Πρόβα μέλλοντος (του Θανάση Σκαμνάκη)
Ως φαίνεται ούτε ο ιός είναι αθώος. Ούτε τα μέτρα για την αντιμετώπισή του. Η καραντίνα μπορεί να είναι αναγκαία, αθώα όμως δεν είναι.
Πολύ περισσότερο οι συνέπειες και του ιού και των μέτρων και της καραντίνας.
Το ένα πεδίο της αναμέτρησης είναι η αντιμετώπιση της πανδημίας, η πειθαρχία, η αυτοπειθαρχία κυρίως, τα μέτρα προστασίας, ατομικής και συλλογικής. Το άλλο πεδίο είναι το πως αντιμετωπίζουν την πανδημία οι άνθρωποι, οι κοινωνίες, οι αρμόδιοι και συναρμόδιοι, το σύστημα εξουσίας από τη μια οι κανονικοί άνθρωποι από την άλλη.
Ο ιός δεν κάνει διακρίσεις. Ας θεωρήσουμε πως μας αντιμετωπίζει όλους ισότιμα, και επιτίθεται αδιακρίτως σε φτωχούς και πλούσιους, άρα όλοι κινδυνεύουμε οι ίδιοι ή οι δικοί μας άνθρωποι κι όλοι ζούμε εξ ίσου στον κόσμο της απειλής και του εξ αυτής φόβου.
Ας αντιπαρέλθουμε το ότι δεν έχουμε όλοι τα ιδια μέσα αντιμετώπισης. Ας αντιπαρέλθουμε πως οι εργαζόμενοι, εκείνοι που συνεχίζουν να εργάζονται, βρίσκονται εκτεθειμένοι και συνεπώς απειλούμενοι ακόμα περισσότερο. Ας σκεφτούμε πως όλα αυτά είναι συνέπειες της τάξης του παρόντος κόσμου.
Όμως, από τον ιό και με αφορμή τον ιό, ο κόσμος δείχνει να αλλάζει.
Τα συμβαίνοντα εξ αιτίας της πανδημίας τείνουν να κάνουν τις κρίσεις που γνωρίσαμε καιτα Μνημόνια να ωχριούν.
Προχθές οι Ηνωμένες Πολιτείες ανακοίνωσαν πως μέσα στις δυο τελευταίες εβδομάδες προστέθηκαν στον αριθμό των ανέργων 10 εκατομμύρια εργαζόμενοι, εξ αιτίας των μαζικών απολύσεων. Την εβδομάδα που μας πέρασε κατέθεσε αίτηση για επίδομα ανεργίας ο αριθμός ρεκόρ των 6,65 εκ. εργαζομένων, όπως φαίνεται στο διάγραμμα.
Το αμέσως προηγούμενο ρεκόρ ήταν το 1982, κατά την πρώτη μαζική νεοφιλελεύθερη επίθεση του Ρήγκαν, όταν έγιναν 685.000 απολύσεις μέσα σε μια βδομάδα. Αυτό το νούμερο μπορεί σήμερα να συνοδευτεί από τη λέξη μόνο! Επίσης, κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης 2007-8 κάθε μήνα καταγράφονταν μόνο (και πάλι) 300.000 καινούργιοι άνεργοι.Το Γραφείο Προϋπολογισμού των ΗΠΑ εκτιμά ότι το δεύτερο εξάμηνο του 2020 η ανεργία θα φτάσει στο 10%, όσο ήταν και κατά την προηγούμενη ύφεση και θα παραμείνει στο 9% μέχρι το τέλος του 2021!
Η έκρηξη των απολύσεων σημαίνει πως εκατοντάδες χιλιάδες μικρές εταιρείες έβαλαν λουκέτο, με όλα όσα αυτό σημαίνει για τη συνέχεια, καθώς κι όσες άντεχαν θα κλείσουν εξ αιτίας της περαιτέρω φτωχοποίησης των νοικοκυριών, μιας και άνεργος στις ΗΠΑ σημαίνει επίσης και ανασφάλιστος…
Τον Φεβρουάριο του 2020 οι ΗΠΑ κατέγραφαν ρεκόρ χαμηλής ανεργίας, στο επίπεδο του 3,5%, λαμβάνοντας φυσικά υπόψη τις ποικίλες αλλοιώσεις της καταγραφής (εργαζόμενοι εκ περιτροπής, ωρομίσθιοι, ελαστικές σχέσεις κ.ο.κ.).
Η κοινωνική πίεση είναι πλέον τεράστια, με την επικεφαλής του ΔΝΤ να δηλώνει ότι η τρέχουσα κρίση υπερβαίνει σε βάθος εκείνην του 2008. Ήδη γίνεται λόγος για επιθέσεις πεινασμένων σε αμερικάνικα σούπερ μάρκετ. Τι θα γίνει αν (όταν) η κατάσταση επιδεινωθεί; Και είναι βέβαιο ότι θα επιδεινωθεί όταν ακόμη κι αυτές οι ενισχύσεις που έδωσε ο Τραμπ στο πλαίσιο της βοήθειας ύψους 2 τρισ. δολ. θα αποδεχθούν λίγες. Ο Πολ Κρούγκμαν μιλάει ήδη για την ανάγκη ενός νέου πακέτου που θα στείλει τη συνολική υποστήριξη στα 5 τρισ. δολ.
Το φαινόμενο αφορά όλες τις χώρες.
Στην Ελλάδα ο αριθμός των ανέργων εκτοξεύτηκε πάλι στους 1.800.000. Και οι προβλέψεις είναι ακόμη χειρότερες, καθώς ο ΟΟΣΑ κάνει λόγο για μείωση του ΑΕΠ κατά 35% τους επόμενους μήνες (όταν κατά τη διάρκεια ολων των χρόνων της κρίσης, δηλ. σταδιακά, μειώθηκε κατά 26%).
Πρόκειται για την είσοδό μας σε μια νέα ιστορική εποχή, την οποία οι ειδήσεις αυτέςπρομηνύουν; Έχουν δίκιο ή κινδυνολογούν για άλλη μια φορά οι γνωστοί προφήτες, που μιλούν για κοσμογονικές αλλαγές;
Τι μας περιμένει τους επόμενους μήνες, πολύ περισσότερο αν παραταθεί επί μακρότερον η κρίση του κορονοϊού;
Όσοι βιάστηκαν να πουν πως ο κορονοϊός κήρυξε σε πτώχευση το νεοφιλελευθερισμό μάλλον χρειάζεται να το ξανασκεφτούν. Στη συνείδηση των ανθρώπων ίσως έγινε κάτι τέτοιο καθώς αναδείχτηκε η πρωτεύουσα σημασία του δημόσιου συστήματος Υγείας.
Όμως αυτό δεν έκανε πιο ανεκτικές τις ΗΠΑ και την κυβέρνηση Τραμπ, αν και έφερε σε μια μεγαλύτερη ευμένεια κάποιες κυβερνήσεις στην Ευρώπη. Όμως οι κυβερνήσεις και οι ελίτ, καθόλου δεν σκέφτονται να αλλάξουν το μοντέλο που τους φέρνει τεράστια κέρδη, ακόμα κι αν καταδικάζει στην ανέχεια εκατομμύρια πολίτες.
Τώρα λοιπόν γίνεται πρόβα μέλλοντος με πραγματικά πυρά!
“Το σοκ του κορονοϊού έχει κλονίσει τις παγκόσμιες χρηματιστηριακές αγορές, επιβάλλοντας την ανάγκη για τεράστια κρατικά προγράμματα διάσωσης. Ωστόσο, υπάρχει κίνδυνοςτα μέτρα αντιμετώπισης της κρίσης να ενθαρρύνουν έναν αυταρχικά ελεγχόμενο καπιταλισμό - ο οποίος θα προστατεύει τα συμφέροντα των επιχειρήσεων, ενώ θαφορτώνει το κόστος σε εμάς τους υπόλοιπους” γράφει ο Κώστας Λαπαβίτσας στην ιστοσελίδα Jacobin (costaslapavitsas.blogspot.com).
Εξ αυτού του λόγου γίνονται ανησυχητικές οι ειδήσεις που ξεκινούν από τα περιοριστικά μέτρα για την αντιμετώπιση το ιού και επεκτείνονται πέραν αυτού. Ως γενική δοκιμή ή ως πρώτο βήμα περιορισμών διαρκείας. Καθώς η κοινωνική αναταραχή που εγκυμονεί η κατάσταση είναι περισσότερο πιθανό, μην πω βέβαιο, δεν θα αντιμετωπιστεί περισσότερο με άρση του νεοφιλελεύθερου και μέτρα φιλολαϊκά αλλά με ένταση της καταστολής.
Ήδη, στα δικά μας, η κυβέρνηση και τα μαζικά μέσα ψευδών ειδήσεων έχουν σηκώσει το όπλο και μας σημαδεύουν εξασκούμενοι προς τον παρόν στην δια απειλών σκοποβολή. Αν δεν πειθαρχήσετε κι άλλο, πόσο άλλο;, θα πάρουμε νέα μέτρα.
Το κράτος τοποτηρητής, οι παρακολουθήσεις μέσω κινητών smartphone, οι έλεγχοι στο σπίτι, οι αστυνομικές εξουσίες παίρνουν στην Ουγγαρία ή προτείνονται στην Τσεχία στην ακραία διάσταση τους (παρότι στις δυο χώρες τα κρούσματα είναι λίγα σχετικά), αλλά η κανονικότητα θα τείνει να κάτσει σε ένα μέσο όρο, όπου καθώς θα έχουμε πιθανόν γλιτώσει το χειρότερο θα είμαστε έτοιμοι να δεχτούμε το προσφερόμενο στο μενού των μέσων ως “αναγκαίο”.
Σε κάθε περίπτωση μάλλον είναι αφελές να πιστεύουμε πως μόλις τελειώσει η απειλή του κορονοϊού θα ξεμπουκάρουμε να ξαναβρούμε τα στέκια και τα πόστα που είχαμε πριν. Για να ξαναρχίσουμε τις γνωστές διαμάχες, τις ενασχολήσεις μας, τα μικρά μας σχέδια.
Μήπως είναι αναγκαίο να βάλουμε στο τραπέζι (και στην οθόνη της τηλεσυνεννόησης από τώρα) κάποια καινούργια σχέδια, αιτήματα διεκδικήσεων, μορφές κοινής δράσης (όχι ο καθένας μόνος στην κρίση, λέμε όλοι, αλλά καθένας μόνος ή κατά ομάδες, και σπανιότερα από κοινού, οργανώνουμε αντιδράσεις, σύστημα αποκαλύψεων και ενημέρωσης), ένα σχέδιο από κοινού αντιμετώπισης της πρωτοφανούς κατάστασης;
Παίρνοντας υπόψη μας αυτόν τον αστάθμητο παράγοντα, που είναι ο φόβος και η υπέρβαση του, αυτή η αιφνίδια συνειδητοποίηση από τους ανθρώπους πως έχουν παιχτεί όλα τα χαρτιά και η παρτίδα βγαίνει συνεχώς χαμένη, άρα μήπως χρειάζεται να δοκιμάσουμε αλλιώς;
Είναι περισσότερο από φανερό πως ζούμε ένα πρωτοφανές τώρα!..
Μήπως να κάνουμε κι εμείς πρόβα μέλλοντος;
ΠΗΓΗ: www.kommon.gr
