαμβάνεις καθόλου υπόψη αυτό που λέει το δικό σου τμήμα μελετών για τη λιτότητα, είναι τρελό. Ο Αμπρόουζ Έβανς-Πρίτσαρντ (A. Evans-Pritchard, «IMF has betrayed its mission in Greece, captive to EMU creditors», The Telegraph, 5.6.2015), υποστηρίζει ότι η αξιοπιστία και η μακροπρόθεσμη επιβίωση του Ταμείου βρίσκεται σε κίνδυνο. Φαντάζομαι ότι τρίζουν τα κόκαλα του Κέυνς, ο οποίος βοήθησε στην ίδρυση του οργανισμού.

Τι γίνεται με όλες τις μεταρρυθμίσεις στις οποίες επιμένει η Tρόικα; Είναι δελεαστικό να αναλύσουμε την καθεμία ξεχωριστά και να καταλήξουμε σε μια αξιολόγηση εφαρμόζοντας την οικονομική τεχνογνωσία μας. Αν πρόκειται για μεταρρυθμίσεις που μπορεί να αυξήσουν την πίτα, τότε ίσως η Τρόικα έχει δίκιο που επιμένει. Αυτό όμως αγνοεί ένα μικρό «πρόβλημα»: τη δημοκρατία. Οι Έλληνες έχουν δώσει εντολή σε μια κυβέρνηση. Η Tρόικα φαίνεται να ενεργεί χωρίς να το λαμβάνει καθόλου υπόψη της, και αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό, τουλάχιστον για όσους από εμάς έχει μπουχτίσει εντελώς με την ακόμη μεγαλύτερη οικονομική και πολιτική ολοκλήρωση. (Όσοι έχουν την ολοκλήρωση ως απώτερο στόχο τους, θεωρούν την Ελλάδα ως ένα ενοχλητικό εμπόδιο που θα πρέπει να πεταχτεί στην άκρη).

Η ύβρις της Τρόικας είναι απίστευτη. Έχουν πείσει τους εαυτούς τους ότι πρέπει να παρακάμψουν τις δημοκρατικές επιθυμίες του ελληνικού λαού, γιατί η Τρόικα κατέχει τη σοφία σχετικά με το τι είναι καλό για την ελληνική οικονομία. Η ίδια Τρόικα που με την ανώτερη σοφία της απέτρεψε την πλήρη στάση πληρωμών και επέβαλε τρομακτική λιτότητα στην Ελλάδα, με άμεσο αποτέλεσμα τον στραγγαλισμό της οικονομίας. Για να καλύψει αυτά τα λάθη, πλάσαρε στα μέσα μαζικής ενημέρωσης ιστορίες σχετικά με τον τεμπέλη και προνομιούχο ελληνικό λαό, ιστορίες που σε μεγάλο βαθμό καταρρέουν όταν έρχονται αντιμέτωπες με πραγματικά στοιχεία. Τώρα σηκώνουν τους ώμους τους και λένε: Πρέπει να συνεχίσουμε στον ίδιο καταστροφικό δρόμο, επειδή το εκλογικό μας σώμα δεν μου αφήνει άλλα περιθώρια!

Ο Αμάρτυα Σεν έχει δίκιο. Αυτή είναι η δικιά μας Συνθήκη των Βερσαλλιών. Θα μπορούσαν τα πράγματα να είναι πολύ διαφορετικά. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μέρη του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ είναι ασύνετα, αλλά ακόμα και οι δικοί του οικονομολόγοι μπορεί να το αναγνωρίσουν αυτό και να καλωσορίσουν μια ευκαιρία να τα βάλουν στο συρτάρι.  Η τρόικα και η διαπραγματευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσαν να συνεργάζονται σε αυτή την προσπάθεια, αλλά είμαι σίγουρος ότι δεν συμβαίνει  κάτι τέτοιο. Αντί της λιτότητας η προτεραιότητα της τρόικας θα πρέπει να είναι η εξάλειψη της υστέρησης της ελληνικής παραγωγής, πράγμα που σημαίνει ότι σε σύντομο χρονικό διάστημα θα τερματιστεί η λιτότητα. Αυτό δεν υπηρετεί μόνο το συμφέρον του ελληνικού λαού, αλλά και της υπόλοιπης Ευρωζώνης.

[1] Αυτός είναι ο λόγος που πιστεύω ότι οι διαπραγματεύσεις αυτές είναι λιγότερο διαπραγματεύσεις για μια αμοιβαίως επωφελή συμφωνία (δανεισμός με αντάλλαγμα μεταρρυθμίσεις), και περισσότερο μοιάζει σαν μια συζήτηση με έναν ληστή σχετικά με το ποια προσωπικά σας αντικείμενα θα σας πάρει.

[2] Ή βάλτε οποιαδήποτε άλλη περιγραφή προτιμάτε. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι οι άνθρωποι διαφέρουν, έχουν ισχυρές απόψεις, αρχές και πρακτικές και ως εκ τούτου διαλέγουν αναλόγως πλευρά.

Ο Simon Wren-Lewis διδάσκει οικονομικά στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο μπλογκ του mainlymacro.blogspot.gr (10.5.2015), με τίτλο «Why Sen is right about what is being done to Greece».

enthemata.wordpress.com

Δημοφιλή νέα...

Πληροφορίες για τα cookies

Τα cookies είναι σύντομες αναφορές που αποστέλλονται και αποθηκεύονται στον σκληρό δίσκο του υπολογιστή του χρήστη μέσω του προγράμματος περιήγησης όταν αυτό συνδέεται στο Ιντερνέτ. Τα cookies μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη συλλογή και αποθήκευση δεδομένων του χρήστη όσο αυτός είναι συνδεδεμένος, για να του παράσχουν τις ζητούμενες υπηρεσίες και που ορισμένες φορές τείνουν να μην διατηρούν. Τα cookies μπορεί να είναι τα ίδια ή άλλων:

  • Technical cookies (τεχνικά cookies) που διευκολύνουν την πλοήγηση των χρηστών και τη χρήση των διαφόρων επιλογών ή υπηρεσιών που προσφέρονται από τον ιστό, όπως προσδιορίζουν τη συνεδρία, επιτρέπουν την πρόσβαση σε ορισμένες περιοχές, διευκολύνουν τις παραγγελίες & τις αγορές, συμπληρώνουν φόρμες & εγγραφές, παρέχουν ασφάλεια, διευκολύνουν λειτουργίες (βίντεο, κοινωνικά δίκτυα κλπ.).
  • Customization cookies (cookies προσαρμογής) που επιτρέπουν στους χρήστες να έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες σύμφωνα με τις προτιμήσεις τους (γλώσσα, πρόγραμμα πλοήγησης - browser, διαμόρφωση, κ.α.).
  • Analytical cookies (cookies ανάλυσης) που επιτρέπουν την ανώνυμη ανάλυση της συμπεριφοράς των χρηστών του Ιντερνέτ, επιτρέπουν την μέτρηση της δραστηριότητας του χρήστη και την ανάπτυξη προφίλ πλοήγησης για την βελτίωση των ιστότοπων.

Ως εκ τούτου, όταν έχετε πρόσβαση στον ιστότοπο μας, σύμφωνα με το Άρθρο 22 του Νόμου 34/2002 των Υπηρεσιών Κοινωνίας της Πληροφορίας, στην αναλυτική επεξεργασία των cookies ζητάμε τη συγκατάθεση σας για τη χρήση τους, με σκοπό να βελτιώσουμε τις υπηρεσίες μας. Χρησιμοποιούμε την υπηρεσία του Google Analytics για τη συλλογή ανώνυμων στατιστικών πληροφοριών όπως για παράδειγμα ο αριθμός των επισκεπτών στον ιστότοπο μας. Τα cookies που προστίθενται από την υπηρεσία Google Analytics διέπονται από τις πολιτικές απορρήτου του Google Analytics. Αν επιθυμείτε μπορείτε να απενεργοποιήσετε τα cookies από το Google Analytics.

Παρακαλούμε, σημειώστε ότι μπορείτε να ενεργοποιήσετε ή απενεργοποιήσετε τα cookies σύμφωνα με τις οδηγίες του προγράμματος πλοήγησης σας (browser).