Αντιδεξιά σενάρια και δεξιά πολιτική (του Θανάση Σκαμνάκη)

Το 2023 δεν μας γοήτευσε. Έστειλε σαφή σημάδια και εν πολλοίς δέσμευσε τις επιλογές του 2024.

Το πιο κρίσιμο ήταν βέβαια το αποτέλεσμα των εθνικών εκλογών - έστω και αν το 41% είναι πλασματικό λόγω της μεγάλης (με πολιτική σημασία) αποχής και δεν αντιστοιχεί παρά σε ένα περίπου 25% του συνόλου του εκλογικού σώματος.

Από εκείνο το αποτέλεσμα εκπορεύθηκαν δύο βασικές εξελίξεις, οι οποίες με τη σειρά τους έχουν πολλαπλές συνέπειες.

Η μία είναι η απογοήτευση στους λαϊκούς ανθρώπους, που μετά τις κινητοποιήσεις για την κρατική δολοφονία στα Τέμπη είχαν τολμήσει να ελπίζουν σε μια διαφορετική τροπή των πραγμάτων.

Η δεύτερη ήταν οι αλυσιδωτές επιδράσεις στην αντιπολίτευση, μείζονα και ήσσονα, με προφανώς κύριο επηρεαζόμενο τον ΣΥΡΙΖΑ –  αποχώρηση Τσίπρα, ανάδειξη Κασσελάκη, διάσπαση, σχεδόν ισοφάρισης με το ΠΑΣΟΚ κ.λπ. 

Η κυβέρνηση, κατόπιν αυτών, θεωρεί ότι παίζει σε ένα παιχνίδι χωρίς αντίπαλο έχοντας όλους τους άσους στα χέρια της και άρα της επιτρέπεται, ή είναι η χρυσή ευκαιρία, να ασκήσει μια ισοπεδωτική πολιτική η οποία περιλαμβάνει την φορολογική εξόντωση των μικρομεσαίων αυτοαπασχολούμενων, την εκχώρηση βασικών επιχειρήσεων στους ιδιώτες, την αλλαγή του ποινικού κώδικα, την αντισυνταγματική (με την υποστήριξη των διάφορων Βενιζέλων) θεσμοθέτηση των ιδιωτικών πανεπιστημίων κ.λπ.

Σε έναν τόπο τέτοιας ξεραΐλας η αντιπολίτευση εξασκείται σε σχέδια επί (κυρίως δημοσιογραφικού) χάρτου και μικροφώνων.

Πολλαπλά σενάρια διατυπώνονται στην προσπάθεια των αντιπολιτευόμενων να πιάσουν σειρά στην κυβερνητική διαδοχή. Όμως το έργο που ανεβαίνει, εδώ και καιρό το γράφει άλλος. Και ως εκ τούτου τίποτα δεν μπορεί να γίνει χωρίς να πάρουν υπόψη τον συγγραφέα, σκηνοθέτη και ενορχηστρωτή, είτε εγκαταβιοί στην πρεσβεία, είτε στους απρόσιτους διαδρόμους των αστικών επιτελείων.

Τις τελευταίες ημέρες δημοσιογραφικές ομοβροντίες, από φιλικότερα προς την αντιπολίτευση έντυπα ή σελίδες του διαδικτύου, χάραξαν το τοπίο. Η δυσπραγία και τα δημοσκοπικά αποτελέσματα οδηγούν τις ηγεσίες σε αναμορφωτικές σκέψεις και συζητήσεις – με κυρίαρχο το σχέδιο της σύνδεσης ΣΥΡΙΖΑ (και Νέας Αριστεράς) με το ΠΑΣΟΚ,  το οποίο από χώρος παρακμής και λεηλάτησης έγινε πολύφερνη νύφη.  

Με ποιες προϋποθέσεις και με τίνος την ηγεμονία δεν ορίζεται, θα το δείξουν οι  ευρωεκλογές. Όσοι στρέφονται να ψηφίσουν κάποιο από τα δυο κόμματα ξέρουν πως η ψήφος τους δεν θα ορίσει κάτι στην πολιτική του ευρωκοινοβουλίου αλλά οπωσδήποτε το πως θα διαταχθούν τα δύο (και το τρίτο) κόμματα, στην μεταξύ τους συνεργασία.

Σε αυτό το πεδίο σεναρίων δεν πέσαμε δα κι από τα σύννεφα με την επανεμφάνιση του Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος τώρα διακινεί τη συζήτηση ότι θα επανέλθει στην πολιτική σκηνή με άλλο ρόλο.

Όπως διατύπωσε εκ μεταφοράς τα λόγια του ο δημοσιογράφος και πρώην διευθυντής της εφημερίδας «Το Βήμα» Αντώνης Καρακούσης:

«ο πρώην πρωθυπουργός φέρεται να ετοιμάζει νέο σχήμα, "εφόσον οι ευρωεκλογές δείξουν ότι η αντιπολίτευση βρίσκεται σε αδιέξοδο" και προσθέτει (σ.σ. ο Αλ. Τσίπρας) ότι η "εκλογή του Στέφανου Κασσελάκη απεδείχθη, αν μη τι άλλο, άγονη πολιτικά και ιδεολογικά προβληματική, ανίκανη εν πολλοίς να δημιουργήσει συνθήκες δυναμικής επανάκαμψης", ενώ και το νέο σχήμα Χαρίτση- Αχτσιόγλου "δεν φαίνεται να αποδίδει τα αναμενόμενα από τους ηγήτορες της προσπάθειας».

Εδώ που τα λέμε σε αυτή τη χώρα είναι πολλοί οι χρεοκοπήσαντες πολιτικοί αρχηγοί που διεκδικούν τη δόξα του Κωνσταντίνου Καραμανλή, ο οποίος αφού έφυγε από την Ελλάδα λάθρα, ως Τριανταφυλλίδης, επέστρεψε σχεδόν ως ελευθερωτής. Κι όσα είχε πράξει εκείνη την σκληρή οχταετία, η βία και η νοθεία, τα ξερονήσια κ.λπ. σκεπάστηκαν από το εθνάρχης.

Είτε όμως πρόκειται για τον Αλέξη Τσίπρα, είτε για τις σχολιάζουσες ηγεσίες των κομμάτων της αντιπολίτευσης, κανείς δεν κάνει λόγο για πρόγραμμα, πολιτικούς στόχους, σχέδιο, μια φιλοδοξία τέλος πάντων που να βγαίνει από το στενό πλαίσιο της διεκδίκησης εξουσιαστικών εδράνων.

Λέει ο Κασσελάκης, λένε στο ΠΑΣΟΚ, λέει ο Χαρίτσης, λέει ο Τεμπονέρας, λένε κι όλοι οι άλλοι, να ενωθούμε για να διώξουμε το Μητσοτάκη. Ποια επαγγελία έχουν; Λέξη γι’ αυτά.

Η πιο «αριστερή» εκδοχή από τον ΣΥΡΙΖΑ ή από την Νέα Αριστερά, είναι η ιδέα για την επανάληψη του γαλλικού πειράματος του 1974, δηλ. του ιστορικού συνεδρίου του Επινέ που κατέληξε στην δημιουργία «παλλαϊκού μετώπου απέναντι στο νεοφιλελευθερισμό, με την υπογραφή κοινού προγράμματος Κομμουνιστικού και Σοσιαλιστικού Κόμματος της Γαλλίας. Το «κοινό μέτωπο» έφερε το 1981 τον Φρ. Μιτεράν στην προεδρεία, το Κ.Κ. μέχρι την, εν συνεχεία, εξαφάνιση και τη γαλλική κοινωνία στο σημερινό αδιέξοδο, την εν τέλει νίκη του νεοφιλελευθερισμού, (καθώς οι αντιστάσεις της οργανωμένης εργατικής τάξης υπονομεύθηκαν) και εξ αυτών την ισχυροποίηση του Λεπέν και του νεοφασιστικού ρεύματος. Αποδεικνύοντας, για άλλη μια φορά, πως τα επαναλαμβανόμενα διλήμματα εμείς ή η δεξιά, το λιγότερο κακό, πάντα ή σχεδόν πάντα καταλήγουν στη νίκη του μεγαλύτερου κακού.  

Ως ανιστόρητοι λοιπόν, μιλούν και πάλι για τις «προοδευτικές δημοκρατικές δυνάμεις» - μαζί κι εκείνες που υπέγραψαν και υπερασπίστηκαν τα μνημόνια. Και πάλι ακούμε τα δακρύβρεχτα περί πολυδιάσπασης του προοδευτικού χώρου και  περί ενός παλλαϊκού δημοκρατικού μετώπου απέναντι στη δεξιά – τι συνιστά άραγε τη δεξιά πολιτική; Και πάλι, στην πιο σύγχρονη σημερινή εκδοχή, επικαλούνται την  αντίσταση στο νεοφιλελευθερισμό – προφανώς στο νεοφιλελευθερισμό της ΝΔ, γιατί το νεοφιλελεύθερο πολιτικό σχέδιο που υπηρέτησε η κυβέρνηση Τσίπρα 2015-19 και το μνημόνιο που υπέγραψε τα θεωρούν ως κεκτημένα και απαραβίαστα. 

Εδώ βρισκόμαστε μπροστά στη μεταμοντέρνα σύλληψη της πολιτικής στην πράξη. Όπου το συνολικό πολιτικό σχέδιο, το πρόγραμμα, η κοινωνική αλλαγή και λοιπά παρόμοια ακούγονται παλιομοδίτικα. Σημασία έχουν τα επί μέρους. Τα δικαιώματα των κοινωνικών ομάδων, γυναικών, ΛΟΑΤΚΙ, μεταναστών (αν και όταν…) κατακερματισμένα κατά την έννοια της μεταμοντέρνας σύλληψης του κόσμου. Συνεπώς κάθε οπορτουνισμός, κάθε αναζήτηση της εξουσίας χωρίς μακρόπνοα σχέδια αλλά με όρους προσωπικής επικύρωσης ή ανάδειξης και με πρόσχημα ή έστω κυριολεξία τα δικαιώματα γίνεται αποδεκτός.

Το «φαινόμενο Κασσελάκη» είναι κοινωνική συνέπεια και πολλαπλασιάζει, με τη σειρά του, τα φαινόμενα του μεταμοντέρνου πολιτικού και ιδεολογικού χυλού!     

Αν όλη αυτή η συζήτηση έχει μια ιδιαίτερη σημασία, τουλάχιστον από τη δική μας σκοπιά, είναι πως εντός των δυο εκδοχών του ΣΥΡΙΖΑ και εντός των προτεινόμενων εκδοχών «αντιδεξιών» συνεργασιών, εγκλωβίζονται άνθρωποι (αν όλο και λιγότεροι, καθώς πολλοί αναζητούν δυστυχώς απαντήσεις σε ατομικούς δρόμους)  που εξακολουθούν να υποστηρίζουν ότι πρόκειται για αριστερή πολιτική και τους οποίους σταδιακά δια της συνεχούς διολισθήσεως οδηγούν στην προσαρμογή, στην αποδοχή του ελάχιστου, αμβλύνοντας συνεχώς και περισσότερο τα αριστερά αντανακλαστικά τους (όπως ακριβώς μετά το συνέδριο του Επινέ). Τελικά και η ίδια η έννοια της Αριστεράς υπόκειται σε ριζική αλλοίωση. Ό,τι βολεύει.

Και για έναν ακόμη, ίσως ακόμα πιο σοβαρό, λόγο έχει σημασία για μας: η μεταμοντέρνα σύλληψη της πολιτικής αγγίζει, με διάφορους τρόπους, και δυνάμεις της Αριστεράς (της κανονικής όχι της ψευδεπίγραφης).

Πολύ «ρεαλισμός» αδέλφια και σύντροφοι. Πολύ κοντύναμε τις επιθυμίες. Μικρά τα  φτιάχνουμε τώρα τα καράβια και τα όνειρά μας.

Μήπως κάτι παραπάνω αξίζει στους ανθρώπους σήμερα; Μήπως αυτό τα παραπάνω έχουμε ανάγκη;

ΠΗΓΗ: www.kommon.gr