Νερό: Πόσο πρέπει να πίνουμε καθημερινά - Μύθοι και αλήθειες
Η σύγχρονη κοινωνία έχει αναπτύξει μια σχεδόν εμμονική σχέση με την κατανάλωση νερού, με πολλούς να κουβαλούν παντού μαζί τους
επαναχρησιμοποιούμενα μπουκάλια. Ωστόσο, σύμφωνα με τους ειδικούς, αυτή η συνήθεια ενδέχεται να μας οδηγεί στην κατανάλωση περισσότερου νερού από όσο πραγματικά χρειάζεται ο οργανισμός μας.
Η ιστορική αναδρομή στις αρχές του 19ου αιώνα αποκαλύπτει μια εντελώς διαφορετική στάση απέναντι στο νερό. Σύμφωνα με τον Vincent Priessnitz, ιδρυτή της υδροθεραπείας, μόνο όσοι βρίσκονταν “στο τελευταίο στάδιο της φτώχειας” έπιναν νερό για να ξεδιψάσουν. Μάλιστα, πολλοί άνθρωποι δεν είχαν πιει ποτέ περισσότερο από μισό ποτήρι σκέτο νερό σε μία φορά.
Μύθοι…
Η μετάβαση από αυτή την εποχή στη σημερινή πραγματικότητα είναι εντυπωσιακή. Έχουμε κατακλυστεί από μηνύματα που υποστηρίζουν ότι η κατανάλωση λίτρων νερού καθημερινά αποτελεί το μυστικό για καλή υγεία, περισσότερη ενέργεια, λαμπερό δέρμα, απώλεια βάρους και πρόληψη του καρκίνου.
Η σύγχρονη εμμονή με την κατανάλωση νερού έχει διεισδύσει σε κάθε πτυχή της καθημερινότητάς μας. Όλοι κουβαλούμε ένα μπουκάλι νερού ενώ σχεδόν καμία επαγγελματική συνάντηση δεν ξεκινά χωρίς μια μεγάλη κανάτα νερού στο τραπέζι.
Στο επίκεντρο αυτής της τάσης βρίσκεται ο περίφημος “κανόνας 8×8”: η ανεπίσημη σύσταση που προτείνει την κατανάλωση οκτώ ποτηριών των 240ml νερού την ημέρα. Ωστόσο, αυτός ο “κανόνας” δεν υποστηρίζεται από επιστημονικά ευρήματα, ούτε περιλαμβάνεται στις επίσημες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η προέλευση αυτής της παρανόησης μπορεί να εντοπιστεί σε δύο ιστορικές πηγές. Το 1945, το Συμβούλιο Τροφίμων και Διατροφής των ΗΠΑ συνέστησε την κατανάλωση ενός χιλιοστόλιτρου υγρών για κάθε συνιστώμενη θερμίδα τροφής. Αυτό μεταφράζεται σε δύο λίτρα για γυναίκες που ακολουθούν διατροφή 2.000 θερμίδων και δυόμισι λίτρα για άνδρες που καταναλώνουν 2.500 θερμίδες. Σημαντικό είναι να τονιστεί ότι αυτή η σύσταση περιελάμβανε όλα τα είδη υγρών, καθώς και φρούτα και λαχανικά, που μπορεί να περιέχουν έως και 98% νερό.
Αλήθειες…
Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες επιστημονικές έρευνες, η κατανάλωση οκτώ ποτηριών νερού την ημέρα – περίπου δύο λίτρων – είναι στην πραγματικότητα περισσότερο από όσο χρειάζεται ο οργανισμός μας για να διατηρηθεί ενυδατωμένος. Αντ’ αυτού, συνιστάται η κατανάλωση μεταξύ 1,5 και 1,8 λίτρων νερού την ημέρα.
Το νερό αποτελεί περίπου τα δύο τρίτα του σωματικού μας βάρους και επιτελεί πολλαπλές ζωτικές λειτουργίες: μεταφέρει θρεπτικά συστατικά και προϊόντα αποβολής στο σώμα μας, ρυθμίζει τη θερμοκρασία μας, λειτουργεί ως λιπαντικό και αποσβεστήρας κραδασμών στις αρθρώσεις μας και συμμετέχει στις περισσότερες χημικές αντιδράσεις που συμβαίνουν στο σώμα μας.
Το ανθρώπινο σώμα χάνει συνεχώς νερό μέσω του ιδρώτα, των ούρων και της αναπνοής. Η διατήρηση της σωστής ισορροπίας υγρών είναι κρίσιμη για την αποφυγή της αφυδάτωσης. Τα συμπτώματα της αφυδάτωσης μπορούν να γίνουν αντιληπτά όταν χάσουμε μεταξύ 1-2% του σωματικού μας νερού, και η κατάσταση συνεχίζει να επιδεινώνεται μέχρι να αναπληρώσουμε τα υγρά μας. Σε σπάνιες περιπτώσεις, η αφυδάτωση μπορεί να αποβεί μοιραία.
Ο Dr. Irwin Rosenburg, ειδικός επιστήμονας στο Εργαστήριο Νευροεπιστήμης και Γήρανσης του Πανεπιστημίου Tufts στη Μασαχουσέτη, τονίζει ότι ο έλεγχος της ενυδάτωσης είναι ένας από τους πιο εξελιγμένους μηχανισμούς που αναπτύχθηκαν κατά την εξέλιξη. Διαθέτουμε πολυάριθμες εξελιγμένες τεχνικές για τη διατήρηση επαρκούς ενυδάτωσης.
Σε ένα υγιές σώμα, ο εγκέφαλος ανιχνεύει πότε το σώμα αρχίζει να αφυδατώνεται και προκαλεί το αίσθημα της δίψας για να διεγείρει την κατανάλωση υγρών. Επιπλέον, απελευθερώνει μια ορμόνη που σηματοδοτεί στα νεφρά να διατηρήσουν το νερό συμπυκνώνοντας τα ούρα.
Η καθηγήτρια Courtney Kipps του Ινστιτούτου Αθλητισμού, Άσκησης και Υγείας (ISEH) επισημαίνει ότι ο μύθος πως “είναι πολύ αργά όταν διψάσεις” βασίζεται στην εσφαλμένη υπόθεση ότι η δίψα είναι ένας ατελής δείκτης έλλειψης υγρών. Ωστόσο, αυτός ο μηχανισμός έχει λειτουργήσει αποτελεσματικά για χιλιάδες χρόνια ανθρώπινης εξέλιξης.
Αν και το νερό είναι η υγιεινότερη επιλογή καθώς δεν περιέχει θερμίδες, και άλλα πόσιμα υγρά συμβάλλουν στην ενυδάτωσή μας, συμπεριλαμβανομένων του τσαγιού και του καφέ. Παρά το ήπιο διουρητικό αποτέλεσμα της καφεΐνης, η έρευνα δείχνει ότι το τσάι και ο καφές εξακολουθούν να συμβάλλουν στην ενυδάτωση – το ίδιο ισχύει και για ορισμένα αλκοολούχα ποτά.
Υπάρχουν περιορισμένα στοιχεία που να υποδεικνύουν ότι η κατανάλωση περισσότερου νερού από όσο μας υποδεικνύει το σώμα μας προσφέρει οποιαδήποτε οφέλη πέρα από την αποφυγή της αφυδάτωσης. Ωστόσο, η έρευνα υποδεικνύει ότι υπάρχουν σημαντικά οφέλη στην αποφυγή ακόμη και των πρώιμων σταδίων ήπιας αφυδάτωσης.
Μια μελέτη του 2023 διαπίστωσε ότι η σωστή ενυδάτωση μπορεί επίσης να επιβραδύνει τη γήρανση και να βοηθήσει στην αποφυγή χρόνιων παθήσεων όπως οι καρδιακές και πνευμονικές παθήσεις.
Η υπερβολική κατανάλωση υγρών μπορεί να γίνει επικίνδυνη όταν προκαλεί αραίωση του νατρίου στο αίμα. Αυτό δημιουργεί οίδημα στον εγκέφαλο και τους πνεύμονες, καθώς τα υγρά μετακινούνται προσπαθώντας να εξισορροπήσουν τα επίπεδα νατρίου στο αίμα.
Οι περισσότεροι ειδικοί συμφωνούν ότι οι ανάγκες μας σε υγρά ποικίλλουν ανάλογα με την ηλικία, το μέγεθος του σώματος, το φύλο, το περιβάλλον και το επίπεδο σωματικής δραστηριότητας.
Το 2022, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Aberdeen εκτίμησαν ότι η ποσότητα νερού που χρειάζονται οι άνθρωποι είναι μεταξύ 1,5 και 1,8 λίτρων την ημέρα.
Οι περισσότεροι ειδικοί συμφωνούν ότι δεν χρειάζεται να ανησυχούμε για την κατανάλωση μιας αυθαίρετης ποσότητας νερού καθημερινά: το σώμα μας μας ειδοποιεί όταν διψάμε, όπως ακριβώς μας ειδοποιεί όταν πεινάμε ή είμαστε κουρασμένοι. Το μόνο όφελος από την κατανάλωση περισσότερου νερού από όσο χρειαζόμαστε φαίνεται να είναι οι επιπλέον θερμίδες που καίμε τρέχοντας συχνότερα στην τουαλέτα.
ΠΗΓΗ: tvxs.gr