Διάσπαση ΣΥΡΙΖΑ: Η χρεοκοπία της διαχειριστικής Αριστεράς

Γιάννης Ελαφρός

▸ Οι πολιτικές αιτίες της διαλυτικής κρίσης, από τα ευρω-μνημόνια μέχρι τον κυβερνητισμό, παραμένουν στο απυρόβλητο από όλες τις τάσεις

Η μεγάλη διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ είναι γεγονός, αν και οι αποχωρήσεις δεν τελείωσαν. Ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως τον γνωρίσαμε τα προηγούμενα χρόνια, παύει να υπάρχει, τεμαχίζεται και μεταμορφώνεται, μετά την τρίτη του διάσπαση (προηγήθηκαν του 2015 και της ΔΗΜΑΡ), που όλα δείχνουν πως είναι καθοριστική. Κι αν στη σημερινή φουρτούνα, μετά και την εκλογική συντριβή στις βουλευτικές εκλογές, επιπλέουν οι φελλοί (εξ Αμερικής αλλά όχι μόνο), δεν είναι μακριά η ώρα που το ναυάγιο θα βυθιστεί. Ο ΣΥΡΙΖΑ εκτοξεύτηκε λόγω της αντιμνημονιακής οργής του λαού, που έλιωσε το προηγούμενο πολιτικό σκηνικό και οδήγησε στο pasokofication, στη συρρίκνωση του ΠΑΣΟΚ. Η πασοκοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ οδηγεί τώρα στο δικό του… pasokofication.

Διασπάται το σχήμα που προβλήθηκε ως έκφραση της ενότητας της Αριστεράς, με όσους αρνούνταν να ενταχθούν στη νεόκοπη ευρω-αριστερά να εγκαλούνται ως σεχταριστές και «κολλημένοι», δείχνοντας πως μια ενότητα σε βάση διαχειριστική πάντα οδηγεί στον βάλτο. Αποκαλυπτικό της πολιτικής παρακμής του χώρου είναι το γεγονός πως η διάσπαση δεν μοιάζει με δράμα, αλλά με κωμωδία.

Είναι εντυπωσιακό το έλλειμμα ουσιαστικής πολιτικής διαφοροποίησης ανάμεσα στις δύο πλευρές (Κασσελάκη και αποχωρήσαντες) στα κεντρικά πολιτικά επίδικα: αποδοχή του ευρω-ατλαντικού πλαισίου και των νόμων της αγοράς, κυβερνώσα Αριστερά, συνάντηση με το κέντρο και τη σοσιαλδημοκρατία.

Από την άλλη όμως σημαντικό μέρος του κόσμου που αποχωρεί αηδιασμένος αναζητά –έστω και με χίλιες αντιφάσεις– μια αριστερή απάντηση και αισθάνεται πως κατεξευτελίζεται από την επιχειρηματική λογική Κασσελάκη και «οράματα» επιστροφής στην «παλιά νοικοκυρεμένη Ελλάδα»!

Η πλευρά των 6+6 (Αχτσιόγλου, Χαρίτσης κ.α.) και της Ομπρέλας αντιδρούν λες και το καλοκαίρι έπεσε μετεωρίτης στον πλανήτη ΣΥΡΙΖΑ κι εξαφάνισε την… αριστερή ζωή. Πρόκειται για μια εξαιρετικά ρηχή προσέγγιση, που δεν πείθει. Η εκλογή Κασσελάκη ήταν αποτέλεσμα και όχι αιτία της βαθιάς κρίσης του ΣΥΡΙΖΑ. Γι’ αυτήν όμως οι αποχωρήσαντες δεν λένε (σχεδόν) τίποτα, ενώ ξαφνιάζει η απουσία οποιασδήποτε αυτοκριτικής.

«Παραμένουμε περήφανοι για όσα καταφέραμε την περίοδο 2015-2019 με πρωθυπουργό τον Αλέξη Τσίπρα, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ ανέλαβε το έργο να διασώσει την κοινωνική συνοχή μιας χρεοκοπημένης χώρας. Κρατάμε από την πολύτιμη και δύσκολη αυτή μάχη τις μεγάλες τομές στην κοινωνική και εργατική πολιτική, την επιτυχία της εξόδου από τα μνημόνια, την εθνική αυτοπεποίθηση που οδήγησε στη Συμφωνία των Πρεσπών», αναφέρεται στο κείμενο των 57 στελεχών που αποχώρησαν την Πέμπτη. Δηλαδή, είναι περήφανοι για τη διαιώνιση των μνημονίων, τον αντεργατικό νόμο Αχτσιόγλου, τη ΝΑΤΟϊκή συμφωνία των Πρεσπών, το «μαξιλάρι» 37 δισ. στη χρεομηχανή ΕΕ και ΔΝΤ και τελικά για το ότι έσωσαν όχι την «κοινωνική συνοχή». αλλά τη συνοχή του ευρωπαϊκού και εγχώριου καπιταλισμού, που αμφισβητήθηκε από τους εργατικούς αγώνες και το «Όχι» στο δημοψήφισμα, το οποίο αρνήθηκαν πραξικοπηματικά σε συνεργασία με ΝΔ, ΠΑΣΟΚ κλπ. Οι 57 είναι περήφανοι για όσα πλήγωσαν βαθιά την αριστερά κι έκαναν χιλιάδες αριστερούς να ντρέπονται…

Η άρνηση να αναμετρηθούν με τις βαθύτερες αιτίες της χρεοκοπίας του ΣΥΡΙΖΑ είναι το κοινό στοιχείο όλων των τάσεων. Οι μεν την χρεώνουν στους «υπονομευτές», οι δε στον «φυτευτό». Αφετηριακό στοιχείο της ενιαίας λογικής ΣΥΡΙΖΑ είναι η αποδοχή πως δεν μπορεί να ανατραπεί η κυρίαρχη πολιτική, πόσο μάλλον ο καπιταλισμός, άρα ο μόνος δρόμος είναι ο κυβερνητισμός, η «κυβερνώσα Αριστερά» για να πετύχουμε «κάτι», το ελάχιστο. Αυτή η λογική κινείται αυστηρά εντός συστήματος, εντός ΕΕ και ΝΑΤΟ. Αποδέχεται όχι μόνο την κυριαρχία του κεφαλαίου αλλά και πως αυτό είναι ο μοχλός της ανάπτυξης (με την εργασία υποτελή απέναντί του) έστω με επιδίωξη ανθρώπινου προσώπου. Βλέπει το κίνημα ως μαζορέτα και δεκανίκι της κυβερνητικής στόχευσης και όχι ως αυτοτελή παράγοντα ανατροπής.

Η πασοκοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ οδηγεί στο δικό του… pasokofication

Με βάση αυτή τη λογική διαμορφώθηκε η τακτική από το 2012, κυβέρνησε μνημονιακά ο ΣΥΡΙΖΑ το 2015-2019 μαζί με τους ακροδεξιούς ΑΝΕΛ, έγινε η στρατηγική συμμαχία με τις ΗΠΑ και ο επιθετικός άξονας με το Ισραήλ, ενώ μετά το 2019 έγινε ακόμα πιο βαθιά συστημική στροφή, όντας στην αντιπολίτευση, χωρίς να κάνει αντιπολίτευση. Η πορεία στο κέντρο επιταχύνθηκε, ενώ ως στόχος τέθηκε να ηττηθεί μόνο ο Μητσοτάκης, ούτε καν η ΝΔ, πόσο μάλλον η δεξιά πολιτική και το σύστημα. Αυτή η πολιτική διαμόρφωσε και το αντίστοιχο αστικό πολιτικό κόμμα, τον αρχηγισμό του Τσίπρα, την κατάργηση της εσωκομματικής δημοκρατίας και συμμετοχής, τις αστείες δήθεν δημοκρατικές διαδικασίες των περαστικών με τα δύο ευρώ. Κι όλα αυτά με την υποστήριξη, τη συναίνεση ή έστω την ανοχή όλων.

Ο κυβερνητισμός καίει τα κόμματα που ξεκίνησαν από μια αριστερόστροφη αφετηρία, από τον ΣΥΡΙΖΑ και τους Podemos, μέχρι την Αριστερά στη Γερμανία ή παλιότερα το Ιταλικό και το Γαλλικό ΚΚ, αλλά και στην Ελλάδα το ΚΚΕ και τον Συνασπισμό το ’89-90. Αυτή είναι η μοίρα της διαχειριστικής Αριστεράς. Όταν δεν είναι πια χρήσιμη για την ενσωμάτωση των εργαζομένων και των αριστερών ριζοσπαστικών τάσεων, αποβάλλεται, μέχρι την επόμενη φορά που θα χρειαστεί.

Η διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ θα φέρει ανακατατάξεις. Η ΝΔ πανηγυρίζει, αλλά μπορεί να το βρει από ’κει που δεν το περιμένει. Αφού ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν ένα κοινωνικό αμορτισέρ, που απορροφούσε κραδασμούς. Ούτε βέβαια ξεμπέρδεψαν με την Αριστερά· ήταν η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ που δυσφημούσε την Αριστερά. Οι αναζητήσεις μεγάλου μέρους του κόσμου που ακολουθούσε τον ΣΥΡΙΖΑ, στον βαθμό που μπολιαστούν με το κίνημα και τις απόψεις της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς, μέσα σε ένα περιβάλλον βαθιάς και πολύπλευρης κρίσης του συστήματος μπορεί να οδηγήσουν σε αριστερές κατευθύνσεις. Σίγουρα σε απόσταση από τις επιλογές των πρώην υπουργών του ΣΥΡΙΖΑ, που τώρα θυμήθηκαν την Αριστερά.

Το ΠΑΣΟΚ σπρώχνεται ως δεύτερο κόμμα, αλλά δεν κερδίζει ουσιαστικά. Το ΚΚΕ ωθείται κι αυτό σε νέο ρόλο, πιο «υπεύθυνο», σαν ένα μεγάλο «αποκούμπι», αλλά όχι δύναμη ανατροπής. Στα θραύσματα του ΣΥΡΙΖΑ, πρόσφατα και παλιότερα, εμφανίζονται τάσεις ανακύκλωσης της εμπειρίας ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς τομές και ριζοσπαστισμό, που δεν μπορούννα εμπνεύσουν. Η αντικαπιταλιστική και σύγχρονα κομμουνιστική Αριστερά έχει δυνατότητες στις νέες συνθήκες, αλλά πρέπει να κάνει τις δικές της υπερβάσεις.

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν (25.11.23)

 

ΠΗΓΗ: www.prin.gr