Στον απόηχο του Πολυτεχνείου (της Αλεξάνδρας Αποστολίδου)
[…]Κι είδαμε πως ο κόσμος είναι μεγαλύτερος
Κι έγινε μεγαλύτερος για να χωρά η αγάπη[…]
Έπαιξες τη φωνή της ελπίδας εκεί που δεν υπήρχε φωνή[…]
(«Ελεγεία πάνω στον τάφο ενός μικρού αγωνιστή», Ν. Βρεττάκος)
Στρατιωτική Δικτατορία: συνέπεια μιας εικοσαετούς ανώμαλης κυβερνητικής εξουσίας, που χρονολογείται μετά τη λήξη του Εμφυλίου, την οποία επέβαλε η παράταξη των ακροδεξιών στη χώρα μας. Εφαρμόστηκε από μια οργάνωση συνταγματαρχών, που το βάθος της άρχιζε από το Β’ Παγκόσμιο πόλεμο.
Παρόλη τη ρηχή και θολή επιφάνεια της δικτατορίας, που προκαλούσε μια γενική δυσμορφία και αμεροληψία, υπήρχε ένας κρυφός πυρήνας στον οποίο, βρισκόταν ένα λυτρωτικό πάθος και μια έξαρση για επανάσταση που οδηγούσεστο άνοιγμα του νέου δρόμου. Η επιμονή στον αγώνα είναι ανίκητη κι αυτό γιατί, «Δε βγαίνουνε τα όνειρα σε πλειστηριασμό» (Άλκης Αλκαίος).
Όλα ξεκίνησαν το Φλεβάρη του ’73 στη Νομική σχολή Αθηνών. Η κατάληψή της από τους φοιτητές ήταν η ένδειξη της πρώτης σπίθας, που έμελλε 9 μήνες μετά, να γίνει πυρκαγιά με την κατάληψη του Πολυτεχνείου Αθηνών, έχοντας ως σκοπό να κάψει το ολοκληρωτικό και απολυταρχικό αυτό καθεστώτος. Το αποκορύφωμα ήταν το τριήμερο 15, 16 και 17 Νοέμβρη. Έπειτα, ακολούθησαν άμεσες κινητοποιήσεις σε άλλους κλάδους και σε αντίστοιχες σχολές της χώρας.
Στόχος των ακροδεξιών ήταν η ολοκληρωτική εξουσία των μονοπωλίων. Στόχος των φοιτητών ήταν η ανάκτηση των δικών τους δικαιωμάτων και των εργατών, ώστε να ζουν ελεύθερα και ισότιμα. Στο μέτωπο του αγώνα λοιπόν, απ’ τη μια πλευρά οι άοπλοι, μελλοντικοί οικοδόμοι και απ’ την άλλη το αδίστακτο, χαοτικό και άβουλο τέρας.
Μπορεί λοιπόν ο φασισμός να γκρέμισε την σιδερένια καγκελόπορτα και τις μαρμάρινες πύλες μαζί με τους φοιτητές του Μετσόβιου, ωστόσο δεν κατάφερε ποτέ του να ισοπεδώσει τους λαϊκούς αγώνες και τη δίψα για Ελευθερία, Ισότητα και Δικαιοσύνη. Καθώς, και την εμμονή του αγωνιστικού πνεύματος.
Είναι αδιανόητο το γεγονός ότι σήμερα, 46 χρόνια μετά, οι φοιτητές παλεύουμε με τα ίδια ακριβώς αιτήματα. Για το Ψωμίπου δε θα μας το στερήσει κανείς και θα είναι το ελάχιστο αντάλλαγμα της πολύωρης εργασίας. Για την Παιδεία που δε θα είναι μόνο για λίγους και εκλεκτούς, αλλά θα έχουν όλοι δωρεάν πρόσβαση σε αυτή, χωρίς να αποτελεί εμπόρευμα. Για την Ελευθερία, που θα μας λύσει από τα δεσμά μας και ο κάθε άνθρωπος θα οργώνει άφοβα το μέλλον του.
Κατά την είσοδο του τανκ στο Πολυτεχνείο, ακουγόταν από τα στόματα των φοιτητών: « Ή τώρα ή ποτές». «Ελευθερία ή θάνατος». «Στρατιώτες, είστε παιδιά του λαού, είστε αδέρφια μας. Με τι καρδιά θα μας πυροβολήσετε; Όχι, ποτέ δεν πρέπει να χτυπήσετε άοπλα αδέρφια σας!…» «Μη άλλο αίμα αδερφικό. Κι εμείς για εσάς αγωνιζόμαστε. Ελάτε να ενωθούμε…»(σύμφωνα με μαρτυρίες και ντοκουμέντα).
[…] απόψε είναι ο καιρός για όλα λέει
Απόψε είναι η συνέχεια όλων λέει
Αύριο για όλο τον άνθρωπο, για όλο το μέλλον
Έτσι είπε πάνω στη στέγη
Κράταγε ένα μεγάλο αόρατο τιμόνι κι έστριβε τη πολιτεία[…]
(«Το σώμα και το αίμα», Γ. Ρίτσος)