Ιωαννίδης Ελευθέριος & Τσικριτζής Λάζαρος: Απάντηση στον κ. Καρώνη για την κλιματική κρίση και το ρόλο των ΑΠΕ
1. Η μισή επιστολή του κ. Καρώνη δεν χρειάζεται απάντηση, διότι μας γυρίζει πίσω σε θέματα λυμένα από τη μακρινή δεκαετία του 1990.
Τότε είχε κάποιο νόημα ο διάλογος για το αν υφίσταται κλιματική αλλαγή, δεδομένου ότι στην επιστημονική κοινότητα υπήρχε μια μικρή σχετικά μειοψηφία διαφωνούντων. Σήμερα αυτοί έχουν εξαφανιστεί ή κρυφτεί ή επαφίενται στον ..Τραμπ να προωθήσει πολιτικά - και συνωμοσιολογικά - τις απόψεις τους. Δεν χάνουμε λοιπόν το χρόνο μας με τους αρνητές της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής. Είναι σαν να συζητάμε για το αν η γη είναι επίπεδη …
- Πράγματι υπάρχουν πληρωμένοι κονδυλοφόροι και μερικοί επιστήμονες που «κάνουν το άσπρο μαύρο» σε διάφορους τομείς έρευνας. Ποιοι όμως είναι πρωταθλητές στην εξαγορά συνειδήσεων; Οι πετρελαϊκές εταιρείες των ΗΠΑ, τα απολυταρχικά αραβικά καθεστώτα και οι κολοσσοί του ορυκτού αερίου και του άνθρακα, που έριξαν πολλά λεφτά στην «εντεταλμένη έρευνα» για να αποδείξουν ότι το κλίμα είναι ..υγιέστατο. (Πριν λίγα χρόνια δικάστηκε ένας Κινέζος «επιστήμονας» για τέτοια διαπλοκή). Τελικά το λόμπυ των ορυκτών καυσίμων δεν κατάφερε να στήσει μια επιστημονικοφανή θεωρία και άρχισε -πράγματι- να αλληθωρίζει στις πράσινες επενδύσεις.
- Θα ήταν ευχής έργον να είναι δημόσιες οι ενεργειακές επιχειρήσεις (και κερδοφόρες υπέρ του λαού και του περιβάλλοντος), ώστε «να μην τα οικονομούν οι καπιταλιστές». Όμως από τη στιγμή που οι «φιλολαϊκές» εταιρείες είναι δυσεύρετες και δεν υπήρξαν ούτε στις χώρες του «υπαρκτού σοσιαλισμού» τι θα κάνουμε ; Θα περιμένουμε να έλθει η παγκόσμια επανάσταση, ενώ στο μεταξύ τα ακραία καιρικά φαινόμενα θα καταστρέφουν (με τρομακτικούς πλέον ρυθμούς) τον πλανήτη και θα εξαθλιώνουν τους πιο ευάλωτους. Και κάτι άλλο: Γιατί αυτή η μονομέρεια για «τα συμφέροντα πίσω από τις ΑΠΕ»; Ο λιγνίτης και το αέριο δεν συνδέονται με «καπιταλιστικά συμφέροντα» και ίντριγκες ; Τις μονάδες της ΔΕΗ ποιος τις έφτιαξε ; η «Λαϊκή δημοκρατία» ή οι ιδιώτες (που μάλιστα πήραν και 1.5 δις από τη νέα μονάδα Π5 και προκλητικά δάνεια από Γερμανικές τράπεζες) ;
- Μια άλλη σκουριασμένη θεώρηση αφορά στο ιδιωτικό κεφάλαιο. Συμφωνούμε ότι επιζητά υπερκέρδη και είναι ασύδοτο, εάν δεν υπάρχουν ισχυροί θεσμοί να βάλουν κανόνες. Ποιος όμως είπε ότι η κεφαλαιοκρατική συσσώρευση είναι μόνο ιδιωτική ; Μπορεί να είναι και ΚΡΑΤΙΚΗ, όπως στην Κίνα ή στην πρώην Σοβιετία. Κι επειδή εκεί οι θεσμοί ήταν είτε ανύπαρκτοι είτε φέουδο της κομματικής κάστας, οι κρατικές επιχειρήσεις και η δικτατορία του κόμματος δημιούργησαν πολύ μεγαλύτερα προβλήματα στο περιβάλλον και στο κλίμα. Να αναφέρουμε την τεράστια λίμνη Αράλη, που η ΕΣΣΔ τη ..μεταμόρφωσε στην έρημο Αρκαλούμ, την εξόντωση των Ουραλίων από άσωτες βαριές και ρυπογόνες βιομηχανίες κλπ. Ή την Κίνα, όπου το ίδιο το Κόμμα (που κάνει κουμάντο 80 χρόνια) παραδέχτηκε το Νοέμβρη του 2022 ότι η Κίνα έχει διεθνώς τη χειρότερη ποιότητα ατμοσφαιρικού αέρα και υδάτων! Είναι προφανές πώς αυτά τα καθεστώτα δεν μπορούν με τίποτα να συγκριθούν με την ΕΕ, η οποία παρά τα κουσούρια της είναι μακράν η πρώτη στον κόσμο στην περιβαλλοντική νομοθεσία.
- Συμφωνούμε με τον κ .Καρώνη ότι στο χώρο των ΑΠΕ οι μεγάλοι παίκτες είναι οι ιδιώτες. Αλλά αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό και στην πάλαι ποτέ ΚΡΑΤΙΚΗ ΔΕΗ η οποία δεν θέλησε να αναπτύξει τις ΑΠΕ όταν η ΔΕΗ ήταν ο ΜΟΝΑΔΙΚΟΣ παίκτης στην ενέργεια, γιατί έτσι πρόσταζε τότε το λιγνιτικό λόμπυ που περιφρονούσε τις ΑΠΕ («τα…φουρφούρια»). Και φυσικά όταν το κράτος αφήνει ένα τεράστιο κενό θα μπει κάποια στιγμή ο ιδιώτης να το καταλάβει. Ούτε ΑΠΕ θέλανε, ούτε ενεργειακές κοινότητες, ούτε δίκτυα για να συνδεθούν μικρές μονάδες ΑΠΕ αποκεντρωμένες. Δογματικοί οπαδοί της λιγνιτικής μονοκαλλιέργειας και της υπερσυγκέντρωσης των μονάδων σε δύο νομούς, σήμερα μιλάνε για «ενεργειακή δημοκρατία και αποκέντρωση», αυτοπαραγωγή, κλπ με δεκαετίες -εγκληματικής-καθυστέρησης . «Στερνή μου γνώση»…
Φυσικά το μάρμαρο το πληρώνουν οι επόμενοι. Έχουμε μια ελλιπή χωροθέτηση των ΑΠΕ και μια υπερ-συσσώρευση στην περιοχή μας, αντί της σταδιακής ανάπτυξης εδώ και 30 χρόνια με σχέδιο, δημόσιο έλεγχο, ενεργειακούς συν/σμούς, εξοικονόμηση κλπ Χώρια τα οφέλη που έχασαν οι καταναλωτές, δεδομένου ότι οι ΑΠΕ είναι κατά πολύ φθηνότερες από το λιγνίτη, χωρίς να υπολογίσουμε τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του λιγνίτη που είναι πολύ μεγαλύτερες. (Σημ. Τα τελευταία χρόνια η ΔΕΗ έχει κάνει άλματα στις ΑΠΕ, αλλά αυτό δεν είναι της ώρας).
- Είναι φανερό λοιπόν ότι η φιλολογία περί δημόσιου τομέα ενέργειας δεν αρκεί για να βαφτίσει μια πολιτική ως αριστερή. Άλλο η διακήρυξη αρχών και άλλο η πολιτική εξειδίκευσή τους. Όσο η δογματική Αριστερά θα συνθηματολογεί για το «δημόσιο συμφέρον», αλλά θα περιμένει ακίνητη την «ιδανική λύση», τόσο θα αυξάνει τα ελλείμματα βιωσιμότητας της χώρας και του πλανήτη, εγκλωβίζοντας τις φρέσκες δυνάμεις του κινήματος σε μια λογική «ή όλα ή τίποτα». Το ξαναλέμε κι ας γινόμαστε κουραστικοί: ΔΕΝ ΕΧΟΥΜΕ ΑΛΛΟ ΧΡΟΝΟ !
- Και αν αυτά δεν πείθουν όσους συνεχίζουν να σκέπτονται με τα αγκυλωμένα αριστερά στερεότυπα, υπάρχουν και τα επιχειρήματα μιας πραγματικά αριστερής ηθικής και διεθνιστικής αλληλεγγύης. Όσο καθυστερούμε την ανάπτυξη των ΑΠΕ περιμένοντας στο διηνεκές το Δημόσιο να αναλάβει τις ευθύνες του, τόσο υπονομεύουμε το μέλλον των επόμενων γενιών που καλούνται να επωμιστούν και να πληρώσουν το βαρύ φορτίο των κλιματικών αλλαγών. Επίσης συντελούμε στην αύξηση των περιβαλλοντικών προσφύγων (200.000.000), οι οποίοι χάνουν τους φυσικούς πόρους και αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τις εστίες τους, ακολουθώντας το δρόμο της μετανάστευσης. Δεν μπορεί ο βρώμικος τρόπος που εδώ και χρόνια παράγουμε ενέργεια εμείς οι χορτασμένοι να εξαθλιώνει τους νηστικούς του πλανήτη. Πού είναι ο διεθνισμός και η αλληλεγγύη της Αριστεράς στις επόμενες γενιές και στους φτωχούς λαούς που ξεσπιτώνονται;
- Τέλος, πέραν των θεωριών που πρεσβεύει ο καθένας μας, η Ελλάδα έχει τον ΔΙΚΟ ΤΗΣ κλιματικό νόμο (ΕΣΕΚ), ο οποίος σε αρκετά σημεία είναι φιλόδοξος και έτυχε μεγάλης διακομματικής συναίνεσης όσον αφορά στους στόχους 2030,2040 και 2050 (Να λέμε και τα καλά). Συνεπώς δεν πρέπει να τον υπονομεύσουμε, αλλά να τον βελτιώσουμε βάζοντας πλάτη όλα τα κόμματα. Εκτός αυτού, υπάρχουν και οι υποχρεώσεις μας απέναντι στην κλιματική πολιτική της ΕΕ και τις συμφωνίες που έχουμε υπογράψει. Πρέπει να μειώσουμε κατά 55% τις εκπομπές ΟΛΩΝ των θερμοκηπιακών αερίων το 2030, όπερ σημαίνει 80% ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή. Θα σεβαστούμε τις υπογραφές μας ;; ή θα το παίξουμε δεξιοί εθνικιστές, όπως οι Πολωνοί και οι Ούγγροι. Εκτός αν θέλουμε να φύγουμε από την Ευρώπη. Υπάρχει κι αυτή η «επαναστατική» γραμμή. Ας την πούμε χωρίς να κρυβόμαστε.
Όσο για τα δια ταύτα του κ. Καρώνη συμφωνούμε σε αρκετά σημεία σχετικά με τις υποχρεώσεις των αναπτυγμένων κρατών προς τις φτωχές χώρες, τις ενεργοβόρες μεταφορές προϊόντων στα πέρατα της γης, το κοινωνικό και περιβαλλοντικό ντάμπινγκ κλπ. Για αυτό και η Πολιτική Οικολογία ήταν η πρώτη που υποστήριξε διεθνώς το «κίνημα για το δίκαιο εμπόριο», τις κινήσεις «τοπικής παραγωγής για τοπική κατανάλωση», την απαίτηση του τρίτου κόσμο να πληρώσουν οι πλούσιοι τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στις φτωχές χώρες. ( Η Oxfam υπολογίζει ότι τα κράτη της G7 οφείλουν στις χώρες χαμηλού εισοδήματος 13,3 τρις δολάρια). Όμως αυτή η δουλειά δεν περπατά μόνο με συνθήματα. Μια σειρά βημάτων έχουν γίνει και γίνονται με συγκεκριμένες πολιτικές συμμαχίες και παρεμβάσεις στους θεσμούς (βλ. πρωτοβουλίες Πρασίνων και συνεργασίες με Αριστερά και Σοσιαλιστές στην ΕΕ). Στις συμπράξεις αυτές χωρούν σχεδόν όλοι όσοι έχουν το περιβάλλον στην κεντρική τους ατζέντα και όχι μόνο όσοι πλειοδοτούν σε αντικαπιταλιστικά συνθήματα και «αντισυστημικές» κραυγές.
Ιωαννίδης Ελευθέριος. Πρώην Δήμαρχος Κοζάνης
Τσικριτζής Λάζαρος, Πρόεδρος Οικολογικής Κίνησης Κοζάνης
-----
Θόδωρος Καρώνης: Ένας εκτεταμένος προβληματισμός με αφορμή το άρθρο: “Λ. Ιωαννίδης – Λ. Τσικριτζής: Εγκατάσταση ΑΠΕ με ελάχιστες επιπτώσεις στο περιβάλλον”, 12/5/2023
