Γιορτή τ Αγιαννιού του «φτωχο-Πρόδρομου» στη Λευκοπηγή (του Γιώργου Μητλιάγκα)
Ναι ήταν και θα είναι-παρά την αναγκαστικη δυστυχώς διετή αναστολή-μεγαλη γιορτή σαν πανηγύρι για τη Λευκοπηγη , για όλο τον κόσμο , κυρίως όμως για τους φτωχούς και τους «κατατρεγμένους» της Λευκοπηγης και των γειτονικών χωριών.
Ένα αρχέγονο έθιμο που ανάγεται ίσως στα πρωτοχριστιανικά χρόνια και προσομοιάζει με το έθιμο εκείνης της εποχής με τις «κοινές τράπεζες».
Σε Κάθε γιορτή τ Αγιαννιού μετά το μεσημέρι , όσες οικογένειες είχαν παντρέψει τα παιδιά τους την προηγούμενη χρονιά και άλλες οικογένειες , έφερναν φαγητά ( πίτες , κότες , γιαπράκια , κεφτέδες , τηγανιές , κ α ) και κρασιά και έστρωναν τραπέζια στο νάρθηκα και στην αυλή της εκκλησίας .
Όλα γίνονταν με τη φροντίδα του Παπά και του προέδρου με την αδιάλειπτη παρουσία του εκάστοτε Μητροπολίτη.
Στα τραπέζια συμμετείχαν όλες σχεδόν οι οικογένειες , εκτός απ όσες είχαν πένθος ή κατεπείγουσας υποχρεώσεις και ανάγκες.
Αυτό όμως που ξεχώριζε κάθε χρόνο και φροντίζονταν ιδιαίτερα , ήταν να έρθουν και να συμμετέχουν στα τραπέζια φτωχοί άνθρωποι με τις οικογένειες τους από τα γύρω χωριά που κάθονταν και έτρωγαν χωρίς καμία διάκριση και διαχωρισμό από τους χωριανούς μας.
Διαφορετικά αναρωτιόμασταν «γιατί δεν ήρθε ο τάδε ή ο δεινα μήπως έπαθε τίποτα». Για το τέλος τους κρατούσαν και τους έδιναν φαγητά να πάρουν μαζί τους .
Πριν ακόμα τελειώσει το φαγοπότι , οι παρέες των τραγουδιστάδων άρχιζαν και έλεγαν τα επιτραπέζια τραγούδια της περίστασης: «Γιάννη μου το μαντήλι σου τι τόχεις λερωμένο...» κ α .
Μετά ό,τι καιρό κι αν έκανε , με χιόνι και παγωνιά συνήθως , σηκώνονταν άνδρες και γυναίκες σε δυο κύκλους πάντα και χόρευαν τραγουδώντας τοπικά δημοτικά τραγούδια που ταίριαζαν στην γιορτή . Πρώτα χόρευαν ο παπας κι ο προεδρος , μετά όσοι είχαν γάμο κι έφεραν τα φαγητά και μετά όλος ο κόσμος , «βαρώντας» πλέον τα όργανα που κλήθηκαν για τη γιορτή.
Μετά το χορό ο Παπάς , ο πρόεδρος κι άλλοι καλεσμένοι μαζί με το δεσπότη πήγαιναν στο σπίτι του παπά και σε κάποιους Γιάννηδες κι ύστερα πήγαιναν στο καφενείο κι όλα αυτά με τραγούδια και τα όργανα να παίζουν και να χορεύει ο κόσμος στο δρόμο στα σπίτια και στο καφενείο.!
Από τους Σεβασμιους Μητροπολιτες Σερβίων και Κοζανης θυμάμαι ιδιαιτερα τους Διονύσιο (1957-1997)και Αμβροσιο(1998-2004)
Πιτσιρικάς θυμάμαι το φιλοσοφημένο Διονύσιο που πήγαινε τότε κάθε χρόνο στο σπίτι της γιαγιάς Στεργιανής-της Γιανναινας Τσιολακη.
Επισης θυμάμαι τον Αμβροσιο που πριν 15-20 χρόνια περίπου , στο καφενείο του Γιάννη Καραπατσιου στο πλάτανο , όπου έπαιζε η ορχήστρα του Λευκοπηγιωτη κλαριντζή Χαρίση Πουτιού που με παρακάλεσε να πω στο Χαρίση να παίξει το τραγούδι «Σ αγαπώ γιατί είσαι ωραία...»
Όταν ο Χαρίσης είπε ότι αδυνατεί γιατί δεν το είχε ξαναπαίξει του είπε « ε τότε παίξε το Δεληπαπα».!
Λίγο πριν στο χορό μπροστά στην εκκλησία , παραγγείλαμε τσάμικο και τον βγάλαμε μπροστά να χορέψει ο παιδικός μας φίλος Γιώργος Βητας που είχε παντρέψει την προηγούμενη χρονιά το γιο του το Θανάση.
Όλες σχεδόν οι οικογενειες στο χωριό είχαν και έχουν Γιάννη κατα τη γνωστή παροιμία...
Στην ευρύτερη οικογένεια μας είχαμε πάντα Γιάννηδες : το μακαρίτη πατέρα μας , τα τρία ανίψια-παιδιά των αδερφών μας Πασχαλη, Γρήγορη, Βασίλη και τον εγγονό μου Γιαννακη που γιορτάζουν σήμερα και τους ευχόμαστε χρόνια πολλά .!
Ευχόμενος χρόνια πολλά σ όλους ανεξαιρέτως τους Γιάννηδες κι είναι παρά πολλοί..., ας ευχηθούμε και να «φροντίσουμε» όλοι μαζί του χρόνου να γιορτάσουμε κανονικά τον Ιωάννη τον πρόδρομο .
Εξ αρχής τον αποκάλεσα «φτωχοΠρόδρομο» λόγω του εθίμου με το κάλεσμα των φτωχών στο τραπέζι της γιορτής του...
Πρωταρχικά είναι ανάγκη να αγωνιστούμε για την παντελη και μόνιμη ΕΞΑΛΛΕΙΨΗ ΤΗΣ ΦΤΩΧΕΙΑΣ , παρά τις δυσοίωνες προβλέψεις και εξελίξεις στον κόσμο και ιδιαίτερα για την περιοχή μας λόγω της βίαιης απολιγνιτοποίησης κι όχι μόνο...
Λευκοπηγη 7/1/2022
Γιώργος Μητλιάγκας
