«Η ενασχόληση με τα κοινά δεν σημαίνει μόνο ενασχόληση με την πολιτική» - Συνέντευξη με τον κ. Ελευθέριο Ιωαννίδη πρώην Δήμαρχο Κοζάνης, της Βάιας Λαμπροπούλου
Ο κ. Ιωαννίδης γεννήθηκε στο Περιστέρι Αττικής, κατάγεται από το Μαυροδένδρι Κοζάνης και είναι πτυχιούχος του τμήματος Στελεχών Συνεταιριστικών Οργανώσεων. Στέλεχος του οικολογικού κινήματος, κοινωνικού και πολιτικού επί σειρά ετών. Εργάστηκε στον ιδιωτικό τομέα από το 2002 – 2012 ως ιδιοκτήτης επιχείρησης Ιατρικών ειδών.
Ήταν υποψήφιος βουλευτής με το κόμμα των Οικολόγων Πράσινων το 2007 και το 2009. Το 2010 εκλέχτηκε μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες υποψήφιος δήμαρχος της Δημοτικής κίνησης « Κοζάνη τόπος να ζεις»,την οποία εκπροσώπησε ως δημοτικός σύμβουλος Κοζάνης από το 2010 εώς σήμερα.
Το 2014 εξελέγη Δήμαρχος Κοζάνης με τη Δημοτική κίνηση « Κοζάνη-τόπος να ζεις».
κ. Ιωαννίδη, πείτε μας τι σας ώθησε να ασχοληθείτε με τα κοινά;
Με κοινά ασχολούμαι από πάρα πολύ μικρός, ήδη από τα εφηβικά μου χρόνια, για έμενα ήταν και παραμένει τρόπος ζωής αλλά και τρόπος σκέψης. Για να είμαι ξεκάθαρος, η ενασχόληση με τα κοινά δεν σημαίνει μόνο η ενασχόληση με την πολιτική σε επίπεδο εκλογών, αλλά το ενδιαφέρον και η εμπλοκή στον κοινό και δημόσιο χώρο με την ευρεία έννοια του χώρου. Πιστεύω ότι ο δημόσιος και ο ιδιωτικός χώρος αλληλοσυνδέονται οργανικά, η προσωπική πρόοδος και ευημερία ταυτίζονται απόλυτα με την πρόοδο και την λειτουργία μια κοινωνίας. Νομίζω πως η κρίση απέδειξε με τον πιο εμφατικό τρόπο την παραπάνω διαπίστωση αφού για πολλές δεκαετίες επικράτησε ένα καταναλωτικό μοντέλο στην Ελληνική κοινωνία και υπήρξε μια μεγάλη αναντιστοιχία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού χώρου.
Πάντα πίστευα ότι ως πολίτης που ζει σε αυτήν την κοινωνία και θέλω και τα παιδιά μου να συνεχίσουν να ζουν σε αυτόν τον τόπο, είναι υποχρέωση μου να διεκδικώ και παλεύω κάτι καλύτερο για τον τόπο. Αυτό που θα ήθελα να τονίζω είναι ότι μια μεγάλη στροφή για μένα έγινε όταν αποφάσισα να ασχοληθώ με την οικολογία και σε κοινωνικό και σε πολιτικό επίπεδο. Η αιτία ήταν η συνειδητοποίηση της οικολογικής διάστασης του τοπικού προβλήματος. Ήδη από τα μέσα τις δεκαετίας του 2000 συνειδητοποίησα ότι η περιοχή μας βιώνει μια βαθιά οικολογική κρίση, η υπέρβαση της κρίσης θα γίνει μόνο όταν το συνειδητοποιήσουμε αυτό και εντάξουμε στις πολιτικές αποφάσεις την οικολογική διάσταση.
Είναι η 3η θητεία σας στο δημοτικό συμβούλιο του δήμου Κοζάνης. Πως κρίνετε την κατάσταση σήμερα;
Υπάρχουν πράγματα που άλλαξαν και πράγματα που έμειναν ίδια. Από την άλλη, ζούμε μια περίοδο που πολλά πράγματα αλλάζουν ταχύτατα. Βέβαια οι πολίτες πάντα αναζητούν λύσεις στα προβλήματα τους και ένα όραμα για να νοιώσουν ασφάλεια και ελπίδα.
Υπάρχει όμως και καθημερινότητα που είναι μια διαρκής μάχη ώστε να βελτιώσεις την καθημερινότητα των πολιτών.
Βέβαια από το 2010 έως τώρα έχουν γίνει πολύ μεγάλες αλλαγές οπότε αλλάζουν.
Εντοπίζετε διαφορές σε θέματα διοίκησης του Δήμου Κοζάνης όλα τα χρόνια που ασχολείστε ενεργά με την αυτοδιοίκηση;
Σαφώς η θέση από την οποία παρατηρούμε το ίδιο πράγμα, αλλάζει και την αίσθηση που έχουμε γι αυτό, αλλά από την άλλη πάντα προσπαθούσα να κοιτάω και τα πράγματα γενικά και τον Δήμο Κοζάνης, με μια ευρύτητα. Εννοείται βέβαια ότι η θέση του Δημάρχου κουβαλάει μια τεράστια ευθύνη, ένα μεγάλο βάρος και προφανώς αλλάζει η οπτική γωνία και αίσθηση για τα πράγματα. Θα έλεγα ότι ως Δήμαρχος μπορείς να κατανοήσεις ακόμα καλύτερα τις προοπτικές, τους περιορισμούς, τις δυνατότητες αλλά και τις απειλείς για τον Δήμο. Αλλά αυτό για το οποίο είμαι σίγουρος είναι ότι για να μπορείς να έχεις μια ορθή εικόνα ως Δήμαρχος θα πρέπει να μπορείς να δεις τον Δήμο και από την θέση του πολίτη αλλά και από την θέση της αντιπολίτευσης.
Ποια είναι η άποψή σας για τις αλλαγές που επέφερε η εφαρμογή του νόμου Κλεισθένη στην αυτοδιοίκηση;
Πριν καταθέσω την άποψη μου για τον Κλεισθένη, θα ήθελα να πως ότι είμαι αναφανδόν υπέρ της απλής αναλογικής και στην τοπική αυτοδιοίκηση, καθώς πιστεύω ότι έτσι γίνεται δικαιότερη εκπροσώπηση της βούλησης των πολιτών, ενώ η απλή αναλογική είναι ένα εργαλείο που προϋποθέτει για την σωστή λειτουργία του Δήμου την συναίνεση των παρατάξεων. Βέβαια η απλή αναλογική είναι ένα εργαλείο, η επιτυχία του οποία εξαρτάται από την ορθή αξιοποίηση του.
Ακόμα θα ήθελα να πω ότι οι συνεργασίες θα πρέπει να στηρίζονται πάνω σε πολιτικές και προγραμματικές συναινέσεις και όχι στην διανομή της εξουσίας.
Ο Κλεισθένης και όπως το εκφράσαμε εδώ και πάρα πολύ καιρό, έκανε μισό βήμα προς την παραπάνω κατεύθυνση, ενώ οι μετέπειτα αλλαγές από την τωρινή κυβέρνηση άλλαξαν εντελώς τον χαρακτήρα του.
Τέλος, η εφαρμογή της απλής αναλογικής θα πρέπει να συνοδευτεί και από διαθρωτικές αλλαγές στην λειτουργία της τοπικής αυτοδιοίκησης, με την επέκταση της αποκέντρωσης, την ενίσχυση με οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους των Δήμων, την αναβάθμιση του πολιτικού ρόλου του Δημοτικού Συμβουλίου που δυστυχώς δεν έχει γίνει.
Ποιες προτεραιότητες είχατε θέσει ως Δήμαρχος Κοζάνης όταν αναλάβατε τη διοίκηση του Δήμου;
Πολλές ήταν οι προτεραιότητες μας στον Δήμο Κοζάνης, θα ήθελα να ξεχωρίσω δυο πρωτοβουλίες μας οι οποίες ήταν και προτεραιότητες μας την περίοδο που ήμασταν αντιπολίτευση πριν το 2014. Η πρώτη αφορούσε την μεταλιγνιτική εποχή που είναι και το κυρίαρχο πλέον τοπικό ζήτημα, ιδίως μετά την ανακοίνωση του Πρωθυπουργού για την απολιγνιτοποίηση το 2018. Είχαμε δεσμευτεί να αναλάβουμε πρωτοβουλίες και αυτό κάναμε. Θέσαμε το θέμα, όσο πιο ψηλά μπορούσαμε στον τοπικό διάλογο, και εντάξαμε στον διάλογο αυτό πολλούς τοπικούς φορείς, ενώ παράλληλα διεκδικήσαμε όσα περισσότερα μπορούσαμε και σε εθνικό, ακόμα και σε ευρωπαϊκό επίπεδα.
Η δεύτερη προτεραιότητα ήταν να υλοποιήσουμε το σχέδιο μας για την Κοζάνη της επόμενης μέρας. Ξέρετε η πόλη της Κοζάνης βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, θα πρέπει να μετεξελιχθεί και να γίνει πιο ελκυστική, βιώσιμη και λειτουργική. Εκεί κατατείνουν όλες οι πρωτοβουλίες που ξεκινήσαμε όπως το Σχέδιο Βιώσιμης Ανάπτυξης, η δρομολόγηση της ανάπλασης του ΟΣΕ, το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας και τα Κέντρα Ανοιχτού Εμπορίου.
Θα προσέθετα στα παραπάνω και την προσπάθεια μας να αυξήσουμε την ικανότητα του Δήμου να ανταποκρίνεται ως δομή καλύτερα στις ανάγκες των πολιτών, σε όλη την έκταση του Δήμου, σε όλες τις τοπικές και δημοτικές κοινότητες.
Ποια θα μπορούσαν να είναι τα στάδια για την προετοιμασία της περιοχής για την μεταλιγνιτική εποχή. Θεωρείται πως χάθηκε πολύτιμος χρόνος;
Θα ξεκινήσω από το τελευταίο, ναι έχει χαθεί πολύς χρόνος σε αυτή την υπόθεση για τον τόπο μας. Το πρώτο στάδιο μια ολοκληρωμένης διαδικασίας μετάβασης είναι η συνειδητοποίηση της παρούσας κατάστασης και η σωστή πρόβλεψη όσων έρχονται με βάση πάντα τα δεδομένο. Αυτό δυστυχώς δεν έγινε, παρά το ότι τα δεδομένα καταδείκνυαν ότι οδεύουμε σε μια ταχεία μετάβαση στην μεταλιγνιτική εποχή. Δυστυχώς και για λόγους πολιτικού κόστους εδώ και πάνω από 10 χρόνια ως πολιτικό σύστημα, σε τοπικό αλλά και σε εθνικό επίπεδο, αλλά και ως κοινωνία, αρνούμασταν την πραγματικότητα.
Τώρα όμως προσγειωθήκαμε στην πραγματικότητα και πρέπει να δούμε την αλήθεια, και να δουλέψουμε μεθοδικά, με σχέδιο και πρόγραμμα. Νομίζω ότι απαιτείται και πολύ γρήγορα μάλιστα, να εκπονηθεί ένα σχέδιο που θα απολαμβάνει πολιτικής και κοινωνικής συναίνεσης, να προσδιοριστούν με σαφήνεια οι παραγωγικοί άξονες πάνω στους οποίους θα στηρίζεται το παραγωγικό μοντέλο της περιοχής, να προσδιοριστούν και να αναζητηθούν οι πόροι που απαιτούνται, να ξεκινήσουν όλες εκείνες οι αλλαγές που θα επιτρέψουν τα πράγματα να τρέξουν γρήγορα χωρίς τις γνωστές καθυστερήσεις και τέλος να ξεκινήσει μια ευρεία διαβούλευση με την όσο πιο έντονη συμμετοχή της κοινωνίας.
Εννοείται ότι όλα τα προηγούμενα χρόνια χάθηκε πολύς χρόνος, αφού το τοπικό, αλλά και σε εθνικό επίπεδο, αγνοήθηκε χαρακτηριστικά η πραγματικότητα. Εδώ και πάνω από 15 χρόνια σε παγκόσμιο και ευρωπαϊκό επίπεδο είχαν δρομολογηθεί οι εξελίξεις, εξαιτίας κυρίως της κλιματικής κρίσης, που θα οδηγούσαν στο σημείο που σήμερα βρισκόμαστε. Βέβαια όλα αυτά είναι πλέον παρελθόν, τώρα θα πρέπει να κοιτάξουμε μπροστά, να αξιολογήσουμε ορθά τα πράγματα και να ξεκινήσουμε να σχεδιάζουμε και να υλοποιούμε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο μετάβασης. Πρέπει να δούμε την απειλή ως ευκαιρία ώστε να διαμορφώσουμε μια καλύτερη κοινωνία για τα παιδιά, δυστυχώς ως σήμερα τους έχουν κληροδοτηθεί μόνο περιβαλλοντικά και οικονομικά χρέη.
Τι θα λέγατε στους νέους και στις νέες που θέλουν να ασχοληθούν με την τοπική αυτοδιοίκηση;
Θα τους προέτρεπα να ασχοληθούν, να εμπλακούν, να διεκδικήσουν όποιο και αν είναι ο κόστος, γιατί πάντα υπάρχει ένα κόστος. Καταλαβαίνω την απογοήτευση τους, τους φόβους τους ενίοτε την απέχθεια για το επίπεδο και του πολιτικού διαλόγου συνολικά, αλλά νομίζω πως έχει αποδειχθεί ιστορικά πως μόνο η εμπλοκή των πολιτών στα κοινά είναι αυτό που θα οδηγήσει τα πράγματα σε έναν καλύτερο επίπεδο. Μόνο με την προσπάθεια και την δουλειά τα πράγματα βελτιώνονται.
κ. Ιωαννίδη, ποιο είναι το όραμά σας για την πόλη της Κοζάνης;
Η πόλη της Κοζάνης, δεδομένης της μετάβασης στην μεταλιγνιτική εποχή, έχει μπροστά της ένα δίλλημα. Ή θα γίνει μια πόλη Μητρόπολη στην ευρύτερη περιοχή που θα είναι ελκυστική και παραγωγική, που θα αναδεικνύει την δημιουργικότητα της σε μια σειρά από τομείς (εμπορικό, πολιτιστικό, κοινωνικό κ.α.) ή θα μετατραπεί σε μια μικρή επαρχιακή πόλη με πολύ μικρό εκτόπισμα.
Οι πρωτοβουλίες μας ως Δημοτική Αρχή είχαν στον πυρήνα τους την ανάγκη η Κοζάνη την επόμενη δεκαετία να γίνει μια δυναμική, ελκυστική και ανταγωνιστική πόλη. Αυτό ήταν το όραμα για την Κοζάνη του 2030 και αυτό επιδιώξαμε να δρομολογήσουμε και νομίζω σε ένα βαθμό τα καταφέραμε. Ελπίζω αυτή η προσπάθεια να συνεχίσει.
Σας ευχαριστώ πολύ και σας εύχομαι καλή επιτυχία στα σχέδιά σας.
