Με το νομοσχέδιο για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς οδηγείται η περιουσία τους σε ιδιωτικά χέρια
«Χωρίς ουσία και πολύ πρόχειρη αναδιατύπωση μερικών άρθρων του ν.4384/2016 που εμείς ψηφίσαμε το νομοσχέδιο που φέρατε κ. υπουργέ».
Τοποθέτηση του Βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Εύβοιας και πρώην Υπουργού Βαγγέλη Αποστόλου, κατά τη συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου, σήμερα Πέμπτη 20 Φεβρουαρίου 2020, με θέμα ημερήσιας διάταξης την επεξεργασία και εξέταση του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων «Αγροτικοί Συνεταιρισμοί και άλλες διατάξεις»:
«Κύριε Υπουργέ, το νομοσχέδιο που φέρατε, παρόλα όσα αρχικά είχατε υποσχεθεί, δεν έχει καμία αξιόλογη στόχευση. Αναφέρεται σε μια χωρίς ουσία και πολύ πρόχειρη αναδιατύπωση μερικών άρθρων του ν.4384/2016 που εμείς ψηφίσαμε, ενώ, ταυτόχρονα, αφαιρείτε διατάξεις του, προκειμένου να ικανοποιηθούν κάποιοι, για να καταστεί το νομικό πλαίσιο χαλαρό και χωρίς σοβαρές κυρώσεις στους συνήθεις υπόπτους.
Ειδικά οι δύο διατάξεις που εισάγετε αυτές της έγκρισης των καταστατικών από την εποπτική αρχή αντί των Ειρηνοδικείων και η είσοδος των ιδιωτών στο συνεταιριστικό κεφάλαιο με δικαίωμα συμμετοχής στα όργανα διοίκησης, όχι μόνο δεν συμβάλουν στην ανάπτυξη των συνεταιρισμών αλλά ιδιαίτερα η δεύτερη, θα διευκολύνει στο πέρασμα περιουσιακών στοιχείων των συνεταιρισμών με πολύ λίγα χρήματα σε τρίτους. Θα τα πούμε διεξοδικά στην κατ’ άρθρον συζήτηση.
Κάνατε δεκτές στο νομοσχέδιο μόνο 6 από τις 15 προτάσεις που σας είχαν υποβάλει οι συνεταιριστές στον τότε Αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης όταν μάλιστα αυτές οι προτάσεις έγιναν η αιτία για να δεσμευτεί ο τωρινός Πρωθυπουργός στην αλλαγή του συνεταιριστικού νόμου όταν θα γίνει κυβέρνηση. Δεν χρειάζονταν οι συνεταιρισμοί κύριε Υπουργέ νέο νόμο, αντίθετα έπρεπε να συνεχίσετε την προσπάθεια εξυγίανσης των συνεταιρισμών, την αποκατάσταση της κλονισμένης πίστης των αγροτών για τους συνεταιρισμούς και την ριζική αντιμετώπιση της διαχρονικής υπερχρέωσής του.
Αυτή την ώρα κύριε Υπουργέ, η PQH οδηγεί σε ξεπούλημα μια μεγάλη περιούσια των συνεταιρισμών χωρίς να έχει γίνει καμία προσπάθεια αντιμετώπισης του μεγάλου προβλήματος της υπερχρέωσης. Αντί γι’ αυτό εσείς καταργείτε με τον συγκεκριμένο νόμο έναν Οργανισμό που θεσπίσαμε εμείς, θα μας πείτε ότι δεν τον προχωρήσατε μην ξεχνάτε τις μνημονιακές δεσμεύσεις που τουλάχιστον για εμάς ήταν πολύ δύσκολο ιδιαίτερα στο δημοσιονομικό κομμάτι, να προχωρήσουμε αυτές τις περιπτώσεις. Όμως ήταν ένας Οργανισμός ο ΕΔΙΑΓΕ που θεσπίστηκε για να στηρίξει την αγροτική περιουσία γενικότερα και ιδιαίτερα να την αξιοποιήσει σε όφελος του συνεργατισμού γιατί αυτή ήταν η βασική στόχευση.
Εκεί που στο νομοσχέδιο επικρατεί τραγέλαφος είναι στην προσπάθεια σας να ζευγαρώσετε συνεταιρισμούς με τις κεφαλαιουχικές εταιρείες. Οι κεφαλαιουχικές εταιρείες έχουν ως επίκεντρο το επενδεδυμένο κεφάλαιο, κατευθύνονται από επενδυτές, καθορίζονται από τις επενδυτικές σχέσεις και διαθέτουν ένα συγκεκριμένο πάγιο κεφάλαιο. Αντίθετα οι συνεταιρισμοί, έχουν ως βασικό επίκεντρο τον άνθρωπο, κατευθύνονται από τα μέλη-χρήστες, καθορίζονται από τις συναλλακτικές σχέσεις με τον συνεταιρισμό και το συνεταιριστικό κεφάλαιό τους αποτελείται από μερίδες που μεταβάλλονται ανάλογα με τον αριθμό των μελών. Δηλαδή, πολύ απλά οι κεφαλαιουχικές εταιρείες έχουν ως βασική υποχρέωση να επιτυγχάνουν την υψηλότερη δυνατή απόδοση των επενδύσεων τους ενώ οι συνεταιρισμοί επιδιώκουν πρωτίστως την καλύτερη εξυπηρέτηση και την ικανοποίηση των μελών τους.
Τα μέλη επενδυτές τα συναντάμε σε πάρα πολλές νομοθεσίες και τα συμπεριλάβατε και στη δική μας νομοθεσία. Όμως, δεν διανοηθήκαμε να συμμετέχουν στη διοίκηση του συνεταιρισμού ούτε καθορίσαμε το ποσοστό της συμμετοχής τους στο 35%-40%. Μάλιστα, αφήνετε και αδιευκρίνιστο αν το ποσοστό αυτό μπορεί να περιέλθει σε έναν μόνο επενδυτή. Είναι κάτι το οποίο πρέπει να το ξεκαθαρίσετε.
Εμείς γνωρίζαμε πολύ καλά όταν νομοθετήσαμε το ν.4384/2016 ότι οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί στο σύνολό τους, βρίσκονται σε μεγάλη κρίση γι’ αυτό ο βασικός μας στόχος ήταν να σταματήσουμε την κατάρρευσή τους και να θέσουμε τις βάσεις για την αναγέννησης τους.
Με τις δικές μας νομοθετικές πρωτοβουλίες, καθιερώθηκε το ηλεκτρονικό μητρώο συνεταιρισμών, που λειτουργεί ως εργαλείο καταγραφής, ελέγχου και αξιολόγησης τους. Με τη λειτουργία του μητρώου, έχουμε σήμερα χρήσιμα στοιχεία για όλους, ακόμη και για τους ανενεργούς συνεταιρισμούς, καθώς και την πλήρη εικόνα των 880 σε λειτουργία ενεργών συνεταιρισμών. Έχουμε επιφυλάξεις για την αποτελεσματική του λειτουργία.
Καταργήσαμε το χρεοκοπημένο θεσμό των Ενώσεων, καθώς και την ΠΑΣΕΓΕΣ. Μάλιστα πρόσφατα και με δικαστική βούλα, οι Ενώσεις με πολλά χρέη οδηγήθηκαν σε εκκαθάριση, ενώ όσες είχαν προϋποθέσεις, μετατράπηκαν σε πρωτοβάθμιους συνεταιρισμούς και ελάχιστες σε ανώνυμες εταιρικές συμπράξεις. Δόθηκε έτσι η δυνατότητα να αναπτυχθεί το κύτταρο του συνεργατισμού που είναι οι συνεταιρισμοί, όπου οι συνεταιρισμένοι αγρότες, για πρώτη φορά απόχτησαν άμεση σχέση με τις οικονομικές τους οργανώσεις.
Καταργείτε, κύριε υπουργέ, την υποχρεωτική εκπαίδευση στα μέλη των διοικητικών και των εποπτικών συμβούλων. Η διάταξη αυτή ήταν πάρα πολύ σημαντική, διότι εντόπιζε τον πυρήνα της κακοδαιμονίας των συνεταιρισμών που ήταν η παντελής έλλειψη συνεταιριστικής κατάρτισης των μελών της. Χωρίς καταρτισμένα συνεταιριστικά στελέχη, μπορεί ενδεχόμενα να έχουμε καλές ιδιωτικές επιχειρήσεις, ποτέ όμως δεν θα έχουμε σωστές συνεταιριστικές οργανώσεις.
Καθιερώσαμε την υποχρεωτική παράδοση στο συνεταιρισμό της παραγωγής των μελών σε ποσοστό 80%, το κατεβάσετε στο 75% και ουσιαστικά το διατηρείτε. Εκεί, όμως, που καταργείτε και πραγματικά η παρέμβασή σας, θα δημιουργήσει πρόβλημα, είναι η πάταξη του αγροπατερισμού που εμείς θεσμοθετήσαμε και με τον ανάλογη τρόπο εκλογής των διοικήσεων, γιατί βασική μας αρχή είναι η αλληλεγγύη, όπως σας είπα και η συνεργασία.
Εμείς καθιερώσαμε εκτός ειδικών περιπτώσεων, τα 20 μέλη ως ελάχιστο αριθμό για τη σύσταση ενός συνεταιρισμού, εσείς τα κατεβάσετε στα 10. Δεν νομίζω να πιστεύει κανείς από εμάς εδώ, ότι 20 ή 10 μέλη αν ενώσουν τις δυνάμεις τους, θα αποκτήσουν διαπραγματευτική δύναμη ικανή να βελτιώσει το σώμα των αγροτών. Αυτή η ανούσια αντιμαχία για τα πόσα πρέπει να είναι τα μέλη ενός συνεταιρισμού, κάποτε πρέπει να τελειώσει. Θέλουμε συνεταιρισμούς μεγέθους, ή μικρές κατακερματισμένες επιχειρήσεις, με μια κατεύθυνση πώς θα έχουμε μια καλύτερη φορολογία η πως θα εκμεταλλευόμαστε καλύτερα κοινοτικά προγράμματα, γενικά ευρωπαϊκούς θεσμούς; Θέλουμε ισχυρούς συνεταιρισμούς.
Καθιερώσαμε μία ψήφο ανά ένα μέλος. Είναι ο κανόνας σε πολλές νομοθεσίες. Παρέκκλιση αυτής της αρχής με περισσότερες μερίδες, επιτρέπεται μόνο ανάλογα με το βαθμό συναλλαγών των μελών με τον συνεταιρισμό. Στη Γερμανία για παράδειγμα, η παρέκκλιση στις ψήφους φτάνει μέχρι τους 3. Στην ΕΘΕΑΣ που καθιερώνεται, υπερακοντίζεται, φτάνοντας, καθιερώνοντας 20 ψήφους ανά μέλος. Η συνεργασία και η αλληλεγγύη, πάλι το επαναλαμβάνω, μεταξύ των μελών του συνεταιρισμών, δεν αποτελεί προτεραιότητα για σας. Θα πούμε περισσότερα πάλι στην κατ' άρθρον συζήτηση.
Θέλω, κλείνοντας, να επανέλθω στο ερώτημα που σας έβαλα στην αρχή σχετικά με την τροπολογία που αφορά τις ευθύνες των διοικήσεων. Περιμένουμε και θέλουμε να δούμε τι ακριβώς διατυπώσατε, γιατί αυτό που είχατε διατυπώσει το αποσύρατε για κάποιους λόγους».
ΠΗΓΗ: www.left.gr
