Μάρθα Φριντζήλα: μια ιέρεια της τέχνης και του τραγουδιού. (γράφει η Γιάννα Γκουτζιαμάνη)

Δευτέρα, ένα βράδυ του καλοκαιρού, από τα τελευταία του Αυγούστου, στην αυλή του Φιλοπρόοδου μας περίμεναν δυο καταξιωμένοι καλλιτέχνες: ο μουσικός Τάκης Φαραζής στο πιάνο και η ηθοποιός, σκηνοθέτης και τραγουδίστρια Μάρθα Φριντζήλα στο τραγούδι με θέμα: «Τα τραγούδια της ψυχής».

Και πώς να προσδιορίσει κανείς αυτό το « της ψυχής?»

«Εκεί που σταματούν τα λόγια, αρχίζουν τα τραγούδια» είπε ο Φίλιππος Τσαλαχούρης, μουσικός που γράφει μουσική κυρίως για το θέατρο και όχι μόνο.

Το τραγούδι λοιπόν, από το τραγώδιον, που έλκει την καταγωγή του από την τραγωδία περικλείει μέσα του και μιλάει για όλα που βαραίνουν την ψυχή μας.

Ο λόγος του άρρηκτα δεμένος με τη μουσική, το ρυθμό και τη μελωδία, που μας παίρνουν σαν το μαγνήτη από τον πολύβουο, μηχανικό και ταχύρρυθμο κόσμο μας. Τα αυτιά μας ρουφούν τα λόγια του τραγουδιού και τα μάτια μας επικεντρώνονται στη μορφή και το σώμα του καλλιτέχνη, εν προκειμένω της Μάρθας Φριντζήλα.

Μια γυναίκα της γης, η μάννα όλων των παιδιών του κόσμου. Ένα δέντρο με ρίζες στη Λακωνία και στην Ήπειρο, που προσφέρει απλόχερα τον ίσκιο, τη δροσιά, τα άνθη και τους καρπούς του.

Η ευωδιά των λουλουδιών του είναι η αισθαντική φωνή της Μάρθας, που τόσο πετυχημένα περνάει από το παραδοσιακό στο έντεχνο, το λαϊκό και το ρεμπέτικο, κι από τα ελληνικά στα ξένα. Ενσταλάζει μέσα μας τη μελωδία σαν χάδι ή και σαν χαστούκι, για να μας ξυπνήσει και να μας συνεφέρει από το σκοτάδι και το βυθό στο φως. Σκουπίζει τα δάκρυα από το λυγμό, αλλά και μας χαρίζει ένα γλυκόπικρο γέλιο για τα δικά μας παθήματα, που είναι σαν να τα βλέπουμε μόνο στους άλλους και λέμε τι καλά που δεν είμαι στη θέση τους, έτσι, για να ξαλαφρώσουμε από το βάρος της ψυχής.

Κάπως έτσι μας μύησε και γλιστρήσαμε από τα «σκοτεινά» που μας βουλιάζουν στον πόνο, «στα υπαρξιακά» που έχουν μια χαραμάδα για να μπαίνει το φως και τέλος στα « ανοιχτά», δηλαδή στα «καψούρικα», αυτά που λέμε «έξω καρδιά».

Και όλα αυτά ζωγραφισμένα στο πρόσωπο και στο σώμα της, που ζωντάνευε λες ένα πίνακα που δημιουργήθηκε στον πέτρινο τοίχο του παλιού σπιτιού με φόντο ένα γλυκό βαθύ κίτρινο, που έπαιζε με το πράσινο της φυλλωσιάς της κερασιάς. Και όλο αυτό με τη μαγεία της μουσικής ήταν σαν κάδρο σε ένα μπαρ στο Πουέρτο Ρίκο ή σε Τζάζ μπαρ στην Αμερική.

Η Μάρθα με το σπάνιο ταπεραμέντο της, αριστοτεχνικά, μας έβαλε στον κόσμο των τραγουδιών της ψυχής. Για μισό λεπτό πριν από κάθε τραγούδι, σαν σε προσευχή συγκεντρώνονταν και έμπαινε στην ατμόσφαιρα που δημιουργούσε ο Τάκης Φαραζής, διασκευάζοντας σχεδόν όλα τα κομμάτια με απόλυτο σεβασμό στο πρωτότυπο κι ύστερα η Μάρθα το κεντούσε με το μοναδικό της ηχόχρωμα και μας το έστελνε από τα βάθη της ψυχής της.

Η μορφή της καθηλωτική. Τα μάτια μας δεν ήθελαν να τη χάσουν ούτε ένα λεπτό. Τα γλυκόπικρα σχόλια, που έκανε πριν από κάθε τραγούδι, βοήθησαν στο ομαλό πέρασμα από το ένα στο άλλο με όλες τις αντιθέσεις και διαφορές στο ύφος και στο νόημα.

Έτσι κύλησε μια όμορφη βραδιά κι εμείς φύγαμε με ένα ξαλάφρωμα στην ψυχή μας.

Σας ευχαριστούμε γι αυτό, Μάρθα Φριντζήλα και Τάκη Φαραζή.

Κοζάνη 1-9-2022

Γκουτζιαμάνη Γιάννα