Τι είναι η Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία; (Γράφει η Σταυρούλα Παπανικολάου)
Η Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία (ΓΣΘ) είναι μία από τις πιο διαδεδομένες και επιστημονικά τεκμηριωμένες ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις για τη θεραπεία ψυχικών διαταραχών και την
ενίσχυση της ψυχικής ευεξίας. Αναπτύχθηκε από τον ψυχολόγο Άαρον Μπεκ, ο οποίος βασίστηκε σε μια θεμελιώδη αρχή: οι σκέψεις μας, τα συναισθήματά μας και οι συμπεριφορές μας είναι αλληλένδετα.
Βασικές Αρχές της ΓΣΘ
Η ΓΣΘ βασίζεται στην ιδέα ότι ο τρόπος που σκεφτόμαστε για καταστάσεις επηρεάζει τον τρόπο που αισθανόμαστε και συμπεριφερόμαστε. Για παράδειγμα, εάν κάποιος σκέφτεται «Δεν θα τα καταφέρω», μπορεί να νιώσει άγχος ή απογοήτευση, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε αποφυγή καταστάσεων. Αντίθετα, αν σκέφτεται «Μπορώ να το δοκιμάσω και να δω τι θα γίνει», είναι πιθανό να νιώσει μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και να ενεργήσει πιο θετικά.
Η ΓΣΘ επιδιώκει να εντοπίσει και να αναδιαμορφώσει τις αρνητικές ή μη ρεαλιστικές σκέψεις (γνωσίες), που συχνά οδηγούν σε μη βοηθητικά συναισθήματα και συμπεριφορές.
Παράλληλα, εστιάζει στην αλλαγή συμπεριφορικών μοτίβων, προκειμένου να βοηθήσει το άτομο να αναπτύξει πιο υγιείς συνήθειες και να διαχειρίζεται πιο αποτελεσματικά τις προκλήσεις της καθημερινότητας.
Πώς λειτουργεί η ΓΣΘ;
Η θεραπεία είναι δομημένη με συνεδρίες στις οποίες:
1. Εντοπίζονται δυσλειτουργικές σκέψεις: Αναγνωρίζονται αρνητικά ή αυτόματα μοτίβα σκέψης που επιδεινώνουν τα συναισθήματα.
2. Αναδιαμορφώνονται οι σκέψεις: Ο θεραπευτής βοηθά το άτομο να αντικαταστήσει τις δυσλειτουργικές σκέψεις με ρεαλιστικές και περισσότερο λειτουργικές.
3. Εξασκούνται νέες δεξιότητες: Εφαρμόζονται στρατηγικές για τη διαχείριση καθημερινών προκλήσεων και την ενίσχυση της αυτοπεποίθησης.
Περιοχές Εφαρμογής της ΓΣΘ
Η ΓΣΘ είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική για την αντιμετώπιση:
● Άγχους (γενικευμένο άγχος, κοινωνικό άγχος, κρίσεις πανικού).
● Κατάθλιψης.
● Διπολικής Διαταραχής.
● Ιδεοψυχαναγκαστικής Διαταραχής (ΙΨΔ).
● Διαταραχών μετατραυματικού στρες (PTSD).
● Διατροφικών διαταραχών.
● Χρόνιων παθήσεων με ψυχολογική επίδραση (π.χ. χρόνιος πόνος).
Επιπλέον, μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση καθημερινών προβλημάτων, όπως:
● Άγχος για την εργασία.
● Βελτίωση αυτοπεποίθησης.
● Αντιμετώπιση συγκρούσεων.
Πλεονεκτήματα της ΓΣΘ
● Επιστημονική βάση: Η αποτελεσματικότητά της έχει επιβεβαιωθεί μέσω πολλών ερευνών.
● Πρακτική προσέγγιση: Εστιάζει στη λύση και στην εφαρμογή συγκεκριμένων στρατηγικών.
● Αυτοβελτίωση: Παρέχει εργαλεία που μπορούν να χρησιμοποιηθούν και μετά τη θεραπεία.
Συμπέρασμα
Η Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία είναι ένα ισχυρό εργαλείο για την κατανόηση και αλλαγή των δυσλειτουργικών σκέψεων, συναισθημάτων και συμπεριφορών. Είτε πρόκειται για τη διαχείριση ψυχικών διαταραχών είτε για την προσωπική ανάπτυξη, η ΓΣΘ μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να δουν τον κόσμο και τον εαυτό τους με έναν πιο θετικό και υγιή τρόπο.
Σταυρούλα Παπανικολάου
Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπεύτρια
Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία - Εξειδίκευση στις Διαταραχές της Διάθεσης
694 729 5599
Στεφάνου Δραγούμη 2, Φλώρινα
