Στον "αέρα" ο προϋπολογισμός των Ταμείων
Του Δημήτρη Κατσαγάνη
Εξίσωση με τρεις αγνώστους είναι ο προϋπολογισμός των ασφαλιστικών φορέων της χώρας, τόσο μέχρι τέλος του 2015, όσο και από τις αρχές του 2016.
Αρμόδια υπηρεσιακά στελέχη του Υπ. Εργασίας αναφέρουν στο capital.gr πως η ύφεση στην οποία έχει εισέλθει -όπως όλα τα στοιχεία δείχνουν- η ελληνική οικονομία, η πολιτική αβεβαιότητα λόγω των επικείμενων εθνικών εκλογών αλλά και οι προκαθορισμένοι στόχοι του νέου Μνημονίου για περικοπές 2,4% του ΑΕΠ (ή 4,3 δισ. ευρώ) σε συντάξεις και επιδόματα ξεκινώντας από φέτος κάνουν πιο δύσκολη από ποτέ τη σύνταξη του κοινωνικού προϋπολογισμού κάθε μήνα ( ο οποίος ξεπερνά τα 2,5 δισ. ευρώ), πόσο μάλλον για το …2016.
Σε λιγότερο από τριάντα μέρες, μάλιστα, στο προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού το οποίο θα πρέπει να έχει παρουσιάσει η νέα κυβέρνηση, το βασικότερο ρόλο θα έχει ο κοινωνικός προϋπολογισμός, δηλαδή ο προϋπολογισμός που αφορά τα ασφαλιστικά ταμεία, τον ΟΑΕΔ και τον ΕΟΠΥΥ.
Αυτός ανέρχεται περίπου 39-40 δισ. ευρώ επί συνόλου 80 δισ. ευρώ στα οποία ανέρχονται οι συνολικές δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού.
Τα 31,5 δισ. ευρώ εξ αυτών (ή μάλλον 31 δισ. ευρώ μετά τις περικοπές που πρέπει να γίνουν μέχρι τέλος του 2015..) αφορούν τις συνταξιοδοτικές δαπάνες οι οποίες πρέπει να περικοπούν κατά 1,8 δισ. ευρώ το 2016. Οι αρμόδιες υπηρεσίες ετοιμάζονται να συντάξουν τον κοινωνικό προϋπολογισμό, όταν οι ασφαλιστικοί φορείς έχουν εμφανίσει μειωμένα κατά 9,6% τα έσοδα από ασφαλιστικές εισφορές και κατά 22% τα έσοδα από τον κρατικό προϋπολογισμό το α΄ εξάμηνο του 2015, σύμφωνα με το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους.
Παράλληλα, εκκρεμούν από πλευράς του Υπ. Εργασίας ακόμα σημαντικές εγκύκλιοι και υπουργικές αποφάσεις που πλήττουν όλους τους ασφαλισμένους, μιας και προβλέπουν την εφαρμογή των διατάξεων που ψηφίστηκαν στις 15 Ιουλίου και στις 13 Αυγούστου και οι οποίες αφορούν :
- τη σταδιακή αύξηση των ορίων ηλικίας για όσους δεν έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα, μέχρι 1 Ιανουαρίου 2022, βάσει των προβλέψεων του νόμου 4336/2015.
- Το επιπλέον ποσοστό μείωσης για την πρόωρη σύνταξη γήρατος.
- Τις ομάδες ασφαλισμένων που εμπίπτουν στις εξαιρέσεις των βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων και των γονέων με ανίκανα τέκνα.
- τη λήψη μόνο του οργανικού ποσού σύνταξης για όσους συνταξιοδοτηθούν από την 1η Ιουλίου 2015 και μετά, έως τη συμπλήρωση του 67ου έτους
- Τις λεπτομέρειες για την ένταξη 11 επικουρικών ταμείων και κλάδων, μαζί και του προσωπικού τους στο ΕΤΕΑ διατάξεων, ενώ η δεύτερη θα ρυθμίζει θέματα διάθεσης στο ΕΤΕΑ .
Τι λέει και τι δεν… λέει ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Τσίπρας
Φέτος το Μνημόνιο προβλέπει περικοπές 450 εκατ. ευρώ από τις συντάξεις και κανένας βασικός διεκδικητής της κυβερνητικής εξουσίας δεν έχει ξεκαθαρίσει από πού θα βρεθούν αυτοί οι πόροι, σε συνθήκες μάλιστα που ήδη το έλλειμμα των ασφαλιστικών φορέων έχει φτάσει τα 895 εκατ. ευρώ μέχρι τον περασμένο Ιούνιο, δηλαδή προ capital controls .
Χθες, μιλώντας, από το βήμα της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην Πρωθυπουργός, κ. Αλέξης Τσίπρας, ούτε ... κουβέντα δεν είπε για το Ασφαλιστικό – συνταξιοδοτικό, αν και το κόμμα του έχει ψηφίσει μπαράζ μέτρων στο νέο Μνημόνιο.
Στο δε προεκλογικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, πέρα από τις τρανταχτές "παραλείψεις" πολλών σκληρών μνημονιακών μέτρων του συνταξιοδοτικού, αναφέρεται πως θα διαπραγματευθεί με τους δανειστές περισσότερες εργοδοτικές εισφορές σε σύνδεση με την… (σ.σ. υφεσιακή όπως φαίνεται) πορεία της οικονομίας για να αποφύγει, μάλλον μάταια, την εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) που θα φέρει περικοπές έως 14% στις επικουρικές συντάξεις.
Η ύφεση φέρνει μείωση εισφορών
Αν και το τελευταίο δίμηνο, η ταμειακή κατάσταση των ασφαλιστικών φορέων είχε "ομαλοποιηθεί" σε σχέση με το πεντάμηνο Μαρτίου – Ιουλίου 2015 λόγω της συμφωνίας της 15ης Ιουλίου με τους δανειστές, τα δύσκολα εξακολουθούν να είναι μπροστά.
Οι πρώτες ενδείξεις για αύξηση της ανεργίας μετά τα capital controls της 29ης Ιουνίου είναι ήδη ορατά, όπως φαίνεται από τα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος "Εργάνη" αλλά και του ΟΑΕΔ τον περασμένο Ιούλιο, σύμφωνα με τα οποία αυξήθηκαν αισθητά οι νέες απολύσεις και οι εγγεγραμμένοι άνεργοι.
Η αύξηση και πάλι του ποσοστού των ανέργων μετά από μία κάμψη της ανόδου που είχε αρχίσει ήδη από το β΄εξάμηνο του 2014 έχει ήδη αρχίσει να φαίνεται δειλά στα έσοδα του ΙΚΑ και του ΟΑΕΕ από ασφαλιστικές εισφορές, παραδέχονται υπηρεσιακά στελέχη του Υπ. Εργασίας.
Να σημειωθεί πως συνήθως οι φθινοπωρινοί μήνες είναι οι χειρότερες για την απασχόληση, λόγω του τέλους της θερινής τουριστικής περιόδου, γεγονός που θα αρχίσει να "σκάει" στα έσοδα των Ταμείων γύρω στον Οκτώβριο.
Τραπεζικοί αναλυτές αναφέρουν στο Capital.gr πως, μετά και τις εκτιμήσεις της ΕΛΣΤΑΤ για "ανάπτυξη" 0,9% στο β’ τρίμηνο του 2015, η ύφεση στο γ’ και δ΄τρίμηνο του έτους δεν μπορεί να ξεπεράσει το 4%. Το πρόβλημα είναι πως για τους ασφαλιστικούς φορείς σε συνθήκες μίας τόσο αναιμικής "ανάπτυξης" στο α΄εξάμηνο του 2015, τα έσοδα από εισφορές έπεσαν κατά 9,6% σε σχέση με πέρσι, ενώ τα έσοδα από το κράτος έπεσαν κατά 22%.
Παραμένουν οι φόβοι για πολιτική αβεβαιότητα
Τι θα συμβεί στα έσοδα των ασφαλιστικών φορέων με ύφεση έως 4% ;
Στελέχη του Υπ. Εργασίας αποφεύγουν να απαντήσουν πως ο βασικότερος παράγοντας είναι το πολιτικό κλίμα και πως αν μετά τις 20 Σεπτεμβρίου προκύψει μία σταθερή κυβέρνηση και δεν διαταραχθούν οι σχέσεις με τους δανειστές, τότε δεν θα διαταραχθεί περαιτέρω η οικονομία και, έτσι, τα έσοδα των ταμείων από τις εισφορές και τον κρατικό προϋπολογισμό.