Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας: Οδηγίες για την προστασία από τα κουνούπια
Στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας εκτελείται τριετές έργο με τίτλο «Ολοκληρωμένη Καταπολέμηση Κουνουπιών για τα έτη 2020-2022».
Το έργο αυτό αναπτύσσεται στις τέσσερις περιφερειακές ενότητες (Κοζάνης, Γρεβενών, Καστοριάς και Φλώρινας) της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, το οποίο ολοκληρώνεται το 2022.
Το έργο βασίζεται στην προνυμφοκτονία και περιλαμβάνει τον εντοπισμό και χαρτογράφηση των εστιών αναπαραγωγής κουνουπιών, δειγματοληψίες και ψεκαστικές παρεμβάσεις προνυμφοκτονίας, έλεγχο και εφαρμογές στα φρεάτια όμβριων υδάτων και στις λοιπές εστίες αναπαραγωγής εντός των πόλεων, τακτικές δράσεις εντομολογικής παρακολούθησης με χρήση σταθερού δικτύου παρακολούθησης του πληθυσμού των ακμαίων κουνουπιών σε κρίσιμες θέσεις σε τακτική βάση.
Περιοχή εφαρμογής του έργου αποτελεί το αστικό, περιαστικό/αγροτικό, και φυσικό σύστημα του συνόλου των 12 Δήμων της Περιφέρειας, με έμφαση στα παραλίμνια & παραποτάμια υγροτοπικά συστήματα.
Οι επιμέρους στόχοι του έργου:
- Εντοπισμός, αξιολόγηση και αντιμετώπιση των κυριότερων εστιών αναπαραγωγής κουνουπιών στο φυσικό, περιαστικό/ αγροτικό περιβάλλον για τη μείωση της όχλησης, εκεί όπου απαιτείται.
- Περιορισμός της παρουσίας κουνουπιών στις πόλεις και στους οικισμούς.
- Εγκατάσταση και λειτουργία σταθερών δικτύων παρακολούθησης εντομολογικών δεδομένων και επιδημιολογικού κινδύνου.
- Ετοιμότητα και δυνατότητα άμεσης και αποτελεσματικής αντιμετώπισης σε περιπτώσεις εμφάνισης κρουσμάτων εγχώριας μετάδοσης ασθενειών μεταδιδόμενων από κουνούπια.
- Αποτελεσματική Εποπτεία και Παρακολούθηση του Έργου.
Για το έτος 2021:
Ο έλεγχος ακμαίων κουνουπιών πραγματοποιήθηκε με τοποθέτηση σε 18 σταθερές θέσεις φωτοπαγίδων διοξειδίου του άνθρακα. Αναλυτικά:
| Ν. Καστοριάς | Ν. Κοζάνης | Ν. Γρεβενών | Ν. Φλώρινας |
| -Δισπηλιό | -Πτολεμαίδα | -Γρεβενά | -Αμύνταιο |
| -Χλόη | -Νέα Καρδιά | -Φελλί | -Βεγόρα |
| -Άργος Ορεστικό | -Νέα Λάβα | -Δεσκάτη | -Λαιμός |
| -Πολυκάρπη | -Ρύμνιο | -Μεσόκαμπος | |
| -Αλιάκμονα | -Σιταριά | ||
| -Κοζάνη (Σπινάρη) |
Βρέθηκαν όλα τα είδη προς καταπολέμηση των κουνουπιών ,ενώ υπερτερούσαν τα Culex και σε ορισμένες κοινότητες τα Aedes.
Στις τέσσερις πρωτεύουσες των Π.Ε τοποθετήθηκαν ωοπαγίδες αυγών Aedes albopictus.
Βρέθηκαν στις ωοπαγίδες αυτές αυγά Aedes albopictus στις τρεις περιφερειακές ενότητες (Κοζάνη, Γρεβενά, Φλώρινα), εκτός από την Καστοριά.
Τα κουνούπια μπορεί να μεταδίδουν με το τσίμπημά τους διάφορα νοσήματα (όπως ελονοσία, λοίμωξη από τον ιό του Δυτικού Νείλου):
-αν είναι μολυσμένα
-ανάλογα με το είδος τους.
Ιός του Δυτικού Νείλου
μεταδίδεται κυρίως από το τσίμπημα των κοινών κουνουπιών (Culex).Αναπαράγονται σε ανθρωπογενείς εστίες (βόθροι,φρεάτια ομβρίων υδάτων). Επιτίθενται καθ΄όλη τη διάρκεια της νύχτας. Σημαντική συνεισφορά καταπολέμησής τους είναι η μείωση των λιμναζόντων υδάτων.
Aides albopictus:
Γνωστό ως «Τίγρης της Ασίας»
Έχει υψηλή υγειονομική σημασία, δεδομένου ότι είναι εν δυνάμει φορέας πολλών αρμποϊών, επικίνδυνων για την ανθρώπινη υγεία.
Αναπαράγεται σε μικρές υδατοσυλλογές. Δραστηριοποιείται κατά τη διάρκεια της ημέρας. Είναι εξαιρετικά ανθρωπόφιλο, προκαλώντας σημαντική όχληση.
Anopheles-Ανωφελές κουνούπι.
Μεταδίδουν κυρίως τα πλασμώδια της ελονοσίας.
Τσιμπάει κατά το σούρουπο και κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Για να αντιμετωπισθεί επομένως άμεσα και δραστικά το πρόβλημα των κουνουπιών , εκτός από το πρόγραμμα που εφαρμόζεται από την Περιφέρειά μας, απαραίτητη είναι η συμβολή όλων μας.
Η Τηλεφωνική γραμμή εξυπηρέτησης των φορέων και των πολιτών είναι: 8001124424 ( χωρίς χρέωση) και 2310678910 (εσ. 11), όπου μπορούν να αναφέρουν προβλήματα ή πιθανές εστίες κουνουπιών.
Τα κουνούπια γεννιούνται σε στάσιμα νερά. Τα θηλυκά τσιμπούν επειδή χρειάζονται αίμα για να γεννήσουν τα αυγά τους. Ένα κουνούπι μπορεί να γεννήσει μέχρι και 300 αυγά κάθε φορά. Αυτό που θα βγεί δηλ. η προνύμφη μένει στο νερό για λίγες μέρες και μεταμορφώνεται στο ενήλικο κουνούπι. Όμως στάσιμα νερά υπάρχουν και στο σπίτι μας , στην αυλή μας, στα μπαλκόνια μας.
Όπως κάθε έτος έτσι και φέτος θα πρέπει να φροντίσουμε περιμετρικά του σπιτιού μας να μην αφήνουμε στάσιμα νερά, είτε σε πιατάκια γλαστρών, λεκάνες, κουβάδες, πλημμυρισμένα υπόγεια κ.λ.π., κουρεύουμε το γρασίδι συχνά, το έδαφος που παραμένει για μεγάλα διαστήματα υγρό μετά το πότισμα, μπορεί να αποτελέσει σημείο απόθεσης των αυγών τους.
Ποτίζουμε κατά προτίμηση το πρωί.
Ανανεώνουμε τακτικά το νερό σε ποτίστρες ζώων, γούρνες, στέρνες.
Βαρέλια που περιέχουν νερό ,τα σκεπάζουμε.
Καθαρίζουμε συχνά και ψεκάζουμε στάβλους ζώων και κοτέτσια.
Μέτρα ατομικής προστασίας:
-Τοποθετούμε σήτες στις πόρτες ,παράθυρα, φεγγίτες και αεραγωγούς τζακιού.
-Χρησιμοποιούμε εντομοκτόνα στον αέρα (φιδάκια, ταμπλέτες , αεροζόλ κ.λ.π.) σύμφωνα με τις οδηγίες χρήσης του σκευάσματος.
-Λαμπτήρες κίτρινου χρώματος για το φωτισμό εξωτερικών χώρων, διότι προσελκύουν λιγότερο τα κουνούπια.
-Χρήση ανεμιστήρων ή κλιματιστικών , διότι μειώνεται η δραστηριότητά τους,
Κατάλληλα ρούχα που καλύπτουν όσο γίνεται περισσότερο το σώμα:
-μακριά μανίκια και παντελόνια
-ανοιχτόχρωμα και φαρδιά ρούχα
Τα περισσότερα είδη κουνουπιών δραστηριοποιούνται από το σούρουπο μέχρι το χάραμα.
Ø Εντομοαπωθητικά σε ακάλυπτο δέρμα & επάνω από τα ρούχα:
- DEET(περιεκτικότητα ανάλογα με την ηλικία και τις οδηγίες χρήσης
- Πικαριδίνη/ικαριδίνη
- ΙR3535
- Αιθέραια έλαια ευκαλύπτου
Προσοχή στις οδηγίες χρήσης!
Όχι επάνω σε ερεθισμένο δέρμα, τραύματα, αμυχές
Όχι στα μάτια και στο στόμα
Όχι στα χέρια των παιδιών
Μετά το αντιηλιακό
Έγκυες – θηλάζουσες – παιδιά:
Συμβουλή από το γιατρό τους
Ξέπλυμα εντομοαπωθητικού με νερό και σαπούνι καθημερινά
Κουνουπιέρα ιδίως στα βρέφη.
Συχνά λουτρά καθαριότητας για την απομάκρυνση του ιδρώτα.
Παραθέτουμε τα εξής φυλλάδια του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας:
1.Φυλλάδιο «Προφυλαχθείτε από τα κουνούπια»
2.Φυλλάδιο «Ιός του Δυτικού Νείλου: Μαθαίνω και προφυλάσσομαι»
3.Φυλλάδιο για παιδιά «Μην αφήνεις τα κουνούπια να σε τσιμπάνε»
4.Παρουσίαση «Μέτρα προστασίας από τα κουνούπια».
5.Αφίσα «Προφυλάξου από τα κουνούπια ημέρα και νύχτα».
