Μπαλαμια & Μπαλαμιες Β Αμυγδαλιές Γλυκιές - Αμυγδαλεα - Αμυγδαλη - Μπαλαμια - Prunus Dulcis | Φυτά από τους αγρούς και της παλιές αυλές της Κοζάνης (Γράφει η Μάρθα Στ. Καπλάνογλου, Τεχνολόγος Γεωπόνος)

Σε συνέχεια του προηγούμενου άρθρου, για τα πικραμύγδαλα, σήμερα θα αναφερθούμε στις γλυκές ποικιλίες, τα γλυκά μπαλάμια, με περισσότερες λεπτομέρειες και φυσικά

, με πληροφορίες σχετικά με την καλλιέργειά τους και τα διατροφικά τους οφέλη.

Δεν δώσαμε πληροφορίες για την καλλιέργεια ,ούτε για την διατροφική ή ιατροφαρμακευτική ωφέλεια των γλυκών αμυγδάλων έτσι σήμερα θα επικεντρωθούμε σε αυτά

ΤΑ ΜΠΑΛΑΜΙΑ ΣΤΗΝ ΚΟΖΑΝΗ

Το ενδιαφέρον των Κοζανιτών, για τα γλυκά και μεγάλα αμύγδαλα ήταν μεγάλο, σε αντίθεση με τα μικρά και τα πικρά αμύγδαλα, όπου το ενδιαφέρον ήταν ελάχιστο.

Κατά τη συγκομιδή, η οποία ξεκινούσε, στα γλυκά, το Σεπτέμβριο και τελείωνε τον Οκτώβριο, ανάλογα με την ποικιλία, οι Κοζανίτες μάζευαν τα μπαλάμια, μέσα στα κοφίνια ή τα τσουβάλια και στη συνέχεια τα πηγαίναν στο σπίτι, για αποφλοίωση . Φυσικά, δεν προχωρούσαν στη θραύση, για εξαγωγή του πυρήνα, αλλά τα αποθήκευαν και μετά την αποφλοίωση, τα τοποθετούσαν, αυτούσια, σε ξύλινες κάσες ή αλλά στεγανά δοχεία, για να συντηρούνται και να προστατεύονται από τα ποντίκια και όσες φορές τα χρειαζόταν έσπαζαν τα κομμάτια,που τους ήταν απαραίτητα , για να έχουν τα αμύγδαλα,τόσο για βρώση στους κρύους χειμώνες, όσο και την παρασκευή γλυκών, όπως ήταν τα αμυγδαλωτά. Βέβαια, για τα Χριστούγεννα κοντά στα σύκα ,τα καρύδια, τα φιρίκια ,τα ξυλοκέρατα και άλλους ξηρούς καρπούς , που έδιναν στα παιδιά, στα κάλαντα, ήταν και τα αμύγδαλα.

* Να σημειώσουμε ότι η συγκομιδή έπρεπε να γίνει στην ώρα της, γιατί αν παρέμειναν στα δένδρα, τα πουλιά και κυρίως οι καρακάξες δεν τα άφηναν, φροντίζοντας για τη δική τους διατροφή. Τα πικραμύγδαλα αποτελούσαν εξαίρεση, καθώς τα πουλιά δεν τα πλησίαζαν, γιατί όντας δηλητηριώδη προκαλούσαν το θάνατο τους, οπότε και η συγκομιδή γινόταν αργότερα .

ΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΣΤΗΝ ΒΟΤΑΝΙΚΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ &ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΠΙΚΡΩΝ & ΓΛΥΚΩΝ ΑΜΥΓΔΑΛΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΦΥΤΩΝ ΤΟΥ ΠΑΡΑΓΟΥΝ

ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ

– Έδαφος

Η καλλιέργεια της αμυγδαλιάς, για να μπορέσει να αποδώσει, απαιτεί εδάφη ελαφριάς ως μέσης μηχανικής σύστασης, με καλή αποστράγγιση και καλό αερισμό.

Η αμυγδαλιά απαιτεί βαθιά εδάφη, για να είναι δυνατή η διείσδυση του ριζικού συστήματος και παράλληλα η αποθήκευση ποσοτήτων νερού για κάλυψη μέρους των υδατικών αναγκών του φυτού το καλοκαίρι.

--Κλίμα

Προτιμά θερμά και ξηρά κλίματα.

Οι χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα και της άνοιξης καθώς και οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού. Στην περίπτωση που η θερμοκρασία κατέλθει πέρα των -4ºC, είναι δυνατό να προκληθεί ζημιά στα άνθη σε ποσοστό από 20 έως και 100%, ανάλογα με το βαθμό ευαισθησίας της ποικιλίας.

Ακραίες υψηλές καλοκαιρινές θερμοκρασίες και κυρίως συνοδεύονται και από συνθήκες έλλειψης εδαφικής υγρασίας είναι δυνατό να προκαλέσουν συρρίκνωση της ψίχας στους καρπούς

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ

--Φύτευση

Η σωστή προετοιμασία του εδάφους αποτελεί σημαντικό παράγοντα τόσο για την επιτυχία της ριζοβόλησης των δενδρυλλίων όσο και για τη μετέπειτα εξέλιξη της φυτείας. Σημαντικό μέρος της προετοιμασίας του εδάφους είναι η βαθιά καλλιέργεια, έτσι ώστε να δημιουργηθούν ευνοϊκότερες συνθήκες ανάπτυξης του ριζικού συστήματος. Ωστόσο, στην περίπτωση που το υπέδαφος δεν είναι καλής ποιότητας, τότε συστήνεται η χρήση καλλιεργητή υπεδάφους, ο οποίος αναμοχλεύει το υπέδαφος, σπάζει το σκληρό τμήμα αλλά,συγχρόνως αφήνει το γόνιμο επιφανειακό στρώμα στη θέση του.

--Έλεγχος υγείας δενδρυλλίων

Ο έλεγχος της φυτοϋγείας των δενδρυλλίων αποτελεί τεράστιας σημασίας προϋπόθεση για την επιτυχή εγκατάσταση μιας νέας φυτείας. Γι' αυτό τον λόγο, το υλικό που εξασφαλίζεται, θα πρέπει να διαθέτει τα απαιτούμενα φυτοϋγειονομικά πιστοποιητικά που φέρουν όλα τα απαραίτητα στοιχεία τα οποία πιστοποιούν ότι το δέντρο έχει την ταυτότητα της ποικιλίας η οποία φυτεύεται και είναι απαλλαγμένο από επιβλαβείς οργανισμούς.Επίσης, για σκοπούς καλύτερης εγκατάστασης

– Αποστάσεις φύτευσης

Οι αποστάσεις φύτευσης μπορεί να είναι από 6 έως 8 μέτρα ανάλογα με τη ζωηρότητα της ποικιλίας και του υποκειμένου, τη γονιμότητα του εδάφους και τη δυνατότητα άρδευσης ή μη.

– Παλιές Ποικιλίες

Όλες οι αυτοφυείς αμυγδαλιές που υπήρχαν παλιότερα και ήταν αποτέλεσμα αυτογονιμοποίησης αποτελούσαν ξεχωριστές ποικιλίες που συνήθως ήταν πρώιμης άνθησης με αποτέλεσμα στις βορεινές περιοχές όπως είναι και η Δ. Μακεδονία σε περίπτωση όψιμων παγετών να χάνουν τον καρπό τους.

Οι εμβολιασμένες ποικιλίες όψιμου ανθίσεως που εμφανίσθηκαν κάπου στην δεκαετία το 50 ,ίσως και λίγο πιο μπροστά έλυσαν ικανοποιητικά το πρόβλημα ήταν οι ποικιλίες Τέξας ,Τρουίτο Ρετσου είχαν βέβαια κάποια αλλά προβλήματα που έχουν σχέση στην αντοχή σε κάποιες ασθένειες ή τα πουλιά αλλά και το περιεχόμενο της ψίχας να είναι μικρο οι νέες ποικίλες που εμφανίσθηκαν αργότερα έλυσαν μέρος του προβλήματος .για κάποιες από αυτές δίνουμε στην συνέχεια αρκετές πληροφορίες

Να σημειώσουμε ότι Ελληνικές ποικιλίες που ξεχωρίζαν παλιά ήταν 1. Η αφράτη Χίου… πολύ καλό αμύγδαλο με αρκετή ψίχα με πρώιμη άνθηση και ωρίμανσή 2. Η ποικιλία Δίστομου….. Με πολύ αφράτο αμύγδαλο , όψιμου ανθίσεως ,και μεγάλη αντοχή στην ξηρασία.

– Νέες ποικιλίες

Η επιλογή της κατάλληλης ποικιλίας για κάθε περιοχή και κάθε τοποθεσία είναι ένας από τους βασικούς συντελεστές επιτυχούς εγκατάστασης και απόδοσης της καλλιέργειας. Συγκεκριμένα, εάν για παράδειγμα στην περιοχή που πρόκειται να εγκατασταθεί η φυτεία παρατηρούνται όψιμοι παγετοί, τότε θα πρέπει να επιλέγονται ποικιλίες όψιμης άνθισης.

Αν, ταυτόχρονα, με την οψιμότητα παρουσιάζεται και αντοχή του άνθους στις χαμηλές θερμοκρασίες, τότε αυξάνεται ακόμη περισσότερο η πιθανότητα επιτυχίας. Αντίθετα, στις περιοχές όπου οι θερμοκρασίες σπάνια κατεβαίνουν κάτω από το μηδέν, είναι προτιμότερο να χρησιμοποιούνται ποικιλίες με πρώιμη και μεσοπρώιμη άνθιση. Σημαντικό είναι να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη και η αντοχή που παρουσιάζουν ορισμένες ποικιλίες στις διάφορες ασθένειες. Έτσι, εάν για παράδειγμα στην περιοχή που πρόκειται να εγκατασταθεί η φυτεία, ευνοείται η ανάπτυξη της μονίλιας, τότε θα πρέπει να αποφεύγονται ποικιλίες, όπως η ρέτσου και τρόιτο που παρουσιάζουν ευαισθησία στο συγκεκριμένο παθογόνο

*Ai

Γαλλικής προέλευσης ποικιλία. Δένδρο, μέτριας ζωηρότητας, κατά τα πρώτα χρόνια, με πλαγιόκλαδη βλάστηση. Οψιμανθής: άνθηση από τις αρχές ως τα τέλη Μαρτίου.Ο καρπός της έχει σχήμα ωοειδές, περικάρπιο, συνήθως λεπτό και κέλυφος ημίσκληρο. Η ψίχα της είναι καφέ,με επιφάνεια ελαφρά τραχεία και γεύση γλυκιά. Θεωρείται ποικιλία παραγωγική, καλής ποιότητας, με ποσοστό ψίχας 42-45%. Χαρακτηρίζεται από την παραγωγή μονόσπερμων αμυγδάλων. Ωριμάζει το τελευταίο πενθήμερο του Σεπτέμβρη.

Παρουσιάζει ευαισθησία στο κορύνεο και ανθεκτικότητα στη μονίλια. Καρποφορεί νωρίς και έχει πολύ μικρή τάση για παρενιαυτοφορία.

*Ferraduel

Υβριδική Αυτόστειρη ποικιλία, Γαλλικής προέλευσης,διασταύρωση της Ai με την Cristomorto. Δέντρο με μέτρια έως πολύ ζωηρή, ορθόκλαδη βλάστηση. Γονιμοποιείται με άλλες οψιμανθείς ποικιλίες, όπως η Ferragnes, eκτός από την Ferralise. Σε αρδευόμενα εδάφη έχει πολύ μεγάλες αποδόσεις, ενώ σε μη αρδευόμενα, μέτριες. Ως προς την άνθηση χαρακτηρίζεται ως οψιμανθής (από αρχές έως τέλη Μαρτίου). Ο καρπός της έχει σχήμα επίμηκες, περικάρπιο χοντρό και κέλυφος σκληρό. Η ψίχα είναι αρκετά μεγάλη, με καλή γεύση. Θεωρείται ποικιλία παραγωγική, πολύ καλής ποιότητας, με ποσοστό ψίχας 25-28%. Χαρακτηρίζεται από την παραγωγή μονόσπερμων αμυγδάλων. Ωριμάζει το δεύτερο πενθήμερο του Σεπτέμβρη. Είναι ανθεκτική στη μονίλια. Καρποφορεί νωρίς και έχει πολύ μικρή τάση για παρενιαυτοφορία. Έχει αντοχή στις χαμηλές θερμοκρασίες.

*Ferragnes

Ποικιλία Γαλλικής προέλευσης, υβρίδιο, διασταύρωση μεταξύ της Ai και της Cristomorto. Δένδρο μεσαίας σφριγηλότητας,με όψιμη άνθηση(από αρχές έως τέλη Μαρτίου), βλάστηση ορθόκλαδη.Ο καρπός της έχει σχήμα επίμηκες, περικάρπιο χοντρό και κέλυφος ημίσκληρο,με μεσαίο πόρο. Η ψίχα έχει επιφάνεια ελαφρά τραχεία, γεύση γλυκιά, είναι μεσαίου μεγέθους, ελλειπτικού σχήματος και καφέ χρώματος. Θεωρείται ποικιλία παραγωγική, πολύ καλής ποιότητας, με ποσοστό ψίχας 35-39%. Χαρακτηρίζεται από την παραγωγή μονόσπερμων αμυγδάλων. Η περίοδος συγκομιδής της είναι το τρίτο πενθήμερο του Σεπτέμβρη. Είναι ευαίσθητη στο κορύνεο και ανθεκτική στη μονίλια. Καρποφορεί νωρίς και έχει πολύ μικρή τάση για παρενιαυτοφορία. Απαιτεί γόνιμα και ποτιστικά εδάφη.Πολύ καλή προσαρμογή σε περιοχές με μεγάλα υψόμετρα. Η αποφλοίωσή της, στο μηχανικό αποφλοιωτήρα, είναι τέλεια. Ιδανική για χρήση στην ζαχαροπλαστική.

*Marcona

Ποικιλία Ισπανικής προέλευσης, κατά πάσα πιθανότητα από την περιοχή Alicante. Σαν δέντρο είναι μέτριας ζωηρότητας με βλάστηση ορθόκλαδη,πυκνή. Καλοί επικονιαστές της είναι η Doble Fina, Blanquerna, Carrero κ.α. Έχει μεσοπρώιμη άνθηση και χαρακτηρίζεται από την παραγωγή μονόσπερμων αμυγδάλων. Ο καρπός της έχει σχήμα στρογγυλό, περικάρπιο μέτριου πάχους, κορυφή πεπλατυσμένη και κέλυφος σκληρό. Η ψίχα είναι στρογγυλωπή, με μέτρια γεύση. Θεωρείται ποικιλία πάρα πολύ παραγωγική και θεωρείται ίσως η πιο γόνιμη ποικιλία. Είναι μέτριας ποιότητας, με ποσοστό ψίχας 25-28%. Ωριμάζει τέλη Σεπτέμβρη με αρχές Οκτώβρη και είναι αρκετά ευαίσθητη στη μονίλια. Παρουσιάζει τάση παρενιαυτοφορίας από τον 5ο ή 6ο χρόνο της ηλικίας της και μπαίνει νωρίς σε καρποφορία από τον 2ο κιόλας χρόνο. Ως προς την άνθηση χαρακτηρίζεται ως μεσοπρώϊμη (τέλη Φλεβάρη με μέσα Μάρτη).

*Texas

Αμερικανικής προέλευσης ποικιλία( Καλιφόρνια) Δένδρο με ζωηρή, ορθόκλαδη βλάστηση, το οποίο είναι ανθεκτικό στην μονίλια. Είναι οψιμανθής: ανθίζει από τις αρχές έως τέλη Μαρτίου. Ο καρπός της έχει σχήμα στρογγυλό έως ωοειδές, περικάρπιο χοντρό και κέλυφος ημίσκληρο. Η ψίχα είναι στρογγυλή, μυτερή, καφετί χρώματος, ελαφρά αρωματική και υπόπικρη στη γεύση. Θεωρείται ποικιλία παραγωγική, καλής ποιότητας, με ποσοστό ψίχας 45%. Χαρακτηρίζεται από την παραγωγή διπλόσπερμων αμυγδάλων σε ποσοστό 30-40%. Ωριμάζει κατά το τρίτο δεκαήμερο του Σεπτέμβρη. Αναπτύσσεται καλά σε ασβεστολιθικά, ηλιόλουστα εδάφη. Παρουσιάζει πάρα πολύ μικρή τάση για παρενιαυτοφορία και μπαίνει πάρα πολύ γρήγορα σε καρποφορία. Είναι ανθεκτικό στις χαμηλές θερμοκρασίες.

*Tuono

Ιταλικής καταγωγής(της περιοχής της Puglia), αυτογόνιμη ποικιλία. Ως προς την άνθηση χαρακτηρίζεται ως οψιμανθής (από αρχές έως τέλη Μαρτίου).Δένδρο μεσαίας ζωηρότητας, ελαφρά διακλαδισμένο με ορθόκλαδη βλάστηση. Ο καρπός της έχει σχήμα ωοειδές και κέλυφος σκληρό. Η ψίχα είναι ωοειδής,, πολύ καλής, γλυκιάς γεύσης. Θεωρείται ποικιλία πάρα πολύ παραγωγική, πολύ καλής ποιότητας, με ποσοστό ψίχας 35-40%. Χαρακτηρίζεται από την παραγωγή μικρού ποσοστού διπλόσπερμων αμυγδάλων (1%). Ωριμάζει το πρώτο δεκαήμερο του Σεπτέμβρη. Είναι ανθεκτική στις χαμηλές θερμοκρασίες.

*Ρέτσου

Ελληνική ποικιλία, η οποία προήλθε ως τυχαίο σπορόφυτο. Δένδρο ζωηρό, ορθόκλαδης βλάστησης, αρκετά ευπαθές στη μονίλια. Είναι και αυτή οψιμανθής (αρχές έως τέλη Μαρτίου). Ο καρπός της έχει σχήμα επίμηκες, κέλυφος εύθραυστο. Η ψίχα είναι επιμήκης και γευστική. Θεωρείται ποικιλία σταθερά πολύ παραγωγική, καλής ποιότητας, με ποσοστό ψίχας 55-65%. Χαρακτηρίζεται από την παραγωγή διπλόσπερμων αμυγδάλων σε ποσοστό 10-12%. Ωριμάζει κατά το δεύτερο δεκαήμερο του Σεπτέμβρη. Παρουσιάζει πάρα πολύ μικρή τάση για παρενιαυτοφορία και μπαίνει νωρίς σε καρποφορία. Έχει αντοχή στην ξηρασία. Επικονιάζεται καλά με Ferragnes και Texas.

*Άλλες ποικιλίες, που κυκλοφορούν στην αγορά είναι οι Ardechoia, Nonpareil,Thompson, Princesse 103, Truoito, Ne plus Ultra, Merced, Tardy, Genco, Filippo Ceo, Fragiulio, Desmayo Largueta, Peerless, Cristomorto, Marijo-Ferralise, Αφράτα Χίου, Βόλου

– Υποκείμενα

Σπορόφυτα ροδακινιάς

Χρησιμοποιούνται κυρίως σε αρδευόμενα εδάφη μέσης μηχανικής σύστασης. Παρουσιάζουν ιδιαίτερη ευπάθεια σε ασβεστώδη εδάφη όπου εκδηλώνουν σοβαρές τροφοπενίες και χλωρώσεις στο φύλλωμα. Παρουσιάζουν, επίσης,ευπάθεια στις μυκητολογικές προσβολές του λαιμού και των ριζών καθώς και στουςνηματώδεις (Meloidogynesp. και Platylenchus vulnus).γ.

GF667 (αμυγδαλοροδάκινο):

Προέρχεται από διασταύρωση της αμυγδαλιάς με τη ροδακινιά και συνδυάζει χαρακτηριστικά από τους δύο γονείς. Συγκεκριμένα παρουσιάζει ανθεκτικότητα στην ξηρασία και στα ασβεστώδη εδάφη, ενώ μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε αρδευόμενα εδάφη μέσης μηχανικής σύστασης. Τα δέντρα που είναι εμβολιασμένα στο υποκείμενο αυτό εισέρχονται πιο νωρίς σε καρποφορία σε σχέση με αυτά που είναι εμβολιασμένα σε σπορόφυτα αμυγδαλιάς ή ροδακινιάς. Το υποκείμενο GF667 αποτελεί υποκείμενο ευρείας χρήσης στην αμυγδαλιά και προσφέρεται για επαναφυτεύσεις σε τεμάχια γης όπου προϋπήρχε φυτεία αμυγδαλιάς ή ροδακινιάς. δ.

Marianna 2624:

Χρησιμοποιείται σε βαριά, αρδευόμενα εδάφη, με κακή αποστράγγιση.

Προκαλεί σχετικό νανισμό των εμβολίων και παρουσιάζει ανθεκτικότητα στις μυκητολογικές προσβολές του λαιμού και των ριζών. Το υποκείμενο αυτό παρουσιάζει

συμβατότητα με ορισμένες μόνο ποικιλίες όπως την τέξας

– Γονιμοποίηση

Η αμυγδαλιά αποτελεί κατεξοχήν σταυρογόνιμο είδος. Πέρα από ελάχιστες ποικιλίες όπως η τρόιτο η οποία είναι αυτογόνιμη, όλες οι άλλες ποικιλίες είναι σταυρογόνιμες και απαιτούν την ύπαρξη άλλων ποικιλιών ως επικονιαστών, για να μπορέσουν να καρποφορήσουν.

Για μια επιτυχημένη σταυρογονιμοποίηση δεν πρέπει να υπάρχει διαφορά στον χρόνο άνθισης μεγαλύτερη των 3-4 ημερών. Το ποσοστό των επικονιαστών στη φυτεία εξαρτάται από τις συνθήκες επικονίασης που επικρατούν στην περιοχή

Σημαντικό πρόβλημα την περίοδο της άνθησης είναι οι βροχοπτώσεις οι οποίες σε συνδυασμό με τον κρύο καιρό παρεμποδίζουν σημαντικά την πτήση των μελισσών με αποτέλεσμα να περιορίζεται σε μεγάλο βαθμό η σταυρεπικονίαση και κατ’ επέκταση το ύψος της παραγωγής.

Ανάλογα με την ποικιλία,η αμυγδαλιά μπορεί να καλλιεργηθεί από την επιφάνεια της θάλασσας μέχρι και του υψόμετρο των 1.000 μέτρων.

Συνήθης διάταξη είναι όπως για κάθε 2-3 σειρές δέντρων της κύριαςποικιλίας να υπάρχει μια σειρά δέντρων ως επικονιαστών ή να φυτεύεται ένας επικονιαστήςγια κάθε 8 δέντρα της κύριας ποικιλίας

- - Σημαντική η τοποθέτηση κυψελών κατά την ανθοφορία

Εξίσου σημαντική προϋπόθεση επιτυχίας στην καρπόδεση σε έναν αμυγδαλεώνα είναι η ύπαρξη μεγάλου πληθυσμού μελισσών. Για τον σκοπό αυτό συστήνεται όπως για κάθε

τέσσερα δεκάρια τοποθετούνται 2-3 κυψέλες για να εξασφαλιστεί επιτυχής γονιμοποίηση. Οι κυψέλες δεν πρέπει να τοποθετούνται όλες μαζί, αλλά σε ομάδες, κατά διαστήματα που να απέχουν μεταξύ τους 150-400 μέτρα. Προσοχή πρέπει να δίνεται έτσι ώστε κατά την περίοδο της άνθισης να μην εφαρμόζονται φυτοπροστατευτικά σκευάσματα που είναι τοξικά για τις μέλισσες.

– Άρδευση

Η αμυγδαλιά, παρόλο που θεωρείται από πολλούς ως ξηρική καλλιέργεια με περιορισμένες υδατικές απαιτήσεις, εντούτοις για να μπορέσει να αποδώσει σημαντικά θα πρέπει να αρδεύεται μερικώς ή πλήρως.

Η άρδευση έχει ιδιαίτερα μεγάλη σημασία κατά την περίοδο ανάπτυξης του καρπού και την περίοδο γεμίσματος της αμυγδαλόψιχας, καθώς έλλειψη νερού στις κρίσιμες αυτές

περιόδους είναι δυνατό να προκαλέσει τόσο ποιοτική όσο και ποσοτική υποβάθμιση της παραγωγής

– Λίπανση

Πριν την εγκατάσταση της φυτείας θα πρέπει να γίνεται εδαφολογική ανάλυση του αγρού

Η αμυγδαλιά αποτελεί είδος με ιδιαίτερες απαιτήσεις σε άζωτο, κάλιο, ψευδάργυρο και βόριο. .

Λαμβάνοντας υπόψη την εδαφολογική ανάλυση αλλά και την ηλικία, την ανάπτυξη και τη θρεπτική κατάσταση του δέντρου. θα πρέπει να εφαρμοστούν βασικές αρχές λιπάνσεις κατά περίπτωση με όλα τα απαιτούμενα θρεπτικά στοιχεία που λείπουν.

Το άζωτο

προστίθεται σε αμμωνιακή μορφή είτε τον Δεκέμβριο όπως θειική αμμωνία (21-0-0) είτε τον Φεβρουάριο όπως νιτρική αμμωνία (34,5-0-0).

Η βασική αζωτούχα λίπανση συστήνεται να εφαρμόζεται την περίοδο Νοεμβρίου-Φεβρουαρίου,

Κάλιο:

Το κάλιο εφαρμόζεται σε μεγάλες ποσότητες κατά τη φύτευση και σε όσο το δυνατό μεγαλύτερο βάθος.

Φώσφορο:

Η ύπαρξη και διαθεσιμότητα του φωσφόρου στο έδαφος αποτελεί σημαντικό στοιχείο κατά τα πρώτα χρόνια εγκατάστασης της φυτείας καθώς ενισχύει την ανάπτυξη του ριζικού συστήματος και βοηθά στην επίτευξη ικανοποιητικής ανθοφορίας.

Άλλα στοιχεί α:

Από τα υπόλοιπα θρεπτικά στοιχεία, η έλλειψη σιδήρου είναι πολύ συχνή σε ασβεστώδη εδάφη. Η χρήση σιδήρου σε χηλική μορφή στο έδαφος νωρίς την άνοιξη είναι πολύ αποτελεσματική. Σε περίπτωση που παρατηρείται μικροφυλλία, πιθανότερη αιτία είναι η έλλειψη ψευδαργύρου.

– Εχθροί και ασθένειες

* Εχθροί

Οι σοβαρότεροι εχθροί της αμυγδαλιάς στην Κύπρο είναι το ευρύτομο, οι αφίδες και ο στεφανίτης

=Ευρύτομο. Το ευρύτομο είναι υμενόπτερο έντομο και προσβάλλει τον φρέσκο (μαλακό)καρπό στα πρώτα του στάδια. Το σκουλήκι τρέφεται από την ψίχα των αμυγδάλων που μουμιοποιούνται και μένουν συνήθως πάνω στο δέντρο

= Οι αφίδες προσβάλλουν το νεαρό φύλλωμα και προκαλούν καρούλιασμα και καταστροφή του φυλλώματος.

= Ο στεφανίτης προσβάλλει τα φύλλα και προκαλεί πρόωρη αποφύλλωση των δέντρων το καλοκαίρι.

=Μύκητες καπνιάς Προσβολές από αφίδες και στεφανίτη συνοδεύονται από μύκητες καπνιάς λόγω των μελιτωμάτων που προκαλούν.

* Ασθένειες

Η πιο σοβαρή ασθένεια της αμυγδαλιάς είναι η μονίλια και ο εξώασκος.

= Η μονίλια προσβάλλει όλα τα εναέρια μέρη του φυτού προκαλώντας νεκρώσεις και ξηράνσεις. Οι καρποί προσβάλλονται σε όλα τα στάδια ανάπτυξής τους με αποτέλεσμα τησήψη ή και τη μουμιοποίησή τους.

= Ο εξώασκος προσβάλλει τα φύλλα της αμυγδαλιάς και προκαλεί συμπτώματα τα οποία γίνονται εμφανή νωρίς την άνοιξη.

– Συγκομιδή

Την ωρίμανση των αμυγδάλων σηματοδοτεί η έναρξη του σκισίματος κατά μήκος του περικαρπίου

Είναι πολύ σημαντικό όπως η συγκομιδή του καρπού ξεκινήσει αφού ολοκληρωθεί το σκίσιμο του περικαρπίου και στα αμύγδαλα που βρίσκονται στο εσωτερικό της κόμης

Ανάλογα με την ποικιλία, η συγκομιδή ξεκινά από τον Σεπτέμβριο και ολοκληρώνεται μέχρι τον Νοέμβριο.

Η συγκομιδή των αμυγδάλων είναι χειρωνακτικά με ράβδισμα στο εσωτερικό της κόμης με αποτέλεσμα την πτώση των αμυγδάλων σε ειδικά δίχτυα τα οποία τοποθετούνται κάτω από τα δέντρα.

Μετά τη συγκομιδή των αμυγδάλων οι καρποί αποφλοιώνονται σε ειδικά αποφλοιωτικά μηχανήματα.

Ακολουθεί η αποξήρανση,που γίνεται στον ήλιο ή σε ξηραντήριο σε θερμοκρασία 42-43ºC. Το ποσοστό υγρασίας των αποξηραμένων αμυγδάλων πρέπει να ε είναι γύρω στο 10% ή μικρότερο, κατά προτίμηση5-7%. Η διάθεση των αμυγδάλων μπορεί να γίνει είτε με το κέλυφος είτε χωρίς το κέλυφος,αφού σπάσουν σε ειδικά μηχανήματα (σπαστήρες).

– Εξαγωγή ελαίου

Η Πρέσα είναι χειροκίνητη και είναι κατασκευασμένη από υλικά εξαιρετικής ποιότητας. Η Πρέσα - έχει πληθώρα ονομάτων, όπως: Πρέσα - Μύλος ψυχρής έκθλιψης, Κοχλιόπρεσα, Ελαιόπρεσα ή Ελαιόμυλος.

Το έλαιο - λάδι που παράγεται από την Πρέσα , είναι έλαιο - λάδι ψυχρής έκθλιψης. Η Πρέσα , παρόλο που θερμαίνεται ελαφρά στο μπροστινό άκρο της, κατατάσσεται στις Πρέσες Ψυχρής Έκθλιψης. Όλες εξάλλου οι πρέσες ψυχρής έκθλιψης, έχουν μπροστά θέρμανση για να εξέρχεται το στερεό υπόλειμμα (ή κέικ) ομάλα, χωρίς να πετρώνει.

• Τα έλαια - λάδια που παράγονται με ψυχρή έκθλιψη, είναι εξαιρετικής ποιότητας, γιατί διατηρούν ανέπαφα όλα τα θρεπτικά συστατικά, τα αρώματα και τα γευστικά τους χαρακτηριστικά.

• Τα έλαια - λάδια που παράγονται από την Πρέσα , διαχωρίζονται από μόνα τους σε μία ή λίγες μέρες και στην συνέχεια μπορούν να μεταγγιστούν.

• Τα έλαια - λάδια που παράγονται από την Πρέσα δεν χρειάζονται φιλτράρισμα.

Η Πρέσα μπορεί να χρησιμοποιηθεί επίσης για να παρασκευάσετε φυστικοβούτυρο, βούτυρο αμυγδάλου, αμυγδαλόπαστα ή μάρτζιπαν (marzipan) και πολλές άλλες πάστες. Ακόμη, από τα παραγόμενα έλαια - λάδια μπορείτε να παρασκευάσετε σαπούνια, επιπλέοντα κεριά, ρεσώ, γάλα αμυγδάλου, φυστικοβούτυρο και πολλά άλλα.

ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΚΑΡΠΟΥ

– Αμύγδαλα

Η θρεπτική αξία του αμύγδαλου είναι σημαντική, όχι τόσο σε θεραπευτικό επίπεδο, όσο για την πρόληψη σημαντικών ασθενειών, πρόωρης γήρανσης του οργανισμού από τοξίνες και έλλειψη βιταμινών και τη διατήρηση της υγιούς λειτουργίας του καρδιαγγειακού, γαστρεντερικού και αναπνευστικού συστήματος.

Θρεπτικά συστατικά σε 28 γραμμάρια ή περίπου σε 23 αμύγδαλα

Ενέργεια 160 θερμίδες , Λιπαρά 14 γραμμάρια , Κορεσμένα λιπαρά 3.5 γραμμάρια ,

Μονοακόρεστα λιπαρά 9.0 γραμμάρια , Χοληστερόλη 0 , Νάτριο ,0 , Κάλιο 200 mg ,

Υδατάνθρακες 6 γραμμάρια , Φυτικές ίνες 3 γραμμάρια ,Πρωτεΐνες 6 γραμμάρια ,

Βιταμίνη Ε 7,27 γραμμάρια, Μαγνήσιο 77 γραμμάρια ,Σίδηρο 1,05 γραμμάρια

– Γάλα αμυγδάλου

Τα 240 ml γάλακτος αμυγδάλου περιέχουν περίπου 30-40 θερμίδες, 2,5-3 γρ. λίπους, 1 γρ. πρωτεΐνης, 1 γρ. φυτικών ινών και πολλές βιταμίνες και μέταλλα.

Το γάλα αμύγδαλου περιέχει ακόρεστα λιπαρά που βοηθούν στη μείωση του κινδύνου καρδιακών παθήσεων. Δεν περιέχει καθόλου κορεσμένα λιπαρά, καθόλου χοληστερίνη και καθόλου λακτόζη.

Περιέχει επίσης υψηλά επίπεδα μαγγανίου, σεληνίου και βιταμίνης Ε. Το μαγγάνιο παίζει σημαντικό ρόλο στην ενεργοποίηση των ενζύμων του σώματος.

Η βιταμίνη Ε προστατεύει τις μεμβράνες των κυττάρων καταστρέφοντας τις ελεύθερες ρίζες που τους προκαλούν ζημιά. Το κάλιο που υπάρχει στο γάλα αμύγδαλου βοηθά στην διατήρηση της φυσιολογικής πίεσης του αίματος.

Το γάλα αμύγδαλου είναι επίσης καλή πηγή φλαβονοειδών. Αυτό συμβαίνει, γιατί παράγεται από την πολτοποίηση αμυγδάλων με την φλούδα τους. Η φλούδα είναι πλούσια σε φλαβονοειδή, που ωφελούν την καρδιαγγειακή υγεία και επομένως προστατεύουν από διάφορες καρδιακές παθήσεις.

ΙΑΤΡΟΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ

Μείωση κορεσμένων λιπαρών και αύξηση απαραίτητων θρεπτικών συστατικών

Η κατανάλωση μιας χούφτας αμυγδάλων την ημέρα, συμβάλλει στη μείωση της κατανάλωσης των κορεσμένων λιπαρών και στην αύξηση της κατανάλωσης των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών, όπως οι φυτικές ίνες, η πρωτεΐνη και η βιταμίνη Ε.

Προστασία από εκφυλιστικές ασθένειες

Η βιταμίνη Ε είναι ένα σημαντικό αντιοξειδωτικό, που προστατεύει τον οργανισμό από διάφορες εκφυλιστικές ασθένειες και συμβάλλει στην ελάττωση του ρυθμού γήρανσης των κυττάρων. Από έρευνες έχει φανεί ότι μια χούφτα αμύγδαλα παρέχει 35% της συνιστώμενης ημερησίας πρόσληψης σε βιταμίνη Ε. Το μαγνήσιο συντελεί στη διατήρηση της καλής υγείας των οστών ενώ οι φυτικές ίνες συμβάλλουν στην καλή υγεία της καρδιάς και του γαστρεντερικού συστήματος. Η πρωτεΐνη αποτελεί δομικό συστατικό των μυών, των τριχών και των νυχιών, ενώ τα μονοακόρεστα λιπαρά συμβάλλουν στη μείωση της ολικής χοληστερίνης αν αντικαταστήσουν τα κορεσμένα λιπαρά.

Μείωση της LDL και αύξηση της HDL

Τα αμύγδαλα μειώνουν επίσης τα επίπεδα της λεγόμενης "κακής" χοληστερίνης (LDL), η οποία θεωρείται υπεύθυνη για την εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων, ενώ ταυτόχρονα αυξάνουν την "καλή" χοληστερίνη (HDL).

Προκαλούν κορεσμό

Η κατανάλωση 10-20 αμυγδάλων ημερησίως ως ενδιάμεσο σνακ ή ακόμα με γιαούρτι ή θρυμματισμένα σε μια σαλάτα,αποτελούν ιδανική τροφή ρύθμισης βάρους αλλά και πρόληψης των καρδιαγγειακών παθήσεων

Πρόληψη σοβαρών παθήσεων

Η κατανάλωση αμυγδάλων έχει ευεργετική επίδραση στον οργανισμό και ειδικότερα στην πρόληψη σοβαρών παθήσεων, όπως ο διαβήτης,

Βελτίωση των επιπέδων της ινσουλίνης

Μια διατροφή πλούσια σε αμύγδαλα βοηθάει τόσο στη βελτίωση των επίπεδων της ινσουλίνης όσο και στη βελτίωση του λιπιδαιμικού προφίλ του ατόμου.Ενισχύουν την άμυνα του οργανισμού κατά των ιών

Οι χημικές ουσίες που με φυσικό τρόπο βρίσκονται στον φλοιό των συγκεκριμένων ξηρών καρπών, ενισχύουν την άμυνα του ανοσοποιητικού συστήματος κατά των ιών. Αυξάνουν, έτσι, την φυσική ικανότητα του ανθρώπινου σώματος να παρεμποδίζει τον πολλαπλασιασμό και την εξάπλωση των παθογόνων μικροοργανισμών. Όταν όμως αφαιρεθεί από τα αμύγδαλα η φλούδα τους, τότε η προστατευτική δράση τους μειώνεται δραστικά.

ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ

Αύξηση βάρους

Τρώγοντας μια μεγάλη ποσότητα αμυγδάλων μπορεί να προκαλέσετε αύξηση του σωματικού σας βάρους. Η συνιστώμενη μερίδα αμύγδαλα ανέρχεται σε 30 γραμμάρια την ημέρα,

Αλληλεπιδράσεις με φάρμακα

Τα αμύγδαλα είναι αρκετά υψηλής περιεκτικότητας σε μαγγάνιο. Τα 30 γρ. παρέχουν 0,6 mg μαγγανίου. Οι υψηλές ποσότητες μαγγανίου στο αίμα σας μπορεί να αλληλεπιδρούν με κάποια αντιψυχωτικά φάρμακα, όπως επίσης με αντιόξινα, με καθαρτικά, με φάρμακα για την αρτηριακή πίεση, αλλά και με ορισμένα αντιβιοτικά.

Υπερβολική ποσότητα βιταμίνης Ε

Τα αμύγδαλα παρέχουν στη διατροφή σας βιταμίνη Ε, που προσφέρει αντιοξειδωτική προστασία. Η υπερβολική ποσότητα βιταμίνης Ε στο σώμα μπορεί να προκαλέσει λήθαργο, θολή όραση, πονοκεφάλους, διάρροια και μετεωρισμό (αέρια).

Προβλήματα του γαστρεντερικού

Αν καταναλώσετε πάρα πολλά αμύγδαλα, μπορεί να προκαλέσετε δυσκοιλιότητα και φούσκωμα στην κοιλιά, αν το σώμα σας δεν έχει συνηθίσει να επεξεργάζεται μεγάλες ποσότητες φυτικών ινών. Αν γενικά, καταναλώνετε πολλά αμύγδαλα, φροντίστε να πίνετε παράλληλα νερό, για να βοηθήσετε το σώμα σας να χειριστεί την πρόσληψη των φυτικών ινών.

Απαραίτητη η ένταξη των αμύγδαλων στην καθημερινό μας διαιτολόγιο, για αν θέλουμε αλλά και να νιώθουμε υγιείς.

Σε μικρή ποσότητα στα ενδιάμεσα γεύματα αποτελεί μια καλή και χορταστική επιλογή.

Αλλά το σώστο είναι να καταναλώνετε μία μερίδα, των 30 γρ. καθημερινά για να καρπωθείτε όλα τα πλούσια οφέλη τους, χωρίς να κινδυνεύετε από τις παρενέργειές τους

ΧΡΗΣΕΙΣ

– Αμυγδαλοβούτυρο

Άλλος ένας τρόπος να ενταχθούν τα αμύγδαλα στη διατροφή, είναι με τη μορφή βουτύρου. Μπορεί να καταναλωθεί όλες τις ώρες και ένα αποτελέσει ένα ιδανικό σνακ ως επάλειψη σε ψωμί με μέλι ή μπανάνα. Για το βούτυρο αμυγδάλου θα χρειαστείτε 2 φλιτζάνια ωμά και ανάλατα αμύγδαλα, 1/4 κουταλάκι του γλυκού αλάτι (προαιρετικά) και 1 κουταλάκι του γλυκού ελαιόλαδο.

– Σνακ

Είναι ένα απολαυστικό σνακ, που μπορεί να καταναλωθεί είτε τις πρωινές είτε τις απογευματινές ώρες. Επίσης, μπορούν να καταναλωθούν και μαζί με τα δημητριακά μας στο πρωινό γεύμα.

– Σε φαγητά ,σαλάτες & γλυκά

Η αμυγδαλόψιχα ή τα τεμαχισμένα αμύγδαλα μπορούν να προστεθούν σε αρκετά φαγητά και κυρίως σε σαλάτες και γλυκά.

--Το γάλα αμυγδάλου

Το γάλα αμυγδάλου είναι μια εναλλακτική πηγή πρόσληψης θρεπτικών στοιχείων για όσους δεν θέλουν να πίνουν γάλα ζωικής προέλευσης ή έχουν δυσανεξία στη λακτόζη.

Το γάλα αμυγδάλου είναι μια εναλλακτική πηγή πρόσληψης θρεπτικών στοιχείων για όσους δεν θέλουν να πίνουν γάλα ζωικής προέλευσης ή έχουν δυσανεξία στη λακτόζη.

Αποτελεί σημαντική πηγή ασβεστίου, είναι ήπιο για το στομάχι και χωνεύεται πολύ εύκολα.

Πώς θα το φτιάξετε γάλα αμυγδάλου

Το μόνο που χρειάζεται για να το φτιάξετε είναι ξηροί καρποί και νερό, ενώ αν θέλετε να το κάνετε πιο γλυκό ή αρωματικό, μπορείτε να προσθέσετε μέλι, βανίλια κακάο κλπ.

– Παρασκευή γάλακτος αμυγδάλου

-1 κούπα ωμά αμύγδαλα (κατά προτίμηση βιολογικά)

-2 ή 3 κούπες νερό (ανάλογα με το πόσο πηκτό το προτιμάτε)

-1 κούπα νερό (για να μουλιάσουν τα αμύγδαλα)

-1 κουταλιά μέλι ή πετιμέζι

Αφήνετε τα αμύγδαλα να μουλιάσουν σε μία κούπα νερό για 8–10 ώρες. Βάζετε στο blender τα αμύγδαλα, το μέλι και τις 2–3 κούπες νερό ανάλογα με το πόσο πηκτό θέλετε το γάλα.

Χτυπήστε το για 1–2 λεπτά. Σουρώστε το με ένα μεγάλο σουρωτήρι.

Αποθηκεύστε το γάλα αμυγδάλου σε μια γυάλινη κανάτα και διατηρή