Σχολική τσάντα και σκολίωση
Της Ελένης Δασκαλάκη
Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής επισημαίνει πως ένας σημαντικός παράγοντας για τα προβλήματα αυτά είναι η καθημερινή μεταφορά
Στη χώρα μας, σύμφωνα με έρευνες που έχουν γίνει, το βάρος της σχολικής τσάντας κυμαίνεται στα Δημόσια Δημοτικά σχολεία από 4 - 7 κιλά, ενώ στην Ιρλανδία και την Αμερική φθάνει και τα 12 κιλά. Σε μια πρόσφατη έρευνα που πραγματοποιήθηκε στην Ιταλία το μέσο βάρος της σχολικής τσάντας παιδιών ηλικίας 11 - 12 χρονών ήταν 9,3 κιλά, δηλαδή περίπου 22% του βάρους σώματος τους. Οι σχολικές τσάντες κάποιων παιδιών ζύγιζαν μέχρι 16,3 κιλά, δηλαδή σχεδόν το μισό βάρος σώματος τους.
Όταν η τσάντα είναι βαριά
Μεταφέροντας μια πολύ βαριά σχολική τσάντα οι μαθητές αναγκάζουν την σπονδυλική τους στήλη να αντέξει περισσότερο βάρος από ότι θα έπρεπε. Η σχολική τσάντα σε αυτήν τη περίπτωση λειτουργεί ως δύναμη που τραβάει τον μαθητή προς τα πίσω. Έτσι, για να διατηρήσει το παιδί την ισορροπία του, αλλάζει ασυνείδητα τη στάση του σώματός του, καμπουριάζοντας ή σπρώχνοντας την λεκάνη προς τα εμπρός. Η υιοθέτηση λανθασμένης στάσης σώματος για μεγάλα χρονικά διαστήματα σε συνδυασμό με το υπερβολικό βάρος της τσάντας, την συχνότητα και τη διάρκεια μεταφοράς της, μπορεί να δημιουργήσει παρεκκλίσεις ή και ασυμμετρία στην σπονδυλική στήλη γεγονός που μεταβάλλει σημαντικά τη βιολογική της βιομηχανική.
Μπορεί η βαριά τσάντα να προκαλέσει σκολίωση;
Όπως αναφέρουν οι ειδικοί, στην εμφάνιση της σκολίωσης εμπλέκονται κληρονομικοί παράγοντες, ενώ τα ακριβή αίτια της πάθησης παραμένουν άγνωστα. Ωστόσο, ακόμη και αν δεν είναι αποδεδειγμένη η σχέση μεταξύ υπέρβαρων σχολικών τσαντών και παθήσεων όπως λ.χ. η σκολίωση, είναι σίγουρο πως, το μεγάλο βάρος της σχολικής τσάντας δρα επιβαρυντικά στην υγιή ανάπτυξη της σπονδυλικής στήλης όπως και διάφοροι άλλοι παράγοντες (καθιστική ζωή, λανθασμένη στάση σώματος κ.λπ.).
Τι μπορούμε να κάνουμε;
• Επιλέγουμε μια σχολική τσάντα από ελαφριά και άνετα υλικά.
• Η ποιότητά της πρέπει να είναι πολύ καλή, τόσο ως προς τα υλικά όσο και προς την εργονομία της.
• Δοκιμάζουμε την τσάντα φορώντας την εμείς οι ίδιοι. Θα πρέπει οι ιμάντες της να είναι άνετοι, σταθεροί, η πλάτη να είναι ενισχυμένη με ειδικό υλικό ώστε να μην τραυματίζεται απ’ την πίεση το σώμα του παιδιού.
• Είναι σημαντικό να υπάρχουν αρκετές θήκες στην τσάντα (ειδικά όταν απευθύνεται σε παιδιά που πηγαίνουν στις μεγαλύτερες τάξεις και μεταφέρουν μαζί τους πολλά βιβλία και τετράδια), ώστε να μοιράζεται σωστά το βάρος. Γενικά, η τοποθέτηση των βιβλίων μέσα στην τσάντα πρέπει να γίνεται έτσι
ώστε το κέντρο βάρους της να βρίσκεται όσο το δυνατόν πιο κοντά στη μέση του παιδιού. είναι οι ροπές που αναπτύσσονται και καταπονούν στην
σπονδυλική στήλη. Επίσης, η κατανομή του βάρους θα πρέπει να είναι
ομοιόμορφη, με την τοποθέτηση των πιο βαριών βιβλίων στο πίσω μέρος της τσάντας.
• Αν η τσάντα του μικρού μαθητή γίνεται πολύ βαριά μπορούμε, μετά από συνεννόηση με το δάσκαλο, να κόψουμε τα βασικά βιβλία σε μικρότερες ενότητες και να τα «δέσουμε» σε ένα βιβλιοπωλείο, ώστε να μειώσουμε το βάρος που μεταφέρει το παιδί στην καθημερινότητά του.