Η σιωπή δεν είναι επιλογή όταν η ενημέρωση απειλείται (γράφει ο Παρθένα Τσοκτουρίδου)
" Η σιωπή δεν είναι επιλογή όταν η ενημέρωση απειλείται "
Σε μια δημοκρατία, ο Τύπος δεν είναι πολυτέλεια. Είναι θεμέλιο. Και η ελευθερία της πληροφόρησης δεν μπορεί να θεωρείται επικίνδυνη ή ανεπιθύμητη, απλώς και μόνο επειδή αναδεικνύει δυσάρεστες αλήθειες.
Όταν ένας δημοσιογράφος ερευνά, τεκμηριώνει και αποκαλύπτει στοιχεία που αφορούν σοβαρά κοινωνικά ή περιβαλλοντικά ζητήματα, η απάντηση δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι η στοχοποίηση.
Πολύ περισσότερο, δεν μπορεί να είναι η προσπάθεια φίμωσης, η αμφισβήτηση της αξιοπιστίας του ή η επίθεση με γενικόλογες κατηγορίες περί παραπληροφόρησης.
Αυτό δεν είναι απάντηση. Είναι αδυναμία απάντησης.
Το δικαίωμα στην ερώτηση είναι αδιαπραγμάτευτο.
Κάθε πολίτης έχει το δικαίωμα να γνωρίζει. Να ρωτά. Να ζητά εξηγήσεις. Να μαθαίνει πώς λαμβάνονται οι αποφάσεις που επηρεάζουν τη ζωή του.
Δεν υπάρχει τίποτα πιο φυσικό και πιο θεμιτό σε μια ελεύθερη κοινωνία.
Αν κάποιοι θεωρούν ότι η τεκμηριωμένη κριτική είναι εχθρική πράξη, τότε δεν έχουν κατανοήσει τη λειτουργία της δημοκρατίας.
Η δύναμη της εξουσίας δεν φαίνεται στην ικανότητά της να επιβάλλεται, αλλά στην αντοχή της να δέχεται ερωτήσεις και να δίνει απαντήσεις. Με διαφάνεια, με επιχειρήματα και με σεβασμό στην κοινωνία που τη νομιμοποιεί.
Η ουσία δεν κρύβεται πίσω από όρους.
Η δημόσια συζήτηση γύρω από ευαίσθητα ζητήματα, ιδίως περιβαλλοντικά ή τεχνοκρατικά, δεν μπορεί να γίνεται με ασαφείς ή παραπλανητικούς όρους.
Η κοινωνία έχει το δικαίωμα να ξέρει με απλά λόγια τι πρόκειται να εφαρμοστεί, ποιες είναι οι επιπτώσεις και ποιος είναι υπεύθυνος για κάθε απόφαση.
Η αλλαγή ονομάτων και ο εξωραϊσμός εννοιών, όταν πρόκειται για πρακτικές με ενδεχόμενο κόστος, δεν είναι διαχείριση, είναι παραπλάνηση.
Και όταν αυτά εντοπίζονται και αποκαλύπτονται από τον Τύπο, η απάντηση δεν μπορεί να είναι η άρνηση, αλλά η τεκμηριωμένη αποσαφήνιση.
Η σιωπή του Τύπου είναι ήττα για όλους.
Όποιος προσπαθεί να επιβάλει σιωπή, στην ουσία αποκαλύπτει φόβο. Φόβο απέναντι στην αλήθεια, φόβο απέναντι στην κριτική, φόβο απέναντι στην ίδια την κοινωνία.
Η δημοσιογραφία δεν είναι ο εχθρός.
Ο ρόλος της είναι να εντοπίζει, να αποκαλύπτει, να πιέζει για απαντήσεις. Όταν αυτό επιχειρείται να παρουσιαστεί ως πρόβλημα, τότε το πρόβλημα δεν είναι ο Τύπος, αλλά αυτοί που θέλουν να τον φιμώσουν.
Η κοινωνία απαιτεί λογοδοσία, όχι αφορισμούς.
Οι πολίτες έχουν μνήμη, κρίση και φωνή. Και όποτε βλέπουν τη δημοκρατία να υποχωρεί πίσω από σκιές, ξέρουν πώς να αντιδράσουν.
Ο Τύπος, με όλα τα λάθη και τις υπερβολές του, παραμένει η τελευταία γραμμή άμυνας απέναντι σε κάθε αυθαιρεσία. Δεν έχει συμφέροντα, δεν έχει υποχρεώσεις, δεν δίνει λόγο σε διοικήσεις, αλλά στην κοινωνία. Και αυτή είναι η μοναδική του δύναμη.
Όσοι ενοχλούνται από αυτό, ίσως θα πρέπει να επανεξετάσουν τη σχέση τους με την έννοια της δημοκρατικής ευθύνης.
Η ελευθερία του Τύπου δεν είναι υπό διαπραγμάτευση.
Η ενημέρωση δεν απειλεί. Διασφαλίζει.
Η σιωπή δεν είναι λύση. Είναι συνενοχή.
Παρθένα Τσοκτουρίδου