Σαν σήμερα 5 Ιουλίου

Μια ματιά στην ιστορία του τόπου και του κόσμου.

Γεγονότα και πρόσωπα που έμειναν στην ιστορία και δεν πρέπει να ξεχάσουμε.

1294 Εκλέγεται ο πάπας Celestino V, μετά από 27 ολόκληρους μήνες συνεδρίασης του Conclave

1316  Διεξάγεται η μάχη της Μανωλάδας, όπου οι δυνάμεις του Δουκάτου της Βουργουνδίας νικούν εκείνες του Βασιλείου της Μαγιόρκας, για τον έλεγχο του Πριγκιπάτου της Αχαΐας.

1687 Ο Ισαάκ Νεύτων εκδίδει το κυριότερο έργο του, τις τρίτομες «Μαθηματικές Αρχές της Φυσικής Φιλοσοφίας», όπου παραθέτει τα τρία αξιώματα της μηχανικής και το νόμο της βαρύτητας.

1770  Αρχίζει η ναυμαχία του Τσεσμέ μεταξύ της Ρωσικής και της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.

1793  Γεννιέται ο Πάβελ Πέστελ, Ρώσος επαναστάτης, αξιωματικός, ήρωας των ναπολεόντειων πολέμων και επαναστάτης Δεκεμβριστής. Ήταν ο ιδεολογικός νους του κινήματος του Δεκέμβρη του 1825.

1811 Με την κήρυξη της ανεξαρτησίας της η Βενεζουέλα εξεγείρεται κατά της Ισπανικής κυριαρχίας, με ηγέτη τον στρατάρχη Φρανσίσκο ντε Μιράντα, ο οποίος είχε πολεμήσει στις αστικές επαναστάσεις της Αμερικής (1776) και της Γαλλίας (1789).
Τελικά η Βενεζουέλα θα γινόταν ανεξάρτητο κράτος το 1823 με την καταλυτική συνδρομή του ηγέτη του απελευθερωτικού κινήματος των λαών της Λατινικής Αμερικής Σιμόν Μπολιβάρ.

 

1821 Τουρκικά πλοία κανονιοβολούν τη Σάμο και επιχειρούν απόβαση. Η δύναμη αποβάσεως υφίσταται πανωλεθρία.

1824 Ελληνικές δυνάμεις από 600 άντρες με επικεφαλής τους Οπλαρχηγούς Γκούρα, Μαμούρη, Ρούκη και Πρεβεζιάνο δέχονται στην περιοχή του Μαραθώνα επίθεση από 2.000 Γενίτσαρους και 1.000 άλλους Τούρκους του Ομέρ Πασά της Καρύστου. Οι Έλληνες τρέπουν σε φυγή τους Τούρκους, οι οποίοι θα αφήσουν στο πεδίο της μάχης 260 νεκρούς και τον αρχηγό των Γενιτσάρων, Ιμπραήμ.

1830  Οι Γάλλοι αποικιοκράτες αποβιβάζονται στο Sidi Ferrudj και στις 14 Ιουνίου, μπαίνουν στο Αλγέρι καταλαμβάνοντας όλη τη χώρα. Θα χρειαστούν 132 χρόνια και σκληροί αγώνες για να τους διώξουν.

1833 Νισεφόρ Νιεπς, γάλλος εφευρέτης, στον οποίο πιστώνεται η πρώτη σωζόμενη φωτογραφία. (Γεν. 7/3/1765)

1841 Γέννηση οργανωμένου τουρισμού από τον Thomas Cook, που υλοποιεί το πρώτο σύγχρονο πακέτο «όλα σε ένα»

1865 Νέα όρια ταχύτητας καθορίστηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο, με μια σειρά περιοριστικών μέτρων για Locomotives Acts («ελαφρές ατμομηχανές» ονόμαζαν τότε τα επιβατικά οχήματα με κινητήρα) μειώνοντας τα 10 mph του 1861 …στα 4 μίλια|ώρα εκτός πόλης και 2 μίλια, απαιτώντας επί πλέον ένας με κόκκινη σημαία ή φανάρι το βράδυ να κινείται 60 γιάρδες μπροστά από κάθε όχημα, προειδοποιώντας τους ιππείς και τις άμαξες σχετικά με την προσέγγιση μιας αυτοκινούμενης μηχανής.
Ο πρώτος νόμος στις ΗΠΑ εφαρμόστηκε στο Connecticut 40 χρόνια αργότερα (12 m|h στις πόλεις και ένα 15 mph έξω).
Το 1652 το Νέο Άμστερνταμ (που δεν είχε ακόμη γίνει Νέα Υόρκη) αποφάσισε ότι «κανένα κινούμενο βαγόνι, καρότσι ή ρυμουλκούμενο δεν πρέπει να τρέχει ή να οδηγείται με καλπασμό» (!!) σε αντίθετη περίπτωση υπήρχε βαρύ πρόστιμο “two pounds Flemish” (σσ. περίπου 150$ σημερινά χρήματα!) την πρώτη φορά, το 2πλάσιο τη δεύτερη …και την τρίτη «κατά βούληση του οργάνου» πληρώνοντας και όλες τις βλάβες που (δυνητικά) θα προκαλούσε.

1879 Γεννιέται η Wanda Landowska (Βάντα Λαντόβσκα), Πολωνή (αργότερα πολιτογραφήθηκε Γαλλίδα) τσεμπαλίστρια. Οι παραστάσεις, διδασκαλία, ηχογραφήσεις και τα γραπτά της έπαιξαν μεγάλο ρόλο στην αναβίωση της δημοτικότητας του τσέμπαλου στις αρχές του 20ου αιώνα.
Ήταν η πρώτη που ηχογράφησε τις «Παραλλαγές Γκόλντμπεργκ» του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ στο τσέμπαλο (1931).

1889 Γεννήθηκε ο Γάλλος θεατρικός συγγραφέας, Ζαν Κοκτώ (Jean Cocteau), επίσης ποιητής,  σεναριογράφος και σκηνοθέτης του κινηματογράφου. Το ποιητικό του έργο στην περίοδο του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και μεταπολεμικά εμφανίζει χαρακτηριστικές τάσεις προς τον κυβισμό και το φουτουρισμό, ενώ αργότερα, θα περάσει στο σουρεαλισμό.
Ο Κοκτό σαν δραματουργός προσπαθεί να συγχρονίσει την αρχαία και τη σαιξπηρική τραγωδία. Στην τρίτη 10ετία, ο Κοκτό εργαζόταν σαν σεναριογράφος και σκηνοθέτης (ταινίες «Ορφέας», 1950, «Το αίμα του ποιητή». «Διαθήκη του Ορφέα» 1960).

1897 Γεννιέται ο Γεώργιος Γρίβας («Διγενής»), που στην κατοχή διετέλεσε επικεφαλής της αντικομμουνιστικής οργάνωσης «Χ» και κατόπιν υπήρξε αρχηγός της εθνικιστικής- αντικομμουνιστικής οργάνωσης ΕΟΚΑ (Εθνικής Οργάνωσης Κυπρίων Αγωνιστών).

1911 Γεννήθηκε ο Γάλλος πολιτικός, ο οποίος διετέλεσε Πρωθυπουργός και Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας, Ζωρζ Πομπιντού

1913 Γεννήθηκε ο Γεώργιος Κωστάκης, έλληνας συλλέκτης έργων τέχνης της ρωσικής πρωτοπορίας. (Θαν. 9/3/1990)

1914  Γεννιέται η μεγάλη Ελληνίδα χαράκτρια, Βάσω Κατράκη. Με το έργο της σημάδεψε την παγκόσμια χαρακτική δημιουργία. Η ξεχωριστή δημιουργός, με πνοή πάντα νεανική, πρόσφερε και στην Τέχνη και στην Ελλάδα, μέσα από τις γραμμές του λαϊκού κινήματος.
Τα «αντρίκεια χέρια της», όπως τα αποκαλούσαν, χάραξαν επί δεκαετίες μορφές και δρόμους. Χάραξαν παράθυρα ανοιχτά στην ομορφιά του αύριο. Χιλιάδες χρώματα διαπερνούσαν τις πράξεις της, χιλιάδες σταθερές απόψεις αποτελούσαν το πλέγμα της σκέψης της.
Η Βάσω Κατράκη ήταν μαχήτρια στους κοινωνικούς αγώνες με τόλμη και αποφασιστικότητα. Μετέφερε στην πέτρα όλα τα θεμελιώδη θέματα, το ιδεώδες της ελευθερίας και της αξιοπρέπειάς μας. Σπαράγματα μνήμης, θρήνοι και ελεγεία γι’ αυτούς που θυσιάστηκαν. Έργα κοινωνική μαρτυρία. Υπηρέτησε την Ελληνική Χαρακτική με αφοσίωση και γνώση. Ήθος και αξιοπρέπεια.

1918  Γεννιέται στην Αντίς Αμπέμπα της Αιθιοπίας, από Έλληνες γονείς ο Νίκος Παπατάκης. Εγκαθίσταται στην Ιταλία, αλλά, λόγω της δράσης του εναντίον του φασίστα Μουσολίνι, αναγκάστηκε να αυτεξοριστεί, βρίσκοντας καταφύγιο αρχικά στο Λίβανο και για λίγο στην Ελλάδα, από όπου επίσης φεύγει λόγω της μεταξικής δικτατορίας.
Το 1939 εγκαταστάθηκε μόνιμα στο Παρίσι, το 1950 γίνεται ο παραγωγός της ταινίας του Ζαν Ζενέ «Ένα ερωτικό τραγούδι», το 1962 σκηνοθετεί την πρώτη του ταινία «Οι Άβυσσοι» (προβλήθηκε την ίδια χρονιά στο Φεστιβάλ των Καννών προκαλώντας σκάνδαλο), το 1967 γύρισε την ταινία «Οι βοσκοί», καταγγέλλοντας τη δικτατορία στην Ελλάδα, το 1975, το «Gloria Mundi», για τα βασανιστήρια στην Αλγερία, κατέβηκε από τις αίθουσες έπειτα από βομβιστική επίθεση στον κινηματογράφο «Μαρμπέφ».
Στη «Φωτογραφία» (1987), μία από τις λυρικότερες ελληνικές ταινίες, εξερευνά το θέμα της νοσταλγίας του ξενιτεμένου και την αποξένωση της μετανάστευσης και θίγει πολλά σημεία της τραγικής ιστορίας της νεότερης Ελλάδας.

1929 Οι αγρότες του χωριού Δαμακίνι Πατρών προβάλλουν ένοπλη αντίσταση και διώχνουν τους χωροφύλακες που πήγαν να συλλάβουν τους συγχωριανούς τους που δεν είχαν πληρώσει τους φόρους.

1931 Διεξάγονται αναπληρωματικές βουλευτικές εκλογές στη Μυτιλήνη. Το ΚΚΕ έρχεται πρώτο στην πόλη της Μυτιλήνης λαμβάνοντας 1.658 ψήφους έναντι 1.424 όλων των υπολοίπων, αστικών, κομμάτων.

1932 Ο Αντόνιο ντε Ολιβέιρα Σαλαζάρ γίνεται πρωθυπουργός της Πορτογαλίας. Την επόμενη χρονιά δίνει στον εαυτό του υπερεξουσίες και εγκαθιδρύει δικτατορία, η οποία κρατά σχεδόν 4 δεκαετίες.

1933  Ο κομμουνιστής αρτεργάτης Νισερλής πεθαίνει στο νοσοκομείο χτυπημένος από ξίφος αστυνομικού την ημέρα των επαναληπτικών εκλογών στην Θεσσαλονίκη.

1934 «Ματωμένη Πέμπτη»: Στις ΗΠΑ, η αστυνομία πυροβολεί κατά απεργών λιμενεργατών και σκοτώνει δύο, κατά τη διάρκεια της απεργίας των εργατών του λιμανιού του Σαν Φρανσίσκο και ολόκληρης της Δυτικής Ακτής, η οποία διήρκεσε 83 μέρες. 109 άνθρωποι τραυματίζονται.

1943 Προκήρυξις διοικητού Φρουρίου Κρήτης, Μπρώυερ

1936  Ογκώδη και μαχητικά συλλαλητήρια ακτημόνων πραγματοποιούνται στις Σέρρες και το Σουφλί.

1943 Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος: Οι Γερμανοί εξαπολύουν επίθεση στο Κούρσκ της ΕΣΣΔ, βόρεια του Χαρκόβου. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη πολεμική αντιπαράθεση της ιστορίας με χρήση τεθωρακισμένων. Η μάχη του Κουρσκ θα λήξει στις 23 Αυγούστου με νίκη των Σοβιετικών έναντι των Γερμανών.

1943  Ο ΕΛΑΣ υπάγεται στο Βρετανικό Στρατηγείο Μέσης Ανατολής.

1944 Αρχίζει την λειτουργία του στην Τύρνα Θεσσαλίας παιδαγωγικό φροντιστήριο υπό την διεύθυνση της κομμουνίστριας παιδαγωγού Ρόζας Ιμβριώτη.

1945 Το Εργατικό Κόμμα κερδίζει τις εκλογές στη Βρετανία και ο Ουίνστον Τσόρτσιλ χάνει την πρωθυπουργία από τον Κλέμεντ Άτλι. Το Κομμουνιστικό Κόμμα λαμβάνει 102.780 ψήφους και εκλέγει δύο βουλευτές, τους πρώτους στην ιστορία του.

1946 Ο Γάλλος μηχανικός Λουί Ρεάρ επιδεικνύει το πρώτο μαγιό μπικίνι σε υπαίθρια επίδειξη μόδας στο Παρίσι.

1946 Στην Ποντοκερασιά του Κιλκίς 40 στρατιώτες προσχωρούν στους αντάρτες, γεγονός που δεν είναι μεμονωμένο, καταμαρτυρώντας την ευρεία απήχηση και επιρροή του ΚΚΕ και του ΕΑΜ στο νεοσύστατο «εθνικό στρατό».
Για να αντιμετωπιστεί -και κατά το δυνατόν να εξουδετερωθεί- το «φαινόμενο» αυτό, μόνο το μήνα Ιούλη συνελήφθησαν και κατόπιν εξορίστηκαν στους Φούρνους Ικαρίας, τη Φολέγανδρο, τη Νάξο και αλλού κοντά 100 αξιωματικοί.

1947  Σε μια αιφνιδιαστική επιχείρηση ο ΔΣΕ Κρήτης καταλαμβάνει το αεροδρόμιο του Μάλεμε, εξασφαλίζοντας πολύτιμα πολεμοφόδια, ρουχισμό και τρόφιμα.
Με το ΔΣΕ πέρασαν και 6 σμηνίτες, δύο εκ των οποίων έπεσαν κατόπιν μαχόμενοι στις μάχες της Σαμαριάς και του Δρομόνερου.

1948 Θεσπίζεται από τους Εργατικούς το Εθνικό Σύστημα Υγείας της Μεγάλης Βρετανίας.

1950 Αθωώνονται οι υπεύθυνοι της εφημερίδας «Μάχη», που είχαν συρθεί στα δικαστήρια λόγω των ρεπορτάζ γύρω από το κολαστήριο της Μακρονήσου.

1962  Ο Αλγερινός λαός πανηγυρίζει την ανεξαρτησία του από τους Γάλλους ιμπεριαλιστές.
Η αντιιμπεριαλιστική εξέγερση στην Αλγερία άρχισε την 1η του Νοέμβρη 1954 με την πολιτική καθοδήγηση του Μετώπου Εθνικής Απελευθέρωσης και τη συγκρότηση του Στρατού Εθνικής Απελευθέρωσης. Η απάντηση των γαλλικών αρχών χαρακτηριζόταν από την αγριότητά της. Μετά από σκληρούς αγώνες, το Σεπτέμβρη του 1959 η γαλλική κυβέρνηση υποχρεώνεται να αναγνωρίσει το δικαίωμα του λαού της Αλγερίας για αυτοδιάθεση. Ωστόσο, ο πόλεμος συνεχίζεται μετά τις ανταρσίες που προκάλεσε η Γαλλία το 1960 και το 1961.
Το 1961 συγκροτείται η OAS, μια παράνομη εγκληματική οργάνωση των αδιάλλακτων αποικιοκρατών, με στόχο τη ματαίωση των συμφωνιών. Στις 14 Ιουνίου 1962 η OAS διατάσσει όλους τους Ευρωπαίους να εγκαταλείψουν την Αλγερία και αναγγέλλει εκστρατεία ολοκληρωτικής καταστροφής της χώρας. Χιλιάδες έποικοι μαζεύονται στα λιμάνια και τα αεροδρόμια, ενώ η οργάνωση ανατινάζει το νοσοκομείο του Αλγερίου , αφού έχει ήδη πυρπολήσει το πανεπιστήμιο και το δημαρχείο του Αλγερίου και έχει ανατινάξει πολλά δημόσια κτίρια. Τελικά η Αλγερία κηρύσσεται ανεξάρτητο κράτος με διάγγελμα του Προέδρου Ντε Γκολ, δύο μέρες μετά τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος, με το οποίο ο λαός της χώρας τάσσεται με ποσοστό 99% υπέρ της ανεξαρτησίας και της συνεργασίας με τη Γαλλία.

1965 Η Μαρία Κάλλας δίνει την τελευταία της παράσταση, τραγουδώντας «Τόσκα» στο Κόβεντ Γκάρντεν του Λονδίνου.

1969 Πέθανε ο γερμανός αρχιτέκτονας και ιδρυτής του Bauhaus Μπάουχάους, Βάλτερ Γκρόπιους.

1972 Πέθανε ο συγγραφέας Μάριος Χάκκας  (Γεν. 1931)

1973 Στη Χιλή, ο Πρόεδρος Σαλβαδόρ Αλιέντε συγκροτεί νέα κυβέρνηση μετά από τις αναταραχές που προκαλούνται και οι οποίες είναι οι μεγαλύτερες από την εποχή που ανέβηκε στην εξουσία.

1973 Η τριήμερη απεργία των τυπογράφων των Αθηναϊκών εφημερίδων λήγει με νίκη των απεργών και αύξηση των αποδοχών τους κατά 30%.

1975 To Πράσινο Ακρωτήριο ανεξαρτητοποιείται από την Πορτογαλία.

1977 Στο Πακιστάν ο υποστηριζόμενος από τον Αμερικανικό ιμπεριαλισμό στρατηγός Μοχάμεντ Ζία – ουλ – Χακ ανατρέπει με πραξικόπημα την κυβέρνηση του Ζουλφικάρ Αλι Μπούτο, που μόλις είχε εκλεγεί με μεγάλη πλειοψηφία.

1986 Ξανανοίγει για το κοινό το Άγαλμα της Ελευθερίας, στη Νέα Υόρκη των ΗΠΑ, μετά από εντατικές εργασίες συντήρησης.

1989 Κλείνει δικαστικά η «υπόθεση Ιράνγκεϊτ», ενός σκανδάλου που είχε ξεκινήσει με την αποκάλυψη παρασκηνιακών συναλλαγών της κυβέρνησης Ρήγκαν με την κυβέρνηση του Ιράν, την οποία ωστόσο είχε –επισήμως- καταδικάσει ως «υποστηρικτή της διεθνούς τρομοκρατίας». Στη διάρκεια της δίκης αποκαλύφθηκε επίσης η οικονομική υποστήριξη των ΗΠΑ προς τους «Κόντρας», την αντεπαναστατική οργάνωση που μάχονταν τους «Σαντινίστας» στη Νικαράγουα. Ο συνταγματάρχης Όλιβερ Νορθ επιχείρησε να πάρει πάνω του όλη την ευθύνη για το σκάνδαλο. Προσπαθώντας δε να δικαιολογήσει την όλη υπόθεση υποστήριξε πως «Παραμονεύει μια τρομερή απειλή. Όλοι μας κινδυνεύουμε από μια ξένη και άθρησκη φιλοσοφία, τον κομμουνισμό»

1991 Ο Νέλσον Μαντέλα εκλέγεται πρόεδρος του Εθνικού Αφρικανικού Κογκρέσου.

1994 – Ο Jeff Bezos ιδρύει την Seattle Amazon, το μεγαλύτερο ηλεκτρονικό εμπόριο στον κόσμο

1996 Γεννιέται το πρώτο κλωνοποιημένο πρόβατο, η Ντόλι, στα εργαστήρια του Ινστιτούτου Ρόσλιν στη Σκοτία. Το πιο διάσημο πρόβατο στον κόσμο αποτελεί γενετικό αντίγραφο της μητέρας του, ενός προβάτου που είχε γεννηθεί 6 χρόνια νωρίτερα.

2005 Η βρετανική εφημερίδα The Independent δημοσιεύει τη μελέτη «στα χνάρια του Homo sapiens» που βρέθηκε κοντά στη λίμνη Valsequillo του Μεξικού, το Νοέμβριο του 2003.
Ερευνητές από τα πανεπιστήμια του Λίβερπουλ και το Bournesmouth δηλώνουν ότι τα βήματα χρονολογούνται από 38-39.000 χρόνια αν και πάντα πιστευόταν ότι η Αμερική δεν είχε αποικιστεί πριν από 11.500 χρόνια

2016  Η κάψουλα Juno μπαίνει στην τροχιά του Δία. Είναι η πρώτη φορά που ένα διαστημικό σκάφος πλησιάζει τον μεγαλύτερο πλανήτη του ηλιακού συστήματος.

 

ΠΗΓΗ: atexnos.gr