Απάντηση του Νίκου Μάντζαρη στον πρόεδρο της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ Γιώργο Αδαμίδη
Προς απάντηση των όσων είπε ο πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ κ. Γιώργος Αδαμίδης στο kozani.tv αναφερόμενος σε πρωτοβουλίες του GreenTank και σε εμένα προσωπικά
στο πλαίσιο συνέντευξης για την πώληση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, οφείλω να διευκρινίσω τα εξής:
Κανείς (και πολλώ δε μάλλον εγώ) δεν λέει ότι οι λιγνιτικές μονάδες πρέπει να κλείσουν αύριο. Πρέπει όμως ά μ ε σ α να ληφθεί απόφαση για συγκεκριμένη ημερομηνία πλήρους απόσυρσης ώστε να δρομολογηθούν μέτρα τόσο σε εθνικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο που δεν θα αφήνουν κανέναν πίσω.
Μόνο τότε η μετάβαση ΔΕΝ θα είναι βίαιη όπως σωστά διεκδικεί ο Γιώργος Αδαμίδηςκαι συμφωνώ απολύτως μαζί του. Άλλωστε, στις πολλές αλληλεπιδράσεις που είχαμε στο παρελθόν, έχει γίνει σαφές ότιπαρά τις διαφορετικές απόψεις σε διάφορα θέματα ενεργειακής πολιτικής, κοινός στόχος και των δύο είναι η μετάβαση να γίνει δίκαια και όχι βίαια.
Αν όμως εξακολουθήσουμε να λειτουργούμε σε καθεστώς άρνησης της πραγματικότητας σχετικά με τη βιωσιμότητα της λιγνιτικής δραστηριότητας, τότε ακριβώς είναι που τα πράγματα θα εξελιχθούν βίαια για τους εργαζόμενους και τις τοπικές κοινωνίες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι εθελούσιες που γίνονται τώρα εντελώς πρόχειρα και αρκετά μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, για να ικανοποιηθούν οι δυνητικοί επενδυτές (οι οποίοι δεν έδειξαν τελικά να συγκινούνται από την υπερπροσπάθεια της τελευταίας στιγμής). Πού είναι το σχέδιο όχι μόνο για αυτούς τους ανθρώπους, αλλά και για τις έμμεσες θέσεις εργασίας που θα χαθούν στις τοπικές οικονομίες σαν αποτέλεσμα; Πρόκειται για τον ορισμό της «βίαιης» μετάβασης που εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια μας αλλά σε μικρο-κλίμακα. Τα πράγματα θα γίνουν πολύ χειρότερα όταν αποσυρθούν τα 1850 MWτης Καρδιάς και του Αμυνταίου στο άμεσο μέλλον.
Η πρακτική στην Ευρώπη και δη το πολύ πρόσφατο παράδειγμα της Γερμανίας δείχνει ότιη συζήτηση για οικονομικούς πόρους προς τις λιγνιτικές περιοχές για την προετοιμασία και στήριξη των τοπικών κοινωνιών και οικονομιών στη μετάβαση σε νέες παραγωγικές δραστηριότητες πηγαίνει χέρι-χέρι με την θέσπιση συγκεκριμένης ημερομηνίας απεξάρτησης από τον λιγνίτη. Σημειωτέον ότι είμαστε μία από τις μόλις 6 χώρες της ΕΕ στις οποίες δεν υπάρχει ακόμα καν συζήτηση για συγκεκριμένη ημερομηνία πλήρους απεξάρτησης από τον λιγνίτη. Οι υπόλοιπες 22 είτε δεν χρησιμοποιούν πλέον κάρβουνο, είτε έχουν θεσπίσει ημερομηνία που θα σβήσει και η τελευταία μηχανή, είτε είναι στα πρόθυρα να το κάνουν.
Ρωτά επίσης ο Γιώργος Αδαμίδης ποια η σχέση μεταξύ ημερομηνιών απόσυρσης λιγνιτικώνμονάδων και ιδιοκτησιακού τους καθεστώτος. Η απάντηση είναι η εξής: Αν οι μονάδες παραμείνουν στη ΔΕΗ, δεν υπάρχει καμία απολύτως περίπτωση να συνεχίσουμε να συζητάμε για νέα μονάδα στη Μελίτη. Το έχει καταστήσει σαφές ακόμα και ο πρόεδρος της ΔΕΗ αυτό. Επίσης, με πρόσφατες δηλώσεις, ακόμα και αμέσως μετά την αποτυχία του διαγωνισμού πώλησης των μονάδων, η διοίκηση της ΔΕΗ δείχνει πλέον να αντιλαμβάνεται ότι πρέπει να επενδύσει στις ΑΠΕ για να εξυγιανθεί. Έχοντας το βαρίδι των λιγνιτικών μονάδων που όλοι πλέον γνωρίζουν ότι λειτουργούν με ζημιές, και με δεδομένη τη δεινή οικονομική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η επιχείρηση από τις λανθασμένες αποφάσεις και επιλογέςτων προηγούμενων χρόνων, δεν μπορεί σήμερα ούτε καν να σκεφτεί για ΑΠΕ.Άρα αν η πώληση δεν προχωρήσει και ΔΕΗ/ελληνική κυβέρνηση ακολουθήσουν τον δρόμο της κοινής λογικής, θα αποφασίσουν τη σταδιακή απόσυρση των υφιστάμενων λιγνιτικών μονάδωνώστε να μπορέσει η ΔΕΗ να ορθοποδήσει και η χώρα να ακολουθήσει την πορεία των προοδευτικών κρατών της ΕΕ. Αν από την άλλη τελικά οι λιγνιτικές μονάδες πουληθούν έναντι πολύ χαμηλού τιμήματος ή ακόμα και χαριστούν σε ιδιώτες τότε οι λιγνιτικές μονάδες θα λειτουργούν για πολλά χρόνια ακόμα καθώς μόνο με αυτόν τον τρόπο θα μπορούσε η αγορά τους να είναι συμφέρουσα, όπως επιβεβαιώνουν και οι υποχωρήσεις που έχει ήδη κάνει η προγραμματίζει η ελληνική πολιτεία για να καταστήσει ελκυστικό το λιγνιτικό πακέτο πώλησης. Επομένως με την πώληση δίνεται ένα φιλί ζωής στον λιγνίτη που θα προκαλέσει κι άλλες στρεβλώσεις στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και θα αποβεί εις βάροςτων καταναλωτών, των τοπικών κοινωνιών, της εθνικής οικονομίας και του περιβάλλοντος.
Η παταγώδης αποτυχία του διαγωνισμού για την πώληση των τριών μονάδων επιβεβαίωσε περίτρανα τη μη βιωσιμότητα του λιγνιτικού μοντέλου ηλεκτροπραγωγήςαλλά, όπως φαίνεται από τις πρώτες αντιδράσεις της ΔΕΗ,εξακολουθεί να μην εύκολη η αλλαγή πορείας. Πηγή του προβλήματος αποτελεί το γεγονός ότι η απαίτηση για την πώληση του σχεδόν 40% του λιγνιτικούχαροφυλακίου της ΔΕΗ, θεσπίστηκε σαν όρος για τη χώρα στο συμπληρωματικό μνημόνιο του 2017. Γι αυτόν τον λόγο ζητάμε την απόσυρση αυτού του όρου σε 2 επιστολές προς τους Επιτρόπους Cañete/ ŠefčovičκαιVestager
Δηλώνειεπίσης ο Γιώργος Αδαμίδηςότι το μερίδιο λιγνίτη 17% το 2030 είναι πολύ χαμηλό. Καταρχάς με αυτόν τον στόχο για τον λιγνίτη η Ελλάδα το 2030 θα έχει επιτύχει μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά μόλις 33% σε σχέση με το 1990, πολύ κάτω από τον αντίστοιχο ευρωπαϊκό στόχο. Δεν είναι δυνατόν να περιμένουμε μονίμως οι άλλοι να μας σώζουν από τη μεγαλύτερη απειλή του 21ου αιώνα. Επιπλέον, με αυτόν τον τραγικά αργό ρυθμό μείωσης του μεριδίου λιγνίτη, και τις καλπάζουσες τιμές CO2,(συντηρητικοί) υπολογισμοί δείχνουν ότι ως το 2030 μόνο για CO2 από λιγνιτικές μονάδες θα επιβαρυνθούμε με τουλάχιστον €5 δις. Η πρόθεση δε της κυβέρνησης είναι να μετακυλήσει το κόστοςαυτό στους καταναλωτές μέσω της ρήτρας CO2. Είμαστε διατεθειμένοι να πληρώσουμε αυτό το κόστος; Ή μήπως το κόστος των ΑΔΙ που θα επιδοτούν λιγνιτικές μονάδες και πάλι θα επιβαρύνουν τους καταναλωτές;
Οι ημερομηνίεςτέλος στις οποίες αναφέρθηκε ο Γιώργος Αδαμίδηςγια την απόσυρση των 2 μονάδων της Μεγαλόπολης (2025 για την ΙΙΙ και 2032 για την IV)από πού ακριβώς προκύπτουν; Κάθε τόσο ανακοινώνεται και μια διαφορετική ημερομηνία ανάλογα με τη μονάδα και τη συγκυρία. Είναι για παράδειγμα σίγουρος ο Γιώργος Αδαμίδης ότι αυτές τις ημερομηνίες απόσυρσης για τις συγκεκριμένες μονάδες περιλαμβάνει και το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) του ΥΠΕΝ; Είναι σίγουρο ότι αυτές οι ημερομηνίες απόσυρσης έχουν διαμηνυθεί και στους δυνητικούς αγοραστές των 2 μονάδων;
Για αυτόν ακριβώς τον λόγο πρέπει η πολιτεία να θεσπίσει συγκεκριμένη ημερομηνία πλήρους απεξάρτησης της χώρας από τον λιγνίτη που να συνοδεύεται από σαφές χρονοδιάγραμα απόσυρσης των συγκεκριμένων λιγνιτικών μονάδων. Όταν αυτό γίνει, τότε πρέπει σε διαβούλευση με όλους τους φορείς, προφανώς και με τους εργαζόμενους, να σχεδιαστεί με λεπτομέρεια και σαφήνεια η επόμενη μέρα, ώστε πράγματι η μετάβαση να είναι Δίκαιη και όχι Βίαιη.
Νίκος Μάντζαρης
Αναλυτής Πολιτικής για την Ενέργεια και το Κλίμα
TheGreenTank
