Ομόφωνα υπέρ της συνέχισης λειτουργίας των λιγνιτικών μονάδων της Δ. Μακεδονίας το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας !

"Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας - λιγνιτικές μονάδες Δ. μακεδονίας"                              

 -------------

Διαβάστε το ψήφισμα της Διοικούσας Επιτροπής του ΤΕΕ υπέρ της παράταση λειτουργίας των λιγνιτικών μονάδων της Δυτικής Μακεδονίας.

Η Διοικούσα Επιτροπή του Τ.Ε.Ε., σε συνέχεια της από 8/4/2025 συζήτησης (Θέμα ΙΙΙ/Σ12/2025), εγκρίνει ομόφωνα το παρακάτω ψήφισμα που εισηγήθηκε δια του Προέδρου της Αντιπροσωπείας ΤΕΕ η Επιστημονική Επιτροπή Ειδικότητας Μηχανικών Μεταλλείων

«1. Τον Αύγουστο του 2021, πριν από την έναρξη της ενεργειακής κρίσης, η Διοικούσα Επιτροπή του ΤΕΕ ενέκρινε κρίσιμο ΨΗΦΙΣΜΑ της Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Μηχανικών Μεταλλείων – Μεταλλουργών (ΕΕΕ ΜΜΜ), σχετικά με την τότε εξαγγελθείσα πρόωρη απολιγνιτοποίηση, στο οποίο σημειώνονταν:

“Για την επιβαλλόμενη συμβολή της χώρας στην επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας και τη συμμόρφωση, χωρίς απόκλιση από τις σχετικές πολιτικές και στόχους της Ε. Ε, επιβάλλεται η εξάντληση των περιθωρίων αξιοποίησης του εγχώριου πόρου, του λιγνίτη, με μελέτη και λήψη μέτρων (όπως αν χρειασθεί κατακράτηση του C02), για παραγωγή από τις πλέον σύγχρονες λιγνιτικές μονάδες, με ανταγωνιστικό κόστος και σε κατάλληλη ποσότητα, για την τήρηση των περιβαλλοντικών στόχων, αλλά επαρκή για την αποφυγή των προβλημάτων από την αποκλειστική χρήση του φ.α. Θεωρούμε δεδομένη τη συνέχιση της λειτουργίας της νέας υπό ανέγερση μονάδας ΠΤΟΛV, συμμετοχή στο μίγμα του σύγχρονου σταθμού ΑΗΣ Μελίτης και εφεδρικά του υπό αναβάθμιση ΑΗΣ ΑΔ-5, ώστε η τελική τους συμμετοχή στο ετήσιο μίγμα να φθάνει τις 7.0-9.0 TWh από τις >52 TWh τελικής κατανάλωση και για λόγους

Η ΕΕΕ ΜΜΜ και το ΤΕΕ δικαιώθηκαν πλήρως από την εξέλιξη της ενεργειακής κρίσης και τον πόλεμο στην Ουκρανία (που συνεχίζεται ακόμα), καθώς πολλές Ευρωπαϊκές χώρες επιστράτευσαν τα εγχώρια αποθέματα λιγνίτη τους (Γερμανία, Πολωνία, Τσεχία, Βουλγαρία κ.α.), θέτοντας σε λειτουργία νέες και παλιότερες μονάδες άνθρακα/λιγνίτη και επιβραδύνοντας τους στόχους της πράσινης μετάβασης. Εξάλλου, ο στόχος του net zero για τις χώρες αυτές εκτείνεται έως το 2040-2050. Στο μεταξύ, οι μονάδες της ΔΕΗ στήριξαν το σύστημα ηλεκτροδότησης εξασφαλίζοντας επάρκεια, βοηθώντας στην αποφυγή δεκάδων blackouts (λόγω της στοχαστικότητας των ΑΠΕ), ιδίως τους θερμότερους και τους ψυχρότερους μήνες, όταν η ζήτηση έφθανε τις 9.500 -10.000 MWh, με συμμετοχή που έφθανε τις 5 TWh ετησίως (σε σύνολο 50-55 TWh).

Να σημειωθεί ότι στη Δυτική Μακεδονία υπάρχουν βεβαιωμένα ανεκμετάλλευτα αποθέματα 505 εκατ. τόνων λιγνίτη της ΔΕΗ (ΚΘΔ 1380 Kcal/kg), ισοδύναμα με 500 εκατ. βαρέλια, συνολικής αξίας περί τα 40 δις ευρώ. Επίσης, υπάρχουν δεκάδες εκατ. τόνοι ξυλίτη, που εξορύσσονται και πωλούνται στη Βόρεια Μακεδονία από ιδιωτικές επιχειρήσεις. Στη ΔΕΗ απασχολούνται σήμερα 3.000 άτομα (1.800 τακτικοί και 1.200 εργολαβικοί/έκτακτοι), ενώ αρκετές εκατοντάδες απασχολούνται στις ιδιωτικές

επιχειρήσεις. Στη ΔΕΗ απασχολούνται σήμερα 3.000 άτομα (1.800 τακτικοί και 1.200 εργολαβικοί/έκτακτοι), ενώ αρκετές εκατοντάδες απασχολούνται στις ιδιωτικές επιχειρήσεις. Το ΤΕΕ/ΤΔΜ έχει υπολογίσει έναν πολλαπλασιαστή >3 για τις θέσεις απασχόλησης σε δορυφορικές επιχειρήσεις που σχετίζονται με τη λιγνιτοπαραγωγή.

2. Σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωσή της, η ΔΕΗ προτίθεται να κλείσει οριστικά εντός του 2025 όλες τις λιγνιτικές μονάδες της, ενώ το 2026 προτίθεται να κλείσει

και την υπερσύγχρονη «ναυαρχίδα» Πτολεμαΐδα V, ισχύος 660MW. Στόχος είναι να τη μετατρέψει σε μονάδα φυσικού αερίου ανοιχτού κύκλου, ισχύος 350 MW, με κόστος 300 εκατ. ευρώ. (σημειώνεται ότι μια νέα μονάδα αεριοστροβίλου ανοικτού κύκλου, ισχύος περίπου 600 MW, κοστίζει περί τα 300 εκατ. Ευρώ).

Η ΕΕΕ ΜΜΜ πιστεύει ότι η απόφαση αυτή πρέπει να επανεξετασθεί και να αλλάξει προς το συμφέρον της εθνικής ενεργειακής πολιτικής, διότι:

• Απαξιώνεται μια επένδυση 1,5 δις ευρώ, τη στιγμή που στην υπόλοιπη Ευρώπη η χρήση λιγνίτη συνεχίζεται μέχρι το 2050 και δεν τίθεται ζήτημα υπέρβασης των επιτρεπόμενων εκπομπών C
• Η Ελλάδα είναι ήδη εξαρτημένη κατά 81,4% από ξένα καύσιμα όταν ο μέσος όρος της Ε.Ε. είναι 57,5%. Με αυτό τον βαθμό εξάρτησης, η Ελλάδα βρίσκεται δηλαδή στη δεύτερη θέση μετά τη Μάλτα. Αντί, λοιπόν, να μειώνεται η εξάρτηση, εν προκειμένω αυξάνεται. Επίσης, τα επιπλέον 300 εκατ. ευρώ για τη μετατροπή της σε μονάδα φυσικού αερίου δεν είναι απαραίτητα, αφού η Πτολεμαΐδα V είναι υπερσύγχρονη, καθαρή περιβαλλοντικά και πλήρως αξιόπιστη.
• Η Πτολεμαΐδα V παράγει ιδιαίτερα φθηνή κιλοβατώρα (8-11 λεπτά), ανάλογα με τις τιμές των δικαιωμάτων C02, (τα οποία, ακόμα και όταν επιβάλλονται, επιστρέφουν εγχώρια στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης), γεγονός που συμβάλλει στη συγκράτηση των τιμών της χονδρικής αγορά ενέργειας (DAM).
• Δίνεται η δυνατότητα συγκράτησης της μείωσης του πληθυσμού, της αυξανόμενης ανεργίας στη Δυτική Μακεδονία, αντιστρέφοντας ενδεχομένως αυτή την τάση, μέσω ασφαλών και καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας στη λιγνιτοπαραγωγή, αξιοποιώντας το εθνικό μας καύσιμο αντί για το εισαγόμενο φυσικό αέριο.
• Παρέχεται επαρκής χρόνος για τη σωστή αποκατάσταση των εδαφών στις εναπομείνασες εκσκαφές, σύμφωνα με τις πρακτικές των άλλων χωρών και τις αρχές της επιστήμης. Επιπλέον, η αξιοποίηση φτωχότερου λιγνίτη ως οργανοχουμικού λιπάσματος αποτελεί δοκιμασμένη εξωηλεκτρική χρήση, σύμφωνα με σχετικές έρευνες.
• Η Πτολεμαΐδα V είναι απαραίτητη ως μονάδα βάσης ακόμη και για το giga data center 300 MW που εξαγγέλθηκε από τη ΔΕΗ, που μπορεί να αυξηθεί σε 1000 MW, καθώς απαιτεί σταθερή παροχή ενέργειας – κάτι που οι ΑΠΕ της περιοχής δεν μπορούν να εγγυηθούν χωρίς αποθήκευση, μέχρι να κατασκευασθούν τα δύο αντλησιοταμιευτικά φράγματα 560 MW που σχεδιάζει η ΔΕΗ στους χώρους των ορυχείων (και θα είναι έτοιμα μετά το 2030).
• Αντιστοίχως, οι πλέον λειτουργικές μονάδες ΑΗΣ Μελίτης, ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου 3, 4, και κυρίως η ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου 5 μπορούν να συνεχίσουν να υποστηρίζουν το ενεργειακό ισοζύγιο ως εφεδρείες, αλλά και να καλύπτουν μαζί με την Πτολεμαΐδα V τις τηλεθερμάνσεις Κοζάνης και Πτολεμαΐδας, όπως ζητούν οι δημοτικές αρχές, οι φορείς και το ΤΕΕ/ΤΔΜ, προσφέροντας φθηνή θέρμανση.
• Ο ΑΔΜΗΕ θεωρεί ειδικά για την Πτολεμαΐδα V πως η λειτουργία της είναι απαραίτητη τουλάχιστον έως το 2028, για τη διασφάλιση της ενεργειακής επάρκειας της χώρας.

3. Συμπερασματικά, η ομαλή ενεργειακή μετάβαση απαιτεί τη διατήρηση ενός αξιόπιστου ενεργειακού μείγματος, στο οποίο θα συμπεριλαμβάνεται, ως ποσοστό ασφαλείας περίπου 10%, το εγχώριο εθνικό μας καύσιμο, ο λιγνίτης».