Η φωνή ως αδυναμία (του Θανάση Σκαμνάκη)

Είναι πολλοί εκείνοι που μάζεψαν γρήγορα-γρήγορα τις χρήσιμες και τις άχρηστες ψήφους, τα έγκυρα και τα άκυρα ψηφοδέλτια

, τις επίκαιρες και τις άκαιρες εκτιμήσεις, μάζεψαν και μαγιό, πετσέτες, αντιηλιακά, βαριές διαθέσεις και κακά προμηνύματα, και τράβηξαν για παραλία αναζητώντας τη λυτρωτική χαύνωση του Ιουλίου. Κι από την άλλη, είναι πολλοί κι εκείνοι που θα μείνουν εντός άστεως, να ψήνονται στα σαραντάρια, που δεν έχουν χωριό να πάνε, δεν έχουν μοίρα να ορίσουν, δεν έχουν καν τόπο να σταθούν, λεφτά να ξοδέψουν, οι άνεργοι της μειωμένης από τον ΣΥΡΙΖΑ ανεργίας, για τους οποίους θα φροντίσει τώρα η νέα κυβέρνηση… Να βράζουν στην υπομονή τους και στην αδυναμία και να ξαναρωτάνε, χωρίς να παίρνουν πειστική απάντηση, τι πρέπει να γίνει;

Ο κόσμος έτσι κι αλλιώς διχασμένος, ή, ακόμα περισσότερο, κομματιασμένος, θα ομονοήσει το δεκαπενταύγουστο, όταν όλοι θα εγκαταλείψουν, όσο κρατάει μια ανάσα, τις πόλεις, να μυρίσουν λίγο, να αισθανθούν όσο μπορούνε το πως θα έπρεπε να είναι η ζωή.  

Η οποία ζωή συνεχίζεται. Όπως συνεχίζεται και η εξαγωγή συμπερασμάτων - για… τη ζωή κυρίως! Καθώς, παρά τον καύσωνα, την τάση φυγής, τη γενική διάθεση μελαγχολίας, παραμένουν κι εκείνοι, οι οποίοι πάνω από χαρτιά, υπολογιστές και αρχεία, κάνουν συγκρίσεις και εκτιμήσεις, αναζητούν τις αιτίες, ψάχνουν να τεκμηριώσουν αισιοδοξία και ερευνούν τις προοπτικές.

Φυσικά το που θα ταξιδέψει ο καιρός και συνεπώς που θα ταξιδέψουμε κι εμείς κανείς δεν μπορεί να προβλέψει. Κι ωστόσο τα νέα σχέδια είναι απαραίτητα, προκειμένου να μην καθηλωθούμε στον εκνευρισμό, την αμηχανία και το αίσθημα ασφυξίας, τα οποία οδηγούν σε μοναξιά, αποστράτευση ή σε στρατεύσεις με λάθος νόημα.

Και στο άγονο παιχνίδι της οργής προς το λαό που δεν καταλαβαίνει και προς τους οικείους εχθρούς, τους κατά γνώμη χειρότερους.

Ήδη το διαδίκτυο, που δεν είναι και ο πιο φιλικός προς τον άνθρωπο καθρέφτης των τεκταινομένων, γεμίζει με οργή και συνακόλουθες ύβρεις. Εξηγήσιμο το βρίσκω, καθώς όσο πιο πολύ αισθάνεται κανείς αδύναμος τόσο περισσότερο χρειάζεται να επιδεικνύει μια δύναμη, έστω ύβρεων, έστω για να πείθει (ή μήπως για να ξεγελάει;) τον εαυτό του. Τα ήξεραν αυτά οι παλιοί κι έλεγαν ιστορίες με ηθικά διδάγματα, περί εκείνων που μιλάνε στο σκοτάδι για να ακούνε τη φωνή τους και να μη φοβούνται, ή περί εκείνων που λένε ψέματα και πείθουν και το εαυτό τους ότι είναι αλήθεια, γιατί δεν αντέχουν να ακούνε την αλήθεια κ.ο.κ.

Παλιά κάποιος φίλος, πρωταθλητής πολεμικών τεχνών, μου εξηγούσε τη φιλοσοφία της τέχνης του, την πολλαπλή άσκηση που κάνουν, την επαφή με τη γη και τη φύση και, εν τέλει, την ηρεμία που προσφέρει η επίγνωση της δύναμης. Προς παράδειγμα έλεγε πως κάποια φορά στο δρόμο οδηγώντας ήρθε σε προστριβή με άλλον οδηγό. Όταν τους έκοψε το φανάρι ο άλλος οδηγός κατέβηκε βρίζοντας και ζητούσε το λόγο, απαιτούσε να “βγει έξω αν είναι άντρας” και τα παρόμοια αστεία αλλά και πραγματικά. Αν έβγαινα, χρειαζόταν μόνο ένα χτύπημα για να τον διαλύσω. Το έβλεπα, το ήξερα. Αλλά ακριβώς επειδή το ήξερα του χαμογέλασα, του είπα με βεβαιότητα πως δεν θέλει να βγω από το αυτοκίνητο, του έκανα μια κίνηση περιφρόνησης και έφυγα.

Φυσικά στην Αριστερά δεν εκπαιδευόμαστε με βάση τη φιλοσοφία των ανατολικών πολεμικών τεχνών, και δεν ασκούμαστε στην ψυχραιμία. Και κυρίως δεν έχουμε πεποίθηση της δύναμής μας. Οπότε χρειαζόμαστε πάντα κάποιον για να φορτώνουμε κάθε αποτυχία, και κυρίως τους πιο κοντινούς μας, που διαφωνούν, που δεν σκέφτονται όπως εμείς… Οι προσιτοί αντίπαλοι γίνονται πιο πειστικό επιχείρημα, και συνενώνει όσους έχουν μείνει πιστοί. Φυσικά αυτό κρατάει πάντα λίγο, αλλά κάνει δουλίτσα!         

Μάλλον επιλέγουν, χωρίς να το ομολογούν ή και χωρίς να το κατανοούν, την ασφάλεια του υπάρχοντος αδιεξόδου από την αβεβαιότητα μιας τομής. Την φαντασιακή, επιθυμητή πραγματικότητα αντί για την υπαρκτή και δύσκολη. Έτσι όμως ακυρώνεται, επί χρόνια τώρα, η ιδέα της Αριστεράς ως δύναμης πως σκέφτεται και δρα συνεχώς ανατρεπτικά, απέναντι και στον εαυτό της.

Την ώρα που στην Αριστερά χρειάζεται η μεγαλύτερη περισυλλογή και υπομονή, ρήξεις και ανατροπές, την ώρα που το παρελθόν δείχνει πως δεν είναι, δεν μπορεί να είναι οδηγός, αλλά μόνο δάσκαλος κι όχι πάντα επιτυχημένος (αλλά δάσκαλος και για τις αδυναμίες του) κάποιοι άνθρωποι της, επειδή νοιώθουν την ανασφάλεια της ανοιχτής θάλασσας, καταφεύγουν στην απανεμιά του κόλπου με τα στάσιμα νερά, όπου βουλιάζουν οι βάρκες.

Δεν λέω πως η περισυλλογή και η υπομονή, οι ρήξεις και οι ανατροπές, συνιστούν μια  συνταγή επιτυχίας. Ούτως ή άλλως δεν υπάρχουν συνταγές. Είναι ωστόσο μάθημα προοπτικής. Δυνατότητα. Με πολλές εφαρμογές και παρεξηγήσεις. Που μπορεί να σε οδηγεί στις αγκαλιές του αντίπαλου. Ακόμα κι αν προσέχεις. Μπορεί και σε νέο αδιέξοδο. Κρατάει όμως την πιθανότητα και για όχι. Να σε βγάλει δηλαδή σε έναν νέο ανοιχτό ορίζοντα. Η οποία πιθανότητα είναι τόσο πιο ισχυρή όσο πιο επίμονα την αναζητείς.

Όσο αρνείσαι να δεις αυτή την πραγματικότητα και να ανοίξεις ορίζοντες, επιμένοντας πεισματικά σε ένα ορθό που αποδεικνύεται ανεπίκαιρο, όσο περιμένεις πως επιμένοντας, κάποια στιγμή θα γυρίσει ο καιρός και θα σε φέρει πάλι στον αφρό (εν τω μεταξύ έχουν έρθει καιροί -κι έχουν περάσει-  αλλά στον αφρό δε σε έβγαλαν) τόσο θα φθείρεσαι, θα χάνεις, θα μειώνεται η αξία σου κι εσύ θα λες πως αυτό είναι το αντίτιμο της πίστης σου, καμαρώνοντας πως πας ενάντια στο ρεύμα…

Αλλά το θέμα δεν είναι μόνο να πας ενάντια στο ρεύμα, το θέμα είναι να έχεις χάρτη πλεύσης και προορισμό.  

ΠΗΓΗ: www.kommon.gr