Το Βάψιμο των αυγών (της Βάια Λαμπροπούλου)

Η «περδίκα» με την τεχνική της κ. Αγνής Κανδύλη Βατιάνη που προέρχεται από την παράδοση του Βοΐου Κοζάνης και των Γρεβενών.

Το βάψιμο των αυγών είναι ένα έθιμο του Πάσχα και σηματοδοτεί το θάνατο και την Ανάσταση του Χριστού. Οι ερμηνείες για το έθιμο που σχετίζεται με το κόκκινο αυγό είναι πολλές και διαφορετικές και με μια πρόχειρη έρευνα στο διαδίκτυο μπορούμε να δούμε πολλές από αυτές. Το βασικό χρώμα που βάφονται τα αυγά είναι το κόκκινο.Έχει επικρατήσει όμως εδώ και πολλά χρόνια να βάφονται διάφορα χρώματα τα αυγά του Πάσχα και με σχέδια ιδιαίτερα και απλά και αυτοκόλλητα με διάφορες τεχνικές και στολισμένα με ιδιαίτερα υλικά. Οι «περδίκες» είναι μια ελληνική τεχνική που θέλει τα πασχαλιάτικα αυγά ζωγραφισμένα στο χέρι. Γνωστά είναι τα σχέδια με κλωστές, με φύλλα από τη φύση και με χρωματιστά χαρτιά. Η Τέχνη της «περδίκας» είναι παράδοση στα χωριά του Βοΐου και των Γρεβενών.Οι περισσότεροι κάτοικοι των περιοχών γνωρίζουν την τεχνική η οποία πάει από τους γηραιότερους στις νεότερες γενεές.

Τα σχέδια με κονδύλι είναι μια πολύ όμορφη τεχνοτροπία από την Αγνή Κανδύλη-Βατιάνη από την Εράτυρα Κοζάνης, η οποία ασχολήθηκε με τη διάδοση της παραδοσιακής αυτής τέχνης και πέρα από την δουλειά που κάνει η ίδια , διδάσκει την τεχνική με σεμινάρια σε μικρούς και μεγάλους.Τα περίτεχνα σχέδιά της πάνω στο αυγό προέρχονται από τη φύση, τα φυτά και τα ζώα και από την παράδοση. Είναι μοναδικά τα “κεντήματα” της κ. Κονδύλη πάνω στα αυγά σαν εργόχειρα που κάποτε σκέπαζαν τα έπιπλα του σαλονιού. Μια γεύση από παραδοσιακή οικογένεια και από σύγχρονη ανάγκη για θαλπωρή. Τη γνώρισα μέσα από εκθέσεις της που παρουσιάζει τα ήδη φτιαγμένα αυγά και ενθουσιάστηκα. Ήταν σαν ένα κινητό μουσείου αναλώσιμου υλικού. Θαύμασα τα σχέδια και το δέσιμο των χρωμάτων χωρίς να έχει πολλά χρώματα πάνω στο αυγό. Η λεπτομέρεια και η αρμονία των γραμμών μου έδειξε πως ο άνθρωπος είναι και τεχνίτης και καλλιτέχνης μαζί ταυτόχρονα και αλληλένδετα.

Προκειμένου να φτιάξουμε το πασχαλινό αυγό με την τεχνική αυτή χρειαζόμαστε το κονδύλι, το οποίο είναι χειροποίητο εργαλείο που κατασκευάζεται από ξύλο κληματόβεργας. Η μύτη του πλέον είναι από χαλκό και το τυλίγουμε ώστε να γίνει σαν χωνί για να μπορεί να τρέχει το καθαρό μελισσοκέρι μέσα από τη μύτη του χαλκού και να μπορούμε να ζωγραφίσουμε πάνω στο αυγό. Κατόπιν τα βάφουμε κόκκινα με το γνωστό τρόπο ή και με παραδοσιακούς βιολογικούς τρόπους από χρώμα που βρίσκεται στη φύση.Σε προηγούμενα χρόνια το κονδύλι γινόταν πάλι με κληματόβεργα, αλλά η μύτη του ήταν από τη μύτη των κορδονιών των παπουτσιών που ήταν μεταλλικό. Στην πορεία του χρόνου επειδή τα κορδόνια τα κατασκεύαζαν με πλαστικό δεν μπορούσαν να κάνουν κονδύλια και εξαφανίστηκε σαν εργαλείο. Δεν υπήρχε το εργαλείο και δεν μπορούσαν να κάνουν και τις «περδίκες».

Η τεχνική με το κονδύλι και το μελισσοκέρι είναι η τεχνική που μπορεί να μάθει ο καθένας μας. Όλοι μπορούν να ζωγραφίσουν με το κονδύλι. Χρειάζεται μεράκι και αγάπη. Υπάρχουν βίντεο στο Youtube της κυρίας Κανδύλης που μπορεί να παρακολουθήσει όποιος ενδιαφέρεται και να πάθει για την τεχνική.

Της Βάια λαμπροπούλου