Η δημοκρατία ως όρος ύπαρξης (του Θανάση Σκαμνάκη)

Το πρόβλημα της δημοκρατίας γίνεται κρίσιμο στην εποχή που ζούμε. Η διολίσθηση προς τον αυταρχισμό είναι ραγδαία. Η συνεχής υποτίμηση, θεσμικά και εξωθεσμικά

, των λειτουργιών που συγκροτούν το πιο πολυδιαφημισμένο και πιο κατακρεουργημένο ιδανικό του καιρού μας είναι συστατικό στοιχείο της λειτουργίας του καπιταλιστικού μας κόσμου.

Η αστυνομική βία, όπως εισβάλλει στη ζωή μας μέσω της τηλεοπτικής ή διαδυκτιακής οθόνης, είτε από τους δρόμους της Γαλλίας, είτε από τις αθηναϊκές λεωφόρους ( σε διαδηλώσεις και όχι μόνο), είτε από τις επαναλαμβανόμενες δολοφονίες με δράστες αστυνομικούς στις ΗΠΑ, είναι μια άσκηση εξοικείωσης, με το αστυνομικό κράτος ως κανονικότητα.

Με την ανάλογη προπαγανδιστική διόγκωση των πραγματικών ή με κατασκευή φανταστικών απειλών, ορατών ή αόρατων, προσδιορίσιμων ή απροσδιόριστων. Αν, ας πούμε, δεν υπήρχε η «τρομοκρατία» με τις διάφορες μορφές θα έπρεπε να την εφεύρουν οι εξουσιαστές ή να την προκαλέσουν (όπως ο Νετανιάχου στο Ισραήλ).

Και της δίνουν καθολικές διαστάσεις ώστε να αιωρείται σαν μια αιώνια απειλή από την οποία κάποιος πρέπει να μας προστατεύει. Αυτοί και το αυταρχικό κράτος τους.

Η γενική κυριαρχία ενός φόβου που πλανιέται, αντικαθιστώντας εκείνο το άλλο παλιό φάντασμα, πάνω από τα κεφάλια μας, είναι το κατάλληλο πλαίσιο για να οικοδομηθεί ένας νέου (και πολλές φορές παλαιού) τύπου αυταρχισμός, όπου οι ελευθερίες και τα δικαιώματα των συγκεκριμένων ανθρώπων υποχωρούν μπρος στα δικαιώματα των πολλών, ενός αφηρημένου συνόλου, όπως προσδιορίζονται από τους ιθύνοντες των εξουσιαστικών δομών, είτε πολιτικών είτε ενημερωτικών, είτε οικονομικών. 

Όπου ο συνειδητός και συστηματικός αποκλεισμός των ανθρώπων από την πραγματική, και κυρίως την πολιτική ζωή, γίνεται το άλλοθι για να αναλάβουν οι εκπρόσωποι το ρόλο τους, καθώς αυτοί και ξέρουν και μπορούν – όπως λένε τα προεκλογικά συνθήματα τους.   

Η εικόνα που προσφέρεται είναι εκείνη ενός ανεξέλεγκτου και αόρατου υπερκράτους, είτε επίσημου είτε ανεπίσημου, το οποίο ορίζει τη ζωή μας και απέναντι στο οποίο δεν υπάρχουν τρόποι αντίδρασης. Όταν διαβάζω για τις δολοφονίες γυναικών στο Μεξικό, κυρίως στο βορρά, από το καρτέλ των ναρκωτικών, από παρακρατικές ομάδες ή από αστυνομικούς μένω έμφοβος και αμήχανος. Πως αντιμετωπίζεται μια τέτοια αυθαιρεσία που σέρνεται πίσω από κάθε ορατό σημείο της λογικής και του καθημερινού βίου;

Και το Μεξικό δεν είναι μοναχικό, το αντίθετο.  

Μπορεί η αστυνομία να απουσιάζει από τους τόπους και από τα γεγονότα στα οποία οφείλει να είναι παρούσα. Μπορεί να απουσιάζει, ας πούμε, από την προστασία της δωδεκάχρονης κοπέλας στον Κολωνό.

Αλλά η αστυνομία είναι πανταχού παρούσα ως ιδέα. Μια ιδέα που φοράει κουκούλα, είναι θωρακισμένη από πάνω ως κάτω, κρατάει απειλητικό όπλο και ελλοχεύει σε γωνιές, σε πάρα πολλές γωνιές της πόλης.

Μη μας μένει καμία αμφιβολία. Αυτή είναι η εικόνα ενός δύσκολου παρόντος. Είναι το προείκασμα και η προετοιμασία ενός ακόμη πιο δύσκολου μέλλοντος.

Όσο γίνεται πιο κατανοητό, τόσο από τους πάνω όσο και από τους κάτω, πως μπαίνουμε σε μια καινούργια δύσκολη περίοδο οικονομικών και κοινωνικών αναστατώσεων, όσο οι ελπίδες των κάτω θα γίνονται πιο ορατές και οι εξεγέρσεις τους θα μετατρέπουν το τοπίο σε ευοίωνο, τόσο πιο πολλές θα γίνονται οι γκρίζες στολές και τα μαύρα σχέδια τους. Οι ΗΠΑ άλλωστε παράγουν «δημοκρατία» για όλον τον κόσμο την οποία συνοδεύουν με τα μοντέλα των ράμπο της αστυνόμευσης. Εξοπλισμός, επιτελικά σχέδια δράσης, μέθοδοι και χρήση παρακρατικών οργάνων, εξάγεται κατ’ αποκλειστικότητα σχεδόν από το Ισραήλ στην περιοχή. Με βάση το πατρόν από τις ΗΠΑ.

Τι θέλει να πει ο ποιητής καταθέτοντας την ταπεινή του εμπειρία και γνώση;

Όσο η ξηρασία του μέλλοντος υποχωρεί, όσο περισσότερες υγρές και καρποφόρες ημέρες αρχίζουν να αχνοφαίνονται, τόσο πυκνώνουν τα σύννεφα στη μια πλευρά, τη δεξιά, του ορίζοντα. Και συνεπώς τόσο καλύτερα χρειάζεται να είμαστε προετοιμασμένοι και αποφασισμένοι να υπερασπιστούμε τις δημοκρατικές κατακτήσεις του κουτσού εικοστού αιώνα!

Γι’ αυτό, χώρες και ιδανικά, που ευαγγελίζονται μια καλύτερη κοινωνία, είτε κατ’ ουσίαν, είτε κατ’ επίφασιν, δεν μπορούν να προσβάλλουν τις δημοκρατικές ελευθερίες στο όνομα μιας άλλης κοινωνικής δικαιοσύνης.

Η δημοκρατία γίνεται σήμερα ζήτημα υπαρξιακό!..

ΠΗΓΗ: www.kommon.gr