Μνήμη του Δάσκαλου Κωνσταντίνου Ευαγγ. Σιαμπανόπουλου (Χρώμιο 1923-Κοζάνη 2005)

Συμπληρώνονται φέτος 10 χρόνια από τον θάνατο του Δάσκαλου Κωνσταντίνου Σιαμπανόπουλου. Του Δάσκαλου της προσφοράς και της δημιουργίας του ακαταπόνητου εργάτη στην παράδοση,

στην ιστορία, στην δημιουργία μουσείων. Άφησε έργο μοναδικό, αξεπέραστο, διαχρονικό.

Δύο αξιόλογες εκδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν πρόσφατα από φορείς στη γενέτειρά του το Χρώμιο για να κρατηθεί ζωντανή η μνήμη του για να υπενθυμίζουν σε εμάς τους νεότερους το χρέος και την κληρονομιά που άφησε ο σπουδαίος αυτός άνθρωπος στη διαδρομή του και το ελάχιστο καθήκον που έχουμε να κινηθούμε στα βήματά του με πυξίδα την Αρετή του.

Στις 12 Ιουλίου 2015 στο Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα (ΜΜΑ) από τους :

Τοπική Κοινότητα Χρωμίου

Εκπολιτιστικό και Αθλητικό Σύλλογο Χρωμίου “Η Ρωμιοσύνη”

Εκκλησιαστική Επιτροπή

-Τελέστηκε εκκλησιασμός στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου Μπουρίνου, εκεί που ευλογήθηκαν τα όπλα των επαναστατών το 1878 στο κίνημα που έλαβε χώρα <<στου Μπούρινου την κορυφή με την αντάρα την πυκνή.....>> και σχημάτισαν “στο όνομα του έθνους την προσωρινή Κυβέρνηση της εν Μακεδονία επαρχίας Ελιμείας” ενάντια στη συνθήκη του Αγίου Στεφάνου και την ένωση της επαρχίας με τη μητέρα Ελλάδα. Στη μνήμη της επανάστασης του Μπούρινου ο Σύνδεσμος Γραμμάτων και Τεχνών Ν.Κοζάνης με πρόεδρό του τον Δάσκαλο δημιούργησαν το υπέροχο Μουσείο, το μουσείο της διαχρονικής πορείας, την κολυμβήθρα, του Μακεδονικού Ελληνισμού όπως του άρεσε να το αποκαλεί.

-Επιμνημόσυνη δέηση στην προτομή του, την οποία έστησε ο ΣΓΤΝΚ την επόμενη χρονιά από τον θάνατό του στον καθιερωμένο εορτασμό του Μακεδονικού Αγώνα με πρόεδρό του τον κ.Γεώργιο Γιαννάκη και επιμελήθηκε ο σημερινός πρόεδρος του Συνδέσμου αρχιτέκτων μηχανικός κ.Πολυνείκης Αγγέλης. Κορυφαίο είναι το επίγραμμα στη βάση της προτομής του όπου ο λογοτέχνης Β.Π. Καραγιάννης σκιαγραφεί τον Δάσκαλο διαχρονικά σε 18 λέξεις:

Εσύ έγινες με το σμίξιμο

μαυρόπετρας και χαλαζία

ο Μπούρινος σε θέριεψε Ακρίτα

στη γη των Δυτικομακεδόνων

στην Κοζάνη πύργος στήθηκες

ν' αντιπαλεύεις τον καιρό.

Η ιστορία σε χώρεσε

στων αιώνων το χορό.

(Εικόνα 1, Ο Δάσκαλος μπροστά στο άγαλμα του Άγνωστου Μακεδονομάχου 2/2005)

Στην ομιλία του ο συνταξιούχος δάσκαλος Ελεύθεριος Σιαμπανόπουλος αναφέρθηκε στην προσωπικότητά του και σε μικρές, μεγάλες στιγμές του Δάσκαλου. Τον παρομοιάζω είπε με το μεγάλο έργο της Εγνατίας οδού. Δεν σταματούσε σε κανένα εμπόδιο μπροστά στο σκοπό του, έβρισκε βουνά τα τρυπούσε, έβρισκε χαράδρες έκανε γέφυρες. Ήτανε με φίλους έπαιρνε δύναμη και προχωρούσε, ήτανε μόνος του θύμωνε και συνέχιζε. Κοντά του είπε ερμηνεύσαμε καλύτερα τους άθλους του Ηρακλή, πως δηλαδή γίνεται τεράστιο έργο

<<φτάνει μια ιδέα να στο πει

μια σπίθα να σ'ανάψει................>>

και τον θρύλο της γυναίκας του πρωτομάστορα στο κτίσιμο του γεφυριού της Άρτας και αναφέρθηκε στη γυναίκα του Βάσω, την Βασιλική Στάθη που αγόγγυστα τον φρόντιζε και παρότρυνε στο έργο του σε όλη τους τη ζωή, κτισμένη εκεί στο σπίτι τους στην Ελλησπόντου 10.

Είπε ακόμη για την τεράστια δύναμη που μετέδιδε με το παράδειγμά του, πως παρακινούσε εθελοντές να εργαστούν, δωρητές και ευεργέτες να προσφέρουν 

<<Το χέρι που απλώνεται να δώσει

έχει τόση ομορφιά και χάρη

όση χάνει το χέρι

που απλώνεται να πάρει>>

Έλεγε τα λόγια του ποιητή Γεώργιου Δροσίνη συνέχεια

πως δεν ήθελε καμία πτυχή της ιστορίας να μείνει αλησμόνητη τοποθετώντας προτομές τοπικών ηρώων, επιφανών προσώπων και όλα αυτά γιατί πάνω από όλα έλεγε είναι η πατρίδα και το χρέος τονίζοντας ασταμάτητα τα λόγια του Κ.Παλαμά

<<........Χρωστάμε , σ'αυτούς που ήρθαν πέρασαν

θα ρθούνε θα περάσουν

κριτές θα μας δικάσουν

οι αγέννητοι, οι νεκροί............>>

Αναφέρθηκε στα επιγράμματα και τις στήλες του Μουσείου, τα οποία είναι η λαμπερή ιστορία μας πως όλα έχουνε την αξία τους και τον συμβολισμό και πως πέρα από τη γνώση είναι μια παρακίνηση σε έργα ευποιίας και σεβασμού της Ιστορίας. Κατέληξε πως η κληρονομιά του Δάσκαλου είναι το έργο του, το οποίο επιτέλεσε με τους συνεργάτες του στον Σύνδεσμο Γραμμάτων και Τεχνών, τονίζοντας την Αρετή του Δάσκαλου με περιεχόμενο την ανιδιοτέλεια, την προσφορά, τη δημιουργία, τη χρηστή διαχείριση των χρημάτων, την αγάπη για τον τόπο και την πατρίδα.

(Εικόνα 2, Η κα Ελένη Γλύκατζη Αρβελέρ ασπάζεται τον Πρόεδρο Κων/νο Σιαμπανόπουλο, μετά την παραλαβή του δίσκου με την αναπαράσταση του Λαογραφικού Μουσείου από τον πρόεδρο της Ευξείνου Λέσχης Κοζάνης κ. Κ Σαννίδη  6/10/2013)

Αναφορές από τη γνωριμία και τη σχέση τους με τον Δάσκαλο έκαναν οι παρευρισκόμενοι:

Κώστας Δεσποτίδης αντιδήμαρχος Δήμου Κοζάνης

Ευθύμιος Ζαγάρας αντιδήμαρχος Δήμου Κοζάνης

Ευάγγελος Γαμβρέλας πρόεδρος Τοπικής Κοινότητας Χρωμίου

Πολυνείκης Αγγέλης πρόεδρος ΣΓΤΝΚ

Γεώργιος Μητλιάγκας δικηγόρος

Χρίστος Σιαμπανόπουλος έμπορος

Ιωάννης Παπαϊωάννου καθηγητής

Βασίλειος Αποστόλου συντ.δάσκαλος

Ιερέας Ελευθέριος Μαυρίδης

Κατά την διάρκεια της μικρής πλούσιας τράπεζας που στήθηκε με φροντίδα των γυναικών του χωριού με επικεφαλής τις κυρίες Κωνσταντινιά και Λόλα η μαθήτρια και συνεργάτης του Δάσκαλου Στέλλα Γκουρτζιούμη πρωταγωνίστρια στην Αιανή της λαογραφικής παράδοσης με την αδερφή του Δάσκαλου Μαρία Τσιτούρα τραγούδησαν δημοτικά τραγούδια της περιοχής. Μεγάλη ήτανε η συγκίνηση όταν ακούστηκε το τραγούδι:

Να σ'αγναντεύω Μπούρινε

και να μη σε χορταίνω

να σε φοβάμαι όταν βροντάς

να σ'αγαπώ ανθισμένο

Κι όπως αστράφτεις άγριος

στα ξέφωτα να βλέπω

αυτόν τον τρανοδάσκαλο

τον Κώστα τον Σιαμπάνη

Να πελεκάει τα μάρμαρα

να γράφει ιστορία

κάνει την πέτρα ήμερη

τον τόπο ομορφαίνει..........

κι ακόμη περισσότερη συγκίνηση νοιώσαμε όλοι όταν η κ.Στέλλα απήγγειλε:

Ο Δάσκαλος ροβόλησε

απ'του Μπούρινου τη ράχη

έστριβε το μουστάκι του

και σιγοτραγουδούσε

κι ο Χάρος τον αντάμωσε

στη μέση απ'το μουσείο

...........................................

Είναι η τρίτη χρονιά που διοργανώνεται παρόμοια εκδήλωση από τους φορείς του χωριού με την ευχή όλων να καθιερωθεί στο χρόνο. Αποχαιρετήσαμε τον λαμπρό χώρο του Μουσείου εκεί που η φύση συνυφαίνεται με την ιστορία έχοντας στο νου τις μεγάλες στιγμές που ζήσαμε με τον Δάσκαλο και πως για τη συνέχεια και τη ζωή του έργου αυτού είναι επιτακτική ανάγκη :

-Η αύξηση του αριθμού των επισκεπτών

-Η επίλυση του ιδιοκτησιακού προβλήματος του χώρου

-Η λειτουργία των ξενώνων.

Την Τρίτη 21 Ιουλίου οι κάτοικοι του Χρωμίου με επικεφαλής τον Πρόεδρο της Τοπικής Κοινότητας και του Πολιτιστικού Συλλόγου υποδέχθηκαν στον ίδιο χώρο την επιστημονική ομάδα η οποία επιμελήθηκε την προτάση για το Γεωπάρκο Τηθύος και συνόδευε τους δύο ξένους εκπροσώπους του Ευρωπαϊκού Δικτύου Γεωπάρκων.

Την αντιπροσωπεία καλωσόρισε στην αίθουσα του Μουσείου ο δήμαρχος Κοζάνης Λευτέρης Ιωαννίδης και ξεναγήθηκε στους χώρους από τον Ευάγγελο Σιαμπανόπουλο. Το παγκόσμιο γεωλογικό ενδιαφέρον της ευρύτερης περιοχής του Μπούρινου έγινε γνωστό από τα μέσα του προηγούμενου αιώνα όταν την περιοχή πρωτοεπισκέφθηκε το 1937 ο διεθνούς φήμης Γάλλος γεωλόγος <<ο παππούς της θεωρίας των τεκτονικών πλακών>> Jan Brunn.

Οι εργασίες του  Jan Brunn στην γενικότερη περιοχή της οροσειράς της Πίνδου και του Μπούρινου παρακίνησαν εκατοντάδες ξένους και Έλληνες γεωλόγους να επισκέπτονται κάθε καλοκαίρι την περιοχή για να την μελετήσουν και χαρτογραφήσουν. Στα βήματα του  Jan Brunn και του St.Moriss ήρθε από την Αμερική το 1975 η πασίγνωστη γεωλόγος Άννα Ράσσιου. Αφηγείται η ίδια <<Ήρθα στην Ελλάδα το 1975 με χρήματα του Πανεπιστημίου μου για να μελετήσω την γεωλογία της περιοχής .............. Αμέσως επισκέφθηκα το απέναντι βουνό <<Ντουματράχη................... Μέχρι σήμερα έχω φέρει στον τόπο αυτό πάνω από δύο χιλιάδες (2000) ξένους επιστήμονες.>> (Εικόνα 3, Ο St. Morris η γυναίκα του, η Άννα Ράσιου στο Χρώμιο Κοζάνης στις 30/5/2004)

Ήτανε έντονη η επιθυμία του Δάσκαλου , ο οποίος δημιουργούσε ακατάπαυστα και συνήθιζε να λέει  <<είμαι ακόμα στην αρχή>> να κατασκευάσει εκεί στο ΜΜΑ μουσείο γεωιστορίας. Έτσι το 2004 από τους :

Σύνδεσμο Γραμμάτων και Τεχνών Ν.Κοζάνης

 Δήμο Αιανής

Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (Τμήμα Γεωλογίας.......)

ΙΓΜΕ Δυτ.Μακεδονίας

Με επίσημο προσκεκλημένο τον αειθαλή καθηγητή  Jan Brunn πραγματοποιήθηκε: το Σάββατο 18 Σεπτεμβρίου ταξίδι περιμετρικά του <<ιερού βουνού της Ελιμειώτιδας γης>> στα βήματα του μεγάλου γεωλόγου και την Κυριακή 19 ημερίδα στο ΜΜΑ με τίτλο <<Βούρινος ένα σπάνιο γεωλογικό μνημείο και η γεωτουριστική ανάπτυξη της περιοχής >>. (Εικόνα 4, Ο Πρόεδρος συνδέσμου Γραμμάτων και Τεχνων Κων/νος Σιαμπανόπουλος απονέμει τιμητικό δίπλωμα στον διακεκριμένο Γάλλο επιστήμονα Jan Brunn στις 19/9/2004 στο ΜΜΑ. )

Ακολούθησε ένα χρόνο αργότερα η κατάθεση πρότασης  (προμελέτη) από το τμήμα Γεωλογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών με επιστημονικό υπεύθυνο τον Δρ. Ευάγγελο Βελιτζέλο καθηγητή παλαιοβοτανικής-παλαιοντολογίας με τίτλο <<Δημιουργία Μουσείου Ζωντανός Πλανήτης 4.600 Εκ. χρόνια. Ένα παράθυρο στην γεωιστορική εξέλιξη της γης στο Βούρινο Κοζάνης>>.

Τρία χρόνια αργότερα στις 13-18 Σεπτεμβρίου 2008 φιλοξενήθηκαν στους ξενώνες του Μουσείου 45 ξένοι γεωλόγοι από τους 60 συμμετέχοντες στο Υπαίθριο Συμπόσιο <<Οφιόλιθοι 2008>>.<<Δεν υπάρχει άλλος τόσο σημαντικός γεώτοπος για το συγκεκριμένο επιστημονικό αντικείμενο στον κόσμο που διαθέτει και ξενώνες. Θεωρούμε ότι είναι ιδανική ευκαιρία για την προβολή οφιολιθικών της περιοχής Βούρινου και της μοναδικής γοητείας του περιβάλλοντος>> ανέφεραν στην αίτησή τους εκ μέρους της Επιτροπής Συμποσίου οι:

Άννα Ράσσιου , PhD Γεωλογίας,  ΙΓΜΕ

Alan Smith, Prof.Emeritus, Cambridge University

Alastair Robertson, Professor of Geology, University of Edinburgh

Ylderim Dilek, Professor of Geology, Editor Geological Society of America, USA

Δημήτριος Κωστόπουλος , Καθ.Γεωλογίας, Παν/ιο Αθηνών

Γεώργιος Μιγγιρός, Καθ. Γεωλογίας, Αγροτικό Παν/ιο Αθηνών.

Με τον θάνατο του Δάσκαλου ξεχάστηκε και η δημιουργία Μουσείου Γεωιστορίας στο Μπούρινο και η γεωτουριστική ανάπτυξη της περιοχής.

Υπάρχει όμως σήμερα η ικανότατη ομάδα των:

Άννας Ράσσιου Δρ.γεωλογίας, επιστημονικού συνεργάτη του ΙΓΜΕ Δυτ.Μακεδονίας,

Άννας Μπατζή γεωλόγου

Ντίνας Γκίκα γεωλόγου

Θέμη Λαζαρίδη, προέδρου ΤΕΙ Γρεβενών

Η οποία με τεκμηριωμένη επιμελή και επιστημονική εργασία αναδεικνύει το συγκριτικό γεωλογικό πλεονέκτημα της περιοχής Ορλιακα, Βουνάσας, Μπούρινου καταθέτοντας την πρόταση <<Γεωπάρκο Τηθύος>> με σκοπό την ένταξή της στο Ευρωπαικό και Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων.

Μέρος αυτής της διαδικασίας ήτανε η επίσκεψη στο ΜΜΑ των ξένων εκπροσώπων και της πολυπληθούς αντιπροσωπείας στις 21 Ιουλίου.

Όπως πάντα η φιλοξενία ήτανε άριστη από τις κ.Ντίνα και Λόλα με ιδιαίτερη προβολή των τοπικών προϊόντων μέλι, τυρί, τσάι. Αυτό επισφραγίστηκε από τα θερμά λόγια όλων και τις εντυπώσεις στο βιβλίο επισκεπτών του Μουσείου.

Είναι ευχής έργο και επιθυμία όλων μας η επιτυχία της πρότασης <<Γεωπάρκο Τηθύος>> με την ένταξή της στο Ευρωπαικό και Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων. Θα αποτελέσει αυτό νέα αρχή στην αξιοποίηση των αργούντων ξενώνων και στην αύξηση της επισκεψιμότητας στο ΜΜΑ η οποία μετά το 2005 είναι συνεχώς σε πτωτική πορεία.

Θα είναι ελάχιστο χρέος στη μνήμη του Δάσκαλου του ανθρώπου που ακούραστα και ακατάπαυστα πρόσφερε έργο για τον τόπο και την πατρίδα <<με της ψυχής το πύρωμα και της καρδιάς το αίμα>>.

Σιαμπανόπουλος Γ. Ευάγγελος

Ιούλιος 2015 Κοζάνη