«Ο Τρίτος Παγκόσμιος έχει ήδη αρχίσει» (του Γιώργου Τσιάρα)
Ποιος είναι ο Εμανουέλ Τοντ; Κοινωνιολόγος και ανθρωπολόγος ειδικευμένος στη δημογραφία, ιστορικός των πολιτισμών, πολιτικός επιστήμονας, γεωπολιτικός αναλυτής
και... επαγγελματίας αιρετικός και εικονοκλάστης, ο Τοντ είναι στα 71 του ένας από τους πιο πολυπράγμονες, προκλητικούς και σε κάθε περίπτωση ενδιαφέροντες Ευρωπαίους διανοητές, πάντα έτοιμος να συγκρουστεί με τις κυρίαρχες απόψεις. Εγινε διάσημος πολύ νέος, όταν ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του ‘70 προέβλεψε με ακρίβεια -στηριζόμενος κυρίως σε οικονομικά, δημογραφικά και πολιτικά επιχειρήματα- την κατάρρευση της ΕΣΣΔ: και το 2002, με το βιβλίο του «Μετά την Αυτοκρατορία» επανέλαβε την ίδια πρόβλεψη για την Αμερική...
Ομως παρά τις μεγάλες ακαδημαϊκές αλλά και μελλοντολογικές, θα έλεγα, επιτυχίες του, στην πατρίδα του τη Γαλλία ο Τοντ έχει πολλούς εχθρούς: είναι βλέπετε ένας από τους λίγους που πολεμάει ανοιχτά τη διάχυτη ισλαμοφοβία και ξενοφοβία των συμπατριωτών του, ενώ η ανοιχτή υποστήριξή του στην εξέγερση των «κίτρινων γιλέκων» και η δημόσια παραδοχή του ότι στις τελευταίες εκλογές ψήφισε (έστω και με... αστερίσκους) τον Μελανσόν τον έχουν μετατρέψει σε persona non grata για την πλειονότητα των συστημικών ΜΜΕ. Οχι ότι τον νοιάζει, βέβαια: έτσι, για... σπάσιμο, εξέδωσε το τελευταίο του βιβλίο με τίτλο «Ο Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος έχει ήδη αρχίσει» στην Ιαπωνία, όπου ήδη έχει πουλήσει 100.000 αντίτυπα!
Για να μη σας τα πολυλογώ, ο Τοντ έδωσε πριν από λίγες μέρες μια σπάνια συνέντευξη-ποταμό στη Figaro, όπου μιλά για τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις παγκόσμιες επιπτώσεις του. Ιδού μερικά από τα πιο «ζουμερά» αποσπάσματα:
● «Είναι σαφές ότι αυτή η σύγκρουση, που ξεκίνησε σαν ένας περιορισμένος πόλεμος για την κατάκτηση εδαφών, κλιμακώνεται σε μια παγκόσμια οικονομική αντιπαράθεση ανάμεσα σε ολόκληρη τη Δύση από τη μια μεριά και τη Ρωσία και την Κίνα από την άλλη, και άρα έχει εξελιχθεί σε έναν παγκόσμιο πόλεμο»...
● «Ο Πούτιν έκανε ένα μεγάλο λάθος στην αρχή, αφού πίστεψε -όπως πίστευαν και οι περισσότεροι από εμάς- ότι η Ουκρανία ήταν ένα αποτυχημένο κράτος, μια κοινωνία σε αποσύνθεση (...) που θα κατέρρεε με το πρώτο σοκ. Η Ουκρανία έχει χάσει 10, μπορεί και 15 εκατομμύρια ανθρώπους μετά την ανεξαρτησία της, δεν ξέρουμε καν, γιατί η τελευταία απογραφή τους έγινε το 2001, κλασικό δείγμα μιας κοινωνίας που φοβάται να αντικρίσει την αλήθεια. Αποδείχτηκε όμως το αντίθετο, ότι αν μια κοινωνία σε αποσύνθεση τροφοδοτηθεί από το εξωτερικό με οικονομικούς και στρατιωτικούς πόρους, μπορεί να βρει στον πόλεμο έναν νέο τύπο ισορροπίας, ίσως ακόμη κι έναν ορίζοντα, μια ελπίδα»...
● «Συμφωνώ με την ανάλυση του [Αμερικανού καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου Τζον] Μιαρσχάιμερ για τα αίτια του πολέμου. Ο Μιαρσχάιμερ μας λέει ότι η Ουκρανία, ο στρατός της οποίας ελέγχεται από τη ΝΑΤΟϊκή στρατιωτική διοίκηση (και κυρίως από Αμερικανούς, Βρετανούς και Πολωνούς) τουλάχιστον από το 2014, αν όχι νωρίτερα, έχει εξελιχθεί σε ένα ντε φάκτο μέλος του ΝΑΤΟ και ότι οι Ρώσοι είχαν ξεκαθαρίσει ότι δεν πρόκειται ποτέ να ανεχθούν την Ουκρανία εντός του ΝΑΤΟ. Από αυτή τη σκοπιά, ο πόλεμος αυτός είναι για τη Ρωσία αμυντικός και προληπτικός... Ο Μιαρσχάιμερ προσθέτει πως δεν έχει νόημα να χαιρόμαστε για τις όποιες δυσκολίες αντιμετωπίζουν οι Ρώσοι, γιατί για εκείνους αυτός ο πόλεμος είναι υπαρξιακής σημασίας, πόλεμος επιβίωσης, και θα κάνουν ό,τι χρειαστεί για να νικήσουν. Η ανάλυση αυτή αποδείχτηκε σωστή»...
● «Εκεί που διαφωνώ με τον Μιαρσχάιμερ είναι ότι εκείνος, σαν καλός Αμερικανός, πιστεύει ότι για την Αμερική είναι ένα ακόμη παιχνίδι ισχύος, όπως τόσα άλλα. Μετά το Βιετνάμ, το Ιράκ και το Αφγανιστάν, τι είναι ακόμη ένα φιάσκο; Το βασικό γεωπολιτικό αξίωμα της Αμερικής είναι: “Μπορούμε να κάνουμε ό,τι θέλουμε γιατί είμαστε προφυλαγμένοι ανάμεσα σε δύο ωκεανούς, μακριά απ’ όλους, και τίποτε δεν πρόκειται να μας συμβεί” - άρα τίποτε δεν είναι υπαρξιακής σημασίας για την Αμερική. Ομως η ανάλυση αυτή είναι ανεπαρκής σήμερα και οδηγεί τον Μπάιντεν σε αστόχαστες ενέργειες. Η Αμερική είναι ευάλωτη. Η αντίσταση της ρωσικής οικονομίας [στις δυτικές κυρώσεις] σπρώχνει το αμερικανικό αυτοκρατορικό σύστημα στον γκρεμό. Κανείς, νομίζω, ούτε οι ίδιοι οι Ρώσοι, δεν περίμενε ότι η ρωσική οικονομία θα έδειχνε τέτοια αντοχή στην οικονομική ισχύ του ΝΑΤΟ. Αν η ρωσική οικονομία, με την υποστήριξη της Κίνας, αντέξει επ’ αόριστον στις κυρώσεις και καταφέρει να εξαντλήσει την ευρωπαϊκή οικονομία, τότε ο αμερικανικός νομισματικός και χρηματοοικονομικός έλεγχος του πλανήτη θα καταρρεύσει, και μαζί του θα καταρρεύσει και κάθε πιθανότητα χρηματοδότησης του τεράστιου εμπορικού ελλείμματος των ΗΠΑ. Αρα αυτός ο πόλεμος είναι υπαρξιακής σημασίας και για τις Ηνωμένες Πολιτείες, που δεν μπορούν πια να κάνουν πίσω, και γι’ αυτό δεν πρόκειται να δούμε το τέλος του πολέμου, αν μία από τις δύο πλευρές δεν καταρρεύσει.
● «Οσο υποχωρεί το αυτοκρατορικό σύστημα, τόσο οι ΗΠΑ θα ενισχύουν τη λαβή τους στα αρχικά τους προτεκτοράτα (...) και τις τοπικές ελίτ τους, στα οποία περιλαμβάνω ολόκληρη την Ευρώπη (...) Οι δυτικές εφημερίδες είναι τραγικά αστείες - λένε συνέχεια “η Ρωσία είναι απομονωμένη, η Ρωσία είναι απομονωμένη”! Αλλά αν δείτε τις ψηφοφορίες στον ΟΗΕ, το 75% του παγκόσμιου πληθυσμού δεν ακολουθεί τη Δύση, που ξαφνικά μοιάζει πολύ μικρή (...) Εμείς οι Ευρωπαίοι συμμετέχουμε στον παγκόσμιο πόλεμο από μακριά, σκοτώνουμε κι εμείς Ρώσους δίνοντας όπλα και χρήματα στην Ουκρανία, χωρίς να κινδυνεύουμε άμεσα οι ίδιοι. Ομως νιώθουμε την πραγματική μας εμπλοκή στον πόλεμο μέσα από τον πληθωρισμό και τις ελλείψεις σε διάφορα αγαθά. Ο πόλεμος είναι ένα τεστ πολιτικής οικονομίας, αποκαλύπτει την οικονομική πραγματικότητα. Η Ρωσία από τη μεριά της έχει ήδη διαμορφώσει μια πολεμική οικονομία, αλλά προστατεύει και τους ανθρώπους της. Αυτό είναι το σκεπτικό πίσω από τη ρωσική αποχώρηση από τη Χερσώνα, το Χαρκοβο και το Κίεβο... Ενώ εμείς μετράμε πόσα τετραγωνικά χιλιόμετρα ανέκτησαν οι Ουκρανοί, οι Ρώσοι περιμένουν πότε θα καταρρεύσουν οι ευρωπαϊκές οικονομίες. Εμείς είμαστε το βασικό τους μέτωπο»!
ΠΗΓΗ: Εφημερίδα των Συντακτών
