Νέος στρατηγικός διάλογος για το μέλλον της ευρωπαϊκής γεωργίας – Εμπορική συμφωνία Ε.Ε. με Mercosur - Θερμοκήπια (Γράφει η Μάγδα Ανδρονικίδου)
Ιστορικό: Ο Στρατηγικός Διάλογος για το μέλλον της Ε. Γεωργίας ανακοινώθηκε από την πρόεδρο της Ε. Επιτροπής φον ντερ Λάϊεν στην ομιλία της για την κατάσταση της Ένωσης στις 13/9/2023 στο Στρασβούργο,
πριν τις εκλογές και μετά τις αγροτικές δυναμικές κινητοποιήσεις που συντάραξαν την ήπειρο. Είπε ότι σήμερα αποτίνω φόρο τιμής στους αγρότες μας και τους ευχαριστώ που μας εφοδιάζουν με τρόφιμα σε καθημερινή βάση. Σε ένα κόσμο αβεβαιότητας, η Ευρώπη πρέπει να απαντήσει στο κάλεσμα της ιστορίας όπως ήταν το όραμα εκείνων μετά τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο που οραματίστηκαν ένα καλύτερο μέλλον. Αναφέρθηκε στην βιοποικιλότητα με 6500 είδη της ηπείρου μας. Μίλησε για την ασφάλεια των τροφίμων, για την επισιτιστική ασφάλεια, για την πράσινη συμφωνία .
Υπόψη στις εκθέσεις Μάριο Ντράγκι και Ενρίκο Λέτα δεν ελήφθη υπόψη ο τομέας Γεωργίας γιατί αποτέλεσε αντικείμενο ξέχωρης ανάθεσης από τον καθηγητή κ.Στρασναϊντέρ λόγω της ιδιαίτερης σημασίας για την πρόεδρο της Ε. Επιτροπής ( κ. Λάϊεν ) σε σχέση με όλους τους άλλους τομείς .
Ο Στρατηγικός Διάλογος λοιπόν είναι το νέο φόρουμ που επιδιώκει να διαμορφώσει ένα κοινό όραμα για το μέλλον της γεωργίας στην Ε.Ε. Συμμετείχαν 29 φορείς του Α/Δ τομέα – κοινωνία πολιτών – ακαδημαϊκή κοινότητα με πρόεδρο τον καθηγητή κ. Πέτερ Στρασναϊντέρ. Εξετάστηκαν 4 ερωτήματα:
1) Πως μπορούμε να προσφέρουμε στους γεωργούς καλύτερες προοπτικές και αξιοπρεπές βιοτικό επίπεδο.
2) Πως μπορούμε να στηρίξουμε την γεωργία τους
3) Πως μπορούμε να αξιοποιήσουμε καλύτερα τις ευκαιρίες που προσφέρουν γνώση – τεχνολογία – καινοτομία
4) Πως μπορούμε να προωθήσουν ένα λαμπρό μέλλον για το σύστημα τροφίμων της ΕΕ σε ένα ανταγωνιστικό κόσμο .
Η επανεκλεγείσα πρόεδρος κ. Λάϊεν έλαβε την τελική έκθεση στις 4/9/2024 η οποία έχει τον τίτλο “Μια κοινή προοπτική για την γεωργία και τα τρόφιμα στην Ευρώπη”. Οι προτάσεις θα καθοδηγήσουν την Ε.Επιτροπή για την διαμόρφωση του οράματος για την γεωργία και τα τρόφιμα και θα παρουσιαστεί σε 100 ημέρες της νέας θητείας της προέδρου κ. Λάϊεν.
Οι συστάσεις της έκθεσης διαρθρώνονται σε 5 πυλώνες:
- Συνεργασία για ένα βιώσιμο και ανταγωνιστικό μέλλον
- Στροφή σε βιώσιμη αγροτικοδιατροφικά συστήματα
- Προώθηση μετασχηματιστικής ανθεκτικότητας
- Οικοδόμηση ενός ελκυστικού και ποικιλόμορφου τομέα
- Καλύτερη πρόσβαση και αξιοποίηση γνώσης και καινοτομία
ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ Ε.Ε - MERCOSUR : Η Ε.Ε προετοιμάζεται για την μεγαλύτερη εμπορική συμφωνία με το μπλοκ Mercosur, της Νότιας Αμερικής (Aργεντινή – Βραζιλία – Ουραγουάη – Παραγουάη). Το μπλοκ καλύπτει το 10% του παγκοσμίου πληθυσμού και το 20% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Μετά από δύο δεκαετίες διαπραγματεύσεων κατέληξαν σε πολιτική συμφωνία για την τελική μορφή του κειμένου το 2019. Η επικύρωσή του καθυστέρησε λόγω περιβαλλοντικών ανησυχιών και φόβων σχετικά με τον αντίκτυπό του στην γεωργία της ΕΕ. Λόγω εκλογών και με αγρότες στους δρόμους, η συμφωνία δεν έγινε, το θέμα διχάζει όλο και πιο πολύ τον αγροτικό κόσμο της ΕΕ ( Euractiv ). Νέο κύμα κινητοποιήσεων τώρα ξεκινούν τα αγροτικά συνδικάτα της Γαλλίας και με τους Έλληνες αγρότες – Βέλγους – Γερμανούς στις επάλξεις, λέγοντας ότι θα είναι επιζήμια στην βιοποικιλότητα και τα δάση, ο ανταγωνισμός θα είναι αθέμιτος με αγορές όπου τα περιβαλλοντικά κοινωνικά πρότυπα είναι χαμηλότερα. Η συμφωνία θα ανοίξει με 99 τόνους βόειου κρέατος, 180 τόνους πουλερικών, 3,4 εκ. τόνους καλαμποκιού, 180 τόνους ζάχαρης. Η κομισιόν προτίθεται να δημιουργήσει ένα “ταμείο αποζημίωσης Mercosur” για να κατευνάσει τις ανησυχίες των αγροτών ( politico ). Η ΕΕ και το μπλοκ στοχεύουν να οριστικοποιήσουν τη συμφωνία στη σύνοδο κορυφής της G20 στο Ρίο Τζανέιρο στις 19 Νοέμβρη. Πρώην Επίτροπος το 2019 πρότεινε 1 δις για το ταμείο αυτό . Ο υποψήφιος Επίτροπος Γεωργίας Κριστόφ Χάνσεν, υποστηρίζει τη συμφωνία MERCOSURκαι ότι είναι προς όφελος των Ευρωπαίων αγροτών.
ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΑ: Ο Πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης από το βήμα της ΔΕΘ 2024 ανακοίνωσε ένα πρόγραμμα 600 εκ., για αύξηση θερμοκηπιακών καλλιεργειών στην Ελλάδα, σε μια περίοδο που οι αυξημένες εισαγωγές και η κλιματική αλλαγή βάζει εμπόδια στην παραδοσιακή γεωργία. Οι επενδυτές θα καλλιεργήσουν σε θερμοκήπια επί εκτάσεων που ανήκουν στο ΥΠΑΑΤ. Η Ελλάδα είναι ο φτωχός συγγενής στο κλάδο των θερμοκηπιακών καλλιεργειών με 55.000 στρ. ( ΕΛΣΤΑΤ ) το 2021. Η Τουρκία έχει 800.000 στρ., η Ολλανδία με 120.000 στρ. Προϋπολογισμός δράσης 600 εκ., το 50% από ΠΑΑ ,το 35% τράπεζα, το 15% ίδια κεφάλαια. Για κατασκευή μεγάλης κλίμακας θερμοκήπια,τίθεται σε εφαρμογή και ένα σχέδιο ανταλλαγής και αντιπαροχής δημόσιων γαιών. Θερμοκήπια τελευταίας τεχνολογίας πρότειναν και οι Ολλανδοί για ανασυγκρότηση της Θεσσαλίας. Στόχος οι γεωργοί να εξελιχθούν από εργάτες γης σε επιχειρηματίες του πρωτογενή τομέα, λέει ο Υπουργός κ.Τσιάρας. Το μέλλον της αγροτικής παραγωγής περνά από την ενίσχυση των θερμοκηπιακών καλλιεργειών.
Η επάνοδος του Ν. Τραμπ στην εξουσία τι σηματοδοτεί για τις πολιτικές που αφορούν το αγροτικό τομέα και το περιβάλλον. Οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις θα συγκεντρωθούν σε λιγότερα χέρια, ο ανταγωνισμός οξύς, μείωση τιμών στα αγροτικά εμπορεύματα, επιβολή δασμών. Μην ξεχνάμε την επιβολή δασμών στην πρώτη του θητεία, σε σειρά προϊόντων π.χ για την Ελλάδα στην επιτραπέζια ελιά, στην κομπόστα ροδακίνου και με στόχαστρο την φέτα. Οι δασμοί όμως συνέχισαν και με την επόμενη κυβέρνηση!! Ο Τραμπ μίλησε για 10 – 20% δασμούς σε όλες τις εισαγωγές στις ΗΠΑ. Την ΕΕ την αποκαλεί και θα την αντιμετωπίσει σαν “μίνι Κίνα” ως προς τους δασμούς. Η Ευρώπη έχει να διαχειριστεί τον άγριο διατλαντικό εμπορικό πόλεμο και τις πολεμικές συρράξεις ( Ευρώπη φλέγεται ) με κ. Μακρόν και κ. Σολτς στα κάτω τους. Επίσης η Ευρώπη όσο προωθεί την πράσινη ατζέντα της απομονώνεται πολιτικά στην παγκόσμια σκηνή ( politico ). Μιλάει για “πράσινη απάτη” στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, θα αποσύρει τη χώρα του από την Συμφωνία ΠΑΡΙΣΙΟΎ για το κλίμα, θα ενισχύσει την παραγωγή ορυκτών καυσίμων στις ΗΠΑ, θα μειώσει τις δαπάνες για την “πράσινη ενέργεια”. Συγκυριακά τώρα διεξάγεται η σύνοδος κορυφής για το κλίμα στο Μπακούζ του Αζερμπαϊτζάν χωρίς Αμερική (Τραμπ).
