ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ 1821 (γράφει η Ελένη Πασχαλίδου)
Η Ελληνική Επανάσταση του 1821, η σπουδαιότερη στιγμή της νεότερης ιστορίας μας, υπήρξε η κορύφωση του ηρωικού αγώνα των σκλαβωμένων Ελλήνων για την κατάκτηση της ελευθερίας. Από το 1821- 1829 αμέτρητοι Έλληνες πρόσφεραν με «αρετήν και τόλμην» τη ζωή τους για να είμαστε όλοι εμείς σήμερα ελεύθεροι.
Η ιστορική μνήμη είναι θεμέλιος λίθος της ύπαρξης ενός λαού και οδοδείκτης της πορείας του στον χρόνο. Ο εορτασμός της επετείου της 25ης Μαρτίου συμβάλλει στην ενίσχυση της εθνικής συνείδησης των Ελλήνων , οι τελετουργίες των παρελάσεων (που τόσο έχουν επικριθεί από διαφόρους «ειδήμονες» ανά διαστήματα), οι εθνικές και οι θρησκευτικές γιορτές, αποτελούν περιβάλλοντα της μνήμης που είναι αναπόσπαστα δεμένα με τον τρόπο που διαμορφώνουμε τις ταυτότητες μας. Στην Επανάσταση του 1821 κάθε Έλληνας και Ελληνίδα μπορεί να αναγνωρίσει ένα κομμάτι όχι μόνο της συλλογικής αλλά και της ατομικής του ταυτότητας.
Πόσο καλά όμως γνωρίζουν σήμερα οι Έλληνες και δη οι νέοι;;
Πόσοι γνωρίζουν ότι η Ελληνική Επανάσταση είναι ένα σπουδαίο γεγονός, όχι μόνο με ελληνικούς αλλά και με ευρωπαϊκούς όρους;
Είναι μία από τις τέσσερις μεγάλες επαναστάσεις σε όλο τον κόσμο, που εγκαινιάζουν την εποχή της νεωτερικότητας. Δημιούργησε το πρώτο ανεξάρτητο εθνικό κράτος στη Νοτιανατολική Ευρώπη και αναδιαμόρφωσε τις γεωπολιτικές ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο. Είναι ένα γεγονός που τιμάται όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε όλο τον κόσμο, μέσω της δημιουργίας του φιλελληνικού κινήματος που προκάλεσε.
Οι Έλληνες, κατά βάση, είναι από τους λαούς εκείνους που ασχολούνται πολύ με το ιστορικό παρελθόν. Αυτό είναι θετικό, γιατί η γνώση της Ιστορίας είναι χρήσιμη για την εξαγωγή συμπερασμάτων για πρόσωπα, καταστάσεις και συμπεριφορές.
Ωστόσο, δυστυχώς η διαμεσολάβηση της ιστορικής γνώσης στο ευρύ κοινό δεν γίνεται με συστηματικό τρόπο ούτε έχει αποκτήσει την αξία που της αναλογεί. Από την άλλη μεριά η Ιστορία που μαθαίνουμε στο σχολείο για πολλά χρόνια θεωρούνταν η πιο έγκυρη μορφή ιστορικής γνώσης, σήμερα όμως αυτή είναι μια παραδοχή η οποία καταρρίπτεται.
Στη σύγχρονη εποχή συναντιόμαστε με το παρελθόν και αναμετριόμαστε μαζί του πολύ πιο συχνά και σε πολύ περισσότερα πλαίσια από ό,τι παλαιότερα. Αυτό οφείλεται στην επιτάχυνση του ιστορικού χρόνου και τη συνεπαγόμενη στροφή στο παρελθόν για αναζήτηση σταθερού σημείου αναφοράς.
Ως Έλληνες οφείλουμε να τιμήσουμε με τον δέοντα σεβασμό την εθνικοαπελευθερωτική επανάσταση μας αλλά και να αδράξουμε την αφορμή για αναστοχασμό.
Η 25η Μαρτίου είναι η μέρα που το Γένος μετασχηματίζεται σε έθνος, και αυτό το πολύ σημαντικό στοιχείο θα έπρεπε να διδάσκεται στα σχολεία.
Κάθε εποχή έχει τις δικές της επαναστάσεις και τους δικούς της ήρωες!
Στην εποχή μας επαναστατικό είναι ό, τι αποβλέπει στη δημοκρατία, στη διεύρυνση της, στην ενίσχυση των θεσμών της και στην εμπέδωση της κοινωνίας των πολιτών. Ό,τι εμπεδώνει τη διαφάνεια και την αξιοκρατία, αποβλέποντας στο συλλογικό καλό. Ας προσπαθήσουμε λοιπόν με «αρετήν και τολμην» να διαφυλάξουμε όσα μας άφησαν οι ένδοξοι πρόγονοι μας!
Χρόνια πολλά Ελλάδα! Πάντα ελεύθεροι!
Πασχαλίδου Ελένη
Φιλόλογος – Ιστορικός
Απόφοιτος Τμήματος Ιστορίας κ Αρχαιολογίας
ΑΠΘ
ΠΜΣ Ζητήματα Ιστορίας και Ιστορικής Εκπαίδευσης
Π.Δ.Μ