Τα πυρηνικά εργοστάσια δεν είναι η λύση (της Μαρία Αρβανίτη Σωτηροπούλου)

Τον Ιούλιο 2019 λειτουργούσαν 416 πυρηνικοί αντιδραστήρες στον κόσμο.

Μετά τη Φουκουσίμα, οι προπαγανδιστές της πυρηνικής βιομηχανίας παρέμεναν σιωπηλοί.

 

Με την πρόσφατη άνοδο των τιμών ενέργειας είδαμε να δημοσιεύονται πολλά άρθρα, που ξανά διαφημίζουν ότι τα πυρηνικά εργοστάσια είναι η φθηνή, οικονομική, αξιόπιστη λύση ενέργειας, υποβαθμίζοντας το θέμα της ασφάλειας που παλιά κυριαρχούσε. Υπήρξε μάλιστα και πρόταση κατασκευής πυρηνικού εργοστασίου στην Ελλάδα, στα βήματα του Ερντογάν, που ως γνωστόν κατασκευάζει πυρηνικά εργοστάσια, επειδή -όπως o ίδιος δήλωσε- επιθυμεί πυρηνικά όπλα.

Στην πραγματικότητα:

1. Η πυρηνική ενέργεια παραμένει ακριβή ακόμη και σε χώρες όπως η Γαλλία, στην οποία λειτουργούν πολλά γερασμένα πυρηνικά εργοστάσια. Σύμφωνα με το Πρακτορείο Πληροφοριών για την Ενέργεια των ΗΠΑ, το μέσο κόστος παραγωγής πυρηνικής ενέργειας είναι περίπου 100 δολ. ανά megawatt-hour. Συγκρίνετε αυτό το κόστος με τα 50 δολ. ανά megawatt-hour της ηλιακής και με τα 30 με 40 δολ. ανά megawatt-hour για τις ανεμογεννήτριες [...].

2. Τα καταστροφικά πυρηνικά ατυχήματα, αν και σπάνια, μπορούν να προκαλέσουν σε τεράστια επίπεδα σωματικές και ψυχολογικές συνέπειες [...].

3. Ο συνδυασμός πραγματικών και αναμενόμενων επιπτώσεων από τη ραδιενέργεια, ο φόβος της αόρατης μόλυνσης, συμβαίνει όπου χρησιμοποιήθηκε πυρηνική τεχνολογία, όχι μόνο στις πόλεις που βομβαρδίστηκαν με πυρηνικά όπλα [...].

4. Οι πυρηνικοί αντιδραστήρες εγείρουν επίσης το πρόβλημα των πυρηνικών αποβλήτων για τα οποία δεν έχει βρεθεί επαρκής λύση, παρά τις επιστημονικές και τεχνολογικές προσπάθειες επί μισό αιώνα [...].

5. Τον μεγαλύτερο κίνδυνο αποτελούν το πλουτώνιο και το εμπλουτισμένο ουράνιο, που λαμβάνονται από τους πυρηνικούς αντιδραστήρες και είναι η βάση κατασκευής πυρηνικών όπλων. Η τεχνολογία εμπλουτισμού ουρανίου για τον εμπορικό αναλυτή μπορεί εύκολα να αναβαθμιστεί σε ουρανίου για πυρηνική βόμβα.  Όταν ο εμπορικός αντιδραστήρας βρίσκεται σε σχάση καυσίμου, παράγει πλουτώνιο, που καταλήγει σε υψηλά ραδιενεργά απόβλητα. Οπουδήποτε ξεκινά εκτεταμένο πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας υπάρχει πιθανότητα της κατασκευής πυρηνικών όπλων. Φυσικά, αυτή η πιθανότητα κάνει τους πυρηνικούς αντιδραστήρες ελκυστικό στόχο για τρομοκράτες.

Τον Ιούλιο 2019 λειτουργούσαν 416 πυρηνικοί αντιδραστήρες στον κόσμο. Αν η πυρηνική ενέργεια υιοθετηθεί σαν τεχνολογική λύση, όπως σήμερα προτείνεται, αυτός ο αριθμός θα πολλαπλασιαστεί και θα δημιουργήσει μια θανάσιμη ζώνη πυρηνικών κινδύνων. Είναι παράλογο το να απαλείψουμε αυτή την ανησυχία και να επιμένουμε μετά από πείρα άνω από μισού αιώνα ότι μια "τέταρτη γενιά" πυρηνικών εργοστασίων θα αλλάξει κάτι.

Οι συνήγοροι της πυρηνικής ενέργειας συχνά τη συγκρίνουν με τις εξαρτώμενες από τον άνθρακα πηγές. Αλλά ο άνθρακας δεν είναι το θέμα.  Ήδη αποσύρεται από την παγκόσμια σκηνή. Η σωστή σύγκριση είναι μεταξύ πυρηνικής και Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Οι ΑΠΕ είναι τμήμα μιας οικονομικής και ενεργειακής λύσης.  Ήδη είναι διαθέσιμες πολύ πιο γρήγορα, ευρέως και φθηνότερα απ' όσο προέβλεπαν οι ειδικοί και η αποδοχή τους από το κοινό είναι μεγάλη. Χρησιμοποιώντας ΑΠΕ σε μια πρώτη φάση, θα ακολουθήσουν οι βελτιώσεις στην αποθήκευση ενέργειας, την ολοκλήρωση του δικτύου, μικρές συσκευές και ηλεκτροκινούμενα οχήματα. Η πανδημία Covid-19 μας δίδαξε ότι η παγκόσμια συνεργασία είναι εφικτή. Μπορούμε να κάνουμε ακόμη μια παγκόσμια προσπάθεια, που θα καταφέρει να κάνει τις ΑΠΕ τρόπο ζωής για όλους.

Το φυσικό αέριο και η πυρηνική ενέργεια θα παίξουν μόνο μεταβατικό ρόλο, αλλά δεν είναι λογικό για δήθεν φθηνότερη λύση να στοιχηματίζουμε τον πλανήτη σε μια τεχνολογία που επίμονα δεν λειτούργησε σωστά και θέτει βαθύτατες απειλές στο σώμα και στην ψυχή μας.

Όχι στα πυρηνικά

Συμπερασματικά, τα πυρηνικά δεν είναι η λύση διότι είναι:

* Υπερβολικά επικίνδυνα επειδή η ασφαλής μεταφορά και αποθήκευση των ραδιενεργών καταλοίπων είναι ανεπίλυτη με κίνδυνο καταστροφές τύπου Τσερνόμπιλ και Φουκουσίμα.

* Υπερβολικά ακριβά, αφού το κόστος για το χτίσιμο, τη λειτουργία και την αποδόμηση είναι τεράστια και αυτός είναι ο λόγος που η παραγόμενη ενέργεια είναι από τις πλέον ακριβές.

* Πολύ καθυστερημένα. Στον δυτικό κόσμο ο σχεδιασμός και το χτίσιμο ενός πυρηνικού εργοστασίου παίρνει είκοσι με τριάντα χρόνια, δηλαδή πολύ αργά για να επηρεάσει την κλιματική αλλαγή.

* Πολύ ανεπαρκή. Ακόμη κι αν χτίζονταν χιλιάδες πυρηνικά εργοστάσια, το μερίδιό τους στην παραγωγή ενέργειας το 2050 θα ήταν μόνο 10%.

Τα πυρηνικά δεν είναι η λύση για κανένα ανθρώπινο πρόβλημα, σε πόλεμο ή ειρήνη.  Όσο νωρίτερα απαλλαγούμε από αυτά τόσο καλύτερα αν θέλουμε να υπάρξει μέλλον για την ανθρωπότητα.

* Η Μαρία Αρβανίτη - Σωτηροπούλου είναι πρόεδρος του ελληνικού κλάδου της IPPNW, αντιπρόσωπος της ICAN στην Ελλάδα (το παρόν κείμενο είναι απόσπασμα ευρύτερης ανάλυσης στο προσωπικό της ιστολόγιο: https://ippnwgr.blogspot.com/2021/10/blog-post_12.html).

ΠΗΓΗ: www.avgi.gr