kozanitvbanner1363x131pix

banner 728x90 PJC 4

b834pix

ecofloor230

ΤΕΝΤΟΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ 1

pantelidisGIF834pix

asepop 2021 a

artinhouse2

garden hall banner1

musicart834pix

κοζάνη, ειδήσεις, νέα, Πτολεμαΐδα

noisi1

Ερμηνία Ποντιακών λέξεων και φράσεων - Από το παραδοσιακό τραγούδι ''Εσύ τεμόν το ακριβόν'' - Νοΐζω, Κι χάται, Εμορφίας. Κουρφίας | της Δέσποινας Μιχαηλίδου –Καπλάνογλου (video)

κοζάνη, ειδήσεις, νέα, Πτολεμαΐδα Στην σημερινή δημοσίευση θα δούμε 4 λέξεις από ένα παραδοσιακο τραγουδιού του Πόντου το Εσύ τεμόν το ακριβόν.

ΣΤΑ ΠΟΝΤΙΑΚΑ

Εσύ τεμόν το ακριβόν

-- Εσύ τεμόν το ακριβόν. Εσύ τεμόν το ακριβόν εσύ τεμόν το έναν.Οντές νοίζω έρχεσαι έρτε παγών το αίμα μ'.

-- Άνοιξη μ' και τσιτσάκι μ' παρχάρι μανουσάκι μάλαμα μ' και χρυσόνι ένα και μοναχόνιν.

-- Εσύ τεμόν η θάλασσαν ντο παν κ' έρχουν βαπόρια.Αν θέλτς φερνέ με τη χαράν αν θέλτς φερνέ με ζόρια.

-- Εσύ αμάραντον τσιτσάκ κι χάται η εμορφίας.Φοβούμαι θα ματιάζνε σε τση χώρας τα κουρφίας.                                      

ΣΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ                                                                                                          

Ερμηνεύεται :

Είσαι το ακριβό μου

-- Είσαι το ακριβό μου είσαι το μοναδικό μου.

Όταν καταλαβαίνω ότι έρχεσαι παγώνει το αίμα μου.

-- Άνοιξη μου και λουλουδάκι μου βοσκοτόπι μου μανουσάκι (μενεξέδες -βιολέτες )

μάλαμά μου και χρυσό μου ένα και μοναδικό.

-- Είσαι η δική μου η θάλασσα που πάνε και έρχονται τα βαπόρια.

Αν θέλεις φέρε μου τη χαρά αν θέλεις φέρε μου τα ζόρια.

--Εσύ λουλούδι που δεν μαραίνεσαι δεν χάνεται η ομορφιά σου.

Φοβάμαι ότι θα σε ματιάσουν τα παινέματα του κόσμου..                                                                                                                          

Η ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ

1.. .Νοΐζω                            

Προέρχεται από την αρχαιοελληνική λέξη .Νοώ

Στην νεοελληνική αποδίδεται : Καταλαβαίνω

*************************************

2. Κι χάται (Φράση 2 λέξεων )

*Από της εποχής του Ομήρου,το γνωστό αρνητικό μόριο "ουκί", διατηρήθηκε στην Ποντιακή διάλεκτο στους τύπους, "’κί" που τοποθετείται πριν από κάθε λέξη που αρχίζει από σύμφωνο γράμμα (’κί θέλω, ’κί γελώ) και το "’κ’" που τοποθετείται πριν από τις λέξεις που αρχίζουν με φωνήεντα γράμματα (’κ’έχω, ’κ’επορώ).

Το χάται προέρχεται από την αρχαιοελληνική λέξη : Χαόω - χαῶ χάος - χάνω και το αρνητικο συνδεσμο της Ποντιακης γλωσσας Κι

   χάνω < ελληνική χάνω < μεσαιωνικά ελληνικά ἔχασα, ἐχάσα < ελληνιστική κοινή αόριστος *ἐχάωσα (απαρέμφατο χαῶσαι) - *χαώνω του ρήματος χαόω - χαῶ < χάος[

Στην νεοελληνική αποδίδεται : Δεν χάνεται

Παράγωγες λέξεις και φράσεις : Χάση     χάσιμο     χασούρα

***********************************************************

3. Εμορφίας.

Προέρχεται από την αρχαιοελληνική λέξη : εὔμορφος

όμορφος < μεσαιωνική ελληνική ὄμορφος < ἔμορφος < αρχαία ελληνική εὔμορφος < εὖ + μορφή

Σύνθετη λέξη : Εὖ + μορφή

Στην νεοελληνική αποδίδεται :..Όμορφος

:

****************************

4.       Κουρφίας ,   Κουρφεύω

Προέρχεται από την αρχαιοελληνική λέξη : Κορυφή ,Κορυφεύω * αποκορυφώνω ,

Κορ’φή,από το αρχ.ουσ.κορυφή.=ανώτ. σημείο υψώματος

-κουρφίζω, από το αρχ.ρήμα. κορυφεύω=εξυψώνω,επαινώ

*Το Ετυμολογικό Λεξιλόγιον Ποντιακών Λέξεων, προερχομένων από την Αρχ. Ελλην. Γλώσσα, του Ν. Λαπαρίδη

Στην νεοελληνική αποδίδεται : Επαινώ, καυχώμαι ,εξυψώνω  

ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΣΕ VIDEO

Το τραγουδά ο Αλέξης Παρχαρίδης άλλο ένα παιδί από την περιοχή της Κοζάνης (καταγωγή από το Πρωτοχώρι ) ακούστε το :

Δημοφιλή νέα...

Πληροφορίες για τα cookies

Τα cookies είναι σύντομες αναφορές που αποστέλλονται και αποθηκεύονται στον σκληρό δίσκο του υπολογιστή του χρήστη μέσω του προγράμματος περιήγησης όταν αυτό συνδέεται στο Ιντερνέτ. Τα cookies μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη συλλογή και αποθήκευση δεδομένων του χρήστη όσο αυτός είναι συνδεδεμένος, για να του παράσχουν τις ζητούμενες υπηρεσίες και που ορισμένες φορές τείνουν να μην διατηρούν. Τα cookies μπορεί να είναι τα ίδια ή άλλων:

  • Technical cookies (τεχνικά cookies) που διευκολύνουν την πλοήγηση των χρηστών και τη χρήση των διαφόρων επιλογών ή υπηρεσιών που προσφέρονται από τον ιστό, όπως προσδιορίζουν τη συνεδρία, επιτρέπουν την πρόσβαση σε ορισμένες περιοχές, διευκολύνουν τις παραγγελίες & τις αγορές, συμπληρώνουν φόρμες & εγγραφές, παρέχουν ασφάλεια, διευκολύνουν λειτουργίες (βίντεο, κοινωνικά δίκτυα κλπ.).
  • Customization cookies (cookies προσαρμογής) που επιτρέπουν στους χρήστες να έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες σύμφωνα με τις προτιμήσεις τους (γλώσσα, πρόγραμμα πλοήγησης - browser, διαμόρφωση, κ.α.).
  • Analytical cookies (cookies ανάλυσης) που επιτρέπουν την ανώνυμη ανάλυση της συμπεριφοράς των χρηστών του Ιντερνέτ, επιτρέπουν την μέτρηση της δραστηριότητας του χρήστη και την ανάπτυξη προφίλ πλοήγησης για την βελτίωση των ιστότοπων.

Ως εκ τούτου, όταν έχετε πρόσβαση στον ιστότοπο μας, σύμφωνα με το Άρθρο 22 του Νόμου 34/2002 των Υπηρεσιών Κοινωνίας της Πληροφορίας, στην αναλυτική επεξεργασία των cookies ζητάμε τη συγκατάθεση σας για τη χρήση τους, με σκοπό να βελτιώσουμε τις υπηρεσίες μας. Χρησιμοποιούμε την υπηρεσία του Google Analytics για τη συλλογή ανώνυμων στατιστικών πληροφοριών όπως για παράδειγμα ο αριθμός των επισκεπτών στον ιστότοπο μας. Τα cookies που προστίθενται από την υπηρεσία Google Analytics διέπονται από τις πολιτικές απορρήτου του Google Analytics. Αν επιθυμείτε μπορείτε να απενεργοποιήσετε τα cookies από το Google Analytics.

Παρακαλούμε, σημειώστε ότι μπορείτε να ενεργοποιήσετε ή απενεργοποιήσετε τα cookies σύμφωνα με τις οδηγίες του προγράμματος πλοήγησης σας (browser).