Καλλιόπη Βέττα: «Κραυγαλέα η ευθύνη της κυβέρνησης για την απουσία Εθνικής Πολιτικής Βιβλιοθηκών και την κάλυψη θέσεων ευθύνης Βιβλιοθηκονόμων από άσχετες ειδικότητες» - Κοινοβουλευτική ερώτηση

Η Βιβλιοθηκονομία και Επιστήμη της Πληροφόρησης είναι η επιστήμη με πεδίο  εφαρμογής τις βιβλιοθήκες, τα αρχεία και άλλα κέντρα πληροφόρησης

, με σκοπό την οργάνωση της γνώσης των πληροφοριών και κατ’ επέκταση την οργάνωση και τη σύγχρονη λειτουργία των βιβλιοθηκών, με τη χρήση επαγγελματικών εργαλείων και διεθνών προτύπων, ώστε να προάγεται η μάθηση, η γνώση αλλά και η προσβασιμότητα σε αυτήν με τον βέλτιστο κάθε φορά τρόπο για τους χρήστες.

Για τον λόγο αυτόν οι βιβλιοθήκες πρέπει να στελεχώνονται και να διευθύνονται από εξειδικευμένους επιστήμονες βιβλιοθηκονόμους, ώστε να μπορούν να επιτελούν τον παιδευτικό και κοινωνικό τους ρόλο και να απαντούν στις ανάγκες όλων ανεξαιρέτως των δυνητικών τους χρηστών και των ομάδων κοινού στις οποίες απευθύνονται σε τοπικό, περιφερειακό και κεντρικό επίπεδο, χωρίς αποκλεισμούς.

Επομένως, μια Εθνική Πολιτική Βιβλιοθηκών θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη της όλα τα παραπάνω, να διασφαλίζει και να πλαισιώνει τη λειτουργία τους με το απαιτούμενο επιστημονικό προσωπικό και να δικτυώνει με συνεκτικό τρόπο όλες τις μορφές Βιβλιοθηκών που απευθύνονται στους πολίτες (Δημόσιες, Δημοτικές, Πανεπιστημιακές, Σχολικές, Ειδικές, κ.ά.), συμβάλλοντας θετικά και δημιουργικά στην εκπαιδευτική, πολιτιστική και κοινωνική  πρόοδο.

Παρά ωστόσο τα έξι χρόνια διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, όχι μόνο δεν έχει ξεδιπλωθεί καμία στρατηγική και κανένας απολύτως σχεδιασμός που να αφορά τις Βιβλιοθήκες και το Βιβλίο, αλλά επιπλέον η συνολική απαξίωση του οικοσυστήματος του βιβλίου συνεχίζεται συστηματικά και μάλλον στοχευμένα. Άλλωστε, πάλι μια κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έκλεισε πριν από 12 χρόνια και το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου, σκορπώντας σε διάφορους φορείς τις αρμοδιότητές του ενώ ήδη από το 2019 σταμάτησε με κάθε τρόπο την ίδρυση του νέου, σύγχρονου φορέα, παρότι υπήρχε έτοιμο νομοσχέδιο από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.

Παράλληλα, τα τελευταία έξι χρόνια οι Υπουργοί Παιδείας και Εσωτερικών, συνεχίζουν να εμπαίζουν το επιστημονικό δυναμικό που απασχολείται ή δύναται να απασχοληθεί τόσο στις Δημόσιες όσο και στις Δημοτικές Βιβλιοθήκες.

Από τη μια, το Υπουργείο Παιδείας, με ευθύνη των πολιτικών του ηγεσιών δεν έχει προχωρήσει ακόμα στην επίλυση του ζητήματος της ισοτιμίας των ΠΕ και ΤΕ Βιβλιοθηκονόμων, παρά το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο που το επιτρέπει και τις επανειλημμένες εκκλήσεις της Ένωσης Ελλήνων Βιβλιοθηκονόμων, καταπατώντας, έτσι, τα εργασιακά τους δικαιώματα και τις δυνατότητες πρόσληψής τους.

Από την άλλη, ενώ υπάρχει νομοθεσία (άρθ. 8 Ν.3149/2003) που προβλέπει ότι στις Δημόσιες Βιβλιοθήκης προΐστανται ΠΕ ή ΤΕ Βιβλιοθηκονόμοι, η κυβέρνηση και το Υπουργείο Εσωτερικών επιτρέπουν να μην ισχύει το ίδιο στις Δημοτικές βιβλιοθήκες, αποδίδοντας την εν λόγω παράλογη πρακτική στην διασταλτική ερμηνεία της δήθεν «διακριτικής ευχέρειας» των Δημοτικών Συμβουλίων και των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων για την κάλυψη των θέσεων ευθύνης μόνο στις Βιβλιοθήκες! (βλ. απόφαση του Υπουργείου Εσωτερικών με αρ. Πρωτ. 52817/06.10.2025, κατόπιν προσφυγής της Ένωσης Ελλήνων Βιβλιοθηκονόμων & Επιστημόνων Πληροφόρησης σχετικά με την θέση ευθύνης στο Τμήμα Βιβλιοθήκης του Δήμου Ηρακλείου Αττικής).

Αποτελεί άραγε «διακριτική ευχέρεια» μιας οποιασδήποτε βαθμίδας της ελληνικής δημόσιας διοίκησης η επικίνδυνη πρακτική της κατάργησης των επιστημονικών ειδικοτήτων από θέσεις ευθύνης με συγκεκριμένο επιστημονικό αντικείμενο, όπως είναι τα Τμήματα Βιβλιοθηκών, προβλέποντας για τις θέσεις αυτές άλλες ειδικότητες, άσχετες με το επιστημονικό αντικείμενο της θέσης;

Είναι δυνατόν, κατά την άποψη της κυβέρνησης, να μπορούν να προΐστανται των δημοτικών βιβλιοθηκών (πολλές εκ των οποίων είναι και ιστορικές), άσχετες ειδικότητες, ακόμη και ΔΕ Διοικητικού-Λογιστικού (!), όπως προκύπτει από τα νέα οργανογράμματα που προωθούν εσχάτως οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις και οι Δήμοι πού έχουν στην ευθύνη τους Τμήματα Βιβλιοθηκών;

Αν επιτραπεί αυτή η πρακτική και δεν προβλεφθεί στα οργανογράμματα των εσωτερικών υπηρεσιών των Δήμων η κατά προτεραιότητα κάλυψη των συγκεκριμένων θέσεων με τους εξειδικευμένους κλάδους/ειδικότητες: ΠΕ Αρχειονόμων & Βιβλιοθηκονόμων, ΠΕ Βιβλιοθηκονόμων, ΤΕ Βιβλιοθηκονομίας, ΤΕ Βιβλιοθηκονόμων, υπάρχει ο κίνδυνος να μην καλυφθούν ποτέ οι συγκεκριμένες θέσεις με το απαιτούμενο επιστημονικό προσωπικό και να διαιωνιστεί ανεπίτρεπτα η κάλυψή τους με άσχετες ειδικότητες, υποβαθμίζοντας συνολικά τις Βιβλιοθήκες και τη λειτουργία τους ανά την Επικράτεια.

Την ίδια στιγμή, η συνδρομή του κράτους σε κονδύλια που να αφορούν σε αναβάθμιση των Βιβλιοθηκών και των υποδομών τους είναι ανύπαρκτη, ενώ στους περισσότερους δήμους οι σχετικές δομές και υπηρεσίες υπολειτουργούν, λόγω της διαρκούς υποστελέχωσης και υποχρηματοδότησης, περιορίζοντας τη δυνατότητά τους να ανταποκριθούν στις ανάγκες των πολιτών, να διατηρήσουν τις συλλογές τους και να προσφέρουν νέες δράσεις και υπηρεσίες.

Επειδή η Πολιτεία οφείλει να έχει συγκροτημένη και μακρόπνοη Εθνική Στρατηγική και Πολιτική για τις Βιβλιοθήκες σε τοπικό, περιφερειακό και κεντρικό επίπεδο,

Επειδή η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας αγνοεί εδώ και έξι χρόνια την παραπάνω αναγκαιότητα και ακολουθεί στη πράξη πολιτικές συρρίκνωσης, υποβάθμισης και στελεχιακής απίσχνασης των Βιβλιοθηκών,

Επειδή είναι κραυγαλέα η ευθύνη των συναρμόδιων υπουργών της κυβέρνησης για την απουσία Εθνικής Πολιτικής Βιβλιοθηκών,

Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί

1. Ποια είναι η πολιτική της κυβέρνησης και του υπουργείου Παιδείας για τις Βιβλιοθήκες της χώρας σε τοπικό, περιφερειακό και κεντρικό επίπεδο;

2. Ποια μέτρα θα λάβουν ώστε να δικτυώσουν και να αναβαθμίσουν στην πράξη όλες τις μορφές Βιβλιοθηκών (Δημόσιες, Δημοτικές, Πανεπιστημιακές, κ.ά.), διασφαλίζοντας παράλληλα τη λειτουργία τους, με τη θέσπιση υψηλών προτύπων και τη στελέχωση που απαιτείται με επιστημονικό προσωπικό;

3. Πότε θα υλοποιηθεί η υπεσχημένη – εδώ και χρόνια - από την κυβέρνηση επίλυση του ζητήματος της ισοτιμίας των ΠΕ και ΤΕ Βιβλιοθηκονόμων;

4. Θα παρέμβουν θεσμικά και αν χρειαστεί νομοθετικά, ώστε να σταματήσει η αδιανόητη –διοικητικά και επιστημονικά- πρακτική κάλυψης των θέσεων ευθύνης σε Δημοτικές Βιβλιοθήκες από άσχετες ειδικότητες, σε αντιδιαστολή με ό,τι συμβαίνει στις Δημόσιες Βιβλιοθήκες;   

Οι Ερωτώντες Βουλευτές

 Βέττα Καλλιόπη

Ξανθόπουλος Θεόφιλος

Τσαπανίδου Πόπη

Γιαννούλης Χρήστος

Δούρου Ειρήνη

Ζαμπάρας Μίλτος

Κασιμάτη Νίνα

Μπάρκας Κωνσταντίνος

Νοτοπούλου Κατερίνα

Παππάς Νικόλαος

Πολάκης Παύλος

Ψυχογιός Γεώργιος