Παρά τις "αφηγήσεις" και τα "αφηγήματα" αυτή είναι η πραγματικότητα | του Νίκου Δινόπουλου

Για τους μεταμοντέρνους, τους «δικαιωματιστές» των επιμέρους ταυτοτήτων και κινημάτων «δεν υπάρχει μία αλήθεια, αλλά πολλές αφηγήσεις». Για τους μεταμοντέρνους η πραγματικότητα δεν υπάρχει παρά μόνον ως «αφήγημα».

«Αφήγημα» και «ενσυναίσθηση», στεροτυπικές αγαπημένες νεολογικές εκφράσεις των τελευταίων χρόνων όλων όσων επιδιώκουν να παρουσιάσουν την πραγματικότητα όπως θα ήθελαν να είναι. Πλην όμως τα «γεγονότα είναι πεισματάρικα» ακόμα και αν έχουν πολλές ερμηνείες, ανάλογα με τις ιδέες και τα ταξικά συμφέροντα· παραμένουν και είναι η αδυσώπητη πραγματικότητα που βιώνουμε. Με τον πληθωρισμό «αφηγήσεων» και «αφηγημάτων», αποσιωπώντας συστηματικά την πολιτική, κοινωνική, πολιτισμική τους ουσία, μπορούν ο Γεωργιάδης, ο Βορίδης, ο Πλεύρης, ο Μπογδάνος κ.α. και το όλον «συνταγματικό τόξο» του αστικού μπλοκ να παριστάνουν τους αντιφασίστες.

«Μια καταφρονεμένη και… προδομένη ελληνική λέξη

Στις ωραίες κουβέντες που είχα με τους γλωσσολόγους …μέντορές μου, άκουσα ότι η λέξη “κατανόηση” περιέχει όλες τις έννοιες με τις οποίες οι πονηροί φόρτωσαν τη λέξη “ενσυναίσθηση”, ώστε να “πουλάει” και αυτοί να πουλάνε μούρη… Συμπερασματικά, δεν χρειαζόταν καν να εφευρεθεί καινούργια λέξη! Μάλιστα κάποιος είπε και μία βαριά φράση: «Είναι αμόρφωτοι οι άνθρωποι σε ότι αφορά τη γλωσσολογία». Και μετά την κουβέντα μας, κάποιος τους, μου έστειλε δύο αποσπάσματα από βιβλία ξένων συγγραφέων, στα οποία χρησιμοποιείται, δυναμικά και εννοιολογικά, η λέξη “κατανόηση”. Πρόσθεσα κι εγώ κάτι από το βιβλίο “Κοινωνική γλωσσολογία” του Π. Τράγκιλ, το οποίο διδάχτηκα και εξετάστηκα στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης, όταν σπούδαζα παιδαγωγικά.

[…]

Στο βιβλίο “Rational consensus in scinence and society” (1981), των Keith Lehrer και Carl Wagner, διαβάζουμε: «Ο μηχανισμός λειτουργίας της έννοιας “κατανόηση”, έχει τα ίδια χαρακτηριστικά, τόσο στη γνώση ενός προσώπου (υλικού) όσο και στη γνώση ενός (άυλου) και δύσκολου μαθηματικού προβλήματος»! Ας πούμε, ένα από τα “φαρμάκια” της θεωρίας των συνόλων, προσθέτω εγώ…

Αυτό που με συγκίνησε ιδιαίτερα ήταν αυτό που έγραψε η πολιτική επιστήμων Hannah Arendt, στο βιβλίο της “Τhe human condition” (1958): «Η δύναμη της “κατανόησης”, οδηγεί το άτομο στο να αισθανθεί ότι ζει και πέρα από τον εαυτό του, όπου υπάρχουν κι άλλοι εαυτοί!». Αριστούργημα! Ο καθηγητής γλωσσολογίας Peter Trudgill, στο βιβλίο του “Sociolinguistics” (1974), γράφει: «Μία από τις κύριες έννοιες της λέξης “κατανόηση” είναι το “συμπάσχω”, το οποίο έχει έντονη κοινωνική παρουσία, ακόμα και σε πρωτόγονες φυλές όπως οι Hopi. Η πρωτόγονη φυλή Hopi, στην Αριζόνα, ζει ειρηνικά και με πνευματικότητα».

[…]»

Σαββόπουλος Πάνος

Νίκος Δ.