Μαρτυρίες του μεγάλου σεισμού της Κοζάνης στις 13 Μαΐου 1995 (γράφει η Βάια Λαμπροπούλου)
Ήταν ημέρα Σάββατο, 13 Μαΐου 1995, όταν κουνήθηκε η γη στην περιοχή της Κοζάνης. Μία αίσθηση πρωτόγνωρη για τους κατοίκους της περιοχής. Ένα φυσικό γεγονός που ακούγαμε ότι γίνονταν αλλού και εμείς ήμασταν σε κάθε περίπτωση μακριά και σε απόσταση ασφαλείας, τότε όμως κουνηθήκαμε έντονα.Ο σεισμός ήταν6,7 ρίχτερ με επίκεντρο την Κνίδη Γρεβενών. Οι κάτοικοι της περιοχής ήταν τυχεροί καθώς δεν υπήρξαν θύματα, αλλά μόνο καταστροφές μεγάλες και μικρότερες. Σε σύντομο χρονικό διάστημα αποκαταστάθηκαν οι ζημιές και επανήλθαμε στην κανονικότητα. Ήταν η ευκαιρία να αρχίσουμε να διδάσκουμε στα σχολεία την προστασία από το σεισμό και να αναπτύξουμε όλοι μας μια παιδεία αυτοπροστασίας των φυσικών φαινομένων.
Ο κ.Κωνσταντίνος Λαμπρόπουλος, ο πατέρας μου, θυμάται εκείνη την ημέρα πως βρισκόταν στην πόλη της Κοζάνης με τη μητέρα μου και τους κουμπάρους που επρόκειτο να παντρέψουν για να ψωνίσουν τα απαραίτητα για τον γάμο . Στην μνήμη του έμεινε η ώρα 11:45 το πρωί όπου καθώς βρισκόταν εν κινήσειστο δρόμο αισθάνθηκαν ότι κάποιος τραμπαλίζει το αυτοκίνητο και δεν το αφήνει να προχωρήσει. Οι πολυκατοικίες σε εκείνο το σημείο έγερναν“λες και ήθελαν να δώσουν τα χέρια τους και να γνωριστούν καλύτερα” όπως τονίζει. Σε κάποια μικρή κοντινή πλατεία κόσμος έβγαινε τρομοκρατημένος όπως - όπως αντιλαμβανόμενος ότι πρόκειται για έναν μεγάλο σεισμό.
Προσωπικά, ως μικρό παιδί γυμνασίου, ήμασταν μόνοι μας με τα αδέρφια μου στην αυλή του σπιτιού μας. Τα δέντρα κινούνταν έντονα και το σπίτι φαινόταν να μετακινείται. Ο μεγάλος μου αδερφός ο Γιάννης μας πήρε εμένα και τον μικρότερο αδερφό μας στην πλατεία που ήταν δίπλα μας. Από εκεί βλέπαμε τον φίλο μας που ήταν ιδιοκτήτης περιπτέρου να μαζεύει τα πράγματα προς πώληση που είχε στα ράφια, καθώς έπεφταν κάτω από την κίνηση της γης. Το βρήκαμε διασκεδαστικό και δεν καταλάβαμε την επικινδυνότητα. Δεν μπήκαμε στο σπίτι, αλλά περιμέναμε τους γονείς μας να επιστρέψουν, όπως μας είχαν μάθει πως έπρεπε να πράξουμε σε ανάλογη περίπτωση.
Η κ. ΠαναγιώταΙγνατίδου , κάτοικος Ρυμνίου, έζησε πιο τρομακτικές στιγμές καθώς εκεί κοντά ήταν το ρήγμα που τοποθετείται ο σεισμός ( ρήγμα Ρυμνίου - Παλαιοχωρίου - Νησίου που ξεκινά από το Ρύμνιο και κατευθύνεται προς τα ΔΝΔ σε μήκος 30 km).Στην περιοχή εκείνη τα σπίτια καταστράφηκαν ολοσχερώς. Για πολλούς μήνες ζούσαν σε σκηνές με τη βοήθεια του εθελοντισμού απ΄ όλη την Ελλάδα. Η ίδια θυμάται και μας λέει: “Ταράθκι ο κόσμος όλος, έπεσαν πράγματα από ταράφια και ταντουλάπια. Στο σπίτι μου το ψυγείο άνοιξε και πετάχτηκε η τούρτα που λίγο νωρίτερα έκανε η κόρη μου και πιτσιλίστηκαν οι γύρω τοίχοι. Οι ρωγμές στα ντβάρια δεν άργησαν να φανούν και όλοι βγήκαμε έξω ρωτώντας ο ένας τον άλλον τι είχε συμβεί. Στο άκουσμα ότι πρόκειται για μεγάλο σεισμό φοβηθήκαμε και αρχίσαμε να ρωτάμε κυρίως για ανήμπορους ανθρώπους. Από την κουνιάδα μου έπεσε η φιάλη οξυγόνου και παραλίγο να την χτυπήσει και να χάσει τη ζωή της. Δόξα τον Θεό και την Παναγία που μας φύλαξε και δεν είχαμε θύματα.”
Ευτυχώς οι αναμνήσεις της καταστροφής δεν περιέχουν θανάτους ανθρώπων. Ο σεισμός είναι η φυσική δραστηριότητα της γης και συμβαίνει σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό συχνά και είτε γίνεται αισθητός είτε όχι. Το βασικό μάθημα που έδωσε σε όλους μας η εμπειρία αυτή είναι πως με κατάλληλη γνώση προστασίας και προετοιμασίας μπορούμε να μην θρηνούμε θύματα στις σεισμικές δονήσεις.
Βάια Λαμπροπούλου
